شرارتي ڪُئو ڪرچولي
هڪڙي شام، عادت موجب ڪرچولي، گيت ڳائي، ٺينگ ٽپا ڏيئي ٻين ڪوئن کي چيڙائي رهيو هو ته اوچتو رنگريز جي ڳاڙهي رنگ سان ڀريل وڏي ڪونڊي ۾ ڪريو. ڳاڙهي رنگ ۾ غوطا کائي، نيٺ ٻاهر نڪتو. پر هو ٻين ڪوئن کان مختلف ڳاڙهي رنگ جو ٿي پيو هو. جڏهن گھر ويو ته ماڻس سندس اهو حال ڏسي کيس گھڻو ئي سمجھايو ته اهي ڏنگايون ڇڏي ڏي. پر ڪرچوليءَ ماءُ جي نصيحتن تي ڪو ڌيان ڪونه ڏنو.
ڪرچولي جڏهن آرسيءَ ۾ نهاريو ته پاڻ کي ٻين ڪوئن کان مختلف ڏٺائين هو ڊوڙندو ماءُ وٽ ويو.
”امڙ او امڙ ! ڏس ته آءُ ڪيترو نه خوبصورت ٿي پيو آهيان.“
ماءُ کيس وري به سمجھائيندي چيو : ”پٽ ! تون ظاهري طور ڪيترو به خوبصورت ڇو نه هجين، پر جيڪڏهن تنهنجا لڇڻ خراب آهن ته تنهنجي سموري سونهن بيڪار آهي.“
ڪرچوليءَ کي ماءُ جي نصيحت نه وڻي ۽ هو ٽپُ ڏيندو هليو ويو. ڪرچولي جڏهجن محسوس ڪيو ته هو ٻين ڪوئن کان وڌيڪ سهڻو ۽ رنگ ۾ مختلف آهي ته هن ۾ وڌيڪ تڪبر پيدا ٿين لڳو. هو هر جاءِ تي پنهنجي سونهن جي ساراهه ڪندي هي گيت ڳائيندو هو:
سهڻو آهيان آءٌ سڀن کان
منهنجي مٽ نه ڪوئو ڪو.
ڪرچوليءَ جي پيءُ سردار ڪوڪٽي، جڏهن ڏٺو ته سندس سڪيلڌو پٽ وڃي ٿو ڏينهون ڏينهن حرڪتي ٿيندو، ته هن ڪرچوليءَ جي شادي ڪرائڻ جو ارادو ڪيو. جنهن لاءِ پنهنجن دوستن ۽ زال سان صلاح ڪيائين. سڀني، سردار ڪوڪٽي کي ڪرچوليءَ جي شادي ڪرائڻ لاءِ چيو.
ڪرچولي جڏهن راند ڪري گھر آيو ته ماءُ چيس : ”پيارا پٽ ڪرچولي! تون هاڻ جوان ٿي ويو آهين، سو تنهنجو پيءُ تنهنجي شادي ڪرائڻ ٿو چاهي.“
ڪرچولي حيران ٿيندي پڇيو: ”منهنجي شادي! پر ڪنهن سان؟“ ماءُ وراڻيس، ”تنهنجي مامي مي ڌيءَ پوشيءَ سان.“
ڪرچولي ڪاوڙ ڪندي چيو: ”مان پنهنجي برادريءَ مان شادي ڪونه ڪندس، جو آءُ سڀني کان سهڻو آهيان. منهنجي شادي پونم پريءَ سان ٿيندي.“
ڪرچوليءَ کي ماءُ تمام گھڻو سمجھايو، پر هو پنهنجو هوڏ تان نه هٽيو. سردار ڪوڪٽي کي جڏهن پنهنجي پُٽ جي ڪروڌ جي خبر پئي ته سخت ناراض ٿيو. کيس چورائي موڪليائين ته : ”شادي ڪر يا منهنجي گھر مان نڪري وڃُ.“
ڪرچولي وري به پنهنجي ضد ۽ تڪبر تي قائم رهندي، پيءُ ماءُ کي ناراض ڪيو ۽ گھر مان نڪري ويو. ڪرچوليءَ جي ماءُ گھڻو ئي رُني، پر ڪرچوليءَ تي ڪوبه اثر ڪونه ٿيو ۽ هو ٽپ ڏيندو هليو ويو. ڪرچولي هاڻي مختلف جاين تي ڏکي حالت ۾ رهڻ لڳو. پر سندس تڪبر اڃا نه گھَٽيو. هو جت ڪٿ پنهنجي سونهن جي ساراهه پيو ڪندو هو. ٻين ڪوئن کيس گھڻيون ئي سمجھاڻيون ڏنيون، پر ڪرچوليءَ ڪنهن کي به اهميت ڪونه ڏني.
هميشه وانگر ڪرچولي، هڪ شام جو حرڪتون ڪري ٽپ ڏيئي رهيو هو. ته اوچتو بيخياليءَ ۾، رنگريز جي ڪاري رنگ جي ڀريل وڏي ڪونڊي ۾ وڃي ڪريو. ڪاري رنگ ۾ غوطا کائي کائي جڏهن ٻاهر نڪتو ته هاڻ ٻين ڪوئن کان بنهه مختلف ڀوائتو ڪارو ڪوئو ٿي پيو هو. ڪرچوليءَ جڏهن آرسيءَ ۾ پنهنجو ڪارو خوفناڪ روپ ڏٺو ته روئڻ لڳو.
ڪرچوليءَ جي ڀوائتي شڪل بڻجي وڃڻ جي ڪري، هر ڪو ڪوئو هن کان پاسي ڀڄڻ لڳو. ڪرچولي اداس ۽ پريشان ٿي ويو ۽ سندس سمورو تڪبر ختم ٿي ويو. نيٺ هڪ ڏينهن شرمسار ٿي پنهنجي گھر آيو ۽ ماءُ جي پيرن تي ڪري پيو: ”منهنجي مٺي امڙ، مونکي معاف ڪر، مون هوڏ ڪئي، جو اوهان جو چوڻ نه ورتم، جنهن جي سزا مونکي ملي. هاڻ توبهه ٿو ڪريان ته ٻيهر اهڙيون حرڪتون نه ڪندس.“
ماءُ ڪرچوليءَ کي معاف ڪري سيني سان لاٿو. سردار ڪوڪٽي به پنهنجي پياري پٽ جو ڏوهه بخشي کيس پيار ڪيو.
ڪجھه ڏينهن کان پوءِ ڪرچوليءَ جي شادي ٿي، جنهن ۾ سڀني ڪوئن وڏو جشن ڪيو. اهڙي ريت ڏنگايون ڇڏي ڏنيون ۽ پنهنجي زال سميت، ماءُ ۽ پيءُ سان خوش گذارڻ لڳو.