عيسن شهيد
فقير جي باري ۾ ٻي به هڪ مشهور حقيقت آهي ته ڪنهن غريب مال چاريندڙ جو ڌڻ ڳوٺ جي ڀرسان ڪنهن آباد زمين ۾ وڃي پيو. اها زمين پنهور ذات جي برادري وارن جي هئي. پنهورن ڇا ڪيو جو مال ڪاهي ڍڪ تي وڃڻ لڳا. مال جا مالڪ انهن جي پويان ويا ۽ مال واپس ڪرڻ لاءِ منٿون ڪيون پر پنهورن مال واپس نه ڪيو. جنهن ڪري هي موٽي آيا ۽ اچي عيسن فقير کي چيو ته تون درويش آهين تنهنجو چوڻ هلندو ۽ تون اسان کي مال ڇڏائي ڏي. عيسن چيو ته مان غريب آهيان ۽ هو منهنجي چوڻ سان مال ڪونه ڏيندا. مال جي مالڪن عيسن کي الله جا واسطا وڌا ته خدا جي نالي اسان سان گڏجي هل ۽ اسان کي مال واپس وٺي ڏي. عيسن وراڻيو ته اوهان الله جو نالو وڌو آهي تنهنڪري مان انڪار ڪونه ٿو ڪريان. الله جي نالي تي سر گهوريو ته صدقي. عيسن فقير مال جي مالڪن سان گڏجي پنهورن وٽ ويو ۽ انهن کي منٿون ڪيائين ۽ الله جا واسطا وڌائين پر هو پڙ ڪڍي بيٺا تنهن تي فقير کي سخت ڪاوڙ لڳي ۽ مال جي اڳيان اچي بيهي رهيو، چيائين ته مان پنهنجي جيئري مال ڍڪ ڏانهن وڃڻ ڪونه ڏيندس، پنهورن هن تي ڪهاڙين جا وار ڪيا ۽ کيس ماري وڌو. ائين الله جي نالي تي شهيد ٿي ويو. فقير مرڻ وقت وصيعت ڪئي ته مان الله جي نالي تي ماريو ويو آهيان تنهنڪري منهنجو بدلو يا وير نه وٺجو، جڏهن عيسن شهيد جي مرڻ جي خبر سندس عزيز ميوو فقير کي پيئي ته هو چاڪر ڪوٽ مان جتي هُو رهندو هو، اتان لغارين جو وڏو لشڪر وٺي پنهورن جي ڳوٺ تي حملي ڪرڻ جي ارادي سان قتل جي بدلي وٺڻ لاءِ روانو ٿيو، رستي ۾ هن لشڪر کي هڪ نانگ مليو جيڪو ڦڻ ڪڍي ميوو خان کي وڙهڻ لاءِ اڀو ٿي ويو. ميوو خان ان جي مارڻ جي گهڻي ڪوشش ڪئي پر جئين هو نانگ کي لٺ هڻي ته نانگ گم ٿيو وڃي ۽ لٺ وڃي پَٽَ سان لڳي. اهو واقعو هن سان وري وري ٿيو. انهي تي ميوو خان کي فقير جي وصيعت ياد اچي ويئي. جنهن چيو هو ته منهنجو پلاند نه وٺجو ۽ انهيءَ لاءِ فقير نانگ جي صورت ۾ بدلي وٺڻ کان روڪڻ لاءِ هر هر اڳيان پئي آيو. آخر ڪار ميوو خان پنهنجي ماڻهن کي واپس ڪيو ۽ چيائين ته فقير بدلو وٺڻ نٿو چاهي تنهنڪري اهو خيال لاهي ڇڏيو. پوءِ پنهورن کي معاف ڪري ڇڏيائين. عيسن فقير شهيد کي ميان نور محمد جي قبن واري قبرستان ۾ دفنايو ويو جتي ٻيا به فقير دفن آهن. سندن قبرون اڃان تائين ظاهر آهن ـ