باب ٻيو: “اسلامي تعليم جي روشنيءَ ۾”
(واقعي کي سمجهڻ لاءِ حقيقت کي ڄاڻڻ ضروري آهي)
ڏٺو وڃي ته اسان مسلمان آهيون ۽ اسان کي اهو يقين هئڻ گهرجي ته هر مسئلي جو حل شريعت ۾ ضرور هوندو ان قرآن ۾ ڪا حڪمت هوندي جنهن کي الله تعاليٰ انسان جي ڀلائي لاءِ نازل ڪيو آهي.
ان ۾ ٿورو غور ڪرڻ واري ڳالهه آهي. ڪوئي شخص توهانجي ماءُ، ڀيڻ، ڌيءَ زال تي الزام هڻي ٿو. توهان ان جي حقيقت ڪو نه ٿا ڪيو ۽ سوچو به ڪونه ٿا ته هن جي ڳالهه ۾ سچائي آهي يا اسانجي پاڪدامن عورتن تي الزام هڻي ٿو؟ سوچڻ گهرجي. هو منهنجي ماءُ، ڀيڻ تي تهمت لڳائي ٿو ۽ مان ان تي يقين ٿو ڪيان!
قران پاڪ ۾ ارشاد آهي ته؛
”والذين يرمون المحصنت.....الخ (النور4)
ترجمو؛ ”۽ اهي شخص جيڪي پاڪدامن عورتن تي زنا جو الزام لڳائن انهن کي گهرجي ته اهي شاهد آڻن جيڪڏهن اهي شاهد آڻن جيڪڏهن اهي شاهد نه ٿا آڻن ته اهي فاسق ۽ گنهگار آهن. ڇو ته پاڪدامن عورتن تي زنا جي تهمت لڳائن ٿا“.
حديث ۾ ايندو آهي ته ابي هريره رضه فرمايو. فرمايو سعد بن عباده جيڪڏهن پنهنجي گهر واريءَ سان ڪوئي مرد ڏسان ته ان مرد کي ڪجهه نه ڪريان تانته آڻيان چار شاهد حضور عليه السلام جن فرمايو ها. چيو (سعد) قسم آهي ان ذات جو جنهن وهان کي حق سان موڪليو تحقيق مان هوندس ترار سان اڳرائي ڪندڙ انهن (شاهدن) کان اڳ ۾ حضور عليه السلام جن فرمايو. ٻڌو جيڪا ڳالهه توهانجو اڳوڻ چئي ٿو ”تحقيق اهو غيرت مند آهي ۽ مان وڌيڪ غيرتي آهيان انهيءَ کان ۽ الله مون کان وڌيڪ غيرتي آهي.“
(مِشڪوات)
مزڪوره حديث مان اهو سبق ملي ٿو ته الله تعاليٰ جي يا ٺاهيل قاعدن قانونن جو خيال رکڻ ضروري آهي الله تعاليٰ کي ٻانها سڀئي ئي پيارا آهن انهيءَ لاءِ ڪجهه قانون ۽ ضابطا مقرر فرمايا اٿس. ورنه ائين انسان غيرت جي نالي خاطر هڪ ٻئي جو خون وهائڻ جائز سمجهن ٿا.
اڄوڪي دور جا ”لالچي غيرتي“ به ته پنهنجي نياڻي کي بي گناهه قتل ڪن ٿا. انهن مظلوم نياڻين جي باري ۾ قرآن ڪريم ۾ ذڪر ٿيل آهي.
واذا المؤدة سُلت o باي ذنب قُتِلتَ. (تڪوير 9)
ترجمو” ۽ جڏهن جيئري پوريل ڌيءَ کان پڇا ٿيندي، ته ڪهڙي ڏوهه ۾ ماري وئي“ .
قيامت جي ڏينهن اهي نياڻيون قبرن مان اٿي الله پاڪ جي دربار ۾ جيڪڏهن فرياد ڪن ته اسان کي ڪهڙي گناهه جي عيوض قتل ڪيو ويو هو؟ ته ڇا جواب ڏيندا؟ ٻئي جي ٽيڪر تي پنهنجو گهر ويران ڪندڙو! پوءِ ڪهڙو فرق آهي توهان ۾ ان دور جا جاهل عربن ۾ جيڪي پنهنجون نياڻيون زنده قبرن ۾ دفن ڪندا هئا.
ڳالهه جي حقيقت قرآني قانون مان سمجهو
قرآن پاڪ ۾ الله تعاليٰ فرمايو آهي ته؛
”ياٰاَيهاالذين امنو ان جاءُ ڪم فاسق بنبا فتبينوا ان تصيبوا............. ما فعلتم ندمين (الحجرات 6) .
ترجمو؛ ”اي ايمان وارو جيڪڏهن اڻي توهان وٽ ڪو فاسق ڪا خبر پوي جاچ ڪريو متان تڪليف ڏيو ڪن ماڻهن کي اڻ ڄاڻائيءَ سان پوءِ ٿي پئو پنهنجي ڪئي تي پيشيمان“.
ڏٺو وڃي ته ڪيترا نه واضع لفظن ۾ انسان جي ڀلائي لاءِ الله پاڪ زرين اصول مرتب ڪيا آهن. فرمايو ويو آهي. اي ايمان وارو جڏهن توهان وٽ ڪو فاسق ڪا خبر کڻي اچي ته ٿورو سوچ ۽ فڪر ڪريو“ جيڪڏهن جلديءَ ۾ توهان ڪو غلط قدم کڻي وجهو ۽ ڪنهن ماڻهو کي ڪا تڪليف ڏئي وجهو ۽ پوءِ توهان کي خبر پوي ته يار مان ته جلدي ڪئي حقيقت ۾ ته اها ڳالهه هئي ڪونه ٻئي جي ٽيڪر تي پنهنجي ”وني کي قتل نه ڪيو“ ۽ پنهنجو چين، سڪون نه برباد ڪبو آهي. بلڪه ٿورو سوچي سمجهي پوءِ ڪو قدم کڻبو آهي.
قرآن پاڪ ۾ ”محصنٰت“ جو لفظ آيل آهي جنهن جي معنيٰ آهي ”پاڪدامن“ ڏسو! توهان پنهنجي ماءُ، ڀيڻ کي (جيڪي حقيقت ۾ پاڪدامن آهن) ٻئي جي چوڻ ي قتل ڪري ڇڏيو ٿا. ڇا ڀلا حقيقت ۾ اها توهان پاڻ کي گار نه ڪونه ٿا ڏيو؟
توهان جي نياڻي پاڪدامن توهان پاڻ انهيءَ کي ”بدڪردار“ جو داغ هڻو ٿا. اهو ڪهڙي عقل جو انصاف آهي؟
اسان مڃون ٿا موجوده معاشرو جنهن طرف وڃي رهيو آهي ۽ ان ۾ جنهن حد تائين فحاشي، عرياني، پکڙيل آهي. اتي اهي حقيقتون ضرور منظر عام اينديون هونديون پر هر معاملي ۾ مسلمانن کي اسلام جو دامن نه ڇڏڻ گهرجي. ڇا ڀلا ٻنهي جهانن جي سردار حضرت محمد صلي الله عليه وآله وسلم جن جي پاڪ گهر واريءَ امت جو نصف علم جنهن وٽ محفوظ، جنهن کي رب پاڪ جبرائيل امين جي ذريعي سلام موڪلي اهڙي گهر واري ته به منافقن الزام تراشي ڪئي. پوءِ ڇا نبي پاڪ رحمت للعٰلمين پنهنجي گهر واري کي ڪهاڙين سان ڳڀا ڳڀا ڪري ڇڏيو؟ نه مسلمانوءَ بلڪه توهان امت لاءِ هڪ اهرو سبق ڏئي ويا جيڪو انسانيت جي بقا ۽ نجات جو ذريعو آهي. وقتي طور تي پاڻ سڳورا به پريشان ٿي ويا هئا پر الله جي فيصلي جو انتظار ڪندا رهيا.
ڪوئي به معاشرو، مذهب، تعليم ان جي اجازت نه ٿو ڏئي ته توهان پنهنجي مرضيءَ حقيقت ڄاڻڻ کانسواءِ قتل ڪريو.
الله تعاليٰ هن جهان کي هلائڻ لاءِ قرآني قانون تجويز فرمايو ۽ ٻڌايو ويو ته توهان جي بقا ۽ ڀلائيءَ جو راز هن ۾ رکيل آهي توهان انهيءَ جي ذريعي فلاح، ترقي، حاصل ڪري سگهون ٿا ورنه! هيءَ دنيا جنگل بڻجي ويندي، جانورن وانگر هر ڪوئي ٻئي کي قتل ڪندو. جاتي ڪوئي اهڙو ماحول نه رهيو اتي انساني زندگيءَ جو ”ويليو“ (اهميت) ئي نه رهندي آهي جيئن ڪوئي جانور مري ويو.
اهڙن مسئلن تي نه حڪومت زور ڏئي ٿي نه معاشري ۾ ڪوئي ان تي آواز اٿاري ٿو جيئن ڪوئي جنگل جو قانون هجي. انسانن جي بجاءِ جانور رهندا هجن.
اسان ۽ توهان روز مره ۾ عورتن جي قتل، عصمت دري ۽ ٻيون ناجائزين جون خبرون پڙهي گذري ويندا آهيون. ڪوئي احساس ئي نه ٿيندو آهي. انهيءَ تي ڪا سرد آهي (ٿڌو ساهه) ڀري خاموش ٿي ويندا آهيون. پر ڪڏهن توهان انهيءَ تي غور ڪيو آهي جرائم جي شرح جي وڌندڙ رفتار جي اصل وجه ڇا آهي؟ جهالت، بيروزگاري، بدامني، مهنگائي، وغيره انهن سمورن مسئلن جو زميوار ڪير؟ واضح ڳالهه آهي حڪومت ڪنهن داناءُ ماڻهو جو ذميوار قول آهي ته ”واندي ماڻهو جو دماغ شيطان جو گهر جو گهر آهي“ جيڪڏهن بيروزگار هوندو ته ويٺو دماغ ۾ شيطاني خيال ٺاهيندو.
تنهنڪري پهريائين انهيءَ واندي ماڻهو جي بيروزگاري ختم ڪجي مختلف قسم جي روزگار اسڪيم هلائي بيروزگارن کي روزگار سان لڳائي انهن جو مستقبل بڻائجي.
اسانجي سماجي زندگي هميشه ان ئي بداخلاقين جو شڪار رهي آهي. ڇا انهيءَ لعنت کان ڇٽڪارو حاصل ڪرڻ جي ڪا صورت آهي؟؟؟
دانشورن جا رايا
دنيا جي دانشورن انهيءَ مسئلي تي پنهنجون سرگرميون توانيائون، صرف (کپائي) ڇڏيون. (1) ڪوئي چوي ٿو ته انهن جرائم جي وجه فقر، افلاس آهي. (2) ڪنهن جو خيال آهي نظم ۽ ضبط جو فقدان آهي. (3) ڪنهن جو خيال آهي اهو سڀ ڪجهه حڪومت جي طرف کان ڍر آهي. (4) ڪنهن وٽ ان صورتحال جي زميداري نا خواندگي ۽ جهالت تي عائد اچي ٿي.
مطلب ته جيتري تعداد ۾ منهن، (وات) اوتريون ڳالهيون ٻڌڻ ۾ اچن ٿيون. هي الجهيل (وڪوڙيل) رسيءَ جو منڍ ڪنهن کي به نه ٿو هٿ اچي.
جيڪڏهن جرائم جو سبب فقر، فاقه، جهالت، بدنظمي آهي ته آمريڪا جهڙي ملڪن ۾ جرائم جو هجڻ ڪهڙي معنيٰ رکي ٿو. جاتي چنڊ تي پهچڻ ۽ سائنس انساني ڪاميابي جون سرحدون پار ڪري چڪي آهي.
آمريڪا ۾ بدامنيءَ جي مطابق رپورٽ
اسانجي پوري ملڪ پاڪستان ۾ جيڪڏهن ڪو اهڙو ناگزير مسئلو درپيش اچي ٿو ته آمريڪا جا وزير، مشير پنهنجا واهيات خيال، سوچ کڻي پاڪستان جي جاهل حڪمرانن کي اچي مشوري ۽ داٻي طور حل ٻڌائين ٿا. انهن جي پنهنجي ملڪن ۾ جرائم جي شرح ڇا آهي هن رپورٽ مان معلوم ڪري سگهجي ٿو.
رپورٽ:
هڪ رپورٽ جي مطابق آمريڪا ۾ 39 سيڪنڊ ۾ ضرور ڪوئي هڪ جرم سرزد ٿيندو آهي. هر 81 سيڪنڊ ۾ هڪ هڪ زبردست ڌاڙو لڳندو آهي. هر 81 سيڪنڊ ۾ هڪ آمريڪيءَ تي ”جنسي حملو“ ڪيو ويندو آهي.
گذشته سالن ۾ آمريڪا ۾ ٻه تشدد حمله ٿيا.مثلاً زنا بالجبر، ڊاڪو وغيره يارهن 11 فيصد واضع اعداد (انگ) جي مطابق گذشته سالن ۾ 1763 ماڻهو قتل ٿيا ۽ گذريل پنجن سالن ۾ قتل جي وارداتن ۾ 61 فيصد اضافو ٿيو ان سال زنا باجبر جو 42 هزار وارداتون ٿيون“.
جڏهن آمريڪا جهڙي ملڪ ۾ امن جي اهڙي حالت آهي ته پوءِ پاڪستان جيڪو آمريڪا کي آئيڊيل، روزيءَ جو مالڪ سمجهي ٿو ان جو ان کان به بدتر هوندو.
جيڪڏهن جرائم جي شرح وڌي ٿي ان جو سبب جيڪڏهن فقر، فاقه، بک ۽ بدحالي ئي آهي ته آمريڪا ۾ ان شرح جو مطلب ڇا آهي؟ آخر ڪار ڪهڙي ڳالهه آهي اها دنيا جي چال چلت، تعليم جو معيار جو دنيا مان ماڻهو تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ آمريڪا وڃن ٿا. سياسي زندگيءَ جو معيار اتي ڪڏهن ڪو به ”بحران“ نه آيو آهي. پوءِ ايتري حد تائين بدامني، جنسي ناجائزيون، چوري، قتل، آمريڪا کي پنهنجو آئيڊيل ملڪ سمجهڻ ۽ چوڻ وارو! ذرا سوچو! الله تعاليٰ جي بڻايل قانون ۾ ڀلائي آهي يا انسان جي ٺاهيل قانون ۾ ؟؟؟ اسلامي تعليم ئي آهي جنهن ۾ سموري ڪائنات جي ڀلائي سماجي، سياسي بهتري سمايل آهي. حضرت محمد مصطفيٰ صلي الله عليه وآله وسلم جو ڪارنامو هيو جنهن ٻچي ٻچي جي دل ۾ خدا جو خوف آخرت جو فڪر اهڙي طرح پيش ڪيو. ڄڻ ماڻهو جنت ۽ جهنم کي پنهنجي سامهون پيا ڏسن. اهڙي تعليم جو نتيجو هو جو پهريان ته ڪو گناهه جي طرف قدم ڪونه وڌائيندو هو پر جيڪڏهن ڪو ئي گناهه ٿي پوندو ته آخرت جو فڪر ان وقت تائين سک سان ويهڻ نه ڏيندو هو جيسيتائين انهيءَ جي مڪمل تلافي نه ٿي وڃي جاتي زناڪاري هڪ معمولي راند هوندي آهي اتي زنا ڪاريءَ جي شرح گهٽبي گهٽبي نه هجڻ جي برابر ٿي وئي.
دنيا آخرت جي مقابلي ۾ کٽي وئي
اسلامي تاريخ جي ڪتابن ۽ حديث جي روايت ۾ اڄ تائين هي مثال واقع محفوظ آهي. حضرت غامديه رضه مديني جي گهوٽ حضرت محمد مصطفيٰ صلي الله عليه وآله وسلم جن وٽ آئي. پنهنجي گناهه ”زنا“ جو اعتراف ڪيو. پاڻ سڳورا صلي الله عليه وسلم جن بار بار ان ڏانهن منهن ڦيرائي ڪري انهيءَ کي مجرم تسليم ڪرڻ کان انڪار ڪرڻ جي ڪوشش ڪن ٿا. انهيءَ عورت کي معلوم آهي جيڪڏهن گناهه مڃيو تسليم ڪيو ويو ته مون کي پٿر ماري هلاڪ ڪيو ويندو پر هوءَ هر دفعي حضورت صلعم جي اڳيان اعتراف ڪري ٿي مون تي شرعت جي سزا جاري ڪيو. جڏهن انهيءَ جي بار بار اقرار سان جرم ثابت ٿئي ٿو. رحمة للعٰلمين فرمائن ٿا. تون حمل يعني پيٽ سان آهين انهيءَ لاءِ تون تي سزا جاري نه ٿي ڪري سگهجي، جڏهن ٻار (پيٽ وارو) پيدا ٿئي. ان ٻار کي تنهنجي کير جي طلب نه رهي. تڏنهن مون وٽ اچجانءِ ان وقت سزا جاري ڪئي ويندي“ غامديه رضي الله هلي وڃي ٿي ان جي نگراني لاءِ نه پوليس مقرر ٿئي ٿي نه ئي ان جو پتو لکيو وڃي ٿي.
نه ڪا ضمانت ڪئي وڃي ٿي. پر ان واقعي کانپوءِ ڪئي سال غامديه رضه دربار رسالت مآب حضرت محمد مصطفيٰ صلي الله عليه وآله وسلم وٽ پيش ٿئي ٿي. ان جي هنج ۾ هڪ ٻار آهي. ٻار جي وات ۾ مانيءَ جو ٽڪر آهي جيڪا ان ڳالهه جي گواهي ڏئي ٿو ته هاڻي ان ٻار کي ماءُ جي کير جي ضرورت ناهي رهي.
غور ڪيو! هڪ ٻار جي ماءُ بڻجڻ کان پوءِ زندگي ڪيتري پياري لڳندي آهي. ٻار جي دل کي وڻندڙ ادائن. نخرن ممتا (ماءُ) کي ڪيتري قدر متاثر ڪيو هوندو؟ پر ان عورت کي شابس هجي جبل استقامت بڻجي ڪنهن جي سڏائڻ کان بغير پنهنجي پاڻ ڪيئن حاضر ٿي آهي. زنا جي سزا لاءِ پوءِ پٿرن جي برسات ۾ پنهنجي جان ڏئي ڪري اهو مقام حاصل ڪيو جنهن تي حضرت عمر رضي الله تعاليٰ عنه جهڙي صحابي رسول کي رشڪ (ريس) اچي ٿي.
حضرت محمد مصطفيٰ صلي الله عليه وآله وسلم فرمائين ٿا.
”اي عمر رضه! هن عورت اهڙي توبه ڪئي آهي جيڪڏهن هن جو ڏهون 10 حصو مديني وارن کي ملي وڃي ته سڀني جي مغفرت ٿي ويندي“.
حدود الله کي ظلم چوڻ وارو! ان عورت کي ڪنهن مجبور ڪيو الله تعاليٰ جي نظام کي دقيانوسي خيال ڪرڻ وارو! اُن عورت سڳوريءَ اهو راز معلوم ڪري ورتو هو جيڪو توهان نه سمجهي سگهيا آهيو. انهن قربانين جي هجڻ جو سبب اسلامي نظام هيو. جنهن جي برڪت هئي جو ماڻهو پنهنجو پاڻ پيش ڪرڻ لڳا.
اسان گنهگار آهيون اسان کي سزا ڏيو اهڙو نظام توهان رائج ڪري ڏيکاريو؟ مغربي آواز تي بين (مرلي) وڄائڻ وارؤ الله جي نظام سان بغاوت ڪرڻوارو، بش ۽ صدر کي راضي ڪري الله ۽ رسول کي ناراض ڪندڙؤ! مالڪ ڪائنات جي نظام کي دقيانوسي چوڻ وارو! قرآني قانون جي خلاف هڙتال ڪرڻ وارو! اسرائيل جا ايجنٽو! قيامت جي ڏينهن ان هڙتال بابت سوال ٿيو ته ڪهڙو جواب ڏيندو؟؟؟
صحابي رسول حضرت ماغر رضي الله عنه جو پيش ٿيڻ
هڪ دفعي حضرت ماغر رضه حضور صلي الله عليه وسلم جن وٽ آيو. ۽ چوڻ لڳو حضور! مان زنا ڪئي آهي. مون کي پاڪ ڪريو حضور صه جن موٽائي ڇڏيو وري ٻئي طرف کان آيو وري اها ئي ڳالهه موٽائي وري حضور صه موٽائي ڇڏيو تقريباً. چارمرتبه هيءُ اقرار ڪيو. جڏهن چار مرتبه اقرار ڪيو حضور صلي الله عليه وآله وسلم فرمايو تنهنجو اقرار صحيح آهي. ٻڌاءِ ڪنهن سان زنا ڪئي آهي ٻڌايائين (فلان عورت سان) حضور صلعم فرمايو ٿي سگهجي ٿو تون ان عورت کي ”چمي “ پاتي هجي، ان کي ڀاڪر پاتو هجي، ان جي باوجود اهو صحابي سڳورو اقرار ڪري رهيو هيو. ان کان پوءِ پڇيو ويو تون پاڳل ته ناهي“.
ٻئي روايت ۾ اڇي ٿو ان جي گهر وارن کان معلوم ڪيو ويو گهر وارن جواب ڏنو بلڪل صحيح آهي. ان کي پوءِ ان جي شادي شده هجڻ جو معلوم ڪيو ويو. معلوم ٿيو شادي شده آهي. پوءِ حضور صلي الله عليهوآله وسلم (رجم) پٿرن سان مارڻ جو حڪم ڪيو. (الحديث)
عهد رسالت صه ۾ صرف اهي ٻئي مثال ناهن بلڪه ڪيترائي مثال موجود آهن هيءَ صرف ڪرشمو هيو عقيدت آخرت جو جيڪو معاشري جي رڳن ۽ دلن ۾ پروڙيو ويو هو. مٿاهين مثال مان توهان لاءِ غور ڪرڻ جا ڪيترائي مقام آهن. سزا ڏيڻ لاءِ حضور صلي الله عيله وآله وسلم جن ڪيتري پڪائي ڪري رهيا آهن ٿوري ڳالهه جي ڪري انساني جان ضايع نه ٿي، ايتري ئي سچائيءَ سان صحابي سڳورو استقامت سان پنهنجي پاڪ ڪرڻ تي بضد هيو. اهو هيو اسلامي معاشرو.
جيسيتائين انسانن ۾ خدا جو خوف آخرت جو فڪر نه هوندو ان جي دل، دماغ ۾ آخرت، جزا سزا جو عقيده ويهاريو نه ويندو. ان جي دل ۾ مرڻ کانپوءِ آخرت ۾ حاضري جو احساس پيدا نه ڪيو ويندو . ان وقت تائين گناهن جي احساس پيدا نه ڪيو ويندو. ان وقت تائين گناهن جي رفتار تي قابو نه ٿو ڪري سگهجي.
توهان صرف ڪاغذي ڪاروائي قوانين، پوليس جي نگراني عدالتن جي ڀُوءَ (خوف) سان جرائم جو صرف مٿاڇرو علاج ڪري سگهو ٿا. جنهن سان مجرم جو ”ويس“ ته مٽجي سگهي ٿو پر ان جو استحصال نه ٿو ٿئي. ڇو ته دلن تي پهرا ويهارڻ جو رستو آخرت جي تصور کانسواءِ ڪجهه به نه آهي.
اڄ ڪلهه جا دانشمند، مهذب ان حقيقت کان غافل آهن هي عقل مند، هڪ طرف خدا ۽ آخرت جو تصور انسانن جي ذهنن ۾ کوٽري کوٽري ڪڍن ٿا. مادا پرستي جي ذهنيت انسانن ۾ ڀري وڃي ٿي، نشرواشاعت ۽ تعليم، تربيت جا سمورا وسائل انسانن کي صرف دنوي لذتن ۾ پوڄا ڪرڻ تي آمادي ڪن ٿيون جڏهن ان سمورن ترقي يافته وسائل جي اقدامن جي نتيجي ۾ سارو معاشرو جرائم جي پيٽ ۾ اچي ٿو. تڏهن عقل مند دانشمند، رڙيون، ڪوڪون ڪندا آهن اسان تباهي جي ڪناري تي ڪئين پهتاسين.
شعر؛ مزدگی ہوکہ فرنگی ہوس خام میں ہے۔
امن عالم تو فقط دا من اسلام میں ہے۔
اسلامي حدود جون برڪتون
اسلامي سزائن جو اثر ڪيترن ئي سالن کان وٺي اثر رهندو اچي ٿو. دلين ۾ ان جي هيبت ويهي رهندي آهي. جرم جي تصوير سان انساني جسم جا وار به ڪانڊارجي ويندا آهن. گناهه جو نالو نشان ئي مٽجي ويندو آهي. توهان دنيا جو سير ڪري ڏسو. مثلاً سعودي عرب ۾ امن امان جي صورت ان حد تائين آهي جو دڪان کولي نماز تي هليا ويندا آهن. اڌ رات جو سفر مال اسباب سان بي خوف گهمندا وتندا آهن. چور جو هٿ ڪٽيندا آهن. تمام گهٽ مقدار ۾ چوري ٿيندي آهي. اهي ٻين ملڪن جا چور عادت کان مجبور پوءِ جلدي پڪڙجي ويندا آهن. راقم الحروف جو پاڻ افغانستان ۾ طالبان جي اسلامي دور ۾ هڪ دڪان ۾ وڃڻ جو اتفاق ٿيو سڄو دڪان کليل هيو اسان سڄي دڪان ۾ گهمي ڦري موٽي آياسين. مالڪ دڪان جو نماز تي ويل هيو.
حدود جو نفاذ الله جي رحمت جو سبب
حضور عليه السلام جو هي ارشاد متعدد صحابه ڪرام رضي الله عنهم اجمعين کان روايت ٿيل آهي ته ”الله جي زمين ۾ ڪنهن هڪ حد جو عملي نفاذ چاليهه (40) ڏينهن جي بارش کان وڌيڪ بهتر هوندو آهي“
(سنن نسائي)
گناهن ۽ بدڪاري جي ڪري علائقي ۾ فقط (ڏُڪر) پوندو آهي ۽ ماڻهو تنگي جي زندگي گذاريندا آهن پر جڏهن انهيءَ ڌرتيءَ تي اسلامي حدود جو نفاذ ٿئي ته برسات جي پوڻ سان ملڪ سڄو سرسبز ٿي پوندو آهي.