6
اسان گهمندا کائيندا اچي هڪ ننڍي پويلين ۾ ويٺاسين، برائيٽن بيچ ستن ميلن ۾ آهي، جت روزانو هزارن جي تعداد ۾ سياح اچن، ۽ هر آرتوار تي لکن جي تعداد ۾ سياح اچن، برائيٽن ۾ هڪ بهترين قسم جو ايئرپورٽ پڻ آهي. 1961ع کان هت Sussex نالي سان يونيورسٽي پڻ قائم ڪئي وئي آهي. برائيٽن هاڻ هڪ چڱو خاصو صنعتي مرڪز پڻ بنجي ويو آهي. ٽوئرسٽن لاءِ هڪ پراڻو جارج چوٿين جو ٺهرايل محل، جنهن کي هت چون رائيل پويلين پڻ ڏسڻ جي جڳهه آهي. جيڪو برائيٽن ريلوي اسٽيشن کان 15 منٽن جي پنڌ تي آهي، چار پائونڊ داخلا في اٿس، وري ان جي ڀرسان Sussex رانديڪڙن جو ماڊل ميوزم به ٻار ساڻ هجن ته ڏسجي.
برائيٽن جي نائيٽ لائيف ڏينهن کان به زياده رنگين آهي، لنڊن کان به رات جو توهان کي هت مزو ايندو، جت مهانگائيءَ سان مڊل ڪلاس جون پڻ ڪيئي هوٽلون آهن. اسان کي رات جي مانيءَ جي دعوت هئي، تنهن ڪري لنڊن ڏانهن واپس ٽرين ذريعي روانا ٿياسين ۽ دير سان لنڊن پهتاسين. ريلوي اسٽيشن اسان جي گهر جي ويجهو هئي، تنهن ڪري واڪ ڪندي اچي گهر پهتاسين. رات جو مجيب ميتلو اسان جي ماني ڪئي، مجيب ڪيترن سالن کان هت لنڊن ۾ رهندو ۽ بزنس ڪندو آهي، سندس ٻيو ڀاءُ به هت ماسٽرس ڪندو آهي. ٻيو دفعو جڏهن هت آيا هئاسين ته سندس شادي هئي، انهيءَ تي سندس ماءُ ۽ پيءُ به آيل هئا. اسان هفتي جي ٽوئر تي لنڊن کان اسڪاٽلينڊ وياسين ته سندس امڙ کي به اسان سان گڏ ڇڏي چيائين ته امان جڏهن کان هت مون وٽ لنڊن آئي آهي، ته ڪيڏانهن به گهمڻ نه وئي آهي، ڇو ته آءُ سڄو ڏينهن ڌنڌي سان ۽ ننڍو ڀاءُ پڙهڻ سان ۽ هت لنڊن ۾ ماڻهن واندو ته ٿئي ئي ڪونه. سو امان لنڊن ۾ رهي رهي بور ٿي پئي آهي، سو توهان پاڻ سان گڏ وٺي وڃوس ته سندس بوريت به ختم ٿي ويندي، ۽ پاڻ اسڪاٽلينڊ ڏسي به ايندي. رات جو مجيب اسانجي مانيءَ جي دعوت ڪئي، جنهن ۾ اسان جي فئملي، مجيب جا دوست ۽ ڀوراڻي شامل هئاسين، رات جو دير تائين پيئڻ سان گڏ سنڌ جا حال احوال پڻ هلندا رهيا.
مجيب هڪ سنئون سڌو ۽ ڏاڍو پيارو ماڻهو آهي. مونکي پاڻ ٻڌايائين ته الله پاڪ جي مهربانيءَ سان ڪيترن سالن کان لنڊن ۾ رهندو آيو آهيان، پر ڪڏهن به ڪنهن اڳيان هٿ نه کولڻو پيو آهي. رات جو دير تائين ويٺا هياسين سو صبح جو به دير سان اٿياسين. اٿڻ شرط لنڊن ڏسڻ جا پروگرام ٺاهڻ لڳاسين، لنڊن ايڏو وڏو شهر آهي، جنهن کي لنڊن وارا به اڄ تائين سڄو نه ڏسي سگهيا آهن، سو اسين ڪٿي ٿا سڄو لنڊن هن مختصر وقت ۾ ڏسي سگهون.
لنڊن جنهن ۾ سوين تعليمي ادارا، سوين ميوزم، سوين پارڪ، سوين گارڊن ۽ هزارين ٻيا ڏسڻ جا ماڳ جنهن ۾:
1-انسٽيٽيوٽ آف ڪانٽيمپورري (Institute of Contemporary)
2-لنڊن ڪوليزم (London Colisem)
3- لنڊن سيمفوني آرڪيسٽرا (London Symphony Orchestra)
4-ڪين ووڊ هائوس (Ken Wood House)
5-رينبو ٿيٽر (Rainbow theater)
6- رور سائيڊ اسٽوڊيو (River Side Studio)
7-رائونڊ هائوس (Round House)
8-رائل ڪاليج آف ميوزڪ (Royal Albert Hall)
9- رائل اوپير هائوس (Royal Opera House)
پارڪ Park
1-جيمس پارڪ James park
2-هائيڊ پارڪ Hyde park
3-ريجنٽس پارڪ Regents park
4-ڪرسٽل پئليس Crycstal park
5-گرين وچ Green Wich
6-بئٽر سي پارڪ Bateer Sea park
7- وڪٽوريا گارڊنس Victoria Gardens
8-پارليامينٽ هل parliament Hill
9- سينٽ پال ڪئٿيڊول St: Palu,s Cathedral
10-ٽاور آف لنڊن Tower of London
ميوزيم ۽ گئلريز (Museum and Galleries)
1- بيٿنل گرين ميوزم Bethnal Green Museum
2-برٽش ميوزم British Museum
3-ڪورٽالڊ انسٽيٽِيوٽ گئلريز Courtould Institute Galleries
4-هورني مين ميوزم Horni Man Museum
5-مادام توساد Madam Tussaud,s
6-ميوزم آف لنڊن Museum of London
7-ميوزم آف مينڪائينڊ Museum of Mankind
8-نيشنل گئلري National Galleray
9-نيچرل هسٽري ميوزم Natural History Museum
10-ڪوئينس گئلري Queen’s Galleray
11- سائنس ميوزم Science Museum
بلڊينگون مانومينٽش ۽ چرچ
1-ائڊ مائر لٽي آرچ Admiralty Arch
2-البرٽ ميموربل Albert memorial
3-بيڪهينگام پئليس Buckingham Palace
بادشاهه جي مستقل رهائشگاهه جيڪا 1703ع ۾ ٺهي.
4-سينوٽاف Burlington House
5-چئرنگ ڪراس Chearing Cross
6-ڪلوپيٽرا نيڊل Cleopetra Needle
7-هائوس آف پارليامينٽ House of parliament
8-هائيڊ پارڪ ڪارنر Hyde park Corner
9-ڪين سنگٽن پئليس Ken Sington palace
10-مينشن هائوس Mansion House
11-مارلبرو هائوس Marlbrouh House
12-رومن باٿ Romon Both
13-ٽاور آف لنڊن Tower of London
چرچ- Church
1- براميٽن اوريٽري
2- چئپل رائل آف سينٽ جان
3- سينٽ اينڊريو هالبورن
4- سينٽ جيمس پڪيڊلي
5- سينٽ پال ڪانونيٽ گارڊن
ڪئيٿڊرل- Cathedral
1-سينٽ پال ڪئيٿڊرل
2-سائوٿ وارڪ ڪيئٿڊول
3-ويسٽ منسٽر ابي
4-ميسٽ منسٽر رومن ميٿولڪ ڪئيٿڊرل
لنڊن ۾ سير و تفريح لاءِ ننڍيون وڏيون ڪمپنيون آهن، جيڪي توهان کي سڄو لنڊن ڏيکارڻ لاءِ چوويهه ڪلاڪ آفيسون کوليو ويٺا آهن، جنهن ۾ مکيه ٽوئرسٽ ڪمپنيون هي آهن:
1-آمريڪن ايڪسپريس
2-ٿامس ڪوڪو
3-ايوان ايوانس ٽوئرس
4-فريمس ٽوئرس
5-رائونڊ لنڊن سائيٽ سينگ ٽوئرس
6-يونيورسل سائيٽ سينگ ٽوئرس
7-دي لنڊن ايڪسپريس
انهن جڳهين ۽ ڪمپنين کانسواءِ به توهان ٻيون هزارين بازايون ۽ ڊپارٽمينٽل اسٽور-سپر مارڪيٽون ڇا ڏسي ڇا ڏسجي.
سو اسان به ٽيوب ۾ چڙهي نڪري پياسين.
لنڊن ڏسڻ اسان جي پهرين منزل هائيڊ پارڪ هو. سڀ ڪو پنهنجي ڌنڌي سان لڳو پيو هو. ڪار ۾ اچو ڀل اڪيلا هجو، ننڍڙو اسٽول ۽ ٻه ٽي پمفليٽ هٿ ۾ اسٽول رکي، پمفليٽ ورهائي، اسٽول تي چڙهي ٻئي اکيون پوري شروع ٿي وڃ تقرير ڪرڻ، جي ماڻهو آيا ته ٺيڪ، نه ته اڪيلا بيٺا تقريرون ڪريو. ان انتظار ۾ ته توهان کي به نيٺ هي هزارين ماڻهو ٻڌندا ، ڪئي موضوع، ڪابه جهل پل نه آهي، مذهب، سياست، ادب، معاشيات، ثقافت، اخلاقيات، سائنس، جنسيات، دوزخ، بهشت نڪا جهل نڪا پل.
اسان پاڪستاني ماڻهو سي به سنڌي جيڪي هزارين سالن کان خود غلاميءَ جي طوق ۾ ڦاٿل، غلامي دنيا ۾ ڌارين جي ٿئي، پر اسان وٽ ڌارين کان وڌيڪ پنهنجن جي غلامي چوويهه ڪلاڪ اذيت ناڪ ماحول، دشمنيون، سياستون، ٺڳيون، فريب، ڌاڙيل آفيسر، ڌاڙيل ليڊر، ڌاڙيل صحافي، ماڻهن جي روپ ۾ شڪاري ڪتا، سو سائين الله جي قدرت سان انهيءَ ملڪ جو ماڻهو آمريڪا، يورپ، لنڊن ۽ هائيڊ پارڪ ڏسي سڀ تقريرون سڻي ٻڌي، ڇا ته برداشت آهي.
انهن قومن ۽ ماڻهن ۾ نه ته اسانجي طالبان کي هاڻ خبر پئي ته افغانستان ۾ ٻه گوتم جا پٿر سان ٺهيل مجسما آهن، تن کي بمن سان اڏائڻو آهي، سڄي دنيا ۾ مسلمان سڀني قومن ۽ مذهبن ۾ اهڙو مذهب يا قوم آهي، جنهن کي مسلمانن کان نفرت بلڪل نه اهي، يا هاڻ لکجي ته نه هئي.
سو هاڻ هروڀرو انهن کي به پاڻ پنهنجو بنائي ڇڏيو، ڇا ٻي مسلم دنيا ۾ مجسما نه آهن، مسلمان هڪ ته ڇڏيو پر سڄي عرب دنيا انهن مسجمن سان ڀري پئي آهي، مجسما ته پٿر جا ٿين، پرممي ته انسان جو مئل وجود جيڪي ڪيترن مسلمان ملڪن ۾ ڏاڍي حفاظت سان کين محفوظ ڪري رکيو ويو آهي، جنهن ۾ ايران، پاڪستان ۽ مصر به شامل آهن.
اسلامي دور ۾ ڪيترا ڀيرا اهڙا مسئلا ٿيا آهن، پر انهن کي ڏاڍي سهڻي نموني سان حل ڪيو ويو آهي.
هندستان ۾ جڏهن اورنگزيب جي بادشاهت هئي، تڏهن به اهڙا مسئلا اٿيا هئا ته اجنتا، الورا، کجرائو ۾ نه رڳو بت يا مجسما آهن، پر اهي اگهاڙا ۽ همبستري ڪندي به ٺاهيل آهن، سي هڪ ٻه نه پر هزارن جي تعداد ۾، پر اورنگزيب هڪ بت به نه ڀڃرايو، پر پاڻ حڪم ڏنائين ته انهن ۾ سارين جو پلال ۽ ٽوهه وجهي انهن کي راڳي ڇڏيو، ۽ اهي ائين بند رهيا، پوءِ جڏهن انگريز هندستان جا حاڪم ٿيا ته انهن اجنتا، الورا ۽ کجوائو کي صاف ڪري عام ماڻهن لاءِ کولي ڇڏيو، پر مذهبي جنوني ماڻهن ۾ برداشت نالي جي ته ڪا شيءَ ٿئي ئي ڪانه، سو اسان جهڙا ماڻهو جنهن کي آزادي ته پري پر آزاديءَ جي اڃا هوا به ڪانه لڳي.
سو جڏهن هائيڊ پارڪ ۾ وڃي نه صرف ٻڌي پوءِ ڏسي ته حيران ٿيو وڃي، ته ڇا نه ماڻهن کي آزادي آهي. آزادي به صرف انگريزن لاءِ نه پر هت جيڪي به اچن سي آزادي ماڻين ۽ سڄي دنيا کي ست سريون ٻڌائي، موضوع اهڙا جو هت اسان ڪتاب ۾ لکي به نٿا سگهون.
چي God مرد نه پر Goddess يعني عورت آهي.
خليفي مامون رشيد جي وقت ۾ هڪ ماڻهو دعويٰ ڪئي ته آئون خدا آهيان، انهيءَ ماڻهوءَ کي گرفتار ڪري مامون رشيد جي درٻار ۾ پيش ڪيو ويو. جڏهن مامون رشيد جي سامهون آيو ته مامون رشيد ان کي چيو ته توهان خدا ٿيڻ جي دعويٰ ڪئي آهي، پر بابا خليفي هارون رشيد جي وقت ۾ هڪ ماڻهوءَ نبوت جي دعويٰ ڪئي ته بابا ان کي قتل ڪرائي ڇڏيو، تو ته خدا جي دعويٰ ڪئي آهي. انهيءَ ماڻهوءَ يڪدم اهو جواب ڏنو ته پڻهين بلڪل صحيح فيصلو ڪيو جو ان کي قتل ڪرايو، ڇو ته مان (يعني آئون ته صحيح آهيان) انهيءَ ماڻهوءَ کي نبوت ڏئي موڪليو ڪونه هو، سڄي درٻار ٽهڪڙائي وئي پوءِ ان ماڻهوءَ جوڪهڙو حشر ٿيو، سو خبر خدا کي، سو هت يعني هائيڊ پارڪ ۾ به ڳالهه گوڙ کان چڙهيل هئي. 1800ع ۾ جڏهن ملڪ ۾ هنگاما ٿيا، انهيءَ وقت کان هائيڊ پارڪ ۾ اهو سلسلو هلندو اچي.
انهيءَ کانسواءِ ٻن قسمن جون تقريبون به هت ٿين، ليڊي ڊيانا جي تدفين جي تقريب ته پارليامينٽ هائوس ۾ ٿي پر عام ماڻهن جي ڏيکارڻ لاءِ اها هائيڊ پارڪ ۾ ٿي، جنهن ۾ لکن ماڻهن ٽي وي اسڪرين تي اها تقريب هائيڊ پارڪ ۾ ڏٺي.
30-31 مئي 1979ع ۾ شاهي خاندان هڪ دعوت ڪئي، جنهن ۾ سڄي ملڪ جي ٻارن شرڪت ڪئي ۽ انهيءَ تقريب ۾ شاهي خاندان کانسواءِ 160000 هڪ لک سٺ هزار ٻار شريڪ ٿيا، انهيءَ کانسواءِ وڏا وڏا Concert يعني راڳ رنگ جا پروگرام به هائيڊ پارڪ ۾ ٿين، جنهن ۾ پنج جولاءِ 1998ع ۾ پڻ روبي وليم (Robbie Williams) گروپ هڪ Concert ڪيو جنهن پڻ ڪيئي رڪارڊ ٽوڙيا. ٻه ٽي ڪلاڪ تقريرون ٻڌي، ٽيوب ۾ چڙهي (هائيڊ پارڪ لاءِ ٻه ٽيوب اسٽيشن آهن، هڪ توهان کي پارڪ اندر اچي ڇڏيندو.) آڪسفورڊ اسٽريٽ ڏانهن روانا ٿياسين، اسان ٽيوب مان لهي آڪسفورڊ اسٽريٽ ڀيڙا ٿياسين.
آڪسفورڊ اسٽريٽ لنڊن جو تمام وڏو تجارتي مرڪز آهي، جت هر شيءَ توهان کي ملندي، لنڊن ۾ آڪسفورڊ اسٽريٽ ئي اهڙي بازا آهي، جت ماڻهوءِ جو جيءُ چاهيندو ته وري وري گهمان. جت مهانگي شاپنگ سان گڏ سستي شاپنگ جي پڻ گنجائش آهي. مئي، جون ۽ جولاءِ مهينن ۾ ته سڄي دنيا مان ٽوئرسٽ جام اچن. لنڊن ۾ هونئن به سڄي يورپ ۾ پئرس کانپوءِ سياح لنڊن ڏانهن اچن، جنهن ڪري اهي مهينا ته توهان کي هر طرف رش ملندي پوءَ اهي گهمڻ جون جڳهيون هجن يا خريداريءَ جا مرڪز، توهان کي هر هنڌ رش ۽ گھما گھمي نظر ايندي.
منا سندس لاءِ مارڪ اسپينسر مان ڪاسميٽس خريد ڪيا، بوبي ۽ ونود ڪارڊ ۽ جينس ورتا، ونود ڪيلا لاِءِ ۽ مون شرٽون ورتيون، مون ٻارن لاءِ ڪجهه خريداري ڪئي، مارڪ اسپينسر Mark spencer جي سڀني فلورن تي ڏاڍي رش هئي، اسان هت ڊاڪٽر پارس لاءِ گائون ۽ ميڊيڪل جا ڪتاب خريد ڪرڻ ٿي چاهيا، پر هت ڪونه مليا، پوءِ اهي اسان کي ٻئي هنڌ مليا. لنڊن شام جو پنجين بجي بند ٿيو وڃي، تقريبن پنج ٿيڻ وارا هئا.
اسان پنهنجا سامان سهيڙي ٽيوب ۾ چڙهي پنهنجي گهر ڏانهن روانا ٿياسين، جت اڄ رات ڀوراڻيءَ جا ڪافي يار آيا، جن سان گهڻي دير تائين ڪچهري ٿيندي رهي، جنهن ۾ انگلينڊ جي سياست، بيوروڪريسي ۽ يهودين جي باري ۾ تفصيلي ليڪچر ٿيو. جيڪو ڏاڍو دلچسپ هو، منهنجو ات موقف هو ته دنيا ۾ پهريون ملڪ انگلينڊ هو، جنهن يهودين کي سپورٽ ڪئي، ۽ يهودي رياست جو قيام به انگريزن جي ڪري ممڪن ٿيو، انهيءَ جي شروعاتي پلاننگ انگريزن ويهين صديءَ جي اوائل کان ڪري ڇڏي هئي، ۽ نيٺ انگريزن عربن جي ڪک ۾ اسرائيل نالي رياست ٺاهي ۽ سڄي عرب دنيا جو هيمشه لاءِ سڪون تباهه ڪري ڇڏيو، جيئن هندستان پاڪستان ورهاڱي وقت فيروزپور ۽ گورداسپور زوري هندستان سان ملائي ۽ ڪشمير پهچڻ لاءِ رستو مهيا ڪري پوءِ ڪشمير اڻ سڌيءَ طرح هندستان کي ڏئي ڇڏيو، پر جي اهي ٻئي ضلعا هندستان کي نه ملن ها، ته اهو ممڪن ئي ڪونه هو ته هندستان ڪشمير تي قابض ٿي سگهي ها. سو سڄي رات بحث ڪندي گذري وئي ۽ صبح جو سڄي زندگيءَ جو معمول مطابق منهنجي (شاديءَ کانپوءِ ) گهرواريءَ جي قرآن پاڪ جي تلاوت تي اک کلي، قرآن پاڪ جي تلاوت ختم ٿيڻ بعد آءُ ۽ پاڻ ٻئي واڪ تي وياسين، صبح جو سوير واڪ تي وڃڻ ڪري برائيٽن ايڊنبرو، لنڊن برسلز، لوسرين، لوگانو، وينس، روم، فلورينس، نيس، پئرس، ائمسٽرڊم، بون، لگزمبرگ، فلوريڊا ۽ پڻ ٻين ڪيترن ننڍن وڏن شهرن ۾ صبح سوير واڪ ڪرڻ ڪري يورپ جي ماڻهن کي ويجهو ڏسڻ جو موقعو مليو، جنهن مان ڪافي ڪجهه پرايم. اسان واڪ کانپوءِ مڪ ڊونلڊس جي هڪ هوٽل تي اچي بريڪ فاسٽ ڪيو. هي هوٽلون توهان کي دنيا جي تمام گهڻن ملڪن ۾ ملنديون ۽ ٽوئرسٽن لاءِ سوليون، سستيون، ويهي ماني کائو يا وٺي کائيندا وڃو، سواءِ ٽائيم وڃائڻ جي اڄ ڪلهه پاڻ وٽ ڪراچيءَ ۾ به اهي هوٽلون ڪافي تعداد ۾ کلي ويون آهن.
ڇنڇر شام ۽ آرتوار شام تي ڪلفٽن بيچ ۽ پارڪ ٽاور وارين انهن هوٽلن ۾ توهان کي پنهنجي آڊر لاءِ به ڪافي وقت انتظار ڪرڻو پوي ٿو. اسان ناشتو ڪري اخبارون وٺي گهر پهتاسين، ته به سڀ همراهه يعني ڀوراڻي، ونود ۽ نور اڃا تائين ستا پيا هئا. ونود کي اٿاريم ته بابا لنڊن هلي گهمو، ننڊون هلي پاڪستان ۾ ڪجو. تيار ٿيو ته ٻاهر گهمڻ ڦرڻ هلون. جيستائين همراهه تيار ٿين تيستائين اسان اخبارون پڙهڻ ۾ لڳي وياسين. اڄ اسان کي گهمڻ ڦرڻ سان گڏ پنهنجي باقي يورپ جي ٽوئر لاءِ ٽوئر ڪمپنيءَ وارن سان پڻ ملي وڌيڪ پروگرام ترتيب ڪرڻوهو ۽ پاڪستان مان مليل ڪاغذ هنن جي حوالي ڪرڻا هئا.
هنن جي آفيس ڪاسموس پليس ۾ اولڊ گلوڪسٽر اسٽريٽ تي هئي. اسان تيار ٿي پهريائين هنن جي آفيس پهتاسين ۽ سڀ ڪاغذ پٽ هنن جي حوالي ڪياسين. پاڻ وري انهن جي عيوضي وڌيڪ يورپ جي ٽوئر لاءِ سمجهايائون، ۽ ٻيا ڪاغذ ڏنائون ته ٽُوئر شروع ٿيڻ وقت هي ڪاغذ ٻڌايل هوٽل تي توهان جي انتظار ۾ ويٺل اسٽاف کي ڏيندا، پو ءِ توهان کي ٽوئر لاءِ هر معلومات ڏيندا ۽ توهان جو ٽوئر اتان شروع ٿيندو.
انهيءَ کانپوءِ سڌو نه صرف انگلينڊ پر دنيا جي مشهور عجائب گهر يعني برٽش ميوزم گهمڻ لاءِ ٽئڪسي ۾ چڙهي روانا ٿياسين. اڄ معمول کان وڌيڪ رش آهي ۽ اندر گهمڻ لاءِ وڏي لائين لڳل آهي، پر اسان ته اڃا لائين کان به پري ٻاهر لائين جي انتظار ۾ بيٺل پبلڪ ۾ بيٺا آهيون. برٽش ميوزم مون اڳ به گل سهتي سان گڏ ڏٺوهو، پر اڄ آئون ڪوشش ڪندس ته توهان کي گهڻي ۾ گهڻو برٽش ميوزم گهمايان، يا لنڊن جي سير دوران گهڻو بور ڪريان، ڇو ته هت صرف نوادرات آهن. ظاهر آهي ته هر ڪنهن کي ڪونه وڻندا، پر آئون چاهيان ٿو ته آئون اهو سڀ ڪجهه پنهنجي سفرنامي ۾ شامل ڪري پنهنجي رڪارڊ تي آڻي ڇڏيان. جيڪو شايد اڳتي ڪن دوستن کي وڻي يا ڪم اچي ۽ ان مان لاڀ حاصل ڪن. برٽش ميوزم ۾ داخلا لاءِ ڪابه في نه آهي، هر ماڻهو مفت ۾ ان ۾ داخل ٿي سگهي ٿو، نه ته روم ۽ پئرس جي عجائب گهرن ۾ داخلا لاءِ تمام ڳريون فيون ڏيڻيون ٿيون پون. پر هت ٻاهران صرف هڪ اپيل بورڊ تي لکيل آهي، جنهن۾ چيل آهي ته جيڪر هر سياح هڪ پائونڊ امداد طور تي ڏي ته اسان برٽش ميوزم جي مرمت ڪرائي سگهون ٿا.
اندر لائين ۾ بيهڻ لاءِ اسان کي وارو مليو ۽ هلندا هلندا نيٺ وڃي برٽش ميوزم ۾ اندر داخل ٿياسين. اسان تمام گهڻو وقت اندر گذاريو، اسان برٽش ميوزم بابت ڪتابچو خريد ڪري پڙهيو ۽ ان جي رهبريءَ هيٺ هر گئلري کي ڌيان سان ڏسندا ۽ نوٽس وٺندا وياسين. برٽش ميوزم، ڪرسمس، نيو ييئر ۽ پهرين مئي کان سواءِ سڄو سال کليو پيو آهي، آرتوار جي ڏينهن ڏهين کان اڍائي بجي تائين باقي ڏينهن تي ڏهين بجي کان شام پنجين بجي تائين کليل رهندو آهي. ٻاهر چانهن ۽ ٿڌي جي ريسٽورانٽ سان گڏ مانيءَ لاءِ هوٽل پڻ آهي.
توهان فوٽو گرافيءَ سان گڏ فلم به ڀري سگهو ٿا، توهان جي چاهيو ته پاڻ لاءِ انفارميشن ڊيسڪ تان گائيڊ به وٺي سگهو ٿا، جنهن لاءِ توهان کي ڪجهه رقم ڏيڻي پوندي. اندر سگريٽ ڇڪڻ سان گڏ کائڻ پيئڻ جي به بندش آهي.
عالمي نوادرات جي نمائش لاءِ قائم ڪيل هي ميوزم هڪ شاهي عمارت تي مشتمل آهي، جنهن کي چڱي طرح ڏسڻ وائسڻ لاءِ گهڻا ڏينهن درڪار آهن، جيڪا ڳالهه هن دور ۾ تقريبن ناممڪن آهي. البته هڪ سياح درشن وندر واسطي ڪجهه وقت هتي صرف ڪم ڪري تمام گهڻي ڄاڻ ۽ خوشي حاصل ڪري سگهي ٿو.