ڪتاب ”ياد توکي ڪريان“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو، هي ڪتاب نامياري شاعر ارڏي اتراديءَ جي شاعريءَ جو مجموعو آهي.
ارڏو اترادي پنهنجي دور جو پرجوش نمائندو شاعر آهي .توڙي جو سنڌ جي آخري ڇيڙي تي ويٺل ۽ ناماچاري جي شوق کان ڪونهين ڏو ر آهي پر سندس ادائگي خيال ۽ رواني ۾ ايڏ ي ڪشش ۽ پختگي آهي جو سندس شعر کي هن قوم جي ضمير جو ترجمان چئي سگهجي ٿو .
ڪتاب ”تنهنجي نگري ڏور اسان کان“ اوهان اڳيان پيش آهي. هي ڪتاب عطا دل جي شاعريءَ جو مجموعو آهي. امير منڌرو لکي ٿو: ”ھن جي جواني ھن کان لوھ پائي ڪانه ڀڳي ھن ته پنھنجي جواني جو ھر پل نھايت ئي آھستي آھستي بيرحم حالتن جي گھاڻي ۾ پيڙھجندي ۽ انھي جي آوازن مان مزا ماڻيندي گذاريو. ھو پنھنجي دور جو ڪو مخدوم بلاول ته ڪونه آھي نه ڪو سرمد آھي پر ھو ته بس ھڪ عام سياسي ورڪر ۽ شاعر آھي جيڪو ائين ئي جدوجھد جي جھان ۾ ڪُڏي ڪاھي پيو ته پوئتي ڪنڌ ڦيڙائي به ڪونه ڏٺائين ته قافلو باقي ڪيترو بچيو آھي، ۽ سالار ڪيڏانھن ويا.“
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
ڪتاب ”رڻ ۾ رات ٺري“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي ڪتاب محترم رحيم داد جوڳيءَ جي شاعريءَ جو مجموعو آهي. سندس خيالن جي خوشبوءِ، اُن گل – ٻاريءَ جي خوشبو ٿي ڀاسي جنهن ۾ قسمين قسمين گل ٽڙيل هوندا آهن!
۽ هي ڪتاب به ته ڪنهن دعا جيئن آهي جنهن جي هر ورق، اکر اکر ۾ سنڌ، سونهن ۽ سچائيءَ جون آسون آهن ۽ نراسائيءَ کان انڪار هر دم جاکوڙ جو جهان ۽ ماڳ تي رسڻ جا سانباها ۽ دل جي دنيا جا گس ۽ گهاڙيٽا...
نامياري شاعر آڪاش انصاري جي شاعريءَ جو مجموعو ”ڪيئن رهان جلاوطن“حاضر آهي. ياد رهي ته آڪاش انصاري جي هن ڪتاب جا هن وقت تائين 7 ايڊيشن ڇپجي چڪا آهن ۽ ڪتاب جي ساڳي مقبوليت برقرار آهي. جامي چانڊيو لکي ٿو:
”آڪاش ھڪ مزاحمتي شاعر ھئڻ باوجود، پليجي صاحب جي لفظن ۾ ”ھڪ عام ۽ روايتي باغي شاعر کان گھڻو ۽ تمام گھڻو مٿڀرو بيٺل ٿو لڳي.“ آڪاش جي شاعريءَ ۾ اعلى سطح جو تاريخي شعور موجود آھي ۽ دراصل اھو عالمي تاريخي شعور ئي آھي، جيڪو کيس محبت ۽ مزاحمت جي گسن کان ٿيندو انقلاب جي وسيع شاھراھ ڏانھن وٺي وڃي ٿو. آڪاش جي شاعريءَ ۾ نه رڳو سنڌ ۽ عالمي انساني سماج جو تاريخي شعور پنھنجيءَ سموري شدت سان موجود آھي پر ان ۾ اھي سمورا مُحرڪ به موجود آھن، جيڪي ھر دور ۾ سٺي ۽ اعلى شاعريءَ سان گڏ سفر ڪندا رھيا آھن. آڪاش جي شاعريءَ ۾ تاريخ ھڪ ڪردار به آھي، تاريخ اتساھ جو ذريعو به آھي.“
ڪتاب ”لاڙ لهرون سمنڊ“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي ڪتاب شاعر، ليکڪ ۽ ناول نگار نواز خان زئور جي شاعريءَ جو مجموعو آهي.
انعام عباسي لکي ٿو: هيءَ ڪتاب: ”لاڙ، لهرون، سمنڊ“ سندي سنڌ ساڃاهه، چاهه، اتساهه ۽ ٻليدان جي ٻاڪارن جو پڙاڏو لڳي ٿو...
وڏي وقت کان پوءِ سنڌي شاعريءَ جي سنسار ۾ هڪ اعليٰ فني، فڪري ۽ خاص قومي ماجرا ئن، مامرن ۽ مونجهارن کي وائکو ڪندڙ سريلو ڪتاب آيو آهي....“
”نما شام“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي ڪتاب محترمه تانيا ٿيٻو جي شاعريءَ جو مجموعو آهي. مسرور لکي ٿو: ”تانيا جي شاعري پڙھندي مون کي اھو محسوس ٿيو ته ھيءَ شاعري ديوانگي نه پر دانشمندي آھي. توڙي جو عشق ۽ شاعري لاءِ ديوانگي وڌيڪ سازگار ھوندي آھي پر تانيا جي شاعريءَ جي خوبي اھا سوچ ۽ دانش آھي جيڪا ھن جي پنھنجي آھي. ھن خاموشيءَ سان مختلف ماڻھن جو مشاھدو ڪيو آھي ۽ انھن کي پنھنجي نظمن ۾ جيئن جو تيئن پيش ڪيو اٿائين.“
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
مرحوم عبدالحق ساريو صاحب جي نظمن جو ڪتاب ”لڙڪن جي زبان“ حاضر آهي.
هو حساس دل جو مالڪ هو، هن وٽ هر انسان جو مرتبو اعلى درجي جو هو. هن وٽ ڪنھن ذات پات، مذهب، نسل ۽ دولت جي بجاءِ هڪ محبت جو پوتر جذبو هو. جنھن انسانن سان محبت جا ڪيترائي مثال قائم ڪري ڇڏيا هئا. هو جڏهن پنھنجو اظھار لفظن سان نه ڪري سگهندو هو، تڏهن قلم ۽ لڙڪن جي زبان هن جي اظھار جو وڌيڪ بھتر ۽ مؤثر ذريعو هئا. هو فطرت، سماج ۽ حضرت انسان جي پوڄا جي حد تائين احترام رکندو هو.
ڪتاب ”گورک مٿي چنڊ“ نامياري شاعر، ليکڪ ۽ ڊراما نگار عزيز ڪنگراڻي جي شاعريءَ جو ٻيو مجموعو آهي. عزيز ڪنگراڻي جي سڃاڻ صرف شاعر واري ناهي رهي، هو سٺو ڪهاڻيڪار، ڊراما نگار، تنقيد نگار، مقالانگار ۽ محقق به آهي. هو شاعريءَ ۾ فطرتي حسناڪين کي خوب انداز سان بيان ڪري ٿو، سندس تعلق ڪاڇي جي علائقي جوهيءَ سان آهي تنهنڪري هن وٽ لفظن رواني ۽ رنگن جو ميلاپ به موجود آهي. هو احساسن جو شاعر آهي جنهن ڳوٺن ۾ زندگيءَ کي ويجهي کان نه صرف پرکيو آهي پر پاڻ به ڏکن ۽ سکن سان ناتو نڀايو آهي. هن ڪاڇي ۽ گورک جي سونهن ۽ سندرتا سان گڏ محبوب جي خمار کي به بيان ڪيو آهي.
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
سعيد سومرو لکي ٿو:”ضمير کرل پرين ءَ جي پيرن جي مٽي پوڄيندڙ، مخصوص مزاج رکندڙ، ذاتي لحاظ کان بيحد وضعدار،سٺو پينٽر، صحافي، لوڪ پسند شاعريءَ جو جديد تسلسل آهي.مشهور عوامي شاعر ”استاد پيرل قنبر“ جي شاگردي صحبت ۾ رهي، هن نج پنهنجن رنگن سان، اهي احساس لفظي صورت ۾ پينٽ ڪيا آهن، جيڪي (ڄڻ ته) استاد پيرل قنبر کان رهجي ويا هجن.ضمير کرل شاعريءَ جي ساغر وچان ڪائنات سنسار کي جيئن ڏٺو آ تئين لکيو آ هي. هن پنهنجي شعري ڪينواس محدود موضوعن ۽ گهاڙيٽن بدران، لا محدود برشن سان لکي، سٺي پيشڪار شاعر هئڻ جو ثبوط ڏنو آهي. هن اجتماعي مفاد، جمالايات، تصوف، مٽيءَ جي مهڪ جهڙا اعليٰ قدر ميڙي، ڌرتيءَ ۽ پنهنجي خوابنده منزل جي ويجهو قدم رکيا آهن.
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
هي ڪتاب سنڌي ٻوليءَ جي نامياري شاعر، مفڪر ۽ ڏاهي شيخ اياز جي نثري شاعريءَ جو مجموعو آهي، جيڪي سندس چئن ڪتابن جر ڏيئا جهمڪن، هرڻ اکي ڪيڏانهن، سر لوهيڙا ڳڀيا ۽ تون ڇپر تون ڇانءَ مان ورتا ويا آهن. ڪتاب جو سهيڙيندڙ نور احمد ميمڻ آهي.
هن ڪتاب ۾ شيخ اياز جي چئن ڪتابن جي شاعريءَ جو اهڙو انتخاب شامل آهي جنهن ۾ ان عظيم شاعر جون فطرت، حسن ۽ زندگيءَ جي نفاستن بابت لفظن جون حسين ۽ روح کي تراوت بخشيندڙ تصوير ڪشيون به آهن ته خدا ۽ انسان جي تعلق جون صوفياڻيون سرمستيون به آهن. اهڙي طرح انسان جي داخلي ۽ خارجي ڪيفيتن جي جلوه گيرين جو مشاهدو به موجود آهي ته نيڪي ۽ بدي جي آفاقي تصورن جي اپٽار به ڪيل آهي.
هي ڪتاب اسان جي دور جي خوبصورت شاعر احمد سولنگيءَ جي شاعراڻي تخليقن جو مجموعو آهي. لڇمڻ ڪومل مهاڳ ۾ لکيو آهي:
”احمد سولنگيءَ کي مان هتي نئين نسل جي نئين شاعريءَ جي علامت (symbol) ڪري ٿو کڻان. ان ٽهيءَ جا اڪثر شاعر فئشن پرستيءَ طرف مائل ٿي Stream of consciousness (شعور جي ڌارا) بدران Mainstream (روايت پرست ڌارا) طرف لُڙهندا ويا. جتي شاعري خود شاعرن مٿان نازل ٿيڻ جو فطرتي عمل ٿيڻ جڳائي، اتي هُو پاڻ شاعريءَ مٿان نازل ٿيڻ لڳا ۽ اهڙي افراتفريءَ واري دؤر ۾ ڪيترن کي لُڙ ۾ مزو لڳي ويو ۽ هُو راتورات شاعر ٿي ويا، پر شاعريءَ لاءِ جيڪا اندر جي سُوجهه ٻُوجهه گُهربل آهي، ان تقاضا تي احمد سولنگيءَ جهڙا ڪي ٿورائي تخليقڪار کَرا ثابت ٿي سگهيا.“
هي ڪتاب”لاٽ“نامياري ليکڪ، شاعر، صحافي ۽ سنڌ پرست شمشير الحيدري جي شاعريءَ جو مجموعو آهي. ”لاٽ“ پهريون دفعو 1962ع ۾ طارق اشرف ڇپايو جيڪو اڻ لڀ ٿي ويو. 2012ع ۾ لاٽ جو ٻيو ڇاپو نئون نياپو اڪيڊمي، سچل ڳوٺ ڪراچيءَ پاران ان وقت شايع ٿيو جڏهن شمشير الحيدري آغا خان اسپتال ڪراچيءَ جي بيڊ تي زندگيءَ جا آخري ڏينهن ڪاٽي رهيو هو. ٿورائتا آهيون پياري دوست، سنڌ سلامت جي مانواري ميمبر، بدين سان تعلق رکندڙ شاهنواز ٽالپر جا جنهن ڪتاب ڪمپوز ڪري سنڌ سلامت ڪتاب گهر ۾ پيش ڪرڻ لاءِ موڪليو.
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
ڪتاب ”گيڙوءَ رتا خواب“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي ڪتاب اسان جي ٽهيءَ جي خوبصورت شاعر واحد سوز ملاح جي شاعريءَ جو پنجون مجموعو آهي. واحد سوز ملاح جي شاعريءَ ۾ رومانوي رنگن جي اپٽار سان گڏوگڏ معاشرتي منفي پهلوئن کي اجاگر ڪرڻ جا جتن به قابل داد آهن. سنڌي ادب جي خدمت جو ان کان وڌيڪ ثبوت ٻيو ڪهڙو ٿي سگهي ٿو، ...
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
ڪتاب ”منهنجي مُئي کانپوءِ“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. شاعريءَ جو هي ڪتاب نامياري شاعر ”زخمي چانڊيو“ جي شاعريءَ جو مجموعو آهي، جنهن ۾ ڪتاب ”شهر شهر زخمي“ ۽ ”ڏاڍو ساريندين“ سميت باقي شاعري شامل ڪئي وئي آهي. ساجد سنڌي لکي ٿو:
”شهيد زخمي چانڊيو جي زخمي روح جي درد ڪٿا جو درد اهي پتنگ ۽ عشاق ئي ڄاڻي سگهن ٿا، جن جو من زميني صحيفن ۽ تلخ حقيقتن جي سچائي جي سگهه سان سرشار هجي. زخميءَ جي ڌرتيءَ لاءِ تڙپ ۽ پڪار جا سنيها اڄ به سندس شاعريءَ مان ليئاڪا پائيندي ڪجهه ڪرڻ جي آرزوءَ جو پيغام ڏين ٿا، زخميءَ پنهنجي شاعري جي هر صنف ۾ فراخدلي سان اندر جي اظهار کي اهڙي نموني ته اڀاريو آهي جنهن کي قلمبند ڪرڻ کان اڳ اڄ جي دور ۾ ڪنهن به قلمڪار جو قلم فل اسٽاپ يا ڪاما جي پابندين سان جڪڙيو ضرور پوي، پر هن ڪويءَ پنهنجي زندگيءَ جيان پاڻ کي شاعريءَ ۾ به کرو، سچو ۽ بي ڊپو ٿي ثابت ڪري پاڻ وڻايو آهي.
ادل سومري جي خوبصورت شاعريءَ جو ڪتاب ” وليون وڻ ڦلارئا “ اوهان اڳيان حاضر آهي. نصير مرزا لکي ٿو:
”نظرياتي سطح تي، شاعري ادل وٽ سَگھهَ سو ضرور آهي، پر سلوگن نه قطعي نه ۽ ريڊي ميڊ ڳوڙها، نه، پمفلٽ بازي ..... بس رُڳو هڪ شدت ۽ پيڙ منجھه اوس آهي. جيڪا ذهن کي جھنجھوڙي دل کي تڙڦائي ٿي وجھي. وليون وڻ ڦلاريا ۾، سڀ گُل سُرها سڀُ وليون سُرهيون ۽ سڀُ وڻ سدا بهار آهن، جن کي اکين ۾ رَکي ڇَپر ڀيڙبا ته، لُڙڪن جي صورت ۾ ڪُجھه رَتُ ڦُڙا اوس ڳڙي پوندا، ۽ اهو ئي ادل جي شعرن جي ملهائيو حصو به ته آهي. ۽ هن جي شاعريءَ ۾ جيڪو آدرش آهي، اُهو ماڳ جو سَمورو پنڌُ کڻي نه، پر ٻه ٽي وکون روشن ڪرڻ جي سَگھهَ ضرور رکي ٿو.“
