اسلام آباد جهڙو واشنگٽن
الطاف شيخ لکي ٿو ته:
واشنگٽن آمريڪا جي مختلف رياستن کي پاڻ ۾ وڙهڻ کان بچائڻ لاءِ جوڙيو ويو آهي ته جيئن ڪا به رياست ائين نه چوي ته آمريڪا جي گاديءَ جو هنڌ ڪا جانبدار جڳهه آهي، 1971ع ۾ ورجينا ۽ ميريلئنڊ رياستن جا ڪجهه حصا ڪوري ڪولمبيا ضلعو ٺاهيو ويو، جنهن ۾ هن شهر جي ڊزائين انهن ڏينهن جي مشهور آرڪيٽيڪٽ پيري چارلس لنفانٽ ڪئي ۽ شهر جو هي نالو ملڪ جي پهرين صدر جارج واشنگٽن نالي رکيو ويو.
پاڪستان جي اسلام آباد ۽ انڊيا جي گرگاؤن ۽ نوڊيا وانگر هي هڪ منصوبي هيٺ ٺهيل شهر آهي، جنهن ۾ ملڪ جو صدر، فيڊرل حڪومت جا ڪامورا، ملڪ جا نمائندا ۽ قانون ٺاهڻ وارا ۽ قانون کي هلائڻ وارا رهن ٿا. هڪ مزيدار ڳالهه ته اليڪشن ٿيڻ تي ملڪ جي پنجاهه ئي رياستن جا ماڻهو حصو وٺي سگهن ٿا، يعني ووٽ ڏئي سگهن ٿا، پر واشنگٽن جا رهواسي هن ملڪ جو پاسپورٽ رکندي ۽ هن ملڪ جا Citizen هوندي به ووٽ ڏئي نٿا سگهن. هونءَ عام چوڻي ته اها آهي ”نمائندگيءَ بنا ڇا جو ٽئڪس“.پر هتي جي ماڻهن کي اليڪشن ۾ نمائندگي ڪرڻ جي اجازت ناهي، پر ٽئڪس کان بچي نٿا سگهن. سو ان جي طنز ۽ مزاح ۾ واشنگٽن جي ڪارين جي نمبر پليٽ تي توهان کي هيءَ سٽ ضرور نظر ايندي:
يعني هن شهر جي رهواسين سان ڪيڏي ته ويڌن آهي، جو ٽئڪس ڀرين ٿا، پر ووٽ نٿا ڏيو سگهن. هيوسٽن، نيويارڪ، لاس اينجلس جو هڪ ڪارو شيدي بوٽ پالش ڪرڻ وارو به آمريڪا جي صدر يا ڪانگريس جي ميمبر ٿيڻ جا خواب ڏسي سگهي ٿو، پر واشنگٽن ڊي سي جو راهاڪو هرگز نه. واشنگٽن شهر جو گهٽيون ۽ رستا ڪراچي جي ڊفينس سوسائٽي يا اسلام آباد وانگر آهن، جيڪي سمجهڻ سان آسان آهن، ته نئين ماڻهوءَ لاءِ منجهائيندڙ پڻ.
واشنگٽن جو شهر سمجهو ته ليوڊو راند جي گتي وانگيان آهي، جنهن جو وچ سمجهو ته ڪيپيٽال هل آهي. ڪئپيٽال هل آمريڪا جي هڪ اهم عمارت آهي جيڪا ڪئپيٽال ٽڪريءَ تي قائم آهي. آمريڪا جي هيءَ عمارت ائين آهي، جيئن اسلام آباد ۾ اسان جي نيشنل اسيمبلي جي بلڊنگ، جتي ملڪ جي نمائندن (ڪانگريس مين) ۽ سينيٽ جا چيمبر آهن. بلڊنگ جي وچ ۾ وڏو گنبذ آهي، جنهن جي چوٽيءَ تائين بلندي 288 فٽ آهي. گنبذ جي هيٺان 96 فٽ ڊاياميٽتر جو گول هال آهي. جيڪو Rotunda سڏجي ٿو ۽ گنبذ جي مٿان هڪ مجسمو ٺهيل آهي، جيڪو Statue of Freedomسڏجي ٿو. هيءَ بلنڊنگ 1793ع ۾ ٺهڻ شروع ٿي. سينيٽ ونگ ۽ مائوس ونگ 1800ع ڌاري مڪمل ٿي ۽ آمريڪا جي ڪانگريس جي پهرين سيشن 17 نومبر 1800ع ۾ ٿي. هن عمارت جي تصوير پنجن ڊالر جي نوٽ پٺيان توهان ڏسي سگهو ٿا. هن عمارت ۾ آمريڪن آرٽ ۽ تاريخ جو م يوم به آهي، ان کان علاوه هتي ٺهيل National Statuary Hall ۾ هڪ سؤ ننڍا وڏا مجسما (Statues) به آهن، جن مان آمريڪا جي پنجاهه رياستن مان هر هڪ ٻه ٻه ڏنا. انهن ۾ سڀ ۾ وڏا مجسمو هوائي رياست طرفان ڏنل King Kamehameha I آهن. هن عمارت ۾ ملڪ جي پهرين صدر جارج واشنگٽن لاءِ مقبرو ٺاهيو ويو هو، پر پوءِ هن جي وصيت موجب کيس پنهنجي ڳوٺ واتري هنڌ مائونٽ ورنان دفن ڪيو ويو. هڪ آمريڪن کان پڇيو هوم ته هن عمارت جي ڇا خاص ڳالهه آهي؟
وراڻيائين:
“It stands as a monument to the American people and the government.”
شايد ان جي اها اهيمت ڏسي، نائن اليون وارن ان کي يونائيٽيڊ ايئر لائينز اڏام نمبر 93 جي هاءِ جئڪرن واشنگٽن جي هن عمارت Capitol کي نشانو ٿي بڻايو، پر جهاز ۾ سوار مسافرن جي هاءِ جيڪرن سان ويڙهاند ڪري جهاز ان کان اڳ سمرسيٽ ڪائونٽي (پينسلوانيا) ۾ Crash ٿي ويو.