سبق ٽيون ٻ ـ ٻارُ
ٻارن جا ڪيترائي قسم آهن. هر ڪو ٻار پنهنجي ڌرتيءَ جي حوالي سان سُڃاتو ويندو آهي. جنهن ٻارَ جي ڪا ڌرتي نه هوندي آهي اهو انٽرنيشنل ٻار سڏبو آهي.
ٻار اوهان کي جت ڪٿ نظر ايندا. جيڪي ٻار بنگلن ۾ ڄمندا آهن، انهن جي سار سنڀار گُلن وانگر ڪئي ويندا آهي، جنهنڪري اهي گُلن جهڙا ٻارڙا هوندا آهن. ضروري ناهي ته سڀ ٻار گُلن جهڙا هُجن، جيڪي ٻار جھُوپڙين ۾ ڄمندا آهن ۽ گندگيءَ جي ڍيرن تي ڦاٽل ڪپڙا پائي رانديون رهندا آهن، اُهي ماءُ پيءُ لئه هرون ڀرون کڻي گُلن جهڙا هُجن پر هونئن اُهي ڪنڊن جهڙا ٻارڙا هوندا آهن.
جن ٻارن کي ماءُ پيءُ نه هوندا آهن انهن کي عام طور تي يتيم چيو ويندو آهي، پر ڪي ٻار ماءُ پيءُ هوندي به يتيم هوندا آهن. سڀ يتيم، يتيم خاني ۾ داخل نه ٿيندا آهن. جن ٻارن جو الله کان سواءِ ڪوبه نه هوندو آهي، اهي يتيم خاني جي هوا کائيندا آهن.
ڪي وري سڪيلڌا (لاڏلا) ٻار هوندا آهن. غريب جو عدد واحد ٻارُ به سڪيلڌو نه ٿي سگھندو آهي، پر سرمائيدار جا سڀُ ٻار سڪيلڌا هوندا آهن. اڄڪلهه ٻارن کي ڄمڻ کان روڪيو ٿو وڃي ۽ انهن جي خلاف هڪ نعرو ٿو هنيو وڃي :
”ٿورا ٻارَ پيار ئي پيارُ
گھڻا ٻارَ گھڻو آزارُ“
جيڪڏهن سڀُ ٻار گُلن جهڙا هُجن ها ته اهو نعرو هرگز نه هنيو وڃي ها، ڇاڪاڻ ته گُل جيترا گھڻا هوندا اوتري خوشبو
وڌيڪ ٿيندي. اهو نعرو صرف ڪنڊن جهڙن ٻارڙن جي خلاف آهي، ڇاڪاڻ ته هڪ ٻن ڪنڊن جو سور ته سهي سگھجي ٿو پر گھڻن ڪنڊن جي تڪليف برداشت ڪرڻ ڏکئي آهي. بنگلن ۾ ڄمندڙ گُلن جهڙا ٻار ڪيترا به گھڻا ڇو نه هُجن، تڏهن به آزار نه بڻبا آهن.
گُلن جي سار سنڀار به گھڻي ڪئي ويندي آهي. اٽليءَ جي هڪ مائيءَ، ماريا مانٽيسوريءَ به ٻارن جي تعليمي ترقيءَ لاءِ تعليم جو هڪ نئون نظريو ڏنو. اهو تعليمي سرشتو رڳو گُلن جهڙن ٻارڙن جي لاءِ آهي نه ڪي کمڻ هاريءَ جي پُٽ پُنهونءَ لاءِ، جيڪو صبح جو ساجهري راتوڪا پاروٿا چانور ڏُڌ سان کائي پيرين اگھاڙي ٽي ميل پنڌ ڪري هڪ پُراڻي اسڪول ۾ پَٽَ تي ويهي پڙهندو آهي. انهيءَ ڳالهه کي، پنهنجو پنهنجو ڀاڳ چئي لنوائي سگھجي ٿو، بهرحال :
”انسانيت جو آهي نعرو
دنيا جو هر ٻار آ پيارو“
ڇاڪاڻ جو ڪنڊن ۽ ٿوهرن کي به ڪونڊين ۾ سجائي بنگلن جي سونهن وڌائي سگھجي ٿي.
[b]*مشق*
[/b]
سوال نمبر 1 : خانگي ۽ انٽرنيشنل ٻار ۾ فرق ٻُڌايو؟
سوال نمبر 2 : يتيم خاني جي هَوا ڪهڙن ٻارن کي نصيب ٿيندي آهي؟
سوال نمبر 3 : ٻارن کي ڄمڻ کان ڇو ٿو روڪيو وڃي؟
[b]نوان لفظ
[/b]يتيم خانو = الله وارن جو آخري اَجھو
نعرو = جيڪو صرف هڻي سگھجي (وات سان)
انسانيت = اٽي ۾ لوڻ.