آلن پرن وارا پکي
مينهن جام وسندا هيا. جڏهن مينهن بند ٿي ويندو هيو ته نم مان سڄي رات پاڻي ٽمندو هيو. ڪڏهن ٽڙڪاٽ ڪري ان جو ڏار هيٺ ڪرندو هيو ته پکي دربدر ٿي ويندا هيا. کنڀ آلا ٿي وڃڻ ڪري ڏار سان گڏ پڌر ۾ ڪريل پکي اڏامي نه سگهندا هيا.
مون کي اهو سانوَڻ ياد آهي جڏهن رات دير تائين مينهن وسيو ۽ پوءِ هڪ ڏار ڪريو. مون اوندهه ۾ پکين جا آواز ائين ٻڌا جيئن انهن هڪ ٻئي کي دلجاءِ ڏني هجي ته جيئرا آهيون مئا نه آهيون. تاڙ ۾ ويٺل ٻلين ڪيترائي پکي شڪار ڪيا ۽ هر پکيءَ چڪ پوڻ تي ائين رڙ ڪئي جيئن کيس اعتبار نه ايندو هجي ته اڏام جو انت ائين به ٿي سگهي ٿو.
مون کي صبح جو سوير اٿڻ جي عادت آهي. بابو نماز تان نه موٽيو هيو ٻيا سڀ ڪمري ۾ سمهيل هيا. مون اتي پڌر ۾ ڏٺو. هڪ طوطو ڪريل ڏار جي پنن ۾ لڪيل هيو. مان ويجهو ويس ته ان اڏرڻ جي ڪوشش ڪئي. چڱو ٽڪر اڏريو، پَرَ آلا هجڻ سبب هيٺ ڪري پيو. اهڙو خوبصورت طوطو مون زندگيءَ ۾ نه ڏٺو هيو. ڇا ته طوطو هيو؟ وڏو، صاف ساوا کنڀ، ڳچيءَ چوڌاري ڳاڙهي مفلر جهڙي ڳاني، گلاب جي پتين جهڙي چهنب ۽ ڪاريون ڪجلاريون اکيون.
اهو ننڍپڻ جو طوطو مون کي ياد آهي. اهڙو طوطو ڪٿي نظر نه آيو. ننڍپڻ ۾ دنيا حسين نظر ايندي آهي، شايد انڪري اهو طوطو سهڻو لڳو؟ نه، ائين نه آهي. اهو مختلف قسم جو طوطو هيو جنهن کي وساري نه ٿو سگهان. هاڻي به قسم کڻي چوان ٿو ته اهڙو دلفريب طوطو مون ڪٿي نه ڏٺو.
ان طوطي ڏي وڌيس ته طوطو وٺي اڏاميو. مون سمجهيو شايد اهو اڏامي ويندو پر کنڀ آلا هجڻ ڪري ڦڙ ڦڙ ڪري اڏاميو ۽ وري هيٺ ڪري پيو. مان تيزيءَ سان اڳتي وڌي جهپڙ ڏئي ان کي پڪڙيو. طوطي وٺي دانهون ڪيون. منهنجون هٿ ان جي کنڀن ۾ پيو ۽ ان جا پير سوگها ڪيا.
”آهه“ منهنجي دل خوش ٿي وئي ”ڇا ته طوطو پڪڙيو آهي!“
من ۾ اٿندڙ خوشيءَ کان ٽهڪ نڪري ويو ”نه ڇڏيندو مانس“ مون سوچيو ۽ جيئن هٿن ۾ قابو ڪيو ته ان ڪنڌ ورائي منهنجن هٿن ۾ چڪ پاتا. سور کان رڙ نڪري وئي پر وري اهو سوچي ٽهڪ نڪتو ته هڪ سهڻو طوطو سوگهو ڪيو آهي.
مون هيڏانهن هوڏانهن ڏٺو، ڪو هجي ته کيس سڏيان جيئن طوطي کي ڇڏائجي وڃڻ کان اڳ ڪنهن پڃري ۾ بند ڪيون. سڀ اندر سمهيل هيا. مون سڏ ڪيا، ڪنهن نه ٻڌا.
”او منهنجي ماءُ“ مون چيو ”اچ...“ طوطي کي پڃري ۾ وجهه هٿن مان ڇڏائجي ويو ته وري نه ملندو.“
مان اڪيلو هيس ۽ منهنجن هٿن ۾ هڪ خوبصورت طوطو ڦتڪي رهيو هيو.
”اڙي بيهه طوطا، توکي ڪا تڪليف نه ڏيندس. چُوري کارائيندس، ميوو ۽ مرچ کارائيندس.“
طوطو نه مڙيو. هٿن مان ڇڏائڻ لاءِ ڦتڪڻ لڳو. منڍي ڦيرائي هٿن ۾ چڪ پائڻ لڳو. منهنجا هٿ وڌيڪ سوگها ٿي ويا. سور کان رڙيون ٿي نڪتيون ۽ وري خوشيءَ مان ٽهڪ پئي ڏنا. منهنجا هٿ زخمي ٿي ويا، رت رسڻ لڳو.
”اڙي طوطا ائين نه ڪر.“ مون چيو ”ٻيلي ڏاهو ٿيءُ. مون کي ڇڏي نه وڃ. مان توسان هڪ طوطو ٿي گذاريندس.“
طوطي کي منهنجي ڳالهه سمجهه ۾ نه پئي آئي. هيڏانهن زور هوڏانهن زور، چڪ، چيڪاٽ، لتون، ڦٿڪڻ، مون کي لڳو هٿن مان ڇڏائجي ويندو. مون امڙ کي سڏ ڪيا.
”او امڙ طوطو هٿن مان ڇڏائجي ويندو. اچ منهنجن هٿن مان طوطو وٺ. ان کي قابو ڪر. منهنجا هٿ زخمي آهن.“
اتي ڪير به نه هيو. مون سوچيو همت ڪندس، طوطي کي صفا نه ڇڏيندس، ڀل چڪ پائي، زخمي ڪري، رت وهي، سور ٿئي. مان مايوس نه هيس. هڪ اميد هئي ته طوطو قابو ڪرڻ ۾ ڪامياب ٿيندس ۽ ان کي پنهنجو ڪري ڳالهيون ڪندس.
طوطي ۾ مدهوش ڪندڙ خوشبوءِ هئي. ان جي چپن جهڙي چهنب دلربا هئي. طوطو منهنجي من ۾ سمائجي چڪو هيو. ان جي ڳاڙهي ڳاني خوبصورت ٻانهن جيان مون ڪنڌ چوڌاري محسوس ڪئي. سائو رنگ خوبصورت لباس جيان روح کي تازو ڪري رهيو هيو.
ان جا چڪ تڪليف ڏئي رهيا هيا، نوڪدار ڳاڙهي چهنب تلوار جيان هئي ۽ منهنجا نرم هٿ ميڻ جهڙا، هو ائين ڦتڪي رهيو هيو جيئن منهنجن هٿن ۾ مرڻ چاهيندو هجي.
وقت سان مون پنهنجا هٿ ڪمزور محسوس ڪيا، لڳو گهڻو وقت طوطي کي جهلي نه سگهندس. مان بي وسيءَ مان روئڻ لڳس.
”او منهنجي ماءُ... ڇا ڪيان؟ ڪاڏي وڃان؟ طوطو هٿن مان ڇڏائجي ويندو.“
نراس ٿي ويس. من مان خوشيءَ جو احساس ختم ٿي ويو. هٿ ڍرا ٿي ويا. چڪ برداشت ڪرڻ جي قوت ختم ٿي وئي. زخمن مان رت وهڻ لڳو. اکين مان ڳوڙها زارو قطار ڪرڻ لڳا.
”مري ويس... او امان... مري ويس.“ مون روئندي امڙ کي سڏيو ”اچ او امڙ مان ٿڪجي پيو آهيان.“
گهر جو پڌر خالي هيو. ڪريل نم جي ڏار جا پن ڪومائجي چڪا هيا. مان هيس ۽ زخمي هٿن ۾ ڦتڪندڙ طوطو. منهنجا هٿ ڍرا ٿي ويا. طوطو هٿن مان نڪري اڏاڻو ۽ مان به هڪ طوطو بنجي ان سان گڏ اڏامي ويس.
•