4.6 اکيو ن ٻوٽ ته ملڪ ئي ميدان
گرو کيس ڏسندي پڇيو.
‘چيلا! تون ڪيترن ڏينهن کان وٺي تاريخي ڪتاب پڙهڻ ۾ مصروف آهين. آخر تو تاريخي ڪتابن مان ڪهڙو سبق سکيو آ؟’
‘گرو جي! تاريخ جي ڪتابن کي پڙهندي ائين محسوس ٿئي ٿو ته اسان جو ماضي به ڪو چڱو ناهي گذريو .... تاريخ رت سان ڀري پئي آهي.’ چيلي ڏوکويل انداز ۾ وراڻيو.
‘چڱو، ماضيءَ تي سوچڻ ۽ پاڻ کي دکي ڪرڻ بدران حال تي سوچ ته ڪا حال ۾ مثبت تبديلي اچي سگھي ٿي؟’ گرو چيلي کي سمجھائيندي چيو.
‘ڪهڙي مثبت تبديلي ايندي ....؟ ڏسو پاڻ ٿا ته حال بي حال لڳو پيو آهي. جئين پوءِ تيئن برائي ۽ بڇڙائي وڌندي، چڱائي ۽ سُٺائي سوس کائيندي پئي وڃي!’ چيلي تاريخ جي ٺپيل ڪتاب تي ٺوٺ رکندي وراڻيو.
‘چڱو، اکيون بند ڪري، ڌيان گيان سان اندر جي اک کولي ڏس ته مستقبل مان ڪا چڱائي جي اميد رکي سگھجي ٿي؟’ گرو، چيلي کي حال جي فڪرات مان ڪڍندي چيو.
چيلي ٻاهر جون اکيون بند ڪري، اندر جي اکين کي کولي، مستقبل کي ڏسڻ شروع ڪيو ۽ پوءِ ڀئو وچان رڙ ڪندي چيائين:
‘گرو جي ....! تون ۽ اسان ته مستقبل ۾ ڏاڍا ذليل ٿينداسين. چئو ته اُها منظر ڪشي ڪري ٻڌايانوَ؟’
‘نه منظر ڪشي ڪرڻ جي ضرورت ڪونهي. هاڻي تون هيئن ڪر جو ٻاهريون ۽ اندريون اکيون بند ڪري ڏس ته ڇا ٿو ڏسين؟’
گرو چيلي کي سمجھائيندي چيو.
چيلي ائين ئي ڪيو ۽ ٿوري دير کان پوءِ رڙ ڪندي چيائين: ‘گرو جي! سڀ اکيون ٻوٽ ته ملڪ ئي ميدان لڳو پيو آهي!’
‘ته بس هاڻي، اِهو ئي ملڪ ڏسندو رهه. جتي پنهنجو نه ماضي آهي، نه حال آهي نه مستقبل آهي. رڳو اڇ ئي اڇ لڳي پئي آهي.’