باب ڏهون
اسٽروڪن کي پويان ايندڙ ٽي يا ڊي کي ظاهر ڪرڻ لاءِ اڌ ڪيو ويندو آهي.
اي) هڪ پڌ يعني سليبل Syllable وارن لفظن ۾ عام طور هلڪي اسٽروڪ کي پويان ايندڙ ٽي لاءِ اڌ ڪبو آهي. پر ڊي نه اڌ نه ڪبو آهي.
اڌ ٿيل اسٽروڪن ۾ لڳل ايس سرڪل کي آخر ۾ ئي پڙهيو ويندو آهي.
بي) هڪڙي سليبل تي مشتمل لفظن ۾ گھرن اسٽروڪن کي صرف پويان ايندڙ ڊي کي ظاهر ڪرڻ لاءِ اڌ ڪبو آهي.
34. اي) ٻن يا وڌيڪ سليبلن تي مشتمل لفظن ۾ اسٽروڪن کي پويان ايندڙ ٽي يا ڊي کي ظاهر ڪرڻ لاءِ اڌ ڪبو آهي.
بي) اڌ ٿيل اسٽروڪ کي ٿرڊ پوزيشن ۾ ڏيکارڻ لاءِ لائين جي وچان يعني Through the line نه لکبو آهي. انهن کي لائين تي يعني سيڪنڊ پوزيشن تي لکبو آهي.
سي) اڪيلي اسٽروڪ وارن لفظن ۾ جيڪر آخر ۾ ڊفٿانگ ڳنڍيل هوندو آهي ته انهن کي ٽي يا ڊي لاءِ اڌ ڪبو آهي.
35. اي) شڊ ۽ ائنڊ جي نشانين سان مونجھاري کان بچڻ لاءِ اسان آر ۽ ٽي يا آر، ٽي ۽ ايس تي مشتمل لفظن کي مڪمل نموني لکندآ آهيون.
بي) ڪن لفظن ۾ اڌ ٿيل اسٽروڪ مان پوري ڊيگھ جي خبر نه پئجي سگھندي آهي، تڏهن اسان هيءَ اصول استعمال نه ڪندا آهيون.
سي) جڏهن لفظ جو آخري واول ٽي يا ڊي کان پوءِ آيل هوندو آهي، ته اهڙي صورت ۾ ٽي يا ڊي کي مڪمل نموني لکيو ويندو آهي ته جئين واول جي موجودگي پڌري ٿئي.
36. عام طور تي ايل کي اپورڊ ڪري لکبو آهي.
1) پر سهوليت لاءِ اين يا نگ n or ng کان پوءِ ايندڙ ايل کي ڊائون ورڊ لکبو آهي.
2) واول کي ظاهر ڪرڻ جي خيال کان، ايل کي هيٺين ٻن صورتن ۾ ڊائون ورڊ ڪري لکبو آهي:
اي) جڏهن لفظ جي شروع ۾ ايل کان اڳ واول اچي ۽ ايل کان پوءِ هاريزنٽل اسٽروڪ آيل هجي. (پر واول نه هجي ته پوِ ايل اپورڊ لکبي.)
بي) جڏهن لفظ جي شروع ۾ ايل کان اڳ ايف، وي، ايس ڪي، يا مٿي ويندڙ سڌو اسٽروڪ ( آر اپورڊ. ويٖ يا يي) آيل هجي ۽ آخر ۾ واول نه هجي. پر آخر ۾ واول آهي ته پوءِ ايل اپورڊ لکبي.
37. ابروئيٽيڊ ڊبليو Abbreviated W
جڏهن لفظن ۾ ڪي، گي، ايم، اپورڊ آر ۽ ڊائون ورڊ آر کان اڳ وي آيل هجي ته ان کي مختصر ڪري اڌ گول يعني سيمي سرڪل سان ظاهر ڪجي.
نوٽ: ننڍو سيمي سرڪل هميشه پهرئين پڙهبو آهي. انڪري اگر پهرئين واول اچي وڃي ته سيمي سرڪل جو استعمال نه ڪجي، پر وي جو پورو اسٽروڪ لکجي.