لياري ۽ سنڌ مدرسي يونيورسٽيءَ ۾سنڌي شعبا قائم ڪيا وڃن
سنڌ مدرسته الاسلام ۽ لياري يونيورسٽيءَ ۾ سنڌي شعبن جي ضرورت ۽ اهميت جي عنوان سان سنڌي شعبن لاءِ جاکوڙيندڙ سٿ پاران سچل ڳوٺ جي شهيد بينظير ڀٽو پبلڪ لائبريري ۾ 15هين اپريل 2018ع تي سيمينار ڪيو ويو، جنهن ۾ محققن اديبن شاعرن ۽ استادن وڏي انگ ۾ شرڪت ڪئي، سيمينار کي خطاب ڪندي سنڌي شعبن لاءِ جاکوڙيندڙ سٿ جي سروارڻ ڊاڪٽر ڪمال ڄامڙي خطاب ڪندي چيو ته سنڌ مدرسو ۽ لياري يونيورسٽيون جڏهن ڪاليج هئا ته سنڌي مضمون پڙهايو ويندو هو، جڏهن يونيورسٽيون بڻيون ته سنڌي مضمون کي نيڪالي ڏني وئي، جنهن جي سلسلي ۾ آئون ٻنهي يونيورسٽين جي انتظاميا کي لکت ۾ شعبا قائم ڪرڻ لاءِ اپيل ڪئي، پر ڪو به مثبت جواب ناهي مليو، يونيورسٽين جا اختيار گورنر کان وزير اعليٰ طرف منتقل ٿي چڪا آهن ته هاڻي سنڌ جو وڏو وزير مداخلت ڪري فوري طور تي سنڌي شعبا قائم ڪرڻ جو حڪم جاري ڪري.ساس گلشن ٽائون جي سيڪريٽري ڊاڪتر عابد مظهر چيو ته ٻوليءَ جو مسئلو ڪنهن جو ذاتي نه پر اجتماعي مسئلو آهي. سنڌ ۾ هر تعليمي اداري کي سنڌي لازمي پڙهائڻ گهرجي آئون مرڪز کي گذارش ڪندس ته هن مسئلي تي سنجيدگيءَ سان ڌيان ڏئي آواز اٿاري. پروفيسر ڊاڪٽر شير مهراڻيءَ چيو ته لياري يونيورسٽي، سنڌ مدرسو، شهيد بينظير ڀٽو نواب شاهه يونيورسٽي ۽ آءِ بي اي سکر جهڙن نامور تعليمي ادارن ۾ سنڏي نه پڙهائڻ افسوس ناڪ عمل آهي، سنڌي ٻوليءَ جي بقا ۽ بحاليءَ لاءِ اجتماعي طور تي گڏيل تحريڪ هلائڻي پوندي. ڊاڪٽر اڪبر چانڊيي ڳالهائيندي چيو ته سنڌ مدرست السلام ڪاليج ۾ سنڌي ٻوليءَ جو استاد هيس پر جڏهن يونيورسٽي قائم ڪئي وئي ته وي سي مون کي هٽائي ڇڏيو. سگا ڪراچي جي صدر اشرف کهاوڙ چيو ته سنڌ گريجوئيٽس ايسوسيئيشن سدائين سنڌي ٻوليءَ جي ترقيءَ لاءِ جاکوڙيو آهي ۽ هاڻ به سنڌي شعبا بحال ڪرڻ لاءِ مذاڪرو ڪوٺائي بحث ڪرائينداسين، سنڌ يونيورسٽي ٽيچرس ايسوسيئيشن جي اڳوڻي صدر ڊاڪٽر بدر سومري چيو ته يونيورسٽين مان سنڌي شعبا ختم ڪرن جو ڪو به آئيني جواز ڪو نه آهي، اسين ڪاميٽي ٺاهي جدوجهد ڪنداسين،پروفيسر جاويد شيخ چيو ته ملڪ ٺهڻ کان پوءِ سنڌي ٻوليءَ خلاف سازشون شروع ٿي ويون، هاڻي ٻيا اتحاد ٺاهڻ بدران ٻولي بچايو ڪاميٽي ٺاهڻ گهرجي. سليمان وساڻ چيو ته 18هين ترميم کان پوءِ سنڌي ٻوليءَ جا دروازا بند ڪرڻ ترميم جي ناڪاميءَ جو چٽو مثال آهي، انڊيا ۽ ٽوڪيو ۾ ته سنڌي شعبا آهن، پر هتي بند ڪيا پيا وڃن، شفقت نوناريءَ خطاب ڪندي چيو ته ملڪ ٺهڻ کان اڳ 14 سئو سنڌي ميڊيم اسڪول هئا، جيڪي سڀئي آهستي آهستي بند ڪيا ويا آهن، ايوبي آمريت ۾ ون يونٽ مڙهي سنڌي ٻوليءَ تي وار ڪيو ويو هو پر استادن ۽ شاگردن جي جدوجهد ۾ نه رڳو ون يونٽ ٽُٽو پر 1972ع ۾ ٻولي بل به منظور ڪيو ويو. پر بدقسمتيءَ سان ان تي عمل ناهي ڪيو ويو، ڊاڪٽر احمد سومري، ڦلو مينگهواڙ، ڊاڪٽر برڪت ڏاهري، غوث ٻگهيي، محسن خاصخيلي، محمد علي ميمڻ، اسد چني، ڪيلاش ميگهواڙ، نظر ملاح ۽ ٻين سنڌي ٻوليءَ جي اهميت ۽ ضرورت تي روشني وڌي ۽ ان جي بقا لاءِ هٿ مٿي ڪري قراردار منظور ڪرايو ته سنڌ سرڪار فوري طور سنڌ مدرسي ۽ لياري يونيورسٽيءَ ۾ سنڌي ٻولي جا شعبا قائم ڪري ۽ ٻين خانگي تعليمي ادارن ۾ سنڌي مضمون لازمي پڙهائڻ تي عمل ڪرائي.
***
رپورٽ: شفقت نوناري
(روزاني عوامي آواز 17 اپريل 2018ع)