ج
گڏجي ڪڍون لاهه، سامراجي سوچَ جا.
جت به پنهنجو رت آ، اچي شال! شعور،
غلاميءَ جا پُور، ڪوري ڪڍون سوچَ مان.
جت به پنهنجو رت آ، ساڳيو وِت ۽ سَت،
مُوڙهِي ڇڏي مَت، مَن کڻن ڪهاڙي هٿ ۾!
جتن ساڳيءَ جُوءَ، ساڳيا سُور سرير ۾،
ٻانهپ سندي بُوءَ، شال نڪري سوچ مان.
جت به منجهه جنجال، ساڳي ٻانهپ بندگي،
رهندا ساڳئي حال، جيسين سَنڌو سوچ جو.
جت به مُوڙهيءَ مَت، جو ٻيلي ٿين ٻين جا،
پنهنجي سارِي پَت، ڌوئن ويٺا ڌن لئه.
جت نه سمجهج ڪو ٻئو، رئيس، مير، وڏيرا،
ڳِجهه جيان ڦيرا، سدا پنهنجي پيٽ لئه.
جتا! ڪريو نه جاڙ، ويهي ويرين وِچ ۾،
ڌرتيءَ تي لتاڙ، ڪري نه ڪُرُ لڄائيو!
جتا! اوهين به رت، ساڳيءَ منهنجي سنڌ جو،
اچو سهيڙي سَت، ڪڍون ويريءَ وجود جا.
جتا! نه ٿيو دُور، ساٿ کپي سنڌ کي،
مادر جا مشڪور، ٿي ملهائيو ٿڃ کي.
*
[b]وائي[/b]
جت به ساڳيو رت، ميان،
شال سُڃاڻن مُلهه مٽيءَ جو!
نڪي پڇيائون نڪو تياري، نڪي ڪيئون سَنبت:
شال سُڃاڻن مُلهه مٽيءَ جو!
ڏونگر ڏورڻ ڏوکو وڏو آ، ناهي پنڌ پُڄت:
شال سُڃاڻن مُلهه مٽيءَ جو!
پرينءَ کي پرچائڻ جي، مولا! ڏي ڪا مَت:
شال سُڃاڻن مُلهه مٽيءَ جو!
هيڻي منهنجي حال جي آهي، پرور تو پارت:
شال سُڃاڻن مُلهه مٽيءَ جو!
آزاديءَ جي آس منجهان ڪا، گولپ نڪري گت:
شال سُڃاڻن مُلهه مٽي جو!
مشڪور پنهنجن گيتن ۾ تون، ڀر سگهارو سَت.
شال سُڃاڻن مُلهه مٽي جو!
[b]ڪافي [/b]
[b]ٿلهه[/b]: جي تدبيرن سان مٽجي وڃن، تن تقديرن کي ڇو ٿو مڃين،
جي تقديرون موڙي نه سگهن، تن تدبيرن کي ڇو ٿو مڃين!
رت سان لکجن گيت آزادي، جيلن جي ديوارن تي ٿا،
جيڪي اسير کي قيد نه ڪن، تن زنجيرن کي ڇو ٿو مڃين!
دل جا جذبا نڪرن ٻاهر، لفظن جو ٿا روپ وٺي،
ضميرن کي ڪن نه زندهه، تن تقريرن کي ڇو ٿو مڃين!
جو محبت جو پيغام نه ڏي، تنهن علم کان آهي جِهِلُ چڱو،
ڪارنهن جِي جي ڪِلڪ لکيا، تن تفسيرن کي ڇو ٿو مڃين!
خيالن ۾ ميلاپَ ٿين ٿا، تصور جو روپ وٺي ڪو،
من جو مقصد جي نه ملي، تن تصويرن کي ڇو ٿو مڃين!
’مشڪور‘ دل جي دارونءَ خاطر، ڏس ٿو گُهرجي ڏاهن جو،
جي نه مونجهارو ميٽي سگهن، تن اڪسيرن کي ڇو ٿو مڃين!
[b]ڪافي[/b]
ٿلهه: جيون ناهي چُپ چُپات،
موت به ڏيندو ناهي مات!
ٽانڊاڻي جي ٽمڪي سان،
پوندي ڇرڪِي آهي رات.
ٻُڍاپي ۾ سُونهن جي پُوڄا،
چڙهندا ناهن جذبا گهات.
مئخاني جي مستيءَ کي ڀي،
گهرجي ساجن تنهنجو ساٿ.
ننڊ جا گهيرٽ ٽوڙيندي آ.
اسر ويلي ڪڻڇي لات.
مشڪور لکندو ڪافيون آهه،
جيءَ ۾ پائي جهورِي جهات.
[b]ڀڄن[/b]
جنم جنم جو جوڳي آهيان، گيت رسيلا ڳايان ويٺو
مرليون بوڙينڊا، ناد نفيلون، ساز سريلا ڪئين وڄائي،
جهانگين کي جاڳائڻ لئه مان، ستل سُور تپايان ويٺو.
سُتل ضمير سمورا سائين، جاڳي خود جاڳايان ويٺو ،
ماڻهپ کي احساس ڏيڻ لئه در در هوڪا هُلايان ويٺو.
همت جا پيغام ڏئي مان، مرده جذبا جياريان ويٺو،
ٽلٽي، مياڻي، دُٻي وارا، ٻيهر ماڳ مچايان ويٺو.
ڏکن ۾ سڀ گهيريل ماڻهو، پاڻ وڃايو ويٺا آهن،
تن جو سهارو آٿت بڻجي، روئندڙ ڪئين ريجهايان ويٺو.
مارن لئه ’مشڪور‘ مدامي، پنهنجائپ پرچايان ويٺو،
۽ ڌارين لئه منصور بڻي مان، اناالحق الايان ويٺو .