نياز همايوني جو اصل نالو مشتاق احمد ۽ سندس والد جو نالو قائم حسين ميمڻ هو. پاڻ ۱۲ اپريل ۱۹۳۰ع تي شڪارپور ضلعي جي مشهور ڳوٺ همايون شريف ۾ ڄائو. سندس والد ٻني ٻاريءَ جو ڪم ڪندو هو. ننڍڙي مشتاق احمد کي سنڌي، فارسي ۽ قرآن مجيد جي تعليم پنهنجي ڳوٺ مان ڏياري وئي. ان کانپوءِ هن طب جي تعليم حاصل ڪئي. ان کانپوءِ شڪارپور ۾ شفا خانو کولي حڪمت ڪرڻ لڳو. حيدرآباد جي طبي ادارن ۾ استاد جي حيثيت سان ملازمت کي جاري رکندو آيو. بعد ۾ اردو سائنس بورڊ حيدرآباد ۾ لائبريري انچارج ٿيو، جتان ۱۹۹۵ع ۾ رٽائرمينٽ ورتائين.
نياز جو شمار سنڌ جي ڀلوڙ ڪوين ۾ ٿئي ٿو، جنهن شاعريءَ جي مختلف صنفن تي لکي پاڻ مڃرايو. هو نه صرف سٺو شاعر هو پر نثر نويس ۽ مترجم جي حوالي سان به سندس سڃاڻپ آهي. سندس شاعري ڳائڻ وڃائڻ جهڙي، سندس نثري تحريرون ساهه ۾ سانڍڻ جهڙيون ۽ ترجما سنڌي ادب ۾ اهم جاءِ والارين ٿا.
نياز همايوني، ڇپيل ۽ اڻ ڇپيل ڪتابن ۾ لکيل مواد جو جيڪو انگ ڇڏي ويو آهي تنهن جي تفصيل هن ريت آهي؛
ڇپيل مواد
· دل ۽ ڌرتيءَ جاگيت،
· فرهنگ جعفري،
· ديوان مفتون،
· ساڻيهه جي ساک،
· سنڌ جي طبي تاريخ،
· ڌرتيءَ جا گيت،
· ملوڪ الڪلام،
· سنڌي نامہ،
· تاريخ مظهر شاهجهاني،
· انتخاب سنڌي شاعري،
· آهوان صحرا،
· تاريخ طاهري،
· مقصود العارفين،
· آءُ ڪانگا ڪر ڳالهه،
· راههِ عشق،
· ڪلامِ اشرف،
· تاريخ تازه نواءِ معارڪ،
· فرهنگ همايوني
· رساله اويسيه
اڻ ڇپيل ڪتاب
· اذان العارفين،
· سنڌي رانديون،
· سنڌ جي طبي تاريخ (جلد ٽيون)،
· اَڪ پچي ٿيا اَنار،
· جتي منهنجا ماروئڙا،
· دوزخ ۾ رهڻ جي ريهرسل،
· ڏکيا سکيا ڏينهن،
· شاهه جو گنج،
· گلبانگ لطيف،
· اوٺاڻيون اويس جون،
· اڌ صديءَ جو اکين ڏٺو احوال،
· سمندر ڪي سانس
· مخدوم نوح جو ڇپيل مواد.
نياز همايوني ۳ جنوري ۲۰۰۳ ع تي دل جو دورو پوڻ سبب حيدرآباد ۾ ۷۴ ورهين جي ڄمار ۾ انتقال ڪري ويو.
سنڌسلامت ڪتاب گهر تي نياز ھمايوني جا ڪُل 3 ڪِتاب موجود آھن