سفرناما

دلبرﷺ جي ديس ۾

ڪتاب ”دلبر ﷺ جي ديس ۾“ مڪي ۽ مديني جو سفرنامو آهي،مولوي محمد يامين لکي ٿو؛ ”جيئن ته، ”دلبرﷺ جي ديس ۾“ هڪ مذهبي رنگ ۾ لکيل تاليف آهي تنهن ڪري انهي ٿري لهجي ۾ خشڪ واريءَ تي ديار حبيب جو داستان، تيز وڏ ڦڙي مينهن وارو وسڪارو ڪندي محسوس ٿئي ٿو ته، پرينءَ جي پار جي هُٻڪار ۽ سرور ڀري سُرهاڻ هيءَ ڪتاب پڙهندي هتي محسوس ٿئي پئي! سبحان الله!

Title Cover of book Dilbar jy Des Mein

جنات جي ٻي وفد جو شعب الحجون ۾ اچڻ

جڏهن اهو نورڪني وفد راز معلوم ڪري واپس پهتو. جنهن اچي ٻڌايو ته جيڪو ڪلام ۽ جنهن ماڻهو کان اسان اهو ڪلام ٻڌو آهي. اهو سڀ حق ۽ سچ آهي انهن جي صداقت ۾ وار برابر شڪ ڪري نٿو سگهجي. تنهن تي اتي شهر نصيبن ۽ شهر نينوا مان نوي ڄڻن معززين جنن جو هڪ وفد ٻن سردار جنن، جن مان هڪ سردار جو نالو زويعھ هو ۽ ٻي جو نالو عموده هو. انهن جي قيادت ۾ الله جي رسول اللهﷺ کي ڏسڻ ۽ کائنس قرآن پاڪ ٻڌڻ لاءِ نڪتا ۽ مڪي پاڪ پهتا، انهن مان جيڪو وفد پهرين مقام نخلھ ۾ مليو هو تنهن پاڻ ڀلارن کي عرض ڪيو ته اي الله جا رسولﷺ اسان جي تبليغ جي ڪري اسان جا نوي ڄڻا معززين جنات مسلمان ٿي. اسان جي ٻن سردارن جي معيت ۾ اوهان سان ملڻ. اوهان کي ڏسڻ ۽ اوهان جي زبان مبارڪ مان الله جو ڪلام ٻڌڻ لاءِ آيا آهن. هاڻ اسان کي هنڌ ۽ ٽائيم ڏيو ته اسان ڪيئن ۽ ڪٿي اوهان جي زيارت ڪري سگهون ٿا.
آنحضرتﷺ جن فرمايو ته رات جو عشاء نماز کان پوءِ ڪعبت الله جي اتر طرف متصل ٻاهر شعب الحجون جي کلي ميدان ۾ گڏ ٿجو. آئون اتي ايندس ”جت هن وقت مسجد جن آهي“ اڳ اهو کليو ميدان هوندو هو. ڇو ته شهر ۾ متان شهري ماڻهو توهان جنات کي ڏسي. توهان جي هيبت جي ڪري متان ڊڄي نه وڃن يا ڪهڙو اثر وٺن. پوءِ آنحضرتﷺ جن پروگرام موجب بعد از نماز عشاء حضرت عبدالله بن مسعود مشهور صحابي کي ساڻ ڪري اتي پهچي ويا. پهچڻ بعد جنات جي گهڻائي ڏسي. حضرت عبدالله بن مسعود کي شعب الحجون کان ٻاهر ئي بيهاري چوگرد هڪ گول دائرو ڪڍي، فرمايائون هن دائري کان ٻاهر هرگز نه نڪرج. جيسين آئون اچان، متان جنات توکي تنگ نه ڪن يا ڪا تڪليف نه پهچائين. پوءِ حضرت عبدالله بن مسعود سڄي رات انهي ڪار ۽ ڪڙي ۾ ئي رهيو سامهون کلي ميدان ۾ رسول پاڪ ۽ جنات جي سموري ڪچهري ۽ ڪارگذاري ڏسي ۽ ٻڌي رهيو هو. حضرت عبدالله فرمائي ٿو ته مون ڏٺو ته مختلف جانورن جي شڪلين ۾ هئا. ڪي گڏهه ڪي گابا، ڪي گهوڙا، ڪي مٿي پير ۽ پٺن اگهاڙا هئا. صرف دن کان گوڏن تائين سفيد ڪپڙي سان اوگهڙ ڍڪيل هئي. باقي بدن اگهاڙو هو. رنگ جا ڪارا ڪوجها بدشڪل هئا. پاڻ ڀلارا سڄي رات تلاوت، تلقين، تربيت، روزه، نماز ۽ طهارت جا احڪام سکڻ سيکارڻ جي عمل ۾ مصروف رهيا تان جو صبح صادق ٿيو ۽ مجلس برخاست ٿي پاڻ ڪريم جن مون وٽ آيا. مون کي ڪار ”دائري“ مان ٻاهر ڪڍيائون اسان حرم ڪعبي پهتاسون ۽ فجر نماز ادا ڪئي سون.
مجلس برخاست ٿيڻ کان پهريائين، انهن جنن عرض ڪيو ته اي الله جا رسولﷺ اسان سڀني کي تبرڪ طور ڪجهه کاڌو ملي. پاڻ ڀلارن فرمايوته توهان سڀني کي ۽ توهان جي ايندڙ نسل در نسل لاءِ هميشه بغير مشقت جي کاڌو ملندو رهندو. جنات وري عرض ڪيو ته اي الله جا سچا رسولﷺ اهو ڇا آهي؟ پاڻ ڀلارن فرمايو ته اُٺ ٻڪري جون ڦولڙيون ۽ ڍڳي مينهن جو ڇيڻو، ڪوئلو ۽ هڏو جتي ملي وڃي اهو اوهان جو کاڌو آهي، جيڪو توهان هن کان اڳ کائو ٿا. انهي کان هي کاڌو وڌيڪ لذيذ، شيرين ۽ بهتر هوندو. اها منهنجي توهان لاءِ دعا آهي وري جنات عرض ڪيو ته اي الله جا رسولﷺ ماڻهو اسان جي ان کاڌي تي پليتي اڇلائيندا ۽ ان کي خراب ڪندا. پاڻ ڀلارن فرمايو ته هاڻ آئون پنهنجي امت کي منع ڪندس ته انهن شين کي خراب نه ڪن.
شريعت جو مسئلو آهي ۽ پاڻ ڀلارن فرمايو ته سڪل گوبر، ڦينڱڻي، هڏي ۽ ڪوئلي سان استنجاء ڪرڻ منهنجي امت لاءِ منع آهي، ڇو ته اهي شيون قوم جنات جي خوراڪ آهي.
انهن ڏينهن ۾ جنن جي ٻن گروپن ۾ جهيڙو ٿي پيو ۽ ٻنهي گروپن مان هڪ هڪ ڄڻو جن مارجي ويو. آنحضرتﷺ جن وٽ ٻئي ڌريون فيصلو کڻي آيون. پاڻ ڀلارن ٻنهي ڌرين جون ڳالهيون ٻڌي حڪم الاهي مطابق انصاف سان فيصلو ڪرڻ فرمايائون. ٻئي ڌريون رضامندي سان فيصلو قبول ڪري کير کنڊ ٿي ويون ۽ پنهنجي پنهنجي وطن هليا ويا.
اهڙي هڪ ٻي ڀيري به جنن جا ڪيترائي قافلا مختلف ملڪن ۽ مختلف ٻيٽن کان آمنه جي لال جي ديدار ۽ ڪلام الاهي ٻڌڻ آيا هئا. جيڪي جبل نور وٽ گڏ ٿيا. انهي دفعي رسول خداﷺ اڪيلا اتي تشريف وٺي ويا هئا تمام رات اتي رهيا. اهو ئي دعوت و تبليغ سکڻ سيکارڻ جو عمل سڄي رات جاري رهيو. صبح جو صحابه ڪرام اتي باهه جا چلها ۽ ڪجهه ٻيون اهڙيون شيون جيڪي جنات اتي ڇڏي ويا هئا ڏٺائون. جنهن مان معلوم ٿيو ٿي ته رات هت جنات جو بسيرو هو.