مختصر تاثرات
ماما حفيظ الله کوهاري جي انڊلٺ جي ست رنگن جيان خوبصورت زندگي کي اسان هميشه پنهنجو مستقبل جو آئينو سمجهي سندسن نقش قدم تي هلڻ جي ڪوشش ڪئي آهي ۽ هميشه هلنداسون. اڄ هو اسان منجهه نه رهيو آهي، شايد ان هستي کانسواءِ جنت جا رنگ به اڌورا هوندا.
سندس ڀائٽيو
واجد عزيز کوهارو
اسٽاف آفيسر وزير تعليم سنڌ
هڪ دور جي پڄاڻي
مصور حفيظ کوهارو
رنگن جي دنيا ۾ خال ڇڏي ويندڙ اڄ اها اوطاق جي دري وارا پوسٽر ڪلر ڊرائنگ هال جا اهي پوٽريٽ، شاگرد ۽ دوست انتظاري ۽ اداسي ۾اوهان کي ياد ٿا ڪن!
شال الله پاڪ اوهان کي جنت الفردوس ۾ جڳهه فرمائي. (آمين)
آرٽسٽ
احسان حفيظ کوهارو
16.05.2012
سائين حفيظ کوهارو هڪ دلچسپ شخصيت جو مالڪ هو، جيڪو اُنَ ماڻهوءَ تي ڇانيل آهي جنهن سان سندس واسطو ۽ رابطو رهيو.
زندگي گذرڻي آ، سا گذري ويندي اها زندگي به ڪهڙي زندگي آ جيڪا رڳو پنهنجي لاءِ هجي. زندگي ته اها چئجي جيڪا ٻين لاءِ جيئي. سندس زندگي ٻين لاءِ وقف ڪيائين.
سائين حفيظ کوهاري صاحب جن جي زندگي هر ماڻهوءَ لاءِ سبق آهي. سندس طبعيت ۾ نرمي ۽ ڳالهائڻ ۾ پنهنجائپ جو احساس هيس.
مان اها ڳالهه سائين حفيظ کوهاري جي شخصيت مان سمجهيس ته استاد ٿيڻ لاءِ تيز طبعيت جي ضرورت ناهي.
سائين حفيظ کوهاري پنهنجي فَنَ وسيلي شين کي پنهنجن تصويرن ۾ هميشه لاءِ زنده رکيو. سائين بلڪل هڪ قابل ماڻهو هو. سندس وڇوڙو تعليم کاتي ۾ هڪ وڏو خال آهي، جيڪو منهنجي نظر ۾ ڏکيو ئي ڀرجي سگهجندو.
سائين جي ياد ۾ مون کي شيخ اياز جو شعر ياد پوي ٿو ته؛
”ڪي ماڻهو تاريخ ٿين ٿا، ڌرتيءَ جي سيني تي
اهڙي جهڙي چِيکَ ٿئي ٿي،
جا قومن کي جاڳائي ٿي،
جا قومن کي جاڳائي ٿي“
(وڪيل) ياور اعجاز ڀاڳت
لاڙڪاڻو
30.06.2012
Sudden death of Mr. Hafeezullah Khooharo shocked all friends and parents, he devoted his life for humanbeings, we pray that God give him place in the heaven, he will be remembered forever.
G.M. Abro
03.01.2012
محبت پائي من ۾ رنــــڊا روڙيا جن،
تــــن جــــو صرافــن اڻ تـوريـو اگهايو.
(شاهه)
قابلِ احترام سائين حفيظ کوهارو منهنجي لاءِ تمام وڏي شخصيت آهي جنهن جي لاءِ لکڻ منهنجي وس جي ڳالهه ناهي. سائين جن جا تمام گهڻا ٿورا اسين لاڙڪاڻي وارن تي آهن. آرٽ جي دنيا ۾ سائين جا ڪيترائي شاگرد رهيا آهن جن ۾ مان به هڪڙو آهيان. مان سائين سان جڏهن به ملندو هيس ته مونکي ائين محسوس ٿيندو هيو ته ڄڻ منهنجي مٿان ڪا خاص سائين جن جي شفقت هجي. سائين جن هميشه اسان سان گڏ رهندا.
افتخار احمد سومرو
فائن آرٽس
سنڌ يونيورسٽي ڄامشورو
25.12.2011
مان پنهنجو پاڻ کي سائين جي لاءِ ڪجهه لکڻ قابل نه ٿو سمجهان. ڇو جو منهنجي لاءِ ايڏي وڏي شخصيت جي باري ۾ لکڻ نهايت ئي وڏو ڳرو عمل آهي. خير...
سائين حفيظ الله کوهارو صاحب جن صرف اسان کان جسماني طور پري ٿيا آهن پر روحاني طور هميشه گڏ رهندا.
سائين جن جي وڃڻ سان جيڪو خال پيدا ٿيو آهي خاص طور تي آرٽ جي حوالي سان. اهو شايد ڀرجي سگهي.
احسان علي ميمڻ
لاڙڪاڻو
25.12.2012
قابلِ احترام مرحوم حفيظ کوهارو صاحب منهنجو استاد ۽ ڊرائنگ جو استاد - ستين کان اٺين ڪلاس تائين مونکي ڊرائنگ جو فن سيکاريو. سائين جن تمام مهربان، ٿڌي طبعيت ۽ شفقت جي نظر رکندڙ استاد هئا. سڀني کي پيار ۽ محبت ۽ سچائي جي راهه ڏني. سائين جن اسان جي شهر لاڙڪاڻي جا مشهور آرٽسٽ ۽ ڊراما ۽ فلم جا پڻ استاد هئا.
شاهه صاحب جو شعر آهي ته؛
گــهــوٽــن ۽ گــهــوڙن جــئــڻ ٿــورا ڏيــنــهــڙا
ڪڏهن منجہه ڪوٽن، ڪڏهن مڙهه مقام ۾.
ايڊووڪيٽ
اوشاق علي سانگي
تاريخ 24.12.2011
سائين حفيظ الله کوهارو منهنجو ستين ڪلاس کان اٺين ڪلاس تائين ڊرائنگ جو استاد رهيو ۽ تمام شفيق ۽ شفقت جي نظر رکندڙ هيو. ڪنهن جي دل نه آزاري ڪندو هيو. سائين منهنجي بابا سائين عبدالحميد چنه جو بهترين دوست پڻ هيو، ڪڏهن ڪڏهن بابا وٽ شام جو ايندو هيو ۽ بابا سائين ڪچهري ڪندو هيو. سائين هڪ بهترين ڊرائنگ ٽيچر هجڻ سان گڏوگڏ هڪ اعليٰ ڪردار جو مالڪ، هڪ بهترين انسان هيو. الله تعاليٰ انهن کي جنت ۾ جڳهه نصيب فرمائي. (آمين)
مــاڻهــو ســڀ نه ســهڻـا، پــــکـــي ســڀ نه هــنــج،
ڪنهن ڪنهن ماڻهوءَ منجهه اچي بوءِ بهار جي
(شاهه صاحب)
ايڊووڪيٽ ڪامران علي چنه
شاگرد
سائين حفيظ کوهارو صاحب، ڪيتري نه گهري سوچ ۽ خداداد فن جو مالڪ هو، اهي سڀ هن جن جون تصويرون هن جي خيال جي عڪاسي ڪن ٿيون، سائين جي هن دنيا مان وڃڻ سان ائين لڳو ڄڻ فن به پاڻ سان گڏ کڻي ويو. سائين حفيظ کوهارو هميشه پنهنجي فن ۾ زنده رهندو.
محمد امان شيخ
سائين حفيظ کوهارو صاحب جن سان منهنجو واسطو 1979ع ۾ پيو، جنهن وقت مان پائليٽ اسڪول ۾ شاگرد جي حيثيت سان، ڊرائنگ روم ۾ ويس. جتي ڊرائنگ سيکارڻ لاءِ سائين کوهارو صاحب موجود هيو. انهيءَ ڊرائنگ هال ۾ سائين جن جون ڪافي ڊرائنگ ٿيل تصويرون خاص طور تي شاهه جي شاعري تي ٺهيل هيون، جو ڊرائنگ ڪرڻ کان، انهن تصويرن ڏانهن گهڻو ڌيان ويندو هو. طبعيت ۾ لاجواب ته سونهن ۾ به ساڀيان هو. سندس وڇڙڻ سان سنڌ ۾ وڏو ڊرائنگ جي حوالي آرٽسٽ جو خال ٿي پيو آهي، جنهن کي هن وقت ڀرڻ ته مشڪل آ. ٿي سگهي ٿو ته سائين جن جو ڪو پنهنجو سندس سڪ لاهي. الله پاڪ کيس جنت ۾ جاءِ ڏي. (آمين)
شاهد حسين
ADPP لاڙڪاڻو
شاهه صاحب جن اهو به سچ چيو آهي ته
”ڪَکَ سڙن پن سڙن، سڙي سائو گاهه،
جــن ريــجهايو الله، تئو نه اچي تن کي.
بيشڪ اها وڏي ڪاميابي ئي آهي جو ڪنهن انسان کي موت کان اڳ ئي جنت جي بشارت ملي ۽ ڪلمو شريف نصيب ٿئي.
روزو نماز پڻ چڱو ڪم،
اهو ڪو ٻيو فهم،
جنهن سان پسجي پرينءَ کي.
سائين مرحوم حفيظ الله صاحب جن پنهنجي زندگي کي به ٻين جي لاءِ وقف ڪري ڇڏيو ۽ پنهنجي زندگي تي نهايت ئي سادگي سان گذاري. سائين جن پنهنجي زندگي به ائين ئي وقف ڪري ڇڏي ٻين جي لاءِ. جيئن شاهه صاحب جن مٿي بيت ۾ فرمايو آهي. اها هڪ تمام وڏي ڪاميابي آهي جيڪو انسان پنهنجي زندگي صرف ٻين لاءِ وقف ڪري.
سائين جي لفظن مطابق ته اهو الله سان هم ڪلام به ٿيو ۽ ان کي ڪجهه ڏينهن جي مهلت به ڏني ۽ پوءِ سڀني گهر وارن کي کلندي کلندي الوداع ڪئي ۽ پنهنجي اولاد کي ٻيهر نصيحت ۽ ذميواريون سنڀالڻ جون ذميواريون ڏئي ويو.
مير حسن جتوئي
21.12.2011
اها منهنجي لاءِ تمام فخر جي ڳالهه آهي ته مان ان استاد جي باري ۾ ٿو لکان جنهن نه صرف مون کي پر منهنجي والد صاحب کي به تعليم ڏني.
I have no words to express the personality of a “Big Legend” of Larkana. Because Sir, was the really from one of those big personalities of Larkana.
In end:
مــاڻهــو ســڀ نه ســهڻـا، پــــکـــي ســڀ نه هــنــج،
ڪنهن ڪنهن ماڻهوءَ منجهه اچي بوءِ بهار جي
(شاهه صاحب)
ڊاڪٽر مهراڻ حسين ميراڻي
محترم و مرحوم سائين حفيظ الله کوهارو صاحب منهنجو مشفق و مهربان دوست نه پر وڏو هيو. 1993ع ۾ مون پنهنجي ڳوٺ کان لاڙڪاڻي شهر ۾ بدلي ڪرائي آيو هُيس ته مون سائينءَ سان پائليٽ اسڪول ۾ مليس ۽ چيم ته سائين مان ڊرائنگ ٽيچر آهيان، پر مون کي ڊرائنگ ڪرڻ نه ايندي آهي - ڇا ڪريان!؟ ته سائين مون کي چيو ته ڪابه ڳالهه نه آهي آءٌ جو ويٺو آهيان پوءِ سائينءَ مون کي امداد لاڙڪ پينٽر وٽ موڪليو ۽ مون ڪم سکيو. مطلب ته سائين منهنجي سڄي ٻانهن هيو، منهنجي ڊائريڪٽر آفيس ۾ رجسٽرار جي پوسٽ تي ڪم ڪرڻ لاءِ وڏو همٿايو هيو ۽ هر قسم جي منهنجي مدد ڪندو هيو. آءٌ سائين جن جي شان ۾ هڪڙو شعر چوندس؛
مــاڻهــو ســڀ نه ســهڻـا، پــــکـــي ســڀ نه هــنــج،
ڪنهن ڪنهن ماڻهوءَ منجهه اچي بوءِ بهار جي
(شاهه صاحب)
سائين جن جو وڇوڙو ته ٿيو آهي پر منهنجي سڄي ٻانهه ڪپجي وئي آهي، کيس کي الله تبارڪ و تعاليٰ جنت الفردوس ۾ جڳهه ڏيندو. (آمين)
امداد حسين چانڊيو
20.12.2011
سائين حفيظ الله کوهارو صاحب
سائين هڪ بهترين زنده دل ۽ غريبن جو هڏڏوکي ۽ کِلَمُک انسان هيو. سائينءَ جن جهڙا ماڻهو هن دنيا ۾ مشڪل سان ملندا. مون کي اهڙا لفظ نه ٿا ملن جنهن ۾ سائين جو بيان ڪجي.
الله تعاليٰ سائين جن کي جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا فرمائي. (آمين)
سعيد احمد شيخ
سائين حفيظ الله کوهارو صاحب جن لاءِ لکڻ لاءِ ڇا لفظ لکجن. هو ته هر وقت اسان سان گڏ آهي، جڏهن به اسان پينٽنگ جو ڪم ڪنداسين ته سائين اسان جو استاد ٿي اسان کي سمجهائيندو. سائين اسان سان هر وقت گڏ آهي.
جميل حسين سمون
سائين محترم حفيظ کوهارو صاحب
سائين هڪ شفيق انسان هو ۽ هر شاگرد کي پنهنجي اولاد جيان سمجهندو هو. فنِ مصوري جي دنيا ۾ سائين هڪ اهڙو ادارو هيو جنهن ۾ ڪيترائي ماڻڪ موتي ظاهر ٿيا.
سائين جهڙو عظيم انسان هن دور ۾ پيدا ٿيڻ مشڪل آهي. سائين جن کان آءٌ گهڻو ڪجهه سکي چڪو آهيان.
الله سائين کان دعاگو آهيان ته سائين جن کي جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا فرمائي ۽ پونئرن کي صدمي سهڻ جي توفيق عطا فرمائي. (آمين)
غلام شبير جوڳي
مرحوم سائين حفيظ کوهارو صاحب هڪ مشهور ۽ ذهين ۽ مقبول استاد ٿي رهيو آهي. هو پنهنجي فن يعني ڊرائنگ سان دلچسپي رکندو هو. پائليٽ اسڪول لاڙڪاڻه جو ڊرائنگ هال جو سينگار سندس ڪاوشن جو نتيجو آهي. بحيثيت استاد هو نه صرف شاگردن ۾ مقبول هيو پر مڙني استادن ۾ عزت پائيندو هو. هو هر وقت کلندو رهندو هو ۽ ٻين کي کلائڻ ۾ به سندس مشغولو هيو.
مان علي محمد چانڊيو ساڻس گڏ پائليٽ اسڪول ۾ استاد هيس. خوش قسمتيءَ سان ٻنهي جي آفيس به ڊرائنگ هال ۾ هئي. روزانو اسان جي ملاقات عام هئي. سائين منهنجي آفيس ۾ اچي مون کي ۽ منهنجي سنگت کي ڏاڍا مٺڙا ٻول ٻڌائي کلائيندو هيو.
پنهنجي فن ۾ ايترو ته ماهر هيو جو ڊرائنگ حال ۾ اسڪول پاران جيڪي به الوداعي فنڪشن ٿيندا هئا تن ۾ سائين هر استاد جي رهنمائي ڪندو هيو. ڪيڊٽ ڪاليج لاڙڪاڻي وارا به سائين جن کي پنهنجي پروگرامن ۾ مدد ڪرڻ لاءِ خاص طرح وٺي ويندا هئا. جتي کيس ڏاڍو مان ملندو هيو.
گذريل ٻن سالن کان اسان جي ئي عرض تي سائين اسان جي اسڪول جي سالياني فنڪشن ۾ مدد ڪندو هو. جڏهن به کيس فون ڪندا هياسون تڏهن سائين خوشيءَ سان حاضر ٿيندو هو. اسان جي اسڪول جا ٻارڙا، استاد ۽ استادياڻيون کيس ڏسي ڏاڍو خوش ٿيندا هيا. هو هر دلعزيز هيو. نه صرف اسان جو اسڪول پر هر اهو ماڻهو جيڪو کيس سڃاڻيندو هو تنهن کي سائين جي هن وڇوڙي تي ڏاڍو صدمو پهتو آهي، ڄڻ سندن گهر جو ڀاتي جدا ٿي ويو هجي. الله تعاليٰ کيس جنت ۾ جاءِ ڏيندو ۽ پونئيرن کي صبر جي توفيق عطا فرمائيندو. (آمين)
غلام عمر ڇٽو
ڊائريڪٽر
علي محمد چانڊيو
پرنسيپال
سمبارا هاءِ اسڪول لاڙڪاڻو
الله تعاليٰ جي حڪم سان سر حفيظ الله کوهارو صاحب هن فاني جهان کي ڇڏي پنهنجي حقيقي مالڪ ڪريم سان ملي اسان جي لاءِ اهي يادون ڇڏي ويا آهن، جن کي جڏهن به ياد ڪجي ته شايد پهاڙ کان سخت دل وارا ماڻهو به سائين جن جو پيار، اخلاق ۽ محبت کي ياد ڪري ائين گِرِيو ڪرڻ تي مجبور ٿي پوندا، جيئن شايد انهن جي پنهنجي گهر ۾ غم جو منظر طاري ٿيل هجي.
اسان وٽ سائين جن جي تعريف لاءِ الفاظ ڪونه آهن. بس صرف ايترو ضرور چونداسين ته الله تعاليٰ پنهنجي رضا ۽ قدرت قانون کي سامهون رکي ڪري اسان کان هڪ انمول هيرو پاڻ ڏي گہرائي ڪري اسان کي علم ۽ اخلاق حاصل ڪرڻ کان ڪافي وقت تائين محروم ڪري ڇڏيو.
محمد و آلِ محمد جي آل جي صدقي ۾ خداوند ڪريم سائين جن کي آل محمد جا قدم نصيب فرمائي (آمين)
سيد ذيشان علي شاهه
20.12.2011
سائين ڏاڍو پيار محبت وارو انسان هيو. بلڪل سٺو استاد ۽ بهترين دوست هيو. هڪ سٺي مصور هجڻ سان گڏ هڪ محسن انسان پڻ هيو. الله سائين کيس جنت ۾ جاءِ ڏيندس. سندس يادگيريون مرڻيون ناهن.
امتياز ميرالي
پرنس فوٽوگرافر
20.12.2011
سائين حفيظ کوهارو جن لاڙڪاڻي جي ته خاص شخصيت هئا پر خصوصاً محلي جي معزز شخصيت سان گڏوگڏ محلي وارن لاءِ همدرد، نرم دل ۽ خوش مزاج طبعيت جا پڻ مالڪ هئا، هاڻ ائين پيو محسوس ٿئي ڄڻ اسان جو محلو ويران ٿي ويو آهي، ڇاڪاڻ جو سائين جن محلي جي هر فرد کي پنهنجي اولاد وانگي سمجهندا هئا ۽ سڄي عمر هڪ سٺي ڪردار جا مالڪ رهيا. الله پاڪ انهن جي مغفرت فرمائي (آمين)
جيئن شاهه ڀٽائي رح فرمايو آهي ته؛
مــاڻهــو ســڀ نه ســهڻـا، پــــکـــي ســڀ نه هــنــج،
ڪنهن ڪنهن ماڻهوءَ منجهه اچي بوءِ بهار جي
(شاهه صاحب)
انجنيئر نعيم احمد منگي
سائين حفيظ کوهارو سان منهنجي 2 دفعا ملاقات ٿي، جنهن کي مون تمام بهادر ڏٺو، سائين جن جي ڳالهين مان ائين محسوس ٿيندو هو ڄڻ سائين بلڪل هڪ جوان مرد آهن، سائين مون کي اسڪول هلائڻ لاءِ ڪجهه صلاحون به ڏنيون جيڪي مون کي اڄ به ياد آهن.
سائين حفيظ جو وڇوڙو نه اسان لاءِ پر سڄي سنڌ لاءِ هڪ وڏو وڇوڙو آهي.
رسول بخش سولنگي
پرنسپال
غزالي ڪاليج لاڙڪاڻو
سائين حفيظ تمام بهترين شخصيت، تمام سٺو دوست ۽ مؤمن ماڻهو هيو. سائين جن مونکي پنهنجي اولاد وانگر ڀاڪر پائيندو هو ۽ خوش ٿيندو هو.
اختر پپو ماڇي
سائين حفيظ کلڻو، خوش اخلاق ۽ زنده دل ماڻهو هميشه دوستن جي دلين ۾ زنده رهندو. هو هتان هُت ويو آهي، ظاهري جدائي آ پر محبتن وارا ڌار ناهن هوندا.
ايوب گاد
سائين حفيظ کوهارو مرحوم هڪ تمام معتبر شخصيت هيو. سائين جن نه فقط هڪ بهترين استاد هيو، پر هڪ محسن انسان پڻ هيو. سائين جن جو رويو هميشه پنهنجن شاگردن توڙي عام ماڻهو سان محبت وارو هيو.
سائين جن اعليٰ مقام جا هئا، منهنجي هٿن ۾ ايتري سگهه نه آهي جو آءٌ سائينءَ جن جي شان ۾ ڪجهه لکي سگهان.
عاشق علي عباسي
عمران علي ڀٽي
نزاڪت علي جوڻيجو
وڪيل هاءِ ڪورٽ
20.12.2011
سائين حفيظ کوهارو مرحوم تمام بهترين ۽ محسن استاد هيا ۽ جڏهن به ڪو ڪم وغيره پوندو هيو ته ڪڏهن به مايوس نه ڪيائون ۽ منهنجي وڏي ڀاءُ جا به استاد رهيا هيا، منهنجي ڀاءُ جو نالو الله ڏتو سامٽيو هيو ۽ هو به هن دنيا ۾ ڪونه آهن. الله سائين حفيظ کوهارو سائينءَ جن کي جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا ڪري. آمين
وقاص سامٽيو
پاپوليشن ڊپارٽمينٽ
قمبر
19.12.2011
سائين حفيظ کوهاري جو وڇوڙو فُنونِ لطيفه لاءِ انتهائي نقصانڪار آهي. جنهن لاءِ جيترو افسوس ڪجي اوترو گهٽ آهي.
اڄ لاڙڪاڻي جي سرزمين سائين حفيظ جي وئي کان پوءِ اُٻاڻڪي ٿي ويئي آهي!!!
عيسيٰ ميمڻ
سيڪريٽري
مُهين جو دڙو اڪيڊمي – سنڌ
19.12.2011
شاعر، اديب ۽ مصور قومن جي اڏاوت ۽ ترقيءَ ۾ بنيادي ڪردار ادا ڪن ٿا. سائين حفيظ کوهاري به پنهنجو رشتو ان اڏيندڙن سان جوڙيو هو. جنهن پنهنجي زندگيءَ جو سمورو پورهيو ان کيت ۾ ڪندي گذاريو. جنهن لاءِ سڄي سنڌ سائين حفيظ کوهاري جي فن ۽ فڪر تي فخر محسوس ڪري ٿي. سائين حفيظ جو پورهيو سنڌ وساري نه سگهندي.
مسيح ڪالاڻي
ڪلچرل سيڪريٽري
جيئي سنڌ قومي محاذ (مرڪز)
19.12.2011
سائين مرحوم حفيظ الله هڪ بهترين ۽ زنده دل انسان هيو. مون سان گڏ هو، ڪافي وقت ٽيچر هيو. تمام گهڻو کلڻو، مزاحيه ۽ نوڪري ۾ ايماندار هيو. سچ ته هڪ بلڪل مخلص انسان هيو. الله تعاليٰ کيس جنت ۾ جڳهه عطا ڪري. (آمين)
جميل احمد سميجو
سائين حفيظ الله هڪ سٺو سچو دوست ۽ بي باڪ، بنا لالچ وارو انسان هو. خدا تعاليٰ کيس جنت ۾ جاءِ رحمت فرمائي. (آمين)
ٺاڪرداس روپچنداڻي
19.12.2011
سائين حفيظ کوهارو آرٽ ۽ فن جي دنيا ۾ هڪ اهم شخصيت آهي. سائين اسان لاءِ هميشه مشعلِ راهه رهيو. کِل مُک ماڻهو، ڪڏهن به ڪنهن کي بور ٿيڻ نه ڏنائين. هميشه پاڻ به مسڪرائيندا رهيا ۽ سڄي سنگت کي به خوش رکندا آيا. ڪيڏو به منجهيل ماڻهو سائين جن وٽ آيو ته واپسي ۾ مسڪرائيندو پئي ويو. سائين جن پنهنجي فن ۽ فڪر ذريعي هميشه زنده رهندا ۽ اسان جي دلين ۾ ڌڙڪندا رهيا. ڌڻي در دعا آهي ته سائين جن کي صبر ۽ تحمل جي توفيق عطا ڪري ۽ سائين جن جي مشعل کي اڳتي وڌائيندا رهن.
خالد سيال
19.12.2011
کُل شيء يرفع اليٰ اصابہٖ
”هر شيءِ پنهنجي اصل طرف موٽ کائڻي آهي“.
هڪ محبتي ماڻهوءَ جو وڇوڙو انسان جي دل کي رنج يقيناً پهچائي ٿو ليڪن رستو ته اول يا آخر اِهو ئي آهي.
شاهه صاحب چواڻي ته؛
”ڀر ڀنجو ويهي ڪندين ڪهڙيون ڳالهڙيون“
موليٰ ڪريم انهن جي مغفرت فرمائي. آمين
مدهوش ڀٽو
19.12.201
محترم حفيظ کوهارو صاحب اسان جو پيارو دوست هو. هو هڪ بهترين چترڪار، اداڪار، ليکڪ ۽ ڪيترين خوبين جو مالڪ هو.
حفيظ صاحب منهنجو استاد ڀائي پڻ هو، يعني اسان ٻئي سر فتاح هاليپوٽي صاحب جا آرٽ ۾ شاگرد هئاسين.
هو هڪ کِلمک ۽ زنده دل انسان هو. دعا آهي ته الله عزوجل کيس جنت فردوس ۾ جاءِ عطا فرمائيندو. آمين
قاضي اختر حيات
19.12.2011
سائين حفيظ کوهارو ظاهري جهان ڇڏي هليو ويو آهي. پر آءٌ اهو يقين سان چوان ٿو ته هو هميشه مون لاءِ ۽ منهنجي دوست شان، ارشد ۽ پرويز لاءِ حال حيات هوندو ۽ انهن جون يادگيريون، نصيحتون ۽ سمجهاڻيون منهنجي لاءِ مشعلِ راهه ثابت ٿينديون. سائين هڪ عظيم آرٽسٽ ۽ هڪ عظيم استاد هو. جنهن جو خال پائليٽ اسڪول ۾ صدين تائين شايد ڪوبه استاد ڀري سگهي. پر اهو ناممڪن نظر اچي رهيو آهي.
سجاد احمد ڀٽي
19.12.2011
مسٽر عبدالحفيظ صاحب هڪ عظيم انسان هو، انهيءَ جو خال شايد ڪو ڀري نه سگهندو.
رميش لال
لاڙڪاڻو
19.12.2011
مسٽر عبدالحفيظ صاحب هڪ زنده دل انسان هيو، اهڙا ماڻهو تمام گهٽ هوندا آهن، اهڙن ماڻهن جي کوٽ ڪوبه پوري ڪونه ڪري سگهندو ۽ آرٽ جو اَبو هيو. شايد ڪوبه ان جي کوٽ پوري ڪونه ڪري سگهندو. الله سائين شال جنت ۾ جاءِ نصيب ڪري. آمين
عبدالرئوف ميمڻ
HST
19.12.2011
اڄ سائين مرحوم حفيظ کوهارو صاحب جي تڏي آياسين. اسين سائينءَ جي تمام گهڻن ويجهن مان ته نه آهيون. بلڪه سائين سان ڪچهري ٿيندي هئي ۽ عوام الناس جي راءِ مطابق سائين هڏڏوکي، کلمک ۽ همدرد انسان هو. سائينءَ لاءِ ايترو چئجي ته ڪجهه ماڻهو اهڙا ٿيندا آهن جنهن لاءِ اهو چئجي ته اهڙا ماڻهو گهٽ جنهن جي ڪري ماڻهو انتظار ڪن سائين جو خال تمام ڏکيو ڀربو.
حديث مطابق
”ڪي ماڻهو اهڙا هوندا آهن جنهن لاءِ ماڻهون روئن ۽ ڪي اهڙا هوندا آهن جن جي ڪري روئن“.
دعا آهي ته شال ڌڻي پنهنجي رحمت ڪري ۽ پونئرن کي صبر ۽ تحمل جي توفيق عطا فرمائي.
دولهه درياخان جتوئي
19.12.2011
پيار وارو سائين، حفيظ الله شال سدائين الله پاڪ جي رحمت ۾ ۽ پنجتن جي ڪچهري ۾ هجي، جيئن ته سندس شان ۾ جيڪي ڪجهه لکي اهو گهٽ هوندو. وڌيڪ دعاڳو آءٌ سندس هڪ ناچيز دوست دعا ئي ڪري سگهان ٿو ته الله پاڪ کيس جوارِ رحمت ۾ جايون عطا ڪري. آمين
مخدوم سڪندر علي صديقي
پاٽ شريف – ضلع دادو
19.12.2011
محترم سائين حفيظ کوهارو صاحب هڪ شفيق استاد هو. سندس جيتري تعريف ڪجي اها گهٽ آهي ۽ مون کي اهڙا لفظ نه آهن جن سان سائين جن جي تعريف ڪري سگهان.
الله تعاليٰ کيس جنت الفردوس ۾ جڳهه ڏيڻ فرمائيندو. (آمين)
عبدالحميد چنه
19.12.2011
سائين حفيظ الله بهترين استاد آرٽسٽ ۽ پنهنجي وقت جو فنڪار شاعر کِلمک هڪ بهترين انسان هيو. بچپن کان وٺي سائين جي کل مک طبعيت جي ڪري هر ماڻهو سائين کي عزت جي نگاهه سان ڏسندو هيو ۽ مان خاص ڪري سائين کي سهڻي جي لقب سان سڏيندو هئس. ڪڏهن ڪو سائين جو شاگرد رستي ۾ ملي ويندو هيو ته مذاق خاطر مان ان کي چوندو هيس ته سهڻي سائين کي منهنجا سلام ڏيندا ۽ سائين کي جڏهن به منهنجا سلام ملندا هيا ته کلي چوندو هيو ته ادا اهو ڪرم وڳڻ ته نه آهي. ڇو ته هو مونکي ننڍي لاءِ کان وٺي سهڻو سائين سڏيندو آهي.
الله سائينءَ کيس جوارِ رحمت ۾ جاءِ ڏي. (آمين) ۽ پونئرن کي صبر جي تلقين ڏي.
ڪرم حسين ”ڪرم“ وڳڻ
19.12.2011
Late Mr. Abdul Hafeez Sb. Was good and painstaking teacher. He was regular and never neglect his profession in any time. The undersign wishes the God Almighty and bless him in heaven.
Ghulam Sarwar
Rtd. Principal
19.12.2011
Mr. Hafeezullah Khooharo was my favourite teacher. Being a teacher he created a lot of students. He was sincere to his duty. He was a funny man. I never seen him sad/ gloomy in twenty two years of my service.
He was also a good actor of KTN. He performed a lot of roles in solo plays and serial plays. In nut shell, I want to say that he was an ideal teacher of all the students. He possess all kinds of merits. He was a handsome and healthy person. He performed his duty punctually and regularly.
Thanks
Mukhtiar Ahmed Ansari
HST
Govt. Pilot H/Sec: School Larkana
19.12.2011
سائين حفيظ کوهارو صاحب جن کي مون هڪ بهترين استاد، بهترين مصور، بهترين خطاط ۽ بهترين شخصيت جي مالڪ انسان جي روپ ۾ ڏٺو. تعليمي اداري جو تاريخ ساز انسان، محنتي استاد ۽ هر دل عزيز شخصيت جي روپ ۾ هميشه استاد جي لاءِ اسان جي دل ۾ ياد رهندو.
شوڪت علي مغيري
HST
گورنمينٽ پائليٽ هائر سيڪنڊري اسڪول
لاڙڪاڻو
19.12.2011
ڀاءُ محترم حفيظ منهنجي وڏي ڀاءُ جو گهاٽو دوست ۽ ڪلاس ميٽ هيو ۽ منهنجي لاءِ به وڏي ڀاءُ ۽ هڪ شفيق دوست وانگر مون کي چاهيندو ۽ منهنجي لاءِ هت لاڙڪاڻي ۾ مون کي منهنجي ڀاءُ جي ڪمي محسوس نه ٿيڻ ڏني. ڀاءُ جي شخصيت هڪ ٿڌي ڇانوَ ۽ باغيچي جهڙي هئي، جتي هر انسان خوش ۽ فرحت محسوس ڪندو آهي. هن جي گهڻي ڪمي محسوس ٿيندي ۽ هميشه ياد رهندو. اڄ مون کي اهو محسوس ٿيو آهي ته ڄڻ منهنجو وڏو ڀاءُ مون کان جدا ٿي ويو آهي. خدا ان جي روح کي هميشه خوش آباد رکندو ۽ انهن جي ٻچڙن کي هن ڏک سهڻ جي همت ڏيندو. آمين
نديم احمد ڀٽو
19.12.2011
کون کہتا ہے کہ موت آئے گی تو مرجائوں گا
ميں تو دریا ہوں سمندر میں اتر جائوں گا
تمام گهڻي افسوس ۽ ڏک جو ڏينهن جو اڄ اسان جو شفيق، دوستن جهڙو استاد سائين حفيظ کوهارو اسان کان هميشه لاءِ وڇڙي ويو. سائين هڪ مهربان استاد کان علاوه اسان جو شفيق دوست همدرد ۽ هڏڏوکي پڻ هو. اسان جي الله رب العزت کي التجا آهي ته سائين حفيظ کوهاري کي جنت الفردوس ۾ جاءِ ڏئي. آمين
شاگرد رياض احمد ڀٽو
۽ پائليٽ اسڪول جا ٻيا استاد
19.12.2011
کسی دردمند کے کام آ
کسي ڈوبتے کو اچهال دے
یہ نگاہ مست کی مستياں
کسی بدنصيب پہ ڈال دے
انتهائي ڏک ۽ افسوس جو ڏينهن جو اڄ اسان کان محترم استاد حفيظ الله کوهارو صاحب اسان کان وڇڙي ويو آهي. هڪ بهترين استاد، بهترين آرٽسٽ، بهترين مزاحيه، بهترين دوست همدرد جنهن کي مان مرڻ گهڙي تائين وساري نه ٿو سگهان. شال الله تعاليٰ سائين کي پارت آهي ته کيس جنت ۾ جايون ڏي ۽ هي منهنجي دعا قبول فرمائي. (آمين)
شاگرد ۽ دوست
ڪرشن لعل چاولا
پائليٽ اسڪول لاڙڪاڻو
19.12.2011
How sad and painful it is to think that Mr. Hafeezullah Khuharo who was known to us and he is not with us now a days. As a teacher (H.S.T) he was not only good teacher but he was good artist and man of stable qualities, good personaliy and humanitarian too. However there should be not moaning, weaping, crying at the time when man is dead. When call comes from creater one should not feel sorry but readily responds to the call, because after losing physical existence one would see his creater face to face. We the following advocates pray before almighty Allah that may Allah allow the soul of departed personality in the kingdom of heaven. (Ameen)
1. Ghulam Rasool Soomro
Advocate
2. Mazhar Ali Bhutto
Advocate
3. Aijaz Ali Sangi
Advocate
19.12.2011
محترم سائين حفيظ کوهارو هڪ هونهار شخصيت تمام سٺو استاد ۽ هر وقت کلڻو جڏهن به سائين وٽ ايندا هياسين ته رڳو کلندو هيو ۽ تمام وڏو سنڌ ليول جو مصور هيو. سائين منهنجي بابا سائين جي تصوير ٺاهي هئي جيڪا اسان لاءِ يادگار رهندي.
انور علي جانوري
وڪيل لاڙڪاڻو
19.12.2011
کون کہتا ہےکہ موت آئے گی تو مر جاؤں گا
میں تو دریا ہوں سمندر میں اتر جاؤں گا
محترم سائين حفيظ کوهارومرحوم هڪ سٺو ۽ مزاحيه ۽ خوش اخلاق مزاج وارو ماڻهو هيو. جيڪو هر هڪ دوست سان مرڪندو چهري پيش ايندو هيو. سائين مرحوم کي ڏسندي ئي ڪيترو به سنگدل انسان مرڪي پوندو هو. رب العالمين کان دعا آهي ته سائين مرحوم کي پنهنجي جوارِ رحمت ۾ جڳهه عطا فرمائي ۽ کين جي مغفرت فرمائي. (آمين)
عاجز
استاد عبدالرسول ساريو
HST
گورنمينٽ پائلٽ هائيرسيڪنڊي
اسڪول لاڙڪاڻه
19.12.2011
محترم سائين حفيظ الله کوهارو سان آءٌ 1990 کان وٺي گڏ پائليٽ اسڪول ۾ رهيس هميشه سائين جي چهري تي رونق، خوش مجاز رهي ڪڏهن به سائين ڪنهن استاد کان غمگين نه رهيو هميشه سڀني سان کِل ڀوڳ وارو انداز رهيس.
مشتاق علي ميمڻ
19.12.2011
محترم سائين حفيظ الله کوهارو صاحب شفيق استاد ۽ نيڪ دل انسان هيو. هن جي گذاري وڃڻ سان پائليٽ اسڪول ۾ وڏو خال ٿي ويو آهي جيڪو جلدي نه ٿو ڀرجي سگهجي.
سائين منٺار دوست هيو.
محمد علي ابڙو
19.12.2011
محترم سائين حفيظ الله کوهارو صاحب هڪ سٺو استاد، سٺو دوست ۽ شفيق انسان هو. سندس وفات تي اسين هڪ سٺي دوست کان جدا ٿي ويا آهيون. سندس جو پيدا ڪيل خال تمام دير تائين نه ڀرجي سگهندو. شال الله تعاليٰ کيس جنت الفردوس ۾ جاءِ عطا فرمائي.
علي مظفر لاهوري
گورنمينٽ پائلٽ هائير سيڪنڊري
اسڪول لاڙڪاڻو
19.12.2011
سائين محترم حفيظ کوهارو صاحب جيڪو هن فاني دنيا مان تاريخ 17.12.2011 تي گذاري ويو. جيڪو عظيم انسان ٿي رهيو آهي. سائينءَ اسان کي 1978ع ۾ گورنمينٽ ڊي سي هاءِ اسڪول ۾ پڙهايو. سائين جن جو جيڪي اسان بحيثيت استاد جيڪو رويو رهيو، شايد اسانکي پنهنجي زندگيءَ ۾ اهڙو والدين کان ئي مليو. سائين هڪ شفيق، مهربان ۽ همدرد استاد هيو، پنهنجي دور جو مڃيل ڊرائنگ ٽيچر رهيو.
اسان جون دعائون سائين جن سان گڏ آهن. الله تعاليٰ کيس جنت الفردوس ۾ جڳهه عنايت فرمائيندو. اسان هر وقت سائين جي مغفرت لاءِ ڌڻيءَ در دعاگو آهيو.
منظور حسين چنه
HST
گورنمينٽ پائليٽ هائير
سيڪنڊري اسڪول لاڙڪاڻو
19.12.2011
سائين حفيظ الله کوهارو هڪ بهترين استاد، بهترين انسان ۽ بهترين والد هئا. سائين جن اسان کي پائليٽ اسڪول ۾ پڙهايو ۽ ڊرائنگ ڪرائي. سائين جن کي ڪڏهن به وساري نه سگهنداسين.
محمد علي مهر
19.12.2011
محترم سائين حفيظ کوهارو صاحب جن سُٺا دوست، سُٺو استاد ۽ خوش مزاج انسان رهيا. هينئر فقط ئي ان جي ڳالهين کي ياد ڪري سگهجي ٿو. خدا تعاليٰ سندس جنت ۾ جاءِ ڏي. (آمين)
بليدي مقبول احمد
HST
پائلٽ اسڪول لاڙڪاڻو
19.12.2011
محترم سائين حفيظ الله کوهارو جهڙي شخصيت قسمت سان پيدا ٿيندي آهي. هاڻي هو اسان وٽ ناهي رهيو پر ان جون يادون ۽ ڀلو ڪردار نه وسارڻ جوڳو آهي هي هڪ وڏي شخصيت هيو.
اختر علي ڪانڌڙو
19.12.2011
سائين محترم حفيظ الله کوهارو صاحب هڪ نيڪ نيت، انسان دوست، بهادر انسان هو. پنهنجي پيشي سان سچو، مخلص ۽ ننڍي وڏي سان پيار ڪندڙ هو.
کيس الله تبارڪ و تعاليٰ جنت الفردوس عطا ڪري. (آمين)
عبدالغفور شيخ
HST
لاڙڪاڻو
مرحوم حفيظ الله کوهارو هڪ نيڪ نيت انسان هجڻ سان گڏوگڏ محنتي، جفاڪش ۽ سچو ورڪر هيو. اڄ اسين هڪ مخلص دوست کان محروم ٿي ويا آهيون.
خدا تعاليٰ کان دعا آهي ته کيس جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا فرمائي ۽ سندن پونئرن کي هن وڏي صدمي برداشت ڪرڻ جو حوصلو فراهم ڪري. آمين
منور حسين ڌامراهو
لاڙڪاڻو؛ تاريخ مان ڪي اهڙا فرد جنم وٺن ٿا جو مثال الله تعاليٰ ائمه اهلبيت عليہ السلام جي صدقي هن دنيا کي جوڙيندي، انهيءَ ڪائنات ۾ فردن جو تاريخ ساز بڻجندي امر بڻجي ويندا آهن انهن تاريخ جي سانحي مان گورنمينٽ پائليٽ هائير سيڪنڊري اسڪول لاڙڪاڻي جي هر دل عزيز استاد حفيظ الله کوهارو به هڪ آهي. جڏهن به لاڙڪاڻي، شاعرن، اديب، محققن سياست، مذهبي طور جڏهن به آرٽسٽ فن ۽ عمل ڪردار جي ڳالهه ٿيندي. انهن ۾ پائلٽ هاءِ اسڪول لاڙڪاڻي جي مايه ناز باڪردار شخصيت سائين حفيظ الله کوهارو جو مثال سڀني کان اتم اعليٰ نظر ايندو آ، پر افسوس سان قرآن مجيد جي هڪ آيت ڪريمه ۾ ارشاد فرمايل اهي، ”هر نفس کي موت جو ذائقو چکڻو آهي“. نيٺ 17 ڊسمبر 2011 بروز ڇنڇر تي هن فاني جهان مان انتقال ڪري وڃڻ. اسين استاد برادري سميت لاڙڪاڻي جا رهواسي غمگين آهيون جو اسين عظيم آرٽسٽ شخصيت کان محروم ٿي وياسين.
عبداللطيف عمراڻي
پائلٽ اسڪول لاڙڪاڻو
ہزاروں سال نرگس اپنی بے نوری پہ روتی رہی
بڑی مشکل سے ہوتا ہے چمن میں دیدہ ور پیدا
سائين مسٽر حفيظ الله کوهارو صاحب
مان جڏهن گورنمينٽ پائليٽ هائير سيڪنڊري اسڪول ۾ آيس ته منهنجي جڏهن ملاقات حفيظ الله کوهارو صاحب سان ٿي ته مون کي تمام گهڻو پيار مليو ۽ هڪ بهترين انسان ۽ خوش مزاج ۽ طبعيت ۾ هشاش بشاش کلڻو ماڻهو هيو. سائين حفيظ الله صاحب هڪ بهترين استاد ۽ سٺو انسان هيو ان جو خال ڀرجڻ اسان جي اسڪول لاءِ وڏو ٽائيم لڳندو. الله تعاليٰ سائين کي جوارِ رحمت ۾ جڳهه ڏي. اسان جي دعا آهي.
شفيق احمد ڪانڌڙو
محترم حفيظ الله کوهارو صاحب هڪ بهترين انسان هيو. سائين جن هڪ سٺي اخلاق جا مالڪ هئا. سائين جن جي منهن تي سدائين مسڪراهٽ هوندي هئي.
سائين جن جي باري ۾ جيترو لکجي اوترو گهٽ آهي.
بئنڊ ماسٽر انعام علي
19.12.2011
حفیظ کھوہارو مرحوم سے میری پہلی ملاقات 1997ع میں ہوئی تھی، جب مجھے لاڑکانہ شہر کے مختلف مصوّروں سے ملنے کا شوق پیدا ہوا تھا۔ حفیظ صاحب نے کافی تعداد میں موجود اپنی پینٹنگز دکھائیں جو کہ حقیقتا بہت محنت اور کافی دقت صرف کرکے بنائی تھیں۔
سندھ کے کلچر کی تصویروں نے مجھے ان کے فن نے بہت متاثر کیا۔ آخرکار مصوّری سیکھنے کے شوق میں ان کی شاگردی میں آگیا۔ میرے ساتھ پینٹنگ سیکھنے والے چار مقامی افراد بھی تھے۔
حفیظ صاحب نے انتہائی شفقت کے ساتھ ہمیں مصوّری سکھانی شروع کی۔ ہم سب افراد یعنی ہمارا پورا گروپ ان کی فنکارانہ صلاحیتوں سے بہت متاثر ہوا۔ انہوں نے ہمیں انتہائی دوستانہ ماحول میں تمام کام سکھایا۔ یہی وجہ تھی کہ ان سے بہت کچھ سیکھنے کا موقع ملا۔
حفیظ صاحب کی طبعیت انتہائی خوش مزاج تھی۔ سوہنی مذاق کی عادت تھی۔ گوکہ شام کو کافی وقت تک ان کے ساتھ رہتا تھا مگر پھر بھی تھکان محسوس نہیں ہونے دی۔
ان کی خوش دل طبعیت کی وجہ سے میں مصوّری بھی سیکھتا رہا اور ان سے انتہائی دوستانہ تعلقات بھی قائم ہوگئے۔ میں ملازمت میں ٹرانسفر کی وجہ سے حیدرآباد شفٹ ہوگیا۔ان سے وقتاَ فوقتاَ ٹیلیفون پر رابطہ رہتا تھا۔
انتہائی محبت سے مجھے کہا کرتے تھے کہ واپس لاڑکانہ آجائیں۔ ان کے ان جذبات کی میرے دل میں محبت قدر تھی۔ کچھ ذاتی مجبوریوں اور کچھ دفتری حالات کی وجہ سے چونکہ یہ ممکن نہ تھا۔ لیکن میں ان سے یہ ضرور کہتا تھا کہ انشاء اللہ جلد آپ سے ملاقات ہوگی۔
جس طرح وہ اپنے بچوں سے شفقت اور دوستانہ طریقے سے باتیں کرتے تھے بالکل اسی طرح مجھ سے بھی ملتے تھے۔ پھر ایک دن علم ہوا کہ بیماری کی وجہ سے ان کے انگوٹھے اور پھر ٹانگ کا آپریشن ہوا تھا۔
اس دوران ان سے فون پر بھی بات ہوتی رہتی تھی۔ وہ بالکل پہلے کی طرح فون پر بھی ہنسی مذاق کیا کرتے تھے۔ ان کا ٹائیم پاس کرنے کیلئے ان کو مختلف قسم کے مزاحیہ ایس ایم ایس بھیجتا رہتا تھا۔ جب بھی بات ہوتی تھی ایس ایم ایس کی بہت تعریف کرتے تھے۔
ان سے میری آخری ملاقات کراچی میں ہوئی تھی۔ وہ انتہائی زندہ دل انسان کی طرح مجھ سے ملے۔ ویسے ہی مذاق، وہی شفقت اور ویسی ہی طبیعت پائی۔ ان کو دیکھ کر مجھے یہ احساس ہوا کہ ایک ٹانگ سے محروم ہوجانے کے بعد بھی ان میں کتنا حوصلہ اور ہمّت ہے۔
ان کے صاحبزادے نجیب اللہ شان سے حفیظ صاحب کی خیریت معلوم ہوتی رہتی تھی اور پھر علم ہوا کہ ان کی دوسری ٹانگ بھی متاثر ہو رہی ہے۔ میرے لئے یہ بہت دکھ کی بات تھی۔ لیکن انہوں نے ان مشکل اور تکلیف دہ حالات کا ڈٹ کر مقابلہ کیا۔
ان کے لئے دعا کی تحریک ہوتی رہی اور میں ان کی صحت کاملہ و عاجلہ کے لیئے دعائیں کرتا رہا۔ بعض دنوں میں نفلی روزہ رکھ کر ان کی صحت و تندرستی کے لیئے دعائیں کرتا رہا۔ لیکن اللہ کو کچھ اور ہی منظور تھا۔ اور آخرکار ایک دن میں اپنے بہترین دوست اور ایک شفیق استاد سے ہمیشہ کے لئے محروم ہوگیا۔
اللہ تعالیٰ ان کو اپنی جوارِ رحمت میں جگہ دے۔ ان کے درجات کو بلند فرمائے اور جنت الفردوس میں اعلیٰ مقام عطا فرمائے۔ آمین
سیّد کلیم محمود
آج مجھ سے میرےسگے بھائیوں سے زیادہ عزیز اور قریبی ایک دوسرے کے دکھ سکھ میں بچپن سے ساتھ رہنے والا دوست اس دنیا میں مجھے اکیلا چھوڑ گیا ہم دونوں نے مل کر زندگی کی سختیوں تکالیف اپنے پرائے کے ہاتھوں مشکلات اور زیادتیوں کا ہنسی خوشی مقابلہ کیا۔ ہمیں محسوس نہیں ہوتا تھا کہ ہم تکالیف اور سختیوں سے گذر رہے ہیں۔ آج میں اکیلا ہوں لیکن وہ ہمیشہ میرے دل میں دھڑکن کی طرح رہیگا۔ لاڑکانہ بلکہ سندھ نئے اور ہنس مکھ ایک فن سے محروم ہوگیا یہ اس کی بدقسمتی ہے۔ اس کے آگے میں نہیں لکھ سکتا کہ وہ لاڑکانہ کو ایک عظیم فن پارے دے گیا لیکن کچھ اپنے ساتھ نہیں لے گیا اگرلے گیا تو نیکیاں اور اچھائیاں لے گیا۔
آہ میرا دوست ایک عظیم فنکار
اب میرے ساتھ نہیں یقیں نہیں آتا
غلام ربانی شیخ
ایک بھائی سے زیادہ دوست
جناب محترم سائين حفيظ الله کوهارو صاحب منهنجو هڪ بهترين بزرگ استاد هو. سائين جن منهنجن ڀائرن جا پڻ استاد هئا. سائين جن خوش اخلاق، مددگار، سلڇڻا، سٻاجهڙا ۽ کِل مُک هئا. سائين جن کي ڪڏهن به آءٌ پريشان نه ڏٺو هر وقت کِل ۾ هوندا هئا ۽ هر هڪ طبعيت واري ماڻهوءَ کي سڃاڻي ان سان ائين ئي ڳالهه ٻولهه ڪندا هئا. اخلاقي مزاڪي به هئا. اسان هن بهترين شخصيت کان محروم ٿي وياسين، جنهن جي وڇوڙي روئاري ڇڏيو. سائين جن سوشل ورڪر هئا. سائين جن پنهنجي زندگي ڊرائنگ، آرٽ جي محنت کي ڏيئي وڏو نالو ڪمايو. اڄ سنڌ جي تاريخ ۾ سائين جن جو واقعي نالو آهي. سائين T.V ۽ ريڊيو تي به پنهنجي فن جو مظاهرو ڪري نانءُ ڪمايو. هن شخصيت جي ياد هر وقت رهندي. هن جون چڱايون خدمتون، ڪم ۽ ٻين سان ڀلايون هر وقت ان جي ياد جي ڪري ان کي ئي زنده سمجهيون.
مجاهد حسين جروار
19.12.2011
محترم سائين حفيظ کوهارو صاحب مصوري جي لحاظ کان الله تعاليٰ جي طرفان مالا مال هيو. هن جي شخصيت تي جيترا لفظ لکان اوترا گهٽ آهن. هو هڪ بهترين انسان هيو.
نزاڪت علي ڀيو
پائلٽ اسڪول لاڙڪاڻو
19.12.2014.
محترم حفيظ کوهارو بهترين انسان سان گڏوگڏ بهترين استاد ۽ آرٽسٽ هو، منهنجي خيال ۾ ته هن جو وڇوڙو ۽ فن، احساس عظيم ترين شخصيت ۾ هڪ هو. سندس فن جي دنيا ۾ هڪ وڏو خال پيدا ٿي ويو آهي. خاص ڪري هي عظيم شخص مون تي مهربان هيو ۽ سندس محبتون وساري نٿو سگهان.
منير احمد مشوري
پائلٽ اسڪول لاڙڪاڻو
19.12.2011
سائين حفيظ منهنجي لاءِ صرف هڪ استاد نه پر هڪ دوست جيان هيو. سائين حفيظ اهو انسان هيو جنهن جي وجد سان اڄ مون کي هن معاشري ۾ عزت ملي ٿي ۽ مان اڄ جيڪي ڪجهه به آهيان سائين حفيظ جي بدولت آهيان مان پنهنجي زندگيءَ ۾ سائين حفيظ جي ڪمي هميشه محسوس ڪندو رهندس.
وقاص شاهاڻي
شاگرد
19.12.2014
سائين حفيظ الله صاحب ايتري ته عظيم شخصيت هو جنهن جي تعريف ۾ ساراهه صرف هڪ قلم ئي ڪري سگهي ٿو ۽ سائين جي فن پارن ۾ ايتري حقيقت محسوس ٿيندي ڄڻ ته خود قادر جي قدرت سمايل آهي. سائين اسان جي دلين ۾ اڄ به زنده آهي ۽ انشاءَ الله هميشه رهندو.
امداد علي ڀٽو
لاڙڪاڻو
19.12.2011
سائين حفيظ جي لاءِ ايترو ئي چوندس ته سائين هڪ سٺو استاد ۽ هڪ سٺو انسان هو. ڪنهن انسان جي اگر ڪنهن انسان لاءِ ٿورو به وڃڻ کان پوءِ دل ۾ ڏک ٿئي يا ڪمي محسوس ٿئي ته ان مان محسوس ٿيندو آهي ته ڪو شايد ڪو سٺو انسان هن ڌرتيءَ ماءُ مان واپس ٿي ويو آهي. جيڪا ڪمي اڄ پڻ محسوس ٿئي ٿي.
ظفر سيال
مان سائين لاءِ اقبال جا اهي لفظ چوندس ته
ہزاروں سال نرگس اپنی بے نوری پہ روتی رہی
بڑی مشکل سے ہوتا ہے چمن میں دیدہ ور پیدا
باقي سائين تي ڳالهائڻ ائين هوندو جيئن ڪنهن انڌي کي چئجي ته سج جي باري ۾ ٻڌاءِ. ان کان وڌيڪ مون وٽ سائين لاءِ لفظ ئي گڏ ڪونه ٿا ٿين. ظاهري سائين ڀلي اسان کان وڇڙي ويو هجي پر روحاني طور سائين اسان سان گڏ آهي. مالڪ سائين سائين کي جنت الفردوس ۾ جڳهه ڏيندو. اها دعا اسان جي دل مان هر گهڙي نڪرندي ۽ سندس اولاد کي صبر جي طاقت عطا ڪندو.
محمد حنيف چانڊيو
پرديپ ڪمار - شاگرد
18.12.2011
اڄ اسان کي اچانڪ خبر پئي ته اسانجو استاد سائين حفيظ کوهارو صاحب هن فاني جهان مان لاڏاڻو ڪري ويو آهي ته دل ۾ ڪافي صدمو پهتو ڇاڪاڻ ته اسان جو ڊرائنگ ٽيچر هئو ۽ پائلٽ اسڪول ۾ سدائين خوش مزاج، خوش طبعيت ۽ بهترين شخصيت جو مالڪ هو. سائين حفيظ کوهارو خوبصورت طبعيت جو مالڪ، انتهائي شفيق ۽ مهربان شخصيت هئا.
الله کان دعا آهي ته کيس جنت الفردوس جي اعليٰ مقام تي رکي ۽ سندس پونئرن کي صبر جميل عطا ڪري.
ديدار علي شيخ، شاگرد
مرڪزي سيڪريٽري جنرل
تحريڪ سنڌ شهري اتحاد
سائين حفيظ الله کوهارو هڪ عظيم استاد، والد، محسن ۽ ان سان گڏ هڪ سٺو دوست هيو. سائين ۾ اها تمام بهترين خوبي هئي ته هو هڪ دفعو جنهن سان ملندو هيو ان کي پنهنجو ڪري ڇڏيندو هو ۽ ان انسان جي دل چوندي هئي ته ان سان ٻيهر ملجي. سائين جا مون کي لفظ ياد اچن ٿا مون کي چوندو هيو ته ”تون منهنجو شاگرد سان گڏوگڏ منهنجو پٽ ۽ دوست به آهين“. اڄ وڏو افسوس آهي جو هو اسان منجهه نه آهي. الله سائين ان کي جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا فرمائي ۽ ان جي اولاد کي صبر عطا فرمائي.
آصف علي جانوري
18.12.2011
محترم جناب حفيظ الله کوهارو کي مرحوم لکندي سچ ۾ دل ڏاڍو اداس ٿي رهي آهي، ڇو ته هن جهڙا امُلهه انسان پنهنجي حياتي ۾ جيڪو ڪجهه ڪن ٿا اهو هڪ دؤر جي تاريخ جو درجو رکي ٿو. حفيظ سان ٿيل ڪن ملاقاتن ۾ پبلڪ اسڪول سکر ۾ منعقد ٿيل 2004 واري فيسٽيول جي ملاقات اڃان به ذهن تي تازه آهي، جنهن ۾ هن سان زندگي، ادب ۽ آرٽ جي موضوعن تي طويل حاصل سير ڪچهري ٿي هئي. سچ ته هي ماڻهو موتي داڻو آهي. الله کيس جنت الفردوس ۾ جاءِ نصيب فرمائي. (آمين)
جهانگير عباسي
ليڪچرار اردو
ڊگري ڪاليج لاڙڪاڻو
سائين حفيظ الله کوهارو تمام بهترين والد ۽ تمام سٺو دوست هيو، جنهن پنهنجي اولاد جي تمام سٺي تربيت ڪئي، اسان سائين جن لاءِ دعا ٿا ڪيون. اسان سائين جن لاءِ آخري چند لمحن جون ڳالهيون ٻڌيون، جن کي ٻڌي ڪري اسان کي به خوفِ خدا ٿيو ته انسان صرف دنيا ۾ رهڻ نه آيو آهي. جيڪڏهن دنيا ۾ رهڻو آهي ته سائين حفيظ الله کوهارو جن جي بهترين زندگي جي نموني تي گذاري ۽ الله سائينءَ کان دعا ٿا گهرون ته سائين جن جي قبر جي پهرئين رات آساني ڪندو ۽ ان جي صدقي اسان جي به – ڇو جو هڪ ڏينهن سڀني کي مرڻو آهي ۽ اڄ مان انسان ٿي ويس. سائين حفيظ الله جن ۽ انهن جي اولاد کي عرض آهي ته مون کان جيڪا به غلطي ٿي هجي يا مان ڪنهن جي دل ڏکائي هجي ته مون کي معاف ڪن.
الله سائين اسان جي استاد کي جنت الفردوس ۾ جڳهه ڏي ۽ انهن جي اولاد کي پنهنجيءَ پناهه ۾ رکي. آمين
پرويز علي جويو
سائين حفيظ الله کوهارو صاحب هڪ بهترين استاد ۽ بهترين انسان هو.
سائين حفيظ الله جي محنت ۽ ڪم ڏسي حيرت ۾ اچي ويندا هئاسين. سائين پنهنجي زندگي محنت ۾ وقف ڪري ڇڏي. سائين تمام گهڻو ملنسار ۽ خوش اخلاق انسان هو. سائين تمام بهترين گفتگو ڪندو هو. سائين جي زندگي مثالي هئي. سائين جي لاڏاڻي تي آءٌ سائين جي اولاد سان ڏک ۾ شريڪ آهيان. الله تعاليٰ سائين حفيظ الله کي جنت الفردوس ۾ جڳهه ڏي. آمين
سميع الله ڀٽو
ڪرمان باغ لاڙڪاڻو
اڄ نـه اوطــــاقـــن ۾ طـــالــــب تــنـــــواريــــــــن،
جي جيءَ کي جيارين، سي لاهوتي لڏي ويا.
اسان جو سينيئر دوست حفيظ الله صاحب هڪ محنتي، قابل ۽ لائق، پائلٽ اسڪول جي سونهن، جنهن پائلٽ اسڪول لاءِ پنهنجي زندگي وقف ڪئي، اڄ هن دنيا ۾ ناهن رهيا.
هن جي رحلت جي ڏک ۾ اسان مرحوم جي ڪٽنب سان ڏک ۾ شريڪ آهيون. شال الله سائين کيس جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا فرمائي ۽ پونئرن کي صبر عطا فرمائي.
سراج الدين شيخ
پائلٽ اسڪول لاڙڪاڻو
18.12.2011
اهو ٻڌي ڪري حيرت ۽ عجب ۾ پئجي ويس جڏهن سائين محترم حفيظ الله جي وڏي فرزند نجيب الله شان اهو ٻڌايو ته بابا هن فاني دنيا جي ڇڏڻ جي تاريخ 17 ڊسمبر 2011 ٻڌائي ۽ پڻ اها مهلت الله تعاليٰ کان پاڻ وٺي آيو آهيان. تنهن ڪري اهو چئي سگهجي ٿو ته ظاهري طور تي ڪنهن کي به گهٽ نه سمجهي. الائي ته ڪهڙين ڳالهين ۾ الله پاڪ راضي رهي ٿو، اها ڳالهه حيرت ڪندڙ به آهي ته خدا جي وجوديت جي ظاهري نشاني به آهي، جيئن سائين حفيظ الله پنهنجن پٽن کي اهو ٻڌايو ته مان الله سان ملي آيو آهيان. ان ئي مونکي ڪجهه ڏينهن جي مهلت ڏني آهي.
وڌيڪ لکڻ جي ضرورت نه آهي ته سائين حفيظ الله ڪيتري منزل رکي ٿو.
ربنواز سيال
لاڙڪاڻو
18.11.2011
”جــوڳـيــئــڙا جــهــان ۾، نــوري ۽ نــــاري،
ٻري جنين ٻاري، آءٌ نه جيئندس ان ريءَ“
(شاهه)
انتهائي دلعزيز شخصيت، ماکيءَ کان مٺڙو ۽ گلاب جي گلن جيان ٽڙندڙ مرحوم سائين حفيظ الله کوهارو جنهن پوري زندگي فنونِ لطيفه جي شعبه کي ارپي ڇڏي، ان جي هن فاني دنيا مان لاڏاڻو ڪري وڃڻ تي دل کي ڏک ۽ صدمو پهتو. جڏهن اهو معلوم ٿيو ته هو انتقال ڪري ويو آهي. ان سان گهاريل گهڙيون ڪڏهن به وساري نه ٿيون سگهجن. الله تعاليٰ کيس جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا فرمائي ۽ پونئرن کي الله تعاليٰ صبر جي توفيق ڏئي. آمين
زاهد حسين هليو
هيڊ ماستر
ديني مدرسه هاءِ اسڪول
لاڙڪاڻو
18.12.2011
سائين هڪ بهادر، هنس مُکُ ۽ نيڪ دل انسان هيو. موت ته هر ماڻهوءَ تي اچڻو آهي. پر موت سان مقابلو شايد ئي ڪوئي ڪندو آهي. سائين به رب جي رضا ۾ راضي هيو. سائين جهڙا ماڻهو گهٽ پيدا ٿيندا آهن. سائين جي لاءِ دعا آهي ته خدا ان کي جنت الفردوس ۾ جڳهه ڏي ۽ سائين جي خاندان کي الله تعاليٰ صبر ڪرڻ جي توفيق عطا فرمائي.
رجب علي ڀٽو
اِنا لِللّٰہ و انا اليہ راجعون
سائين حفيظ الله کوهارو اسان جو هر دلعزيز، کلڻو مِلڻو سدائين چهري تي مرڪ ۽ پيار ڪندڙ انسان هو. الله تعاليٰ سندس جا درجا بلند ڪري ۽ پنهنجي جوارِ رحمت ۾ جڳهه ڏي. پوينِ ڏکويل خاندان کي هن صدمي برداشت ڪرڻ جي توفيق عطا ڪري. (آمين)
علي اڪبر شيخ
He was very nice man. Always since look like a very competitive personality. I was very shocked to know about this demise (death). His contributions may remembered for the whole life.
Chander Lal
سائين حفيظ الله کوهارو هن فاني جهان کي ڇڏي اصل جهان ۾ پهتو. سائين حفيظ الله جهڙو استاد شال ڪو پيدا ٿئي. سائين پائلٽ اسڪول جو انمول تحفو هو. انسان انسان لاءِ ڪجهه به نه ٿو ڪري سگهي سواءِ دعائن جي. منهنجي دعا آهي ته سائين حفيظ کوهاري کي الله سائين جنت ۾ جاءِ ڏي. (آمين)
سائين جي شخصيت نه وسرندڙ آهي، اسان جي دلين ۾ هميشه ياد هوندو.
علي عيسيٰ کوکر، محمد بخش کوکر
W.I هاءِ اسڪول
هيءَ نه واٽ هئا جي آهه نه ڪا تقليد
تحقيقاً توحيد آهه راهه رســـــول جــي
پيارو دوست حفيظ الله کوهارو اڄ اسان کان وڇڙي ان ديس هليو ويو آهي جتان ڪوبه موٽي نه ايندو. الله رب العزت سندس شان لاءِ مانُ مٿانهون ڪري ۽ جنت ۾ جاءِ ڏي. سائين هڪ مهربان دوست ۽ هڪ شفيق پيءُ ۽ هڪ سٺو استاد هيو. الله سائين سندس مغفرت ڪري. (آمين)
اياز حسين شيخ
18.12.2011
محترم حفيظ الله کوهارو هڪ شفيق انسان، مهربان دوست اڄ اسان کان وڇڙي خالقِ اڪبر سان وڃي مليو. الله رب العزت کان دعا آهي ته کيس پنهنجون رحمتون عطا فرمائي ۽ جنت الفردوس ۾ جڳهه ڏي. (آمين)
امان الله سيال
18.12.2011
اي پيارا دوست هي اهو وقت آهي جنهن وقت تون اسان جي اچڻ جو انتظار ڪندو هئين ۽ اسان جي پهچڻ تي جُهمر هڻي آجيان ڪندو هئين.
اڄ راهه ۾ اڪيلو ڇڏي هليو وئين توکي ائين نه مناسب هيو. ڪٿان ڳوليون حفيظ ڪٿان ڳوليون حفيظ.
بس سڄي عمر جو وڇوڙو – الله سائين توکي جنت ۾ جاءِ ڏيندو. (آمين)
مقبول احمد سومرو
18.12.2011
ماٺيڻو سائين حفيظ الله چپ چاپ ۾ هيءَ دنيا ڇڏي ويو. محبت ۽ مرڪ سان ملندڙ سائين هميشه ياد رهندو. پنهنجي تڪليف ۽ پريشانين کي پاڻ تائين محدود رکندڙ سائين ڪڏهن ڪين وسرندو شال کيس الله سائين جنت ۾ جايون ڏي. (آمين)
ڊاڪٽر مظفر کوهارو
18.12.2014
پنج ۾ پهچي نه
ڏهه ۾ ڏسجي نه
سوَن ۾ سجهي نه
هزارن ۾ هجي نه
لکن ۾لڀي ڪونه
ڪروڙن ۾ ڪوڪو ماڻهو جنهن مان بوءِ اچي بهار.
شال الله تعاليٰ اسان جي استاد کي جنت الفردوس ۾ جڳهه عطا فرمائي. (آمين)
سيف الله هليو
مـــــاڻــهـــو ســـڀ نه سهـــڻـــا، پکي ســـڀ نه هنــج
ڪنهن ڪنهن ماڻهوءَ منجهه، اچي بوءِ بهار جي.
مونکي هميشه ”حفيظ“ مان بهار جي خوشبو ايندي هئي. سائين حفيظ - الله سائين توکي جنت الفردوس عطا فرمائيندو.
مشتاق ابڙو
Late Hafeezullah Khooharo remained a best teacher & best friend. He was devoted & very sincere with his job. I pray to Almighty Allah that God may keep his soul in place & paradise.
Deedar Ali Balouch
Principal
GPHSS Larkana
جيئن ته مان قمبر مان پروموشن وٺي 1988ع ۾ گورنمينٽ پائلٽ هاءِ اسڪول لاڙڪاڻي ۾ HST ٿيس. ان وقت کان وٺي سائين حفيظ الله کوهارو سان گڏ رهيس. سائين جن تمام شفيق، مهربان، هردلعزيز انسان هئا. غريبن جا همدرد هئا. پنهنجي سبجيڪٽ ۾ تمام ماهر هئا. سندس شمار لاڙڪاڻي بلڪه سنڌ جي هوشيار ۽ قابل ڊرائنگ ٽيچرس ۾ ٿئي ٿو.
منهنجي دعا آهي ته رب سائين کيس جنت الفردوس ۾ جاءِ عطا ڪري. (آمين)
عبدالستار جانوري
هيڊ ماستر
هاءِ اسڪول پٺاڻ
تعلقه باقراڻي
جيئن ته مرحوم حفيظ کوهارو کي 1971ع کان مان تمام گهڻو قريب رهيس. 5.V گڏ ڪئي. ڪلاس ۾ تمام گهڻو سڀني شاگردن کي کلائڻ ۾ مصروف رهندو هو. ان کان علاوه 1990ع کان گورنمينٽ پائليٽ هائير سيڪنڊري اسڪول ۾ گڏ رهياسين. ان دوران مرحوم حفيظ کوهارو کي دلچسپ – هر دلعزيز – مهربان – مخلص انسان ذات سان محبت ڪندڙ – هر ماڻهوءَ جي دل کسڻ وارو ڏٺو. مان ته ائين چوندس ته سائين هن دنيا کي ته ڇڏي ويو پر مري ڪونه ويو آهي ۽ هو هر ماڻهوءَ جي دل ۾ زنده آهي ۽ زنده رهندو الله سائين کان دعا آهي مرحوم کي الله تعاليٰ پنهنجي جوارِ رحمت ۾ رکي ۽ جنت الفردوس عطا ڪري. (آمين)
جان محمد سولنگي
HM. (Rtd)
18.12.2011