ليکڪ طرفان
پوءِ مان سائينءَ جي گھر شام جو ويندو هوس ۽ من ۾ ڊپ به ٿيندو هو ته سائين دڙڪا ته نه ڏيندو؟ پر پهريون دفعو جڏهن مان سندن گھر ويو هوم، تڏهن مون کي چيائين ”تون ته ڪلاس جو مانيٽر آهيبن ۽ ڀڄن به سُٺا ڳائيندو آهين. مون توکي ڀڄن ڳائيندو سماڌا آشرم (شڪارپور) ۾ ٻڌو آهي. تنهنجو آواز به بُلند آهي. سو تون سومر ڏينهن پرارٿنا ۾ ”ڪڙمي“ تي مضمون تيار ڪري اچي پڙهجانءِ.“ مون چيومانس ”سائين، مون ڪڏهن به لکيو نه آهي ۽ پرارٿنا هال ۾ ايترن ٻارن سامهون مان ڪيئن چئي سگھندس.“ چيائين ”پٽ، تون خيال نه ڪر، مان توکي ڪڙميءَ تي مضمون ٻڌايان ٿو.“ سائينءَ مون کي ڪڙميءَ تي مضمون سمجھايو ۽ پوِ مون کي چيائين ”هاڻي جيڪو ڪجھ تو ٻڌو ۽ سمجھيو آهي سو چئي ٻڌاءِ.“ مون همٿ ٻڌي ۽ سائين جو سمجھايل اُهو مضمون ”ڪڙمي“ تي چئي ٻڌايو. جيئن ئي مون اُهو پورو ڪيو، سائينءِ ڪرسي تان اُٿي ڀاڪر پائي چيو ”پٽ، واه! تو ته ڪمال ڪري ڏيکاريو. صرف ٻن ٽن هنڌن تي تو غلطيون ڪيون“ اُهي درست ڪري سمجھايائين. بس پوءِ ته اسڪول ۾ ڪوبه پروگرام ٿئي، پهريائين مون کي گھرايو ويندو هو. سائين عبدالمجيد جيڪو تاريخ پاڙهيندو هو، اُهو فري پيرڊ ۾ پنهنجي شاعري ۽ ٽوٽڪا پنهنجا ٺاهيل ٻڌائيندو هو. ۽ تُڪ بنديءَ ۾ پڻ سائين ماهر هو. بس پوءِ ته منهنجي به من ۾ ٿيو ته مان به تُڪ بندي ڪري ڪو گيت ٺاهيان. ڪلاس ۾ مون ڪوشش ڪئي. اَسان سان گڏ هڪ ڇوڪري پڙهندي هئي. جيڪا رنگ جي صاف، کِليل منهن، ڊگھا وار، قداور ۽ سندس کل، من کي موهيندڙ هئي. بس پوءِ مون اُن تي هڪ گيت لکيو 1968ع ۾. ۽ اسڪول جي آخري ڏينهن تي سائين عبالمجيد کان اجازت وٺي مون اُهو گيت ڳايو.
تنهنجا ڌسي ته زلف مان پيار ٿو ڪيان
اَکڙيون ڏسي ته تنهنجو فرياد ٿو ڪريان.
ايڏو نه ڪر ديوانو منهنجي دل آ تو ڦٽي.
مـــون کــي ڇڏي وڃـــڻ آ نا واجـــب مـــٺي.
ايندس هليو مان توڏي ڏسندس تنهنجي گھٽي.
بس پوءِ ته تاڙين جو وسڪارو ٿيڻ لڳو ۽ سائين مجيد خوش ٿي 5 رپيا انعام ڏنو ۽ چيائين ”پٽ، تنهنجي اَندر ڪلا ڀريل آهي ۽ تون ڪوشش ڪندو اچج. هڪ ڏينهن ضرور تون ڪنهن منزل تي پهچندين. پنهنجي ۽ پنهنجي اُستادن جو نالو روشن ڪندين.“
اُن وقت ڏهين درجي کان پوءِ F.Y ۾ داخلا وٺڻي پوندي هئي. مون سائنس اسٽريم ۾ داخلا ورتي ۽ ڪاليج ۾ ڪلاس جي C.R جي اليڪشن ۾ جيت حاصل ڪئي ۽ ڪاليج مان نڪرندڙ سالياني مخزنن ۾ مان ننڍا ننڍا آرٽيڪل، مضمون ۽ تڪ بندي گيت لکندو رهيس. پر ڪاليج ۾ B.Sc پوري ڪرڻ کان پوءِ ۽ بابا جن جي سرڳ سڌارجڻ کان پوءِ گھر جي جوابداري ڪلهن تي پوڻ ڪري لکڻ جو شونق اڌورو رهجي ويو. پر ڪڏهن ڪڏهن من ۾ ايندو هو ته ڪجھ لکان، پر موقعو نه ملڻ ڪري يا چوان ته اَهڙو پليٽ فارم نه مليو، اُها لکڻ جي سوچ اڌوري رهجي ويئي. ڪن ڪارڻن سبب سنڌ ڇڏي هند ۾ آيس.
هتي منهنجي ملاقات شري ”تيج قابل“، شري سائين گيانچنداڻيءَ سان ٿي. تي مون جي اندر جي اُنهيءَ اڌوري ليکڪ کي ٻاڦي ورتو ۽ مون ۾ اُتساه ڀريائون ته تو لکه. ۽ مون اُن وقت جي ڇپجندڙ مخزن ڇوليون ۾ پهريون ليک ”ڪاڪو سيرومل“ لکيو ۽ پوءِ ته بس قلم کي نئين سر طاقت ملي ۽ لکندو رهيم. سيمينارن ۾ دادا تيج قابل جي هدايت انوسار حصو وٺندو رهيس. شري مُرلي گوونداڻيءَ کان به ڪافي اُتساه مليو. ۽ انهن جي سهيوڳ سان اَحمد آباد مان نڪرندڙ ”اَدبي چمن“ مخزن ۽ ڀوپال مان نڪرندڙ مشعال ۾ پڻ ڪهاڻيون موڪليندو رهيم. بس قلم هلڻ چالو ٿيو آهي، مالڪ جي ديا سان هاڻي صحيح پليٽ فارم مليو آهي. شري گيانچنداڻي، مُرلي گوونداڻي، شري لعل (لاچار) هوتچنداڻي، ۽ دادا تيج قابل جي همٿ ڏيارڻ سان اَڄ هيءُ ننڍڙو جيون سان وابسطو رکندڙ ڪهاڻين جو ڪتاب ڇپائڻ سان مون ساهت جي دنيا ۾ پهريون قدم کنيو آهي. اُميد آهي ته پاٺڪ پڙهي پنهنجا رايا ضرور موڪليندا.
هن ڪهاڻين جي ڪتاب ۾ نالا ۽ پاتر ڪالپنڪ آهن. مون پوري ڪوشش ڪئي آهي پنهنجي جيون ۾ گھٽيل گھٽنائن جي آڌار تي ڪهاڻيون اوهان پاٺڪن اڳيان پيش ڪرڻ جي. مان منهنجعي گروُ سُوامي شو ڀڄن سمانڌ آشرم شڪارپور جي آسيس سان هيءُ جيون سان وابسطو رکندڙ ڪهاڻين جو ڪتاب پاٺڪن اڳيان پيش ڪرڻ جي همٿ ڪري سگھيو آهيان. مان ٿورائتو آهيان دادا تيجومل ڀاڳچنداڻي ”قابل“ جو. هن وڏي عمر هئڻ جي باوجود منهنجي عرض ڪرڻ تي هن ڪتاب جو مهاڳ لکي پنهنجو يوگدان ڏنو آهي. مان شڪر گذار آهيان پنهنجي پريوار جو، جن پڻ منهنجو منو ٻل وڌائي مون کي هن ڪتاب ڇپائڻ ۾ ساٿ سهڪار ڏنو آهي. اُميد ڪريان ٿو ته خاص ڪري جيڪي ڪهاڻيڪار ۽ ساهت سان وابسطو رکن ٿا سي ضرور ڪهاڻين جي تڪ تور ڪري خامين ۽ خوبين تي پنهنجي راءِ، قلم جي ماڌيم سان واقف ڪرائيندا.