مختلف موضوع

سنڌي ادبي سنگت ضلعو دادو هڪ تاريخ

هن ڪتاب ۾ سنڌي ادبي سنگت جي تاريخ ۽ تعارف،  دادو ضلعي ۾ ڪم ڪندڙ سنڌي ادبي سنگت جي سڀني فعال ۽ غير فعال شاخن جو تعارف، تاريخ ۽ أحوال، ميمبرن،  عھديدار اديبن ۽ شاعرن جو مختصر تعارف  پڻ ڏنل آهي.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • رجب آزاد
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book سنڌي ادبي سنگت  ضلعو دادو هڪ تاريخ

سنڌي ادبي سنگت شاخ ڦلجي اسٽيشن ۽ ان جا ميمبر

سنڌي ادبي سنگت شاخ ڦلجي اسٽيش 1993ع ۾ وجود ۾ آئي. هن جو پهريون سيڪريٽري ڊاڪٽر مرتضى کوسو هو. ڊاڪٽر قربان جھتيال، وفا ياسين آرائين، اصغر ساگر، قربان شهباز پهنور ۽ خادم جويو هن شاخ جا بنيادي ميمبر آهن. ڊاڪٽر قربان جھتيال، مرتضى کوسو، قربان شهباز ۽ وفا ياسين هن شاخ جا ڪيترائي ڀيرا سيڪريٽري ۽ ڪائونسلر رهي چڪا آهن. ڊاڪٽر قربان جهتيال هن شاخ جو تمام سرگرم ڪارڪن هو ان جي وفات بعد ممتاز مصطفى دوست هن شاخ کي سرگرم رکيو ليڪن سال 2017ع واري مرڪزي اليڪشن کان پوءِ ادبي سنگت جي ٻئي ڌڙي ۾ شامل ٿيو. جيئن ته سال 2019ع ۾ وفا ياسين آرائين سيڪريٽري ٿيو ته هن آئين جو ڀرم رکندي مخالف ڌڙي مان سنگت کي ڪڍي آيو. شاخ جي ٻين ميمبرن ۾ نديم مغل، فياض ملهار، جھانگير آرائين، ذاڪر کوسو، محمد نواز چانڊيو، وقاص ياسين آرائين، يعقوب پنهور، عمر خيام، وحيد پنهور، غلام البني عباسي، مجيد صابر، عثمان پنهور، غلام مصطفى سومرو، شبير سنڌي سپاهي ۽ ٻيا شامل آهن. جن مان ڪي غير سرگرم ٿي ويا آهن. ڦلجي شاخ ماضيءَ ۾ تمام وڏا ادبي پروگرام ڪرايا، جن ۾ ليڪچر پروگرام، ادبي رهاڻيون ۽ مشاعرا شامل آهن.
چونڊون
19جنوري2018ع تي ضلع رابطا سيڪريٽري رجب آزاد جي نگرانيءَ ۾هيٺيان عهديدار چونڊيا ويا.
ممتاز مصطفي دوست سيڪريٽري، جهانگير جاني جوائنٽ سيڪريٽري، ذاڪر کوسو خزانچي، آس رمضان آڊيٽر، نديم مغل ڪائونسلر.
سال 2019ع تي ضلع رابطا سيڪريٽري رجب آزاد جي نگرانيءَ ۾هيٺيان عهديدار چونڊيا ويا هيٺيان عهديدار چونڊجي آيا.
وفا ياسين سيڪريٽري، محمد نواز نازجوائنٽ سيڪريٽري، آخوند نور احمد ڏهوٽ خزانچي، ذاڪر کوسو آڊيٽر ۽ خادم جويو ڪائونسلر.
هي باڊي ڪووڊ 19جي ڪري ٻه سال رهي. ان وچ ۾ ممتاز دوست غير آئيني سنگت ڏانهن رجوع ٿيو ۽ آئيني سنگت کان ڪناره ڪش ٿي ويو.
سال 2021ع جي اليڪشن ضلع رابطا سيڪريٽري محترم عبد مگسيءَ جي نگرانيءَ ۾ ٿي جنهن ۾ محمد نواز ناز سيڪريٽري، وفا ياسين جوائنٽ سيڪريٽري، خادم جويو خزانچي، جهانگير جاني آڊيٽر، آخوند نوراحمد ڏهوٽ ڪائونسلر.

ڊاڪٽر مرتضى کوسو
غلام مرتضى ولد احمد بخش کوسو 06 جون 1962ع تي ڳوٺ ميوو کوسو لڳ الهه آباد ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم ايم ـ بي ـ بي ـ ايس آهي ۽ پاڻ ڊاڪٽر آهي. 1983ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين چانڊڪا ڪاليج ۾ پڙهڻ دوران “نوري پبليڪيشن” طرفان “دادو ميڊيڪل ميگزين” جون ٻه ڪڙيون شايع ڪيائين. 2010ع ۾ سندس شاعريءَ جو ڪتاب “آزادي او آزادي” شايع ٿيو. وٽس هڪ ناول به قلمي نسخي ۾ موجود آهي سنگت ڦلجي اسٽيشن جي بنياد وجھڻ ۾ سندس اهم ڪوششون رهيون. پاڻ سيڪريٽري ۽ ڪائونسلر به رهي چڪو آهي. اڄڪلهه حيدرآباد ۾ رهي ٿو.

ڊاڪٽر قربان جھتيال
ڊاڪٽر قربان جھتيال جو ذڪر ضلعي رابطا سيڪريٽرين واري حصي ۾ آيل آهي.
وفا ياسين آرائين
سندس اصل نالو غلام ياسين ولد محمد حسن آرائين آهي. سندس جنم 02 مارچ 1970ع تي ڳوٺ پيارو خان آرائين تعلقه دادو ۾ ٿيو. تعليم جي حوالي سان بي ايس سي پاس آهي. سندس تعلق پيغمبري پيشي سان آهي يعني استاد آهي. ادب ۾ 1990ع کان داخل ٿيو. سندس سڃاڻپ شاعر ۽ نثر نويس طور آهي. سنگت ڦلجي ۾ ٽي دفعا سيڪريٽري ۽ ڪائونسلر به رهيو آهي.

محمد نواز ناز
محمد نواز چانڊيو ولد حاجي نور محمد چانڊيو تخلص “ناز” 16 نومبر 1968ع تي ڳوٺ پيرترهو تعلقي دادؤ ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم بي ڪام، بي ايڊ آهي ۽ استادي پيشي سان سلهاڙيل هو ليڪن تازو رٽايرمينٽ ورتي اٿائين. 1990ع کان ادبي سفر شروع ڪيائين. سندس ادبي سڃاڻپ شاعر ۽ ڪهاڻيڪار طور آهي. ڦلجي اسٽيشن ادبي سنگت جو ميمبر آهي ۽ ننڍن عهدن تي پڻ رهي چڪو آهي. سال 2021ع ۾ سيڪريٽريءَ جي عهدي تي آهي.

اصغر ساگر
اصغر علي ولد محمد اسماعيل چانڊيو قلمي نالو “اصغر ساگر” 06 جون 1971ع ۾ ڦلجي اسٽيشن شهر ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم گريجوئيشن آهي ۽ پيشي جي حوالي سان استاد آهي. سندس سڃاڻپ شاعر، ڪهاڻيڪار مضمون نويس ۽ سماجي خدمتگار طور آهي. سنگت ڦلجي اسٽيشن جو بنيادي ميمبر آهي ۽ عهديدار پڻ رهي چڪو آهي.

مجيب صابر
مجيب الرحمان ولد محمد سچل سومرو تخلص “مجيب صابر” 12 فيبروري 1974ع تي ڳوٺ شير محمد ڏاوڇ تعلقي دادؤ ۾ ڄائو. هو ڪنهن ميڊيڪل ڪمپنيءَ ۾ آفيسر آهي.1991ع کان ادبي دنيا ۾ آيو. سندس وابستگي ڦلجي اسٽيشن شاخ سان رهي 98 ـ 1997ع ۾ شاخ جو سيڪريٽري به رهيو. سندس سڃاڻپ هڪ شاعر طور آهي.
خادم جويو
خادم حيسن ولد محمد اسماعيل جويو اٺين جنوري 1959ع تي باڊهه شهر ۾ ڄائو ليڪن اڄڪلهه ڳوٺ ڪمال خان جھتيال ۾ رهي ٿو. سندس تعليم بي اي پاس آهي. پاڻ ايريگيشن کاتي جو رٽاير ملازم آهي. لکڻ جي شروعات شاعر ۽ مضمون نويس جي حيثيت ۾ سال 1989ع کان ڪيائين. خادم جويو سياسي ۽ سماجي ورڪر طور به مشهور آهي. خادم جويو سنگت شاخ ڦلجي اسٽيشن جو بنيادي ميمبر آهي ۽ هو جوائنٽ سيڪريٽري ۽ ڪائونسلر جي عهدي تي پڻ رهي چڪو آهي.

آس رمضان
محمد رمضان ولد محمد صالح پهنور المعروف “آس رمضان” 15 مئي 1967ع تي ڳوٺ حاجي الهڏنو لاکو پهنور ۾ ڄائو. سندس تعليم ايم ـ اي ايڪانامڪس آهي ۽ استادي پيشي سان لاڳاپيل آهي. 1985ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين، هڪ شاعر جي حيثيت ۾ سنڌ ۾ ڄاتو سڃاتو وڃي ٿو. هو سنگت شاخ ڦلجي اسٽيشن جو پراڻو ميمبر آهي ۽ پاڻ سيڪريٽري ۽ ڪائونسلر پڻ رهي چڪو آهي. سال 2018ع ۾ آڊيٽر جي عهدي تي پڻ رهيو.

ممتاز مصطفى دوست
ممتاز علي ولد حاجي احمد بخش کوسو 15 آگسٽ 1966ع ۾ ڳوٺ ميوو کوسو لڳ الهه آباد ۾ ڄائو. نالي سان گڏ “مصطفى دوست” تخلص استعمال ڪري ٿو. سندس تعليم ايم ايس سي اليڪٽرانڪ آهي ۽ سوئي گئس ڪمپنيءَ ۾ آفيسر طور خدمتون سرانجام ڏئي رهيو آهي. ڪاليج ۽ يونيورسٽي جي زماني ۾ سندس ادب ڏانهن لاڙو ٿيو. سندس ادبي سڃاڻپ شاعر، ڪهاڻيڪار ۽ مضمون نويس آهي. سندس شاعري “ٽاريءَ ٽاريءَ گل ٽڙي پيا” ۾ ڇپي آهي ۽ سندس ڪهاڻين جو مجموعو “اٽي، اجھي ۽ لٽي جي ڳولا” 2017ع ۾ ڪنول پبليڪيشن قمبر مان ڇپجي پڌرو ٿيو آهي. ڊاڪٽر قربان جھتيال کانپوءِ ممتاز مصطفى ڦلجي اسٽيشن ادبي سنگت کي سنڀاليو ليڪن اڄڪلهه غير آئيني ڌڙي سان بيٺل آهي.

اداسي ڦلجائي/ ڏاتل چنه
ڏاتل خان ولد غلام قادر چنه پهرين مئي 1969ع ۾ ڳوٺ محمد عثمان چنه لڳ ڦلجي وليج ۾ ڄائو. سندس تعليم بي ـ اي آهي. 1990ع کان ادبي دنيا ۾ پير پاتائين. سندس سڃاڻپ مضمون نگار ۽ شاعر طور آهي اڳ اداسي “ڦلجائي” تخلص استعمال ڪندو هو، پر هاڻي “ڏاتل اداسي” استعمال ڪري ٿو. سنگت شاخ ڦلجيءَ جو ميمبر آهي.

نور الدين ساگر
نور الدين ولد شفيع محمد پهنور تخلص “ساگر” 19 جنوري 1985ع تي ڳوٺ غلام پهنور ۾ ڄائو. سندس تعليم بي ـ اي آهي. هو پنهنجو ذاتي ڪاروبار سنڀالي ٿو. سال 2000ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين. سندس سڃاڻپ شاعر ۽ نثر نويس طور آهي. سال 2007ع کان ڦلجي اسٽيشن ادبي سنگت سان لاڳاپيل آهي. سيڪريٽري ۽ ٻين عهدن تي رهي چڪو آهي.

آزاد اسلم سومرو
محمد اسلم ولد علي اصغر سومرو تخلص “آزاد” 02 فيبروري 1985ع تي ڦلجي اسٽيشن ۾ ڄائو. سندس تعليم مئٽرڪ پاس آهي ۽ ڌنڌي جي حوالي سان ذاتي ڪاروبار ڪري ٿو. سال 2001ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين. بحيثيت هڪ ڪالم نويس ۽ ڪهاڻيڪار طور. هو سال 2013ع کان سنگت شاخ ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر آهي.

قربان شهباز پهنور
قربان علي ولد گل شير پهنور تخلص “شهباز” جو جنم 05 مارچ 1976ع ۾ ڳوٺ ٻڍو پهنور ۾ ٿيو. سندس تعليم بي ـ اي آهي. لکڻ جي شروعات 1990ع کان شاعر ۽ نثر نويس جي حيثيت ۾ ڪيائين. هو صحافت جي شعبي سان به لاڳاپيل آهي ۽ سماجي ورڪر پڻ آهي. قربان شهباز 1992ع ۾ سنڌي ادبي سنگت ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر بڻيو ۽ هو جوائنٽ سيڪريٽري، ڪائونسلر ۽ آڊيٽر پڻ رهي چڪو آهي.

فياض ملهار
فياض حسين ولد محمد صالح پهنور المعروف “فياض ملهار” 04 فيبروري 1987ع تي ڦلجي اسٽيشن شهر ۾ ڄائو. سندس تعليم مئٽرڪ آهي ۽ دڪاندار آهي. سال 2007ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين. هو شاعر ۽ نثر نويس طور سڃاتو وڃي ٿو. سال 2013ع کان ادبي سنگت ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر آهي.

جھانگير جاني
جھانگير خان ولد خير محمد خان آرائين 04 فيبروري 1987ع ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم ايم ـ اي، ايم ـ ايڊ آهي ۽ استادي پيشي سان سلهاڙيل آهي. 2010ع کان شاعر جي حيثيت سان لکڻ جي شروعات ڪيائين ۽ 2012ع ۾ سنگت شاخ ڦلجيءَ جو ميمبر بڻيو. سال 2018ع ۾ جوائنٽ سيڪريٽري رهيو.
ذاڪر کوسو
ذاڪر حسين کوسو تخلص “ذاڪر کوسو” 15 آگسٽ 1973ع ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم ايم ـ اي، بي ايڊ آهي ۽ استادي پيشي سان لاڳاپيل آهي. 1993ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين سندس سڃاڻپ شاعر ۽ ڪهاڻيڪار طور آهي. ذاڪر کوسو 1999ع کان ادبي سنگت ڦلجي شاخ سان منسلڪ آهي ۽ ننڍن عهدن تي پڻ رهي چڪو آهي.

شاداب پهنور
محمد قاسم ولد عبدالحڪيم پهنور جو جنم پهرين جنوري 1950ع تي ڳوٺ اسماعيل اڇڙا ۾ ٿيو. تعليم جي حوالي سان گريجوئيٽ هو ۽ طب جو ڪورس به ڪيل هوس. ڦلجي شهر ۾ پنهنجو مطب هلائيندو هو. سندس سڃاڻپ ڪهاڻيڪار، اداڪار ۽ سماجي خدمتگار طور هئي. هن ڪيترن ئي ڊرامن ۽ فلمن ۾ پڻ ڪم ڪيو. شاداب پهنور سنگت ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر پڻ رهيو. سندس وفات 2020ع ۾ ٿي.

نديم ڪوثر مغل
نديم احمد ولد بخشل خان عرف آچر ڪنڀر (مغل) تخلص “نديم ڪوثر مغل” 04 نومبر 1993ع ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم بي ـ اي پاس آهي ۽ پاڻ دڪاندار آهي. 2011ع کان ادبي دنيا ۾ شاعر ۽ نثر نويس جي حيثيت ۾ شامل ٿيو. سال 2013ع کان سنگت شاخ ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر آهي ۽ سال 2016ع ۽ 2017ع ۾ ڪائونسلر پڻ رهيو.

عامر عاجز
سيد عامر علي شاه ولد نظام الدين شاه تخلص “عامر عاجز” 05 فيبروري 1987ع تي ڦلجي اسٽيشن شهر ۾ ڄائو. سندس تعليم بي ڪام پاس آهي ۽ دوڪاندار آهي. سال 2004ع کان شاعر جي حيثيت سان لکڻ جي شروعات ڪيائين ۽ سال 2007ع کان سنگت شاخ ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر بڻيو. اڄڪلهه سندس سرگرمي ڪجھه گھٽ آهي.

آخوند نور احمد ڏهوٽ
آخوند نور احمد ڏهوٽ ولد محمد سليمان ڏهوٽ 20 ڊسمبر 1967ع تي ڳوٺ پيارو آرائين تعلقي دادؤ ۾ ڄائو. سندس تعليم ايم ـ اي سنڌي ادب آهي. پاڻ پي ايس ٽي استاد آهي. 2016ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين. سندس ڪتاب “ڦلجي اسٽيشن ۽ آس پاس جو منظر” 2020ع ۾ شايع ٿيو. سندس ٻارڙن جي ڪهاڻين تي مشتمل ٻيو ڪتاب “سونهري پيتي (ترجمو)” 2021ع ۾ ڇپيو آهي. آخوند نور احمد ڦلجي اسٽيشن ادبي سنگت جو ميمبر آهي ۽ هن سال ڪائونسلر جي عهدي تي آهي.

منير ڏهوٽ ڦلجي
منير احمد ولد محمد سليمان ڏهوٽ قلمي نالو “منير ڏهوٽ” 05 جون 1972ع تي ڳوٺ پيارو آرائينءَ ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم ايم ـ اي ايڪنامڪس آهي ۽ پاڻ اسسٽنٽ پروفيسر آهي. سال1993ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين ۽ 1994ع ۾ سنگت ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر ٿيو. سندس سڃاڻپ شاعر ۽ ڪهاڻيڪار طور آهي. اڄڪلهه گهٽ سرگرم آهي.

محمد يعقوب پنهور
محمد يعقوب ولد محمد ٻڍل پهنور پهرين مارچ 1963ع تي ڦلجي اسٽيشن شهر ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم ايم فل ڪيمسٽري آهي ۽ پاڻ هاءِ اسڪول ٽيچر آهي. سنڌي ادبي سنگت ڦلجي اسٽيشن ۾ 1993ع ۾ شموليت اختيار ڪيائين. سندس سڃاڻپ شاعر، مضمون نويس، سياسي ۽ سماجي ورڪر طور آهي. هو سنگت ڦلجي اسٽيشن ۾ ڪاروباري ڪاميٽيءَ جو ميمبر به رهيو آهي.

دودو جهتيال
دودو درياء خان جهتيال ولد غوث علي جهتيال ڦلجي اسٽيشن شهر ۾ پهرين فيبروري 1991ع تي پيدا ٿيو. سندس تعليم بي ـ اي آهي. سال 2006ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين. سندس سڃاڻپ نثر نويس، صحافي ۽ سماجي ورڪر طور آهي. سال 2018ع کان سنگت شاخ ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر آهي.

وقاص ياسين
وقاص ياسين ولد وفا ياسين آرائين جو جنم 02 نومبر1995ع تي ڦلجي اسٽيشن ۾ ٿيو. سندس تعليم ايم ـ اي سنڌي ادب آهي. سندس سڃاڻپ شاعر، نثر نويس، بهترين سماجي ورڪر ۽ صحافي طور آهي. سال 2019ع کان سنگت ڦلجي اسٽيشن جو ميمبر آهي.

هالار ياسين
هالار ياسين ولد وفا ياسين آرائين 29 آگسٽ 1998ع ۾ ڦلجي اسٽيشن شهر ۾ جنم ورتو. سندس تعليم ايم ايس سي فزڪس آهي. سندس ادبي سڃاڻپ ڪهاڻيڪار ۽ نثر نويس طور آهي. سال 2019ع کان سنگت ڦلجي اسٽيشن سان واڳيل آهي . هو هڪ بهترين سماجي ورڪر به آهي.

غم سومرو
غلام مصطفى ولد علي گوهر المعروف “غم سومرو” پهرين جنوري 1968ع تي ڦلجي اسٽيشن شهر ۾ ڄائو. تعليم ايم ـ اي ايڪنامڪس اٿس. سندس سڃاڻپ شاعر، مترجم ۽ سماجي ورڪر طور آهي. پاڻ ڦلجي اسٽيشن ادبي سنگت جو ميمبر پڻ رهي چڪو آهي.

وحيد پهنور
عبدالوحيد ولد مولوي عبدالقادر پهنور مجيدآباد ڳوٺ لڳ غلام پهنور تعلقي دادؤ ۾ ڄائو. وحيد پهنور 1985ع ۾ ڪراچي شاخ ۾ پڻ ميمبر هيو. سندس سڃاڻپ شاعر طور آهي. هو ڪجھه وقت ڦلجي اسٽيشن شاخ جو ميمبر پڻ رهيو آهي.