ارشاد علي عرضائي
سگهڙ ارشادعلي عرضائي 02 اپريل1965ع ۾ عرضي ڀٽو تعلقہ سجاول جوڻيجو ضلع قمبر شھدادڪوٽ ڄي هڪ ڏاهي ڏات ڌڻي سالڪ سگهڙ حبيب ﷲ “حبيب”مڱڻھار جي گهر۾ اک کولي پڙهڻ جي عمر ۾ آيو ڳوٺ جي مين پرائمري اسڪول ۾ داخل ڪيو ويو پرائمري تعليم ۽ناظرہ قرآن شريف پڙهائڻ ۾ سندس پُڦڙ استاد تاج محمد مڱڻھار محنت ۽ جفاڪشي سان پڙهائي مڊل اسڪول ڏانھن روانو ڪيو مڊل تعليم ۾ ڪلاس ٽيچر سائين عبدالمجيد ڀٽو {ڳاڙهو} هيو مڊل تعليم کان پوءِ عرضي ڀٽو ۾ سھولت نہ هجڻ ڪري گورنمينٽ هاءِ اسڪول ميروخان ۾ {1979ع دوران} داخلا ورتي اتي بہ ڪلاس ٽيچر سائين علي مراد تونيہ ۽ سائين حاجي نواب علي ويسر {ابڙو رتوديرو وارو} بھترين استاد هئو جن دلچسپي سان تعليم ڏني اتان {1980ع دوران} ميٽرڪ پاس ڪرڻ کان پوءِ بيروزگاري ۽ غربت سبب سندس بابي سائين طرفان کيس مامي عيد محمد {عيدن} مڱڻھار وٽ درزڪي ڪم سکڻ لاءِ ويھاريو.
ارشاد علي 1982ع ۾ سگهڙائپ ڏانھن وک وڌائي۔ سگهڙائپ ارشادعلي عرضائي جي مؤروثي ملڪيت هئي ڇاڪاڻ تہ هن جو پڙڏاڏو لعل ڏنو ان وقت جو بھترين ڏاهو سگهڙ هو ۽ شاه عبداللطيف ڀٽائيرح جي رسالي جو پارکو ۽ حافظ هو ۔ شاھہ سائين جو بيت/وائي جڏهن ترنم ۾ ڳائيندو هو تہ ٻڌندڙن جي مٿان وجد طاري ٿي ويندو هيو ان کان سکيا ورتي عرضائي جو پڙنانو ﷲ ورايو جيڪو بہ بھترين ڏاهو سگهڙ ۽ڪچھرين جو مور هوندو هيو۔ان کان وري بابي سائين حبيب ﷲ”حبيب” سکيا ورتي، اهڙي طرح اها ڏات منتقل ٿيندي ڀائرن وٽ پر اهي نروار نہ ٿيا ۽ ان کان پوءِ جڏهن عرضائي وٽ اها ڏات پھتي تہ هن گهر ۾ رکڻ بجاءِ نروار ڪري ڇڏي ۔سگهڙحبيب ﷲ “حبيب” جي جيڪا شاعري ملي سگهي اها سھيڙي سائين منظور علي مھيسر حسيني جي ڪتاب “گڏيل گل گلاب جا” ۾ ڇپرائي.
ارشاد علي کي ان وقت جي آرپي{RP}ريسورس پرسن بدرالدين مڱڻھار جيڪو ارشاد علي عرضائيءِ جو سؤٽ پڻ آهي جي ڪوشش سان {MST} مسجد اسڪول ٽيچرجو ڪانٽريڪٽ تي آرڊر مليو ۽ هن 16اپريل1986ع۾ ڳوٺ الهرکيو جويو{محمد صديق سناڻي}۾ پھرين جوائننگ ڪئي۔1995ع۾ PTC پاس ڪري PSTپڪو سرڪاري ملازم ٿيو2000ع۾ انٽرپاس ڪئي۔اڳ۾ ذڪرڪري چڪو آهيان تہ سگهڙائپ مؤروثي ملڪيت هئي ان ڪري اها ڏات هلندي اچي ارشادعلي عرضائي جي سر جو تاج بڻي۔هونءَ تہ ڳوٺ جا جهونڙاسگهڙ استاد علي حيدر ڀٽو۔عبدالغفورڀٽومرحوم غلام محمد{غلام}ڀٽومرحوم درمحمد درل لانگاه غلام قادر{غلام گڙو}مرحوم سدورو ٿهيم عرضائي جو وڏو ڀاءُ اختيار احمد ۽ٻيا شامل هئا جن سان بہ {عرضائي} ڪچھريون ڪندو هيو۔ پر 1980ع جي پوئين ڏهاڪي ۾ جڏهن استاد غلام ڪبير بليدي {لولائي} لڏي اچي پاڙيسري ڳوٺ بھادر ڀنڊ ۾ صوبيدارسرائي علي حسن ڀنڊ جي زمينن تي ويٺو۔ عرضي ڀٽو ۾ اچڻ ڪري عطار هيو ۽ خريدارن کي ڳولي لڌوجن جا نالا مٿي ڄاڻايل آهن ۔ پر ارشادعرضائي سان سندس پيچ پختا ٿي ويا۽شاگردي قبول ڪري پٽيلو بنجي ويو۔ هن کي استاد جي مدد مھرباني اڀل آسرو ۽ دعا تمام گهڻي هئي (ڇوتہ استاد بہ ڏات ڌڻي۽ بھترين سگهڙ هيو) وري سنڌسگهڙ لوڪ ادب تنظيم “سلات” ۾ شموليت سان زندگي ۾ اڃان نکار اچي ويس. سندس لوڪ ادب شاعريءَ جو ڪتاب “عشق امر ذات” 16 ڊسمبر 2018ع ۾ ڇپيو اڄ جيڪو ڪجهہ بہ آهي اهو استاد غلام ڪبير بليدي۽ سنڌسگهڙ لوڪ ادب تنظيم “سلات” جي صحبتي سنگت جي ڪري آهي ﷲ پاڪ اڃان بہ کيس علم۔ادب ۽ سگهڙائپ۾ واڌارو ڪري . (آمين)
حمد
ساراھہ ڪيان ٿو سائينءِ جِي، جنھن جوڙيو هي تہ جھان ادا،
ٿنڀي ٿوڻي کان سواءِ اڏيائين کڻي آسمان ادا،
ڪُن چئي ڪريم کڻي هي ڦيرايو فرمان ادا،
فَيَڪُون جي امُر سان هي اڏجي ويو ايوان ادا،
سج چنڊ ستارن سان ڪيائين چؤطرف چراغان ادا،
ڌرتي پکيڙي ڌڻيءَ ڪيو گهڙيءَ ۾ گلستان ادا،
ڪنھن کي مالڪ بنايائين ملڪيت جو، ڪو درَ جو ڪيئين دربان ادا،
ڪنھن کي واڳ ڏيئي واليءَ ڪيو حاڪم حڪمران ادا،
ڪو پنندو وتي پيرين اگهاڙي، در در ۽ دڪان ادا،
ڪاٿي باغ بھاريون برپٽ ۾ ڪاٿي ويڙها ڏٺم ويران ادا،
ڪنھن کي جسم ڏنائين جواني، ڪو هلڻ لاءِحيران ادا،
ڪنھنکي اڏي ڇڏيائين اوج تي ڪو پائِيءَ لاءِ پريشان ادا،
ڪنھن کي ڌيئن پٽن جا ڌڻ ڏنائين، ڪنھن جي زندگي زن بنا زيان ادا،
بس قدرت آهي قادر جي، ڇا بندو ڪندو تہ بيان ادا،
اسان تي بہ ڪروڙين ڪرم نوازيون ڪريم جون آهن اڻکُٽ احسان ادا،
جوڏنائين مٺو مرسل مھر سان، ڪيائين دردن جو تہ درمان ادا،
اڳتي بہ پارتون آهن پرور کي ٿيندو نالائقن نگهبان ادا،
قبر حَشر ۾ حبيب صدقي، ٿيندو “ماستر” تي بہ مھربان ادا،
تَنھن جي قربن تان قربان ادا، آهي”عرضائي ارشاد” اصل کان.
******
حمديہ بيت (بنانُقطي)
مالڪُ المُلڪ مولا، اول اعلیٰ سرڪار آ،
لاَاِلٰهَ اِلاَّ للهُ رهڻو هردم هروار آ،
حمد واحد هر وار ڪرڻ مسلم ادا ڪردار آ،
گل وڻ گگدام سارا دائم مالڪ دلدار آ،
محڪوم آ هر هڪ ماڻھو هو حاڪم حڪمدار آ،
ساراھہ ڪر سحر و مسا، محڪم مولا معمار آ،
طاهر مُڪَّرَمُ مھڪار آ، اسم ﷲ “عرضائي” الا.
******