ڪاميابي سچي انسان جا قدم چمندي
ہم ہیں پردیس میں
اور دیس میں نکلا ہوگا چاند
ماڻهو ڪٿي به وڃي پر جوءِ جا وٿاڻ هميشه خيالن ۾ ساڻ رهندا آهن. وٿاڻن تي خوشي ۽ غمي جو اثر جتي به هجي اتي محسوس ٿئي ٿو. ڪالهه جڏهن رمضان المبارڪ جو آخري جمعو هيو، انهيءَ ڏينهن کي پنهنجو الله سائين شرف بخشيو آهي ۽ هونئن به سڀني ڏينهن ۾ جمعي جو شان واڌارو آهي. مونکي انهيءَ کان وڌيڪ خوشي ان خبر پڙهڻ سان ٿي ته سي ايس ايس جي امتحان جو فائنل رزلٽ آئوٽ ٿيو آهي ۽ انهيءَ سان گڏوگڏ پوزيشن ماڻيندڙن کي زندگي جي اهم مرحلي تي وڏيون جوبداريون ڏنيون ويون آهن.
الله سائين سنڌ جي خاص ڪري ۽ پاڪستان جي سڀني نوجوانن کي پنهنجي حفظ و امان ۾ رکندي ۽ هر شر ۽ برائي کان محفوظ رکي. آمين يارب العالمين.
مان سنڌ جي نوجوانن کي ان خوشيءَ جي موقعي تي مبارڪباد ڏيندي اهو عرض ڪندس ته: ”هرهڪ پاڻ کي سنڌ جو سفير سمجهي. ذات پات کان ٻاهر ٿي صرف سنڌ جي مفاد جو تحفظ ڪرڻ ۾ جيترو ٿي سگهي ضرور ڪوشش ڪن ۽ پاڪستان جو مقام بلند ڪن. هر دوست کي جيڪو به گروپ الاٽ ٿيو آهي، انهيءَ متعلق پنهنجي ڄاڻ جو دائرو وسيع ڪندا رهن ته توهان کي پنهنجي گروپ ۾ ٻه شيون نصيب ٿينديون هڪ عزت ۽ ٻي ساڙ.
جيڪڏهن توهان پنهنجي فيلڊ ۾ مهارت رکندا ته ڪاميابي توهانجي ٿيندي ۽ ساڙ واري کي ڪجهه به هٿ ڪونه ايندو. عزت ۽ ڪاميابي ان کي ملندي جيڪو پنهنجي نوڪريءَ سان سچو ۽ ڄاڻ رکندڙ هوندو. اسان جا ڪجهه دوست نوڪري ملڻ شرط سُست، ڪاهلائپ ۽ محنت ڪرڻ کان لنوائڻ شروع ٿي ويندا آهن، نتيجي ۾ هميشه ٻيا اسان سنڌ وارن جي لاءِ مجموعي ڄاڻي واڻي اهو تاثر پيدا ڪرڻ جي ڪوشش ڪندا آهن ته سنڌي لائق ۽ فاضل ناهن، جيڪو بلڪل غلط آهي. تنهن ڪري توهان سڀني نوجوان دوستن کي گذارش آهي ته جڏهن به ڪير اهڙو تاثر پيدا ڪرڻ جي ڪوشش ڪري ته هڪدم انهيءَ کي غلط ثابت ڪرڻ لاءِ عملي طور ۽ اخلاق جي دائري ۾ رهندي جواب ڏيندا ته يقيناً هو ڪڏهن به اهڙي قسم جي ڳالهه ڪونه ڪندو.
توهان نوجوانن کي اها ڳالهه ذهن نشين ڪرڻ گهرجي ته سنڌي نوجوان ٻين کان تمام گهڻو ذهين، هوشيار، محنتي، جفاڪش ۽ محب وطن آهي پر ڪڏهن ڪڏهن اسان جا نوجوان خوداعتمادي جي نه هجڻ سبب ميدان ۾ اڳيان نه ايندا آهن، ان ڳالهه جو فائدو وٺندي مخالف غلط تاثر ڏيڻ جي ڪوشش ڪندا آهن ته سنڌي ڄاڻ نٿا رکن يا ملڪ سان پيار نٿا ڪن، تنهن ڪري توهان کي پاڻ تي مڪمل اعتماد ۽ الله جي ذات تي مڪمل يقين هجڻ گهرجي، ان شاءَ الله توهان کي ڪير به نقصان نه پهچائي سگهندو.
الحمدلله اسان جا نوجوان هينئر قابل ۽ محنت ڪش آهن، تنهن ڪري مقابلي ڪرڻ جي ڀرپور پوزيشن ۾ آهن، صرف هڪ ڳالهه جو ڌيان رکن ته اعتماد سان ميدان ۾ لهڻو آهي، چاهي ڪجهه توهان سمجهو ٿا ته هي منهنجي ڪمزوري آهي پر توهان جو اعتماد پاڻهي ان ڪمزوري کي مضبوطي ۾ کڻي ايندو. اها ڳالهه توهان نوجوانن کي ذهن ۾ رکڻ گهرجي ته خوداعتمادي توهانجي لاءِ ڪاميابي جون راهون پاڻهي کوليندي، تنهن ڪري پاڻ تي اعتماد ۽ الله تي ڀروسو هميشه توهانجي عمل ۽ فعل ۾ نظر اچڻ گهرجي.
اسان جي نوجوانن کي اها ڳالهه ذهن ۾ رکڻ گهرجي ته ڪاميابي يا ناڪامي توهان جي هٿ ۾ آهي. ڪڏهن به ڪنهن ناڪامي کي ڪنهن ٻئي ڏانهن منصوب نه ڪجو پر پنهنجي اندر ۾ جهاتي پائي ڏسندا ته ان ناڪامي جا سبب توهان کي پنهنجي اندر نظر ايندا ۽ انهي ڪمزوري کي ختم ڪرڻ لاءِ پاڻ توهان انجو دوا درمل ڪيو يا ڪنهن ڄاڻ واري ڊاڪٽر سان مشورو ڪيو. ڊاڪٽر توهان کي تڏهن صحيح مشورو ڏيندو جڏهن توهان انکي مڪمل پنهنجي ڪيفيت بيان ڪندا. بغير ڪيفيت بيان ڪرڻ جي ڊاڪٽر توهان کي صحيح مشورو ڪونه ڏيندو، پوءِ ابتو اهو مشورو توهان جي ڳچيءَ ۾ اچي پوندو. تنهن ڪري جيڪڏهن ڪابه پنهنجي غلطي يا ڪوتاهي هجي ته ان اعتماد واري کي پوري ايمانداري سان ڳالهه ٻڌائيندا ته توهان کي بهترين مشورو ملندو.
عموماً اسان جا ڪجهه نوجوان دوست جڏهن به ڪنهن سان مشورو ڪندا آهن ته جيڪي به هنن جون مضبوط ڳالهيون هونديون آهن، اهي سڀ ٻڌائيندا آهن ته جيئن مشورو ڏيندڙ کي بانور ڪرايون ته منهنجي ڪابه غلطي ناهي ۽ صرف زيادتي ٿي آهي. تنهنڪري اسان جي نوجوانن کي گهرجي ته مشورو ڏيندڙ کي پنهنجي غلطي يا ڪوتاهي جو صاف بيان ڪن ته جيئن مشورو ڏيندڙ توهان کي صحيح مشورو ڏئي سگهي.
اسان جي نوجوانن کي ذهن ۾ ياد رکڻ گهرجي ته سنڌي نوجوان کي گهڻيون مشڪلاتون ٿين ٿيون، ڪجهه پراون کان ته ڪجهه پنهنجن کان، پر انهيءَ لاءِ بهترين هٿيار خود اعتمادي، سچائي، ايمانداري، محنت ۽ صبر آهن.
ڪٿي ٿجي ڪات، ڪٿي ٿجي ڪنڌ.
صبر ۽ حڪمت عملي هر مهل ۽ موقعي جي نسبت سان تمام ضروري آهي. ڪٿي خاموشي به ڳچي ۾ پئجي ويندي آهي، ڪٿي وري سچ به ڳچي ۾ پئجي ويندو آهي، تنهن ڪري ٻنهي جي استعمال ڪرڻ کي، توهان حالات ۽ موقعي جي مناسبت سان عمل ڪندا ته نتيجا بهتر حاصل ٿيندا.
اسانجو نوجوان الحمدلله سنڌ جي لاءِ وڌيڪ درد رکي ٿو، جيڪو شايد اسان وٽ ان وقت ايترو ڪونه هيو پر جيڪا ڳالهه توهان کي زندگي ۾ مطمئن رکندي اها آهي توهان جو ضمير کي زنده رکڻ، جيڪڏهن توهان جو ضمير زنده رهيو ته وقتي ڏکيائيون ضرور اينديون پر سچ جي ٻيڙي ڪڏهن به ڪانه ٻڏندي.
انهيءَ جي لاءِ مان صرف هڪڙو عرض ڪندس ته ڪڏهن به ڪنهن مظلوم تي ظلم ڪرڻ وارن سان گڏ نه هلجو، جتي توهان جي مجبوري آهي ته ڪوشش ڪري اتي رهندي به مظلوم جي مدد جا ڪي طريقا ڳولهي ڪڍو ته جيئن ان ٽولي ۾ رهندي به مظلوم لاءِ ڪجهه آساني ڪري سگهو، الله سائين اسان جي نيتن کي ڏسندو آهي نڪي اسان جي ظاهري عمل کي.
دنيا جو دستور آهي ته اهي هميشه اسان جي پرک ظاهر تي ڪندا آهن. الله سائين ظاهر تي نه پر اسان جي نيت مطابق پرک ڪندو آهي.
جنهن ڏينهن ڪنهن به سبب جي ڪري ڪنهن غلط ڪم ۾ اسان مدد ڪنداسين ته پوءِ ڪير به اسان جي ضمير کي زنده رکي ڪونه سگهندو، تنهن ڪري پنهنجي ضمير کي بچائڻ لاءِ ڪافي قربانيون ڏيڻيون پونديون آهن، اميد ته اسان جو نوجوان جيڪو خير سان سنڌ ۽ پاڪستان جي نمائندگي ڪندو ان کي پنهنجي ضمير سان مشورو ضرور ڪرڻ گهرجي ته جيئن اڳتي هلي مطمئن زندگي گذاري. زندگي اها ناهي ته پاڻ يا پنهنجن لاءِ سوچي ۽ ڪري، پر اصل زندگي جيڪا بندگي آهي اها آهي انسان ذات جي خدمت.
عبادت سان جنت، خدمت سان الله، جنهنجو رب تنهنجو سڀ.
ll