ڪھاڻيون

آخري وسيلو

حليم بروهي ذاتي طور هڪ نرالو شخص هو، مصلحت پسندي ۽ منافقيءَ واري دور ۾ هو سڀني کان الڳ ۽ اڪيلو هو. هن لکڻ توڙي ڳالهائڻ ۾ ڪڏهن به ڪنهن کي راضي ڪرڻ، خوش ڪرڻ لاءِ مصلحت کان ڪم نه ورتو. حليم جنهن ڳالهه کي صحيح سمجهندو هو، ان جو اظهار ڪري ڇڏيندو هو، پوءِ ڀلي ڪنهن کي نه وڻي يا ڏکي لڳي، اها پرواهه ڪرڻ حليم بروهي سکيو ئي ڪو نه هو. هن جي ڳالهائڻ ۽ لکڻ ۾ حليم بروهي اهو ئي ساڳيو ۽ هڪڙو هو. فقط حليم بروهي ئي ڪنهن کي کل کل ۾ چئي سگهيو ٿي ته، ”تون مون کي نٿو وڻين“.
  • 4.5/5.0
  • 3036
  • 1052
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • حليم بروهي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book آخري وسيلو

ھي پڙھڻ سان گهڻن جو ڀلو ٿيندو

ھي پڙھڻ سان گهڻن جو ڀلو ٿيندو
]اوھان ڪنھن اھڙي ماڻهون کي سڃاڻو جيڪو ڏاڙھي ڪوڙائڻ جي لاءِ حجم جي دڪان تي پنھنجي واري اچڻ جي انتظار ۾ پنج منٽ بہ ويھڻ لاءِ تيار نہ ھُجي؟ اھڙا ماڻهون آھن. ھي چاھيندا آھن تہ سندن داخل ٿيڻ شرط حجم ٻيون سڀ ڏاڙھيون اڌ ۾ ڇڏي پھرين سندن ڏاڙھي ڪوڙي پوءِ ٻين جو اڌ ۾ ڇڏيل ڏاڙھيون ڪوڙي.[
ھڪڙو ماڻهون حجم جي دڪان ۾ داخل ٿيو ۽ پڇائين تہ ”گهڻو وقت لڳندو؟“ حجم اڳ ويٺل گراھڪن تي نظر ڊوڙائيندي چيو تہ ”اوھانکي ڪلاڪ ٻہ انتظار ڪرڻو پوندو.“ ماڻهونءَ انتظار نہ ڪيو. يڪدم ھليو ويو.
ٻئي ڏينھن اھو ماڻهون وري حجم جي دڪان تي آيو ۽ پڇيائين تہ ”ڪيتري دير لڳندي؟“ حڪم اڳ آيل گراھڪ ڳڻيندي چيو تہ ”اوھانکي ڪلاڪ ڏيڍ انتظار ڪرڻو پوندو. اوھان تيسين اخبار وغيرہ ڏسو.“ ماڻھو ويٺو ڪونہ، ھليو ويو.
ٽئين ڏينھن اھو ماڻهون وري آيو، ۽ پڇيائين تہ ”ڪيتري دير لڳندي؟“ حجم جواب ڏنس تہ ”چار گراھڪ اوھان کان اڳ جا ويٺل آھن. اوھان جو وارو ڇھين نمبر تي ايندو. اوھان انتظار ڪري سگهو تہ ڪرسي تي ويھي اخبار رسالا پڙھو.“ پر ھو ڪونہ ويٺو. تڪڙو ھليو ويو.
ھو ماڻھو روز حجم جي دڪان تي ايندو رھيو ۽، روز اھو ٻُڌي تہ کيس انتظار ڪرڻو پوندو، بنا ڏاڙھي ڪوڙائڻ جي ھليو ويندو رھيو. ھن جي ڏاڙھي وڌندي رھي، پر ھو ڏاڙھي ڪوڙائڻ لاءِ پنھنجي واري اچڻ جو پنج منٽ بہ ويھي انتظار ڪرڻ لاءِ ڪڏھن بہ تيار نہ ٿيو.
ھڪڙي ڏينھن جڏھن حجم جي ٻُڌائڻ تي تہ ”اوھانکي ڪلاڪ اڌ انتظار ڪرڻو پوندو.“ ھو ماڻهون اڃان دڪان تان لٿو تہ حجم پنھنجي نوڪر کي چيو تہ ”ھن جو پيڇو ڪري ڏس تہ ھي اچي ڪٿان ٿو جو ھڪڙو منٽ بہ ڪري نٿو سگهي.“ نوڪر ڊوڙي وڃي ھن ماڻهونءَ جي پويان لڳو. موٽي اچي نوڪر حجم کي ٻُڌايو تہ ”اچي ڪٿان ٿو سا مونکي خبر ڪانھي، پر وڃي سڌو اوھانجي گهر ٿو.“
]ھاڻ ضروري ڪونھي تہ سڀ ماڻهون ھن ماڻهون جھڙا ھجن. ڪي اھڙا بہ آھن جيڪي ڏاڙھي ڪوڙائڻ کانسواءِ نہ ويندا آھن ۽ وڃڻ بہ نہ گهرجي. ۽ اھو بہ ھرگز ضروري ڪونھي تہ سڀ ماڻهون ھن حجم وانگي ھجن. وڪيلن، ڊاڪٽرن، آفيسرن، دڪاندارن، واپارين، ڪلارڪن ۽ حجامن ۾ بہ گهڻا اوھان کي اھڙا ملندا جن جو سندن نوڪرن يا پٽيوالن کي حڪم ڏنل ھوندو آھي تہ ڪير بہ اچي پڇي تہ اڃا باقي ڪيترو ڪم رھيل آھي يا اڃا صاحب ڪيتري دير آفيس ۾ ويھندو تہ ھڪدم اھڙي ماڻهون جو پيڇو ڪري ڏسن تہ ھو اچي ڪٿان ٿو. پٽيوالو يا نوڪر اھڙي معاملن ۾ ھميشہ اھو ئي ٻُڌائيندو آھي تہ ھو وڃي ڪيڏانھن ٿو.[
ھن جي پڙھڻ سان گهڻن جو ڀلو ٿيو ھوندو؟
***
• جڏھن ڀٽي صاحب ون يونٽ جي مخالفت ڪئي تڏھن ھن ون يونٽ جي مخالفت کليل لفظن ۾ ڪئي. تنھن ھوندي بہ پنجابي عوام اڄ بہ ڀٽي صاحب سان آھي. صاف ظاھر آھي تہ ون يونٽ پنجابين کي ايترو پيارو نہ ھو جيترو انھن کي ھو جن فقط ڀٽي سان ساڙ ۽ حسد ڪري اصغر خان جو سھارو ورتو ۽ پوءِ فقط ڀٽي کي ختم ڪرڻ لاءِ ايوب خان جو ساٿ ڏيڻ لاءِ بہ ٿيار ٿي ويا ھئا. پنجابي عوام جيڪڏھن ون يونٽ جو حامي ھجي ھا تہ ڪنھن بہ صورت ۾ ڀٽي جي حمايت نہ ڪري ھا.
• جيئن سنڌين ۾ ڪي غدار ھئا جن ون يونٽ ٺاھي سنڌي قوميت، سنڌي تھذيب ۽ سنڌي ٻولي جو ٻيڙو ٻوڙي ڇڏيو، تيئن پنجابين ۾ بہ ڪي غدار ھئا جن ون يونٽ ٺاھي پنجابي قوميت، پنجابي تھذيب ۽ پنجابي ٻولي کي ڪاپاري ڌڪ ھنيو. جيئن سنڌين کھڙي ۽ راشدي وارن کي ڌڪاري ڇڏيو آھي، تيئن پنجابين بہ چوڌري محمد علي ۽ دولتانہ کي ڌڪاري ڇڏيو آھي.