سبق نائون: محمود غزنوي ۽ ٻين دھلي جي بادشاھن جي حڪومت
اھو محمود، سبڪتگين جو پٽ ھو، جو پھرين رواجي ماڻھو ھو، پوءِ زور وٺي ويو. سبڪتگين مرڻ مھل ٻه پٽ ڇڏيا، ھڪڙو اسماعيل ۽ ٻيو محمود. اسماعيل کي پنھنجو وارث ڪري ويو، پر محمود ھمٿ ڀريو جوان ھو ۽ تيرھن ورھين جو مس ھو. ھن پنھنجي ڀاءُ سان وڙھي انھيءَ کي کڻي قيد ڪيو ۽ پاڻ غزنيءَ جو حاڪم ٿي ويھي رھيو. غزني پنجاب ۽ سنڌ کي ويجهي آھي. اُتان سنڌ ۽ پنجاب تي ڪاھڻ سولو ٿيس. ھن ھندستان تي ٻارھن ڀيرا ڪاھُون ڪيون ۽ ھر ھڪ ڀيري خوب ڦرلٽ ڪري، مندر ۽ مڙھيون ڦري، خزانو گڏ ڪري ھليو ويندو ھو. پڇاڙيءَ ۾ گجرات وارو سومناٿ وارو مشھور مندر ڦريائين جنھن ۾ ھن کي آس پاس وارن راجائن سان ڏاڍي جنگ ڪرڻي پئي.
انھيءَ محمود غزنوي جي گهراڻي ھيٺ سنڌ آئِي، جنھن جا نائب اچي اُتي حڪومت ڪندا ھئا. انھي گهراڻي جا چوڏھن بادشاھ ٿيا ۽ انھن مان پويون خسرو ملڪ ھو، جنھن جي راڄ ۾، ٻارھين صديءَ جي پڇاڙيءَ ۾، غياث الدين غوري ھندستان تي ڪاھ ڪئي ۽ لاھور ۾ خسرو کي قيد ڪري پاڻ بادشاھ ٿيو. انھيءَ کان پوءِ سنڌ غوري گهراڻي جي بادشاھن جي ھٿ ۾ آئي. انھن کان پوءِ خلجي ۽ تغلق گهراڻن جي بادشاھي به انھن جي ھٿ ۾ ھئي. تغلق گهراڻي جو پويون بادشاھ محمود شاھ ھو، جنھن جي ڏينھن ۾ چوڏھين صديءَ جي پڇاڙ يءَ ۾ امير تيمور صاحبقران پنجاب ۾ ڪاھي آيو. دھليءَ جي بادشاھ کي پنھنجي اچي لڳي تنھنڪري سنڌ جا حاڪم، جي انھيءَ وقت سومرن جي قوم مان ھئا ۽ منجھان مکيه ڄام خيرالدين ۽ ڄام جوڻو ھئا، سي خودمختيار ٿي ويھي رھيا.