مختلف موضوع

سنڌي ادبي سنگت ضلعو دادو هڪ تاريخ

هن ڪتاب ۾ سنڌي ادبي سنگت جي تاريخ ۽ تعارف،  دادو ضلعي ۾ ڪم ڪندڙ سنڌي ادبي سنگت جي سڀني فعال ۽ غير فعال شاخن جو تعارف، تاريخ ۽ أحوال، ميمبرن،  عھديدار اديبن ۽ شاعرن جو مختصر تعارف  پڻ ڏنل آهي.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • رجب آزاد
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book سنڌي ادبي سنگت  ضلعو دادو هڪ تاريخ

سنڌي ادبي سنگت شاخ واهي پانڌي ۽ ان جا ميمبر

سنڌي ادبي سنگت شاخ واهي پانڌهي احمد خان مدهوش ، شمن لاشاري، گلزار تبسم، غلام شبير لاشاري ۽ ٻين اديبن سال 1999ع ۾ قائم ڪئي. شاخ جو پهريون سيڪريٽري ٻاجهي خان لغاري ٿيو ۽ احمد خان مدهوش ڪائونسلر چونڊيا ويا. سال 2000ع ۾ مختيار ملڪ جي ايام ڪاريءَ ۾ هن شاخ کي پڪو الحاق مليو، ان وقت سيڪريٽري شمن لاشاري هو. اهڙي طرح اڄ تائين هن شاخ ۾ هيٺيان اديب سيڪريٽري رهي چڪا آهن.
سنڌي ادبي سنگت شاخ واهي پانڌهي ادبي ڪارج ۾ پيش پيش آهي. مشاعرا، ليڪچر ۽ شامون ملهائڻ ۾ پاڻ پتوڙي ٿي. هتي شمشيرالحيدري، تاجل بيوس جھڙا ڪيترائي اديب به پروگرامن جي زينت رهيا آهن.
هن شاخ پاران شمن لاشاريءَ جو ڪتاب “يادن جو ڪوهيڙو” شايع ٿيو ۽ ان جي زبردست مهورت به ڪرائي وئي هئي. هن شاخ طرفان گلزار تبسم جي ڪتاب جي مهورت به ٿي هئي. اسير امتياز جي سيڪريٽري شپ ۾ سنگت واهي پانڌيءَ تمام زبردست پروگرام ڪرايا. کيرٿر جبل جي دامن ۾ “نئين نريءَ” جي ڪناري تي نظم جي بهترين شاعر گلزار سيال سان جنوري 2018ع تي رهاڻ ملهائي وئي. 28 اپريل 2018ع “ڪجھه پل ڪرادارن سان” جي عنوان هيٺ ٻن سماجي ورڪرن وقار مستوئي ۽ عباس برهماڻي سان سرهي سانجھه رجب آزاد جي صدارت ۾ ملهائي وئي. اهڙيءَ طرح هن سلسلي جا ٻيا به پروگرام مختلف وقتن تي منعقد ڪيا ويا. 06 جنوري 2019ع ۾ نامياري شاعره روبينا ابڙو سان “نئين نري” جي ڪناري تي آڪاش انصاري جي صدارت ۾ رهاڻ رچائي وئي. 30 اپريل 2019ع تي سنڌ جي ڪوهه مري گورک چوٽيءَ تي “لٽريچر فيسٽيول” احمد سولنگي سيڪريٽري جنرل سنڌي ادبي سنگت سنڌ جي صدارت هيٺ ملهايو ويو. جنهن ۾ سنڌ جا ناميارا اديب ۽ شاعر شريڪ ٿيا هئا. هن پروگرام ۾ چئن شاعرن مارو جمالي، ذوالفقار گاڏهي، خليل عارف ۽ عمر تيوڻو سان رهاڻ رچائي وئي ۽ مير حاجن مير، رحيم داد جوڳي، احمد شاڪر جي ڪتابن جي مهورت پڻ ڪرائي وئي. پسمانده علائقو هجڻ جي باوجود هتان جي ادبي سنگت تمام گھڻي سرگرم رهي ٿي ۽ ڪيترائي ننڍا وڏا پروگرام هر وقت منعقد ڪندي رهي ٿي.

چونڊون
24 ڊسمبر2017ع تي ضلع رابطا سيڪريٽري رجب آزاد جي نگرانيءَ ۾ ٿي. سال2018ع لاءِ هيٺين باڊي چونڊي وئي
اسير امتياز سيڪريٽري، وفا عنايت رستماڻي جوائنٽ سيڪريٽري، فاروق سومرو خزانچي، حسين بخش رستماڻي آڊيٽر ۽ امير پريمي ڪائونسلر .
28 جنوري2019ع تي ضلع رابطا سيڪريٽري رجب آزاد جي نگرانيءَ ۾ سال2019ع لاءِ هيٺيان عهديدار چونڊيا ويا.
اسير امتياز سيڪريٽري، امير پريمي جوائنٽ سيڪريٽري، حسين بخش رستماڻي خزانچي، باغي بشير آڊيٽر ۽ وفا عنايت رستماڻي ڪائونسلر.
هيءَ باڊي ڪورونا وائرس جي ڪري سال 2020ع تائين رهي.
سال2021ع لاءِ ضلع رابطا سيڪريٽري عبد مگسيءَ جي نگرانيءَ ۾ هيٺيان عهديدار چونڊجي آيا.
اسير امتياز سيڪريٽري، اسلم جمالي جوائنٽ سيڪريٽري، مدهوش ٿهيم خزانچي، حسين بخش رستماڻي آڊيٽر ۽ امير پريمي ڪائونسلر چونڊجي آيا.

احمد خان مدهوش
احمد خان ولد حاجي خان سومرو تخلص “مدهوش” جو جنم 15 اپريل 1931ع تي ڳوٺ سلطان چانڊيو نزد خيرپور ناٿن شاهه ۾ ٿيو. سندس تعليم اديب عالم، اديب فاضل هئي ۽ استادي پيشي سان لاڳاپيل هو. ادب ۾ 1960ع کان ابتدا ڪيائين فيض بخشاپوري سندس استاد هو. احمد خان مدهوش سنڌ جو بهترين شاعر هو. سندس ڪتاب “دل جون ڳالهيون” 1993ع، “نظر ۾ نظر بند” 2003ع ۽ “اکين جا سنيها” 2010ع ۾ ڇپيل آهن. مدهوش صاحب 1999ع ۾ سنڌي ادبي سنگت واهي پانڌي برپا ڪئي ۽ ان ۾ ڪائونسلر جي عهدي تي رهيو. مدهوش صاحب 26 جون 2010ع ۾ وفات ڪئي.

ٻاجھي خان لغاري
ٻاجهي خان لغاري پهرين ادبي سنگت جوهي جو ميمبر هو ۽ پوءِ ادبي سنگت شاخ واهي پانڌي کوليائين ۽ هاڻي وري اسنگت جوهي شاخ جو ميمبر آهي سندس تعارف جوهي شاخ ۾ آيل آهي.

شمن لاشاري
محترم شمن لاشاري شاخ واهي پانڌيءَ جو باني ميمبر آهي سندس ذڪر ضلعي رابطا سيڪريٽرين واري حصي ۾ آيل آهي.

گلزار تبسم
گلزار علي ولد مينهون خان لاشاري ادبي نالو “گلزار تبسم” 16 نومبر 1981ع تي واهي پانڌيءَ ۾ جنم ورتو. سندس تعليم ايم اي پاس آهي. اسڪول جي زماني کان ڪهاڻي ۽ شاعري لکڻ جي ابتدا ڪيائين. سندس شاعري جو ڪتاب “هاڻي جاڳو کڻي” ڇپجي آيو آهي. گلزار تبسم شاخ واهي پانڌيءَ جو بنيادي ميمبر آهي ۽ ڪيترائي ڀيرا سيڪريٽري ۽ ڪائونسلر پڻ رهي چڪو آهي.

اسير امتياز
امتياز علي ولد الاهي بخش برهماڻي ادبي نالو “اسير امتياز” ڳوٺ دودو برهماڻي تعلقي جوهيءَ ۾ 29 مارچ 1986ع ۾ ڄائو. ڪافي سالن کان ادبي سفر جاري رکيو پيو اچي. سندس سڃاڻپ شاعر ۽ تنقيدگار طور آهي. سندس پنج ڪتاب “نگاهون شام جو منظر” شاعري 2008ع، “نثر بيقراريءَ جو” 2009ع، “بند اکيون آوارا سپنا” 2012ع، “ڪا واڪا واٽ” 2015ع ۽ “شاعريءَ جي مفلسي” 2019ع ۾ ڇپيل آهن. هو “چانڊوڪي” مئگزين به جاري ڪري رهيو آهي. اسير امتياز سال 2008ع ۽ 2011ع، 2017ع کان 2021ع تائين شاخ واهي پانڌيءَ جو سيڪريٽري پڻ رهيو آهي.

قادر لاشاري
عبدالقادر ولد عبدالمجيد لاشاري 1970ع تي واهي پانڌيءَ ۾ ڄائو. سندس تعليم ميٽرڪ آهي ۽ صحافت جي شعبي سان لاڳاپيل آهي. قادر لاشاريءَ جي سڃاڻپ مضمون نگار ۽ ڪالم نويس طور آهي. ادبي سنگت واهي پانڌيءَ جو 2000ع ۾ ميمبر ٿيو ۽ سرگرم رهيو. هو اڄڪلهه ڪراچيءَ ۾ رهي ٿو ۽ ڪي ٽي اين نيوز چينل سان لاڳاپيل آهي.

امير پريمي
امير بخش ولد ٻاجھي خان برهماڻي ادبي نالو “امير پريمي” ڳوٺ دودو برهماڻيءَ ۾ پنجين آڪٽوبر 1969ع ۾ جنم ورتو. سندس تعليم انٽر آرٽس آهي ۽ استادي پيشي سان تعلق رکي ٿو. 1992ع کان شاعر جي حيثيت ۾ لکڻ جي شروعات ڪيائين ۽ سال 2000ع کان سنڌي ادبي سنگت واهي پانڌيءَ جو بنيادي ميمبر آهي ۽ مختلف عهدن تي پڻ رهيو آهي. سال 2018ع ۾ ڪائونسلر رهيو.

راهي رستماڻي
رسول بخش ولد حسين بخش رستماڻي قلمي نالو “راهي رستماڻي” جو جنم 17 فيبروري 1983ع تي واهي پانڌي شهر ۾ ٿيو. سندس تعليم ايم .اي اردو ادب ۽ ايم ايڊ آهي. لکڻ جي شروعات سال 2000ع کان ڪيائين سندس سڃاڻپ نثر نويس، ڪهاڻيڪار، مضمون نويس ۽ مترجم طور آهي سنگت شاخ واهي پانڌي ۾ سال 2000ع ۾ ميمبر ٿيو. راهي رستماڻي سال 2003ع ۾ ادبي سنگت واهي پانڌيءَ جو سيڪريٽري به رهي چڪو آهي .

ميان بخش
ميان بخش ولد محمد حسين رستماڻي تخلص “صاحب رستماڻي” پهرين جنوري 1969ع ۾ ڳوٺ فتح خان رستماڻي ۾ ڄائو. سندس تعليم بي اي پاس آهي. لکڻ جي شروعات 1990ع ۾ شاعر ۽ ڪهاڻيڪار جي حيثيت ۾ ڪيائين ۽ سال 2000ع ۾ ادبي سنگت واهي پانڌيءَ جو ميمبر بڻيو. هو ڪاروباري ڪاميٽيءَ ۾ هميشه ميمبر رهندو آهي.

حسين بخش رستماڻي
حسين بخش رستماڻي ولد سائين بخش رستماڻي المعروف “ڪامريڊ حسين بخش” 15 مئي 1972ع تي ڳوٺ مٺو خان رستماڻي ۾ ڄائو. سندس تعليم بي اي پاس آهي ۽ استادي پيشي سان وابسته آهي. سندس سڃاڻپ شاعر ۽ ڪالم نگار آهي. سنگت شاخ واهي پانڌيءَ جو بنيادي ميمبر آهي. هو ڪيترائي ڀيرا ننڍن عهدن تي ۽ ڪاروباري ڪاميٽيءَ تي ميمبر پڻ رهيو آهي.

باغي بشير
بشير احمد ولد گل حسن برهماڻي تخلص “باغي” 04 ڊسمبر 1981ع ۾ ڳوٺ دودو برهماڻي ۾ ڄائو. سندس تعليم انٽر پاس آهي. لکڻ جي شروعات 2000ع کان ڪيائين مضمون نويس ۽ ڪالم نگار طور. ادبي سنگت ۾ سال 2017ع کان ميمبر آهي. باغي بشير سنگت واهي پانڌيءَ جو سرگرم ڪارڪن آهي.

وفا عنايت رستماڻي
عنايت الله ولد روشن علي رستماڻي ادبي نالو “وفا عنايت رستماڻي” 14 جولاءِ 1985ع تي ڳوٺ ميوو خان رستماڻي ۾ پيدا ٿيو. تعليم ايم ـ اي بي ايڊ اٿس ۽ استاد آهي. 1999ع کان نثر نويس، شاعر ۽ ڪالم نگار جي حيثيت ۾ لکڻ شروع ڪيائين. شاخ واهي پانڌي ادبي سنگت جو بنيادي ميمبر آهي. هو جوائنٽ سيڪريٽري ۽ ڪائونسلر جي عهدن تي به رهي چڪو آهي.

فاروق سومرو
غلام فاروق ولد ڪوڙو خان سومرو 02 فيبروري 1972ع تي واهي پانڌيءَ ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم بي اي پاس آهي ۽ صحت کاتي ۾ ڊسپينسر آهي. 2009ع کان شاعر جي حيثيت سان ادبي دنيا ۾ آيو. سال 2010ع ۾ شاخ واهي پانڌيءَ جو خزانچي ۽ سال 2013ع ۾ سيڪريٽري رهي چڪو آهي.

عنايت لاشاري
عنايت علي ولد مير خان (اڪبر لاشاري) المعروف “عنايت لاشاري” 25 جنوري 1994ع تي دودو برهماڻيءَ ۾ پيدا ٿيو. پاڻ اينٿراپا لاجي ۾ قائد اعظم يونيورسٽي اسلام آباد مان ماسٽرس آهي. 2012ع کان نثر نويس طور لکڻ جي شروعات ڪيائين. ڪاڇي مان نڪرندڙ مئگزين “گورک” جو ايڊيٽر به رهيو آهي ۽ “زندگي خوشي ۽ ڏک” ڪتاب پڻ ترتيب ڏنل اٿس جيڪو شهيد عاشق برهماڻيءَ جي زندگيءَ تي مشتمل آهي. عنايت سال 2018ع ۾ واهي پانڌي شاخ جو ميمبر ٿيو اڄڪلهه سرگرم نه آهي.

اختيار لاشاري
اختيار علي ولد محمد موسى لاشاري پهرين نومبر 1991ع تي ڳوٺ دودو برهماڻيءَ ۾ پيدا ٿيو. سندس تعليم انٽر پاس آهي. سال 2009ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين هڪ شاعر جي حيثيت طور ۽ ساڳئي سال شاخ واهي پانڌيءَ جو ميمبر ٿيو. هو سال 2010ع ۾ خزانچي جي عهدي تي پڻ رهي چڪو آهي.

معصوم مختيار
مختيار علي ولد محمد حسن رستماڻي تخلص “معصوم مختيار” 18 آڪٽوبر 1974ع تـي ڳوٺ مٺو خان رستماڻيءَ ۾ جنم ورتو. سندس تعليم بي ـ اي آهي ۽ سنڌي لينگئيج ٽيچر آهي. 1990ع کان ڪهاڻيڪار ۽ نثر نويس طور لکڻ جي شروعات ڪيائين ۽ 1999ع ۾ شاخ واهي پانڌيءَ جو ميمبر بڻيو. سال 2011ع ۾ سيڪريٽري به رهي چڪو آهي پاڻ آڊيٽر ۽ ڪاروباري ڪميٽيءَ جو ميمبر پڻ رهي چڪو آهي.

صدر برهماڻي
غلام الرسول ولد بخشل برهماڻي المعروف “صدر برهماڻي” 06 جون 1974ع تي ڳوٺ پير بخش لاشاريءَ ۾ جنم ورتو. سندس تعليم پرائمري پاس آهي. 1990ع کان لکڻ جي شروعات ڪيائين ۽ پاڻ شاعر طور ڄاتو سڃاتو وڃي ٿو. سال 2018ع کان سنگت واهي پانڌيءَ جو ميمبر آهي.

غلام علي برهماڻي
غلام علي ولد ولي محمد برهماڻي 03 آڪٽوبر 1972ع تي ڳوٺ پير بخش لاشاريءَ ۾ ڄائو. سندس تعليم بي ـ اي پاس آهي. 1988ع کان نثر نويس جي حيثيت ۾ ڪالم ۽ مضمون لکندو پيو اچي. سنگت شاخ واهي پانڌيءَ جو بنيادي ميمبر آهي.

ڪامريڊ گل حسن برهماڻي
ڪامريڊ گل حسن ولد واحد بخش برهماڻي 1951ع ڌاري ڳوٺ دودو برهماڻيءَ تعلقه جوهي ۾ ڄائو. سندس تعليم پرائمري پاس آهي. سندس سڃاڻپ سياسي ۽ سماجي ورڪر ۽ ادب دوست طور آهي. ادبي سنگت واهي پانڌيءَ جي پروگرامن ۾ هميشه نظر ايندو آهي. سال 2019ع کان شاخ واهيءَ ۾ ميمبر شپ ورتي اٿائين.

ڀٽو برهماڻي
ذوالفقار علي ولد حاجي مير رحم علي برهماڻي المعروف “ڀٽو برهماڻي” پهرين جنوري 1980ع ۾ ڳوٺ دودو برهماڻي لڳ واهي پانڌيءَ ۾ ڄائو. پاڻ مئٽرڪ پاس آهي ۽ سماجي ورڪر ۽ ادب دوست آهي. سال 2019ع کان سنگت واهي پانڌيءَ جو ميمبر بڻيو آهي.

شبير لاشاري
غلام شبير لاشاري واهي پانڌيءَ ۾ پهرين اپريل 1984 ع ۾ڄائو. سندس سڃاڻپ شاعر، صحافي ۽ گلوڪار طور آهي. شاخ واهي پانڌيءَ جو ميمبر ۽ عهديدار پڻ رهيو آهي. اڄڪلهه ڪراچيءَ ۾ رهي ٿو ۽ سنڌ ٽي وي چينل جو رپورٽر آهي.

مدهوش ٿهيم
مشتاق ٿهيم ولد گدا حسين تخلص “مدهوش ٿهيم” جو جنم پهرين جنوري 1985ع تي واهي پانڌي شهر ۾ ٿيو. سندس تعليم مئٽرڪ آهي. لکڻ جي شروعات سال 2002ع کان ڪيائين. سندس سڃاڻپ شاعر، اداڪار ۽ صحافي طور آهي. سال 2004ع ۾ واهي پانڌي شاخ جو ميمبر ٿيو ۽ پاڻ خزانچي جي عهدي تي به رهي چڪو آهي.

اشفاق امير
اشفاق امير ولد امير بخش برهماڻي (امير پريمي) ڳوٺ دودو برهماڻي تعلقي جوهيءَ ۾ 04 فيبروري 2001 ع تي پيدا ٿيو. پاڻ شاگرد آهي ۽ بي ايس سي پاڪستان اسٽڊيز ۾ سنڌ يونيورسٽي ڄامشورو ۾ پڙهي رهيو آهي. لکڻ جي شروعات 2017ع کان ڪيائين. سڃاڻپ ڪهاڻيڪار ۽ نثر نويس طور اٿس. سال 2019ع کان ادبي سنگت شاخ واهي پانڌيء جو ميمبر آهي.

گهايل غلام الرسول
گهايل غلام الرسول برهماڻي واهي پانڌي ڀرسان ڳوٺ دودو برهماڻيءَ ۾ ڄائو. هو شاعري ڪندو هو ۽ ادبي سنگت واهي پانڌيءَ جو ميمبر هو ۽ خزانچي به رهيو. کيس 2012ع ۾ شهيد ڪيو ويو.

اسلم جمالي
سنگت شاخ واهي پانڌيءَ جو ميمبر آهي ۽ جوائنٽ سيڪريٽري به رهيو آهي.