ھي ڪتاب نامياري ڪھاڻيڪار ماڻڪ جي لکيل 18 ڪھاڻين جو مجموعو آھي. ڊاڪٽر غفور ميمڻ لکي ٿو:
”ماڻڪ انھي دؤر جي پيدائش آھي جڏھن سنڌي ادب ۾ نئين ھل چل متل ھئي، ادب ۾ جوش، جذبو، نعريبازي، قومي مزاحمت شامل ھئي پر ماڻڪ بلڪل ھڪ نئين انداز ۽ اسلوب سان نروار ٿيو ھو. ھو نہ اجايو اميد پرست optimist ٿيو نہ وري ھن جوش جذبي کان ڪم ورتو، نہ وري ڏکن کي رومانوي انداز سان پيش ڪيو اٿس.
ھو ڪٿي بہ رومانٽڪ انقلابي ڪردار تخليق نٿو ڪري نہ وري منافقي يا ٻھروپي سان ادب کي اخلاقي قدرن جي بخمل ۾ ويڙھي پيش ٿو ڪري. پر ھن زندگي جيئن آھي، سماج ۾ ماڻھو جيئن محسوس ڪري ٿو، جھڙن ڏکن ۽ اذيتن سان ھن جو واسطو پوي ٿو، انھن کي جيئن جو تيئن پيش ڪيو. خاص طور سان وچئين طبقي جو مشاھدو وٽس تيز آھي. ھو ھڪ دؤر جي پيداور ھو، پر زندگيءَ جي باري ۾ سندس اٿاريل سوال ان سان لاڳاپيل اخلاقي قدرن وارا مونجهارا ۽ ڪردارن جي مزاحمت ھميشہ پرُڪشش رھندي.“
هي ڪتاب شبانه عالماڻيءَ جي غزلن جو مجموعو آھي. شبانه جي غزل ۾ پوڄا جي حد تائين پيار، عاشقي جو امتحان، محبوبيت جو ماڻو، ماڻهپي جو معيار، عاجزي، سچائي، سنجيدگي، ارڏائي، سميت ٻيا ڪيترائي انوکا اهڃاڻ ملن ٿا. جن سان نه رڳو اهو ڪاٿو لڳائي سگهجي ٿو ته شاعره ڪيترين ۽ ڪهڙين ڪيفيتن مان گذري لکيو هوندو، پر اها به پرک پوي ٿي ته هوءَ موجوده سماجي اڻ برابري ۽ منافقي جي ڀر مان گذري تخليقي پورهيو ڪيو آهي. عورت ناتي سندس اهڙي کري مزاج رکڻ تي دلي داد ڏجي ٿو.
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
ھي ڪتاب نامياري ڪھاڻيڪار شوڪت حسين شوري جي ڪھاڻين جو مجموعو آھي. ڪتاب ۾ 47 ڪھاڻيون شامل آھن. مھاڳ ۾ قمر شھباز لکي ٿو:
”گذريل صديءَ جي ستر واري ڏھاڪي ۾ شوڪت، سندس ڀاءُ مشتاق، ۽ ھڪ ٻئي ماٺيڻي ماڻڪ، عام رواجي انداز کان بغاوت ڪري، سنڌيءَ ڪھاڻي کي ھڪ نئين پيچري تي آڻي بيھاريو، جنھن ۾ لفظن جي راند بجاءِ ويچارن جا واھڙ ھئا، ٻاھرين ڏيک ويک بدران تازي ھوا جو قدرتي ھڳاءُ ھو ۽ ظاھري گلڪاريءَ جي جاءِ تي سچائيءَ جي سورج جو تاءُ ھو. اھو سڀ ڪجھ شعوري ڪوشش جو نتيجو نہ، بلڪہ بي شعوري بي خودي ۽ اڻ ڄاتي آزاديءَ جو اظھار ھو. نيمن، اصولن ۽ مقرر ٿيل معيارن کان بغاوت ھئي.“
ھي ڪتاب نامياري ليکڪ ۽ سفرنامانگار عبدالحئي پليجي جي آتم ڪٿا جو چوٿون ڀاڱو آھي.
عبدالحئي پليجو جيئن ته بُنيادي طور تي سياسي ورڪر سان گڏ هڪ سياح پُڻ آهي. اُن ڪري هن جي لکڻين ۾ واري سان سياست توڙي سياحت جو عنصر غالب ملي ٿو. خاص ڪري جن شين جو اکين ڏِٺو شاهد ٿي اُنھن ڳالهين جو وڏي بيباڪي سان تجزيو ڪندو هلي ٿو.
ڪتاب ”دنيا جون درسگاهون“ جو پهريون حصو ”يورپ جون يونيورسٽيون“ پيش آهي. هن ڪتاب جي تحقيق ۽ مضمونن جو ليکڪ ناميارو شاعر ۽ ليکڪ پروفيسر مختيار سمون آهي. هن ڪتاب ۾ يورپ جي چوئيتاليهه معياري يونيورسٽين متعلق ڪارائتي ڄاڻ سان گڏ اتي پڙهندڙ يا پڙهي ڪاميابيون ماڻيندڙ سنڌ جي ڪيترن ئي شخصيتن جو احوال به ڏنو ويو آهي ته جيئن ٻيا نوجوان به معلومات ۽ اتساهه حاصل ڪري اڳتي وڌن ۽ انهن ادارن مان لاڀ حاصل ڪن.
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
ڪتاب ”ورقُ ورقُ تاريخ“ اوهان اڳيان پيش آهي. هي ڪتاب نامياري قومپرست اڳواڻ، نثر ۽ تقرير جي بيمثال شخصيت عبدالواحد آريسر جي نثري ٽڪرن جي چونڊ تي مشتمل آهي جنهن جو مرتب منصور مزاري آهي.
دنيا ۾ اهڙا گهٽ ماڻهو هوندا آهن، جن کي تحرير ۽ تقرير تي هڪ ئي وقت عبور هجي، سائين جي. ايم. سيد ڪٿي لکيو آهي ته: ”ننڍي کنڊ ۾ مون صرف ٻه ماڻهو اهڙا ڏٺا آهن، جن کي تحرير ۽ تقرير تي هڪ ئي وقت دسترس آهي. هڪ مولانا آزاد ۽ ٻيو عبدالواحد آريسر.“
شيخ اياز جي لکيل مهاڳ سان نند جويري جي لکيل ڪويتائن تي مشتمل ڪتاب ”چئو واٽي تي“ ونڊ ڪجي ٿو۔
پنهنجي ابهام (Vagueness) جي باوجود نند جي شاعريءَ کي سنڌيت سان ڀرپور ڪمٽمينٽ آهي. اِنهيءَ ڪمٽمينٽ کان سواءَ سنڌي ادب هوا ۾ انهيءَ غباري (Baloon) وانگر آهي، جنهن کي ڪوئي طرف نه هجي جو اُڏامي اَنت ۾ ڦاٽي پوندو ۽ هوا سان هوا ٿي ويندو.
شيخ اياز
مانجهي زرداري جو راڌڻ شھر سان تعلق آھي، مانجھي جي شاعري ۾ مذھبي، عوامي، سونھن پرستي، قوم پرستي، سنڌ پرستي جا عڪس سمايل آھن، مانجھي راڌڻ جي بھترين شاعرن ۾ شمار ٿئي ٿو. مانجھي زرداري جي شاعري ۾ خوبصورت ڪلاسيڪل توڙي جدت جو حُسن سمايل آھي مانجھي زرداري پنھنجي ھن پيار جي پورھيئي کي مسلسل سچائي سان ڪري رھيو آھي.
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف
هدايت منگي سنڌي ادب ۽ صحافت جو اهو چمڪندڙ ستارو آهي، جنهن جديد صحافت جا نه صرف بنياد رکيا پر صحافت جي تاريخ جا رخ ئي موڙي ڇڏيا. هن جون سنڌي ادب ۾ ترقي پسند ۽ عوام دوست لکڻيون پڻ املهه اثاثو آهن. هدايت منگي اهڙو بيباڪ لکاري هو، جنهن هميشه سچ تي اٽل تي بيهڻ کي ترجيح ڏني. هن جو قلم ڪڏهن درٻاري نه رهيو. هن پنهنجي شعور کي عوام ۽ عوامي مفادن اڳيان ذميوار سمجهيو.
آنلائن پڙهو | پي ڊي ايف