تاريخ، فلسفو ۽ سياست

موڪلاڻي

هن ڪتاب ۾ سقراط جي حياتيءَ جي پوئين ڏينھن جو احوال ڏنل آهي، جنھن ڏينھن هن زهر جو پيالو پيتو ۽ رحلت ڪئي. جڏهين سقراط ٻيءَ دنيا جي سفر جي سنبت ڪري ٿو ۽ هن دنيا کان ڪولائي ٿو، تڏهن سندس دوستن جي اندر ۾ اندوھہ پيدا ٿئي ٿو تہ هو روڄ ۽ راڙو ڪن ٿا. سقراط کي پنھنجي دستن جي هن رواجي ليڪن ٻاراڻي هلت تي افسوس ٿئي ٿو ۽ هنن کي چوي ٿو تہ کين ڪوبہ سبب غمگين ٿيڻ ڪونھي، ڇو تہ زهر پيئڻ سان سندس حياتي پوري ٿي ڪانہ ويندي. هو هنن کي دلجاءِ ڏئي ٿو ۽ سمجهائي ٿو تہ زهر جو اثر فقط سندس خاڪي پتلي تي پوندو جو ڊهي پوندو، ليڪن سندس اندر واري اعليَ شيءِ کي ڪي ڪين ٿيندو ۽ اها سلامت رهندي.

  • 4.5/5.0
  • 113
  • 16
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • افلاطون
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book موڪلاڻي

57

هن چيو ته، پر تڏهن، منهنجا دوستو، اسان کي هيترو خيال رکڻ کپي؛ جيڪڏهين سچ ائين آهي ته روح لايموت ۽ لازوال آهي، ته اسان کي هن جي خبرداري رکڻ کپي، نه رڳو انهيءَ وقت لاءِ جنهن کي اسين حياتي ٿا سڏيون، پر پڻ سموري وقت لاءِ. هاڻي اسين ڏسي سگهون ٿا ته انهيءَ غفلت جو خطرو ڪيڏو نه خوفناڪ آهي. ڇو ته جيڪڏهن موت جي معنيَ هجي ها سڀني ڳالهين کان رهائي، نه جيڪر هو جسمن لاءِ ته خدائي غنيمت ٿئي ها؛ ڇو ته هو جڏهن مرن ها تڏهين پنهنجن روحن سميت جسم مان آزاد ٿين ها ۽ پنهنجي بدڪاريءَ کان به ڇٽن ها. پر هاڻي اسان ڏٺو آهي ته روح لايموت آهي، ۽ تنهنڪري هن جو جسم کان ڇوٽڪارو ۽ سلامتي انهيءَ ۾ آهي ته هو جيتري قدر ٿي سگهي تيتري قدر عاقل ۽ ڪامل ٿئي. ڇو ته هو پنهنجي تعليم ۽ ترتيب کان سواءِ ٻيو ڪي به پاڻ سان ٻيءَ دنيا ڏي کڻي نٿو وڃي؛ ۽، چون ٿا ته، فوت ٿيل ماڻهوءَ لاءِ سندس اوڏاهون جي سفر جي شروعات کان وٺي، سڀ کان وڌيڪ فائديمند يا نقصانڪار اهي شيون آهن. ڇو ته چون ٿا ته جيڪو ملائڪ هر هڪ انسان تي سندس حياتيءَ ۾نظرداري ڪري ٿو، سو سندس مئي پڄاڻان، هن کي هڪڙي هنڌ وٺي وڃي ٿو. جتي مرهيات گڏ ٿين ٿا ۽ فتويَ وٺن ٿا، ۽ پوءِ هيٺين دنيان ڏي پنهنجي رهبر سان وڃن ٿا جو کين اوڏاهين وٺي وڃڻ لاءِ مقرر ٿيل آهي ۽ جڏهن هنن کي اتي سندن حق ملي ٿو ۽ هو اتي مقرر ٿيل وقت گذاري وٺن ٿا، تڏهن ٻيو رهنما هنن کي صدين جي گهڻن وڏن دورن بعد موٽائي وٺي اچي ٿو. تنهنڪري هيءَ مسافري اهڙي نه آهي جهڙي طرح ايسڪائيلس شاعر هن کي پنهنجي ناٽڪ ٽيليفس ۾ بيان ٿو ڪري، جتي هو چوي ٿو ته هڪڙو سولو رستو مئلن جي مڪان ڏانهن نئين ٿو. پر آءُ ڀانيان ٿو ته رستو نڪي سولو آهي ۽ نڪي هڪڙو آهي؛ جي ائين هجي ها ته رهبرن جي ڪابه ضرورت ڪانه ٿئي ها. ڌرتيءَ تي دفن ڪرڻ وقت جيڪي روشون اختيار ڪيون وينديون آهن، تن مان آءُ سمجهان ٿو ته، انهيءَ رستي کي گهڻيون واٽون ۽ پيچرا آهن. سڌريل ۽ سياڻو روح پنهنجي رهبر جي پٺيان هلي ٿو، ۽ ٻيءَ دنيا جي ڳالهين کان غير واقف نه آهي؛ پر جيڪو روح جسمن جي هوائن ۾ مبتلا آهي، سو گهڻي وقت تائين ظاهري دنيا ۾ جسم جي چوگرد پريشان ٿي رلندو رهي ٿو، جيئن مون چيو آهي، ۽ سخت تڪليفون ۽ درد ڀوڳيندو رهي ٿو، ۽ نيٺ زبردستي سان لاچار ٿي پنهنجي مقرر ٿيل ملائڪ هٿان گهلجي وڃي ٿو. ۽ جڏهن هو انهيءَ هنڌ اچي ٿو جتي ٻيا روح آهن، تڏهن جيڪڏهن هو بدڪاريءَ سبب پليد ۽ گندو ٿيل آهي، ۽ بڇڙن خونن ۾ شامل ٿيل آهي، يا جيڪڏهن هن انهن ڏوهن سان لاڳاپيل ڪي ٻيا ڏوهه ڪيا آهن، ۽ جيڪڏهن ٻين اهڙن روحن جهڙيون بڇڙايون ڪيون اٿس، ته پوءِ هر ڪو هن کان پاسو ڪندو ۽ هن سان ملڻ کان موشو ڪندو، ۽ نه هن جو رفيق ٿيندو ۽ نه هن جو رهبر ٿيندو، ۽ هو پنهنجي سر سخت اندوهه ۾ ڀٽڪندو رهندو، جيستائين مقرر ٿيل وقت پورو ٿيندو، ۽ پوءِ هو زبردستيءَ اهڙيءَ حياتي گهليو ويندو، جهڙيءَ جو هو لائق هوندو. پر جنهن روح پنهنجي حياتي پاڪائيءَ ۽ پرهيزگاريءَ سان گذاري آهي تنهن جا خدائون رفيق ۽ رهبر ٿين ٿا، ۽ هو اهڙي مڪان ۾ رهندو جو سندس شان وٽان هوندو. ڌرتيءَ تي ڪيترا عجيب مڪان آهن، ۽ هڪڙي دوست مون کي يقين ڏياريو آهي ته، ڌرتيءَ جو وجود ۽ سندس وسعت اهڙا نه آهن جيئن جيڪي انهن جو ذڪر ڪندا آهن سمجهن ٿا.
سمئس چيو ته، سقراط، تنهنجي معنيَ ڇا آهي؟