(9)
اسلام عليڪم ساگر پريان سنڌو جو آواز ڪنن سان ٽڪرايو هو.
وعليڪم والسلام جو جواب ڏنو هيم.
ساگر آئون اوهانکي ڪا حقيقت ٻڌائڻ ٿي چاهيان پهريان واعدو ڪيو ته ڪال نه ڪٽيندو جيستائين منهنجي ڳالهه مڪمل نٿي ٿئي... سنڌو منٿ ڪندي پريان جهيڻي آواز ۾ چيو هو...!
ڇا مطلب .پنهنجي مقصد واري ڳالهه ڪيو بي رخي منجهان وراڻيو هيس
مطلب ته وچ ۾ ڪال نه ڪٽيندا ؟؟ پڪ ڪندي سنڌو ڳالهايو هيو
آخر چوڻ ڇا ٿا چاهيو صاف صاف ٻڌايو ؟ تلخ لهجو زبان تي برقرار رکندي وراڻيو هيس.
ساگر غور سان ٻڌجان پليز…! شازيا کان اڻڄاڻائي ۾ هڪ وڏي غلطي ٿي چڪي آ. ان تي هن کي وڏو پڇتاء آھي هو ان غلطي کي سڌارڻ گهري پئي هو اوهان جي گنهگار آھي اوهان سان ملڻ چاهي پئي هن کي احساس ٿي چڪو آھي ته ويساهه گهاتي سبب جڏھن دليون ٽٽنديون آھن ته ان جو درد ڪيترو نه اذيتناڪ هوندو آھي نادان پاڻ ان اذيت ۽ پيڙاءُ جي مسافت منجهه پيار جي رڃ ۾ ڀٽڪيل ماڻھو جيان ڀٽڪي آھي …! ساگر شازو هاڻ توسان سچو پيار ڪرڻ لڳي آ…پليز هن کي پنهنجي غلطي سڌارڻ جو هڪ موقعو ڏيو هو اوهان کان معافي وٺڻ چاهي ٿي پليز هن کي معافي وٺڻ جو هڪ موقعو فراهم ڪيو پليز پليز ساگر پليز !! سنڌو منٿ واري ڪيفيت ۾ شازو کي معاف ڪرڻ ۽ هڪ ڀيرو هن سان ملڻ لاء التجا ڪندي چيو هيو.
شازو جي پڇتاء ۽ ان جي معافي گهرڻ سان منهنجي جيون جا ڌنڌلا بڻجي ويل عڪس هاڻ چٽا بڻجي سگهن ٿا ڇا هو ازالو ڪري سگهندي منهنجي تڙپ جو جيڪا هرپل هر گهڙي منهنجي جيون جي پساهن کي اوڏوهي جيان کائي منهنجي وجود کي مٽائڻ جا جتن ڪري رهي آ ڇا هو مونکي وڃايل اهي جيون جا قيمتي پل موٽائي ڏئي سگهي ٿي جيڪي هن پٺيان مون خرچ ڪيا آھن نه نه مان ڪير ٿيندو آھيان هن کي معاف ڪرڻ وارو يا هن کي سزا ڏيڻ وارو ڪروڍ وچان سنڌو کان سوال ڪندي پڇڻ لڳو هيس.
ساگر هو نادان ڇوڪري آڪاش جي ڪوڙي چاهت واري وڇايل ڄار ۾ الجهي پئي هئي…! سچ پڇيو شازيا آڪاش جي گهٽيا ڪردار کان اڻ واقف هئي…!! جملن کي اڌ ۾ ڇڏيندي سنڌو ڳالهايو هو.
آڪاش جو نالو ٻڌندي ئي جسم ششي ويو هو ۽ خيالن واري بنا بريڪ ٽرين ۾ سفر ڪندي يونيورسٽي وارا ماضي جا ڪجهه منظر ياد اچڻ لڳا هيا آڪاش منهنجو همعصر، رازدار هڪ سٺو دوست هيو آڪاش سان منهنجي گهرائپ سمونڊ جي لهرن جيان جڙيل هئي.
آڪاش ڪزبانو کي حاصل ڪرڻ لاءَ شازيا کي استعمال ڪيو هو ۽ شازو سان پيار جو ناٽڪ ڪيو هيائين.
شازيا آڪاش سان پيار ڪندي هئي پر آڪاش ڪزبانو سان پيار ڪندو هيو ڪزبانو وري اوهان جي چاهت ۾ ڦاٿل ھئي تڏھن ته آڪاش شازيا کي استعمال ڪندي ڪزبانو جي دل اندڙ ڦٽندڙ پيار واري گونچ کي وڻ بنجڻ کان پهريان ئي ويساه گهاتي واري زهريلي آب سان ساڙائي ورتو هيو
ڪزبانو مونسان پيار ڪندي هئي ؟ هن ته ڪڏهن اهو ظاهر ئي نه ڪيو هيو ڪزبانو ته منهنجي هڪ بهترين ڪلاس فيلو ۽ سٺن دوستن جيان دوست هئي اگر ڪزبانو سچ ۾ مونسان پيار پئي ڪري ته هو پڪ سان مونسان پنهنجي پيار جو اظھار ضرور ڪري ها ڇاڪاڻ ته هو شعور ۽ انقلابي سوچ رکندڙ ھڪ همت ڀري ڇوڪري هئي ڪزبانو کي ڪير روڪڻ ۽ ٽوڪڻ وارو به نه هيو وچ مان ڳالهه ڪٽيندي جذباتي انداز ۾ سنڌو کي چيو هيم.
ساگر ڪاش ڪزبانو پنهنجي چاهت جو توسان اظهار ڪري ها ته شايد ايترو ڪجهه نه ٿي سگهي ها هن جي سوچ اها هئي ته سچي چاهت اظهار واري لفظن جي محتاج ناهي ٿيندي بس پيار ته هڪ اندر جو احساس آھي جنهن کي ٻه پريمي دل جي ڌڙڪن جيان ٻڌي سگهندا آھن ۽ سچائي واري اک سان ڏسي سگهندا آھن ڪزبانو کي يقين هيو ته تون هن جي پيار واري هن حسين احساس کي ڪنهن وقت محسوس ضرور ڪندي ان لاء ته هو پنهنجي دل اندر ٻرندڙ هڪ طرفي محبت واري آوي ۾ تنها پچرڻ لڳي هئي پر جڏهن پيار واري تڙپ اڪيلي سر برداشت ٿيڻ کان وڌڻ لڳي هيس ته هڪ ڏينهن هو موقعي جي تلاش ڪندي توسان پنهنجي چاهت جو اظهار ڪرڻ لاء ويلنٽائن ڊي واري ڏينهن يونيورسٽي ڪيمپس اندر ملهائيندڙ ان فنڪشن اندر هٿن منجهه گلاب کڻي آئي هئي اتي توسان گڏ شازو کي ويٺل ڏسي اظهار ڪري نه سگهي هئي پر بعد ۾ وري جڏهن هن کي اها خبر پئي هئي ته شازو توسان پيار ڪري ٿي ۽ تنهنجو افيئر شازو سان هلي رهيو آھي ته هو خاموشي سان يونيورسٽي کي ڇڏي هلي وئي هئي جيڪا هن وقت تائين وري يونيورسٽي اندر ڏسڻ ۾ ناهي آئي ڇاڪاڻ ته هن شازو ۽ تنهنجي پيار ۾ رڪاوٽ بنجڻ نه گهريو هيو هو شازو جي هڪ سٺي سهيلي هئي شازو پاڻ ٻڌايو آ ته ڪئين آڪاش هن جي چاهتن سان ويساهه گهاتي ڪندي شازو کي محبت ۾ آزمائش مان گذرڻ جو ناٽڪ ڪري ڪزبانو کي حاصل ڪرڻ پيو چاهي آڪاش ڪزبانو کي چاهيندو هيو ۽ شازو آڪاش کي ڪزبانو وري توکي ۽ تون وري شازيا کي اها خبر جڏهن آڪاش کي پئي هئي ته هن شازو کي توسان ڪوڙي پيار ڪرڻ وارو ناٽڪ ڪرڻ جو چيو هيو ۽ چيو هيائينس ته اگر تون ساگر کي جنهن ڏينهن پنهنجي پيار واري فريب ۾ مڪمل طور تي ڦاسائي ورتو سمجهه ان ڏينهن کان جيون ڀر لاء آئون تنهنجو ٿي ويندس آڪاش اهو سڀ ڪزبانو کي توکان ڌار ڪرڻ لاء شازس تحت ڪرڻ لڳو هيو هو ڪهڙي به طريقي سان ڪزبانو کي حاصل ڪرڻ پيو گهري ۽ اياڻي شازو آڪاش جي چاهت کي اپنائڻ خاطر توسان ڪوڙي چاهت جو ناٽڪ ڪري هڪ سٺي سهيلي جي جذبن ارمانن جو قتل ڪري ويٺي پر افسوس انهي سڀ ڪجهه ڪرڻ باوجود به هن کي آڪاش جو پيار ملي نه سگهيو آڪاش جو مڪار پڻو هن جي چاهتن جو مذاق اڏائي هن جي سچي پيار کي داغدار بڻائي هن کي دوکو ڏئي هن کي ٺڪرائي ڇڏيو آھي ! شايد اهائي شازو جي ڪيل گناهن جي هن لاء سزا آ جيڪا هن بدنصيب کي ملي شازو ڪزبانو اڳيان پنهنجي غلطي جو اعتراف ڪري هن کان معافي وٺي چڪي آ پر هاڻ هو توکان معافي گهرڻ چاهي ٿي هن کي وڏو پڇتاء آھي ساگر هو تنهنجي گهر ڪافي ڀيرا توسان ملڻ ڪاڻ به وئي هئي پر تون شايد ڪو نه هئين ان لاء توسان نه ملي سگهي …!وري تون هن جو نمبر به بلاڪ لسٽ تي لڳائي ڇڏيو آھي ان لاء توسان سچائي بيان ڪين ڪري سگهي پليز ساگر پليز هڪ دفعو هن کي موقعو ڏي ته جئين هو پنهنجي ڪيل خطائن جو ازالو ڪري توکان پنهنجو گناھ بخشرائي سگهي شازو کي هن وقت وڏو پڇتاء آھي هو سچ ۾ هاڻ توسان سچو پيار ڪرڻ لڳي آھي هو توکي هاڻ وڃائڻ نه ٿي گهري پليز ساگر هڪ ڀيرو هن کي پنهنجي غلطي سڌارڻ جو موقعو ڏيو ۽ يونيورسٽي واپس اچو پنهنجا ڪلاس اٽينڊ ڪريو ۽ ها لاسٽ سميسٽر به شروع ٿيڻ وارو آھي سنڌو جيون جي تلخ حقيقتن تان پردو کڻندي مسلسل ڳالهائيندي رهي هئي
سنڌو جي گفتگو منجهان پنهنجي وکري ويل جيون جو ڪارڻ دليلن سميت منهنجي اڳيان پيش پوڻ لڳو هيو ضمير جي عدالت ۾ هڪ طرف ڪزبانو کي نماڻن نيڻن سان بيٺل ڏٺو هيم ته ٻئي پاسي شازو کي مڪار پڻي واري انداز ۾ ناٽڪ ڪندي ڪٽهڙي منجهه ٻيٺل ڀانيو هيم ان ويل پاڻ کي ڀٽڪيل ماڻھو جيان وکرندي ڀانئڻ لڳو هيس ڪوبه فيصلو نه ڪري سگهيو هيس بلڪل ڪنهن الجهيل هاء پروف اسڪيڊل بڻيل ڪيس جيان جنهن جي فتوا ڏيڻ تمام اوکي بڻجي پوندي آ پاڻ کي منزل تي ڪاميابي سان رسڻ جو مقصد کڻي نڪتل ڪنهن راهي جيان جيون جي چواٽي تي بيٺل ڀائنڻ لڳو هيس جيڪو طويل مسافت طئي ڪندي ڀٽڪيل ماڻھو جيان ڀٽڪي اچي اهڙي چوواٽي تي پهتو هيو جتان هڪ پيچرو انتخاب ڪرڻ ڪنهن جواري جي لڳايل داء جيان هجي جيڪو کٽڻ ۽ هارائڻ واري نتيجي کان بلڪل بي خبر هوندو آھي آڪاش طرفان دوستي جي آڙ ۾ ڪيل ويساه گهاتي ڪنهن ڀالي کان گهٽ ڪين ڀائنڻ لڳي هئي جنهن کي زهر جو پاڻي شازيا ڏنو هيو پيار منجهه ناڪامي ملڻ وارن جيون جي اڻپورن سوالن جا سڀ جواب سنڌو ڏئي ڇڏيا هيا
هيلو هيلو …ساگر آواز اچي پيو هيلو ساگر ساگر.... س س س ساگ... نه چاهيندي به ٿڙڪندڙ ھٿڙن سان ڪال اڌ مان ڪٽي ورتي هيم ۽ سنڌو جو نمبر به شازيا جي نمبر جيان هميشا لاء بلاڪ لسٽ ۾ لڳائي ڇڏيو هيم… ڳوڙھا اکين منجهان مندائتي مينهن جيان وسڻ لڳا هيا ۽ ريهون ڪري ٻارن جيان رڙيون ڪري روئڻ لڳو هيس پهريون ڀيرو ٻھراڙي جو جنت نماءَ سندر ماحول بي چين منهنجي من کي راحت بخشڻ ۾ ناڪام ويو هو .ٿڌڙي هير جا مڌر موسيقي جهڙا آلاپ جيڪي منهنجي وجود سان ٽڪرائندا ٿي رهيا هيا. سرسبز ٻنين جو ساوڪ ڀريو منظر جنهن کي پسڻ بعد خزان جهڙي زندگي ۾ بهار جو احساس محسوس ڪندو هيس. ڪونجن جو نير گگن هيٺان قطارن وارو دلڪش نظارو، ٻھراڙي جي ڪنوارين جا آزاد ٽھڪ، ڌنارن جون ڪوڪون، لهندڙ سج جي لالاڻ سان اردگرد جي ماحول جو ڳاڙھيسڙو چهرو جنهن کي تجسس منجهان اڪثر پسندو رهندو هيس سڀ ناڪام بڻيا هيا منهنجي جيون جي بڻيل سڀني ڌنڌلن عڪسن کي چٽو بنائڻ ڪاڻ ويساهه گهاتن جا واچوڙا سوچن کي ذهن جي ريگستان تي واري جيان ڦيراٽيون پارائي قلابازيون کارائڻ لڳا هيا جتي ماضي جا گذريل پل يادن جي روپ ۾ اندر وارن جذبن کي وکيري منهنجي جيون جا سمورا عڪس ڌنڌلا ڌنڌلا ثابت ڪرڻ جا جتن ڪرڻ لڳا هيا ڀٽڪيل ماڻھو جيان پنهنجي جيون کي وڻ منجهان ڇڻي هيٺ ڪريل سڪن پنن جيان تصور ڪري وکرندي ڀانئڻ لڳو هيس جيڪي منزل کان اڻ واقف بڻجي گهلندڙ هوائن جي رحم وڪرم تي وکري اڏامندا رهندا آھن اچانڪ ڪنهن عورت جي درديلي پڙاڏو بڻيل آواز ڪنن سان ٽڪرائجي خيالن جي دنيا مان ٻاهر ڪڍڻ وارو ڪردار ادا ڪرڻ لڳو هيو. وهندڙ ڳوڙھن کي اگهندي پاڻ سنڀالڻ جي ڪوشش ڪئي هيم سامهون طرف نگاهه ڦيري ڏسڻ لڳو هيم ته سامهون ايندڙ هڪ نيم پاڳل بڻيل ٻڍڙي عورت نظر آئي هئي جنهن جا وار ميرڙا ۽ وکريل هيا. چتيون لڳل ڪپڙن تي مٽي جي رٻ ڄميل هيس. هٿ ۾ وڏي لڪڻ جنهن ۾ گندگي سان ٽمٽار ڪليون ٻڌيل نظر ٿي آيون هيون لڪڻ کي ڦيرائيندي عجيب قسم سان چپڙن ۾ ڀڻ ڀڻ ڪندي مون طرف نگاهون ڦيري ڪجهه چوندي منهنجي ڀرسان لنگهي وئي هئي نه ڄاڻ ان نيم پاڳل ٻڍڙي عورت جي وجود کي پنهنجي ڀرسان گذرندي ڏسي هڪ عجيب قسم جي ڪشش ٿيڻ لڳي هئي هن جي گهڻجيل چهري منجهان پنهنجائپ جي بوءِ اچڻ لڳي هئي ان نيم پاڳل بڻيل ٻڍڙي جي اهڙي حالت پسي اهو واضح پسڻ وٽان ملڻ لڳو هيو ته شايد ڀٽيل ماڻھو جيان تقدير جي ڪا ستايل آ، هن جي ڪيفيت منجهان اذيتن پيڙائن جا انيڪ داستان ڌنڌلن عڪسن جو روپ ڌاري واضح پسڻ وٽان ملڻ لڳا هيا شايد جيون منجهه هن سان وڏا ڪي هاڃا ٿيل هجن، ان نيم پاڳل بڻيل عورت جي چهري مٿان گهڻج بڻيل لڪيرن جي ريکائن ۾ جيون جي اڻ کٽندڙ دردن وارن ڌنڌلن عڪسن ۽ پنهنجي وکري ويل جيون جي درد واري ڪٿا ۾ فرق نظر نه آيو هيو سوچيو هيم آخر هن نيم پاڳل عورت سان منهنجو ڪهڙو ناتو ٿي سگهي ٿو هن سان منهنجو ڪهڙو رشتو آھي جو هن منجهان مونکي پنهنجائپ واري خوشبو اچي پئي هن جي چهري تي اڀري آيل ريکائن منجهان مونکي دردن واري پيڙاء پنهنجي دردن جيان محسوس ٿيڻ لڳي هئي! آخر هي نيم پاڳل بڻيل عورت ڪير ٿي سگهي ٿي مان هن کي ڪئين سڃاڻان ٿو ۽ ھن سان ڪهڙو رشتو آ منهنجو ذهن اندر اڀرندڙ ان نيم پاڳل بڻيل عورت بابت سوال ڪاريهر نانگ جي ڦڻ جيان ڪر کڻي پريشاني جي ڌٻڻ ۾ ڦاسائي جوابن جي حاصلات ڪاڻ ڏنگڻ لڳا هيا پنهنجي وجود سان گڏ روح کي زخمي ٿيندي ڀانئڻ لڳو هيس اچانڪ پاڻ طرف ايندڙ صاديا تي نگاھ پوندي ئي پاڻ کي ڪجهه ھلڪو تصور ڪرڻ لڳو هيم من اندر دردن واري اٿيل طوفان کي ڪجهه ماٺار ۾ ايندي ڏٺو هيم ساگر سڀ خير ته آھي ڀٽڪيل ماڻھو جيان اڄ ڀلا ڪجهه اداس ۽ پريشان پيا نظر اچو؟ ۽ ڇا پيا سوچيو؟ صاديا مونکي پريشان ڏسي منهنجي ڪيفيت منجهان اندازو لڳائيندي چوڻ لڳي هئي
بس ٺيڪ آھيان ڪجهه منٽ پهريان هتان هڪ نيم پاڳل بڻيل ٻڍڙي عورت جو گذر ٿيو هيو ان جي اجڙيل حالت ڏسي ان بابت سوچي رهيو هيس ته آخر اها عورت ڪير هئي ۽ ان جي اهڙي حالت جو ڇا سبب آ پنهنجي پيڙاء کي اندر ۾ لڪائيندي پاڻ سنڀالي صاديا کان پڇڻ لڳو هيس
شايد خالا صدوري کي ڏٺو هوندئي ! ويچاري جي جيون جو هڪ وڏو الميو آ بس ڇڏ ان کي آئون توکي ڪجهه ٻڌائڻ ڪاڻ آئي آھيان ڇوته اوهان منهنجي دوستي قبول ڪري مونکي اهو حق ڏئي ڇڏيو ته خوشي ۽ غمي واري ڪيفيت اوهان سان ونڊي سگهان. ان لاء سڀ کان پهريان اوهان کي ئي ٻڌائڻ بهتر سمجهيم صاديا ان عورت جو نالو خالا صدوري ٻڌائيندي وراڻي هئي
جي ڇا ڳالهه آهي سڀ خير ته آھي نه؟ پريشان ٿيندي صاديا کان پڇيو هيم
سڀ خير آھي ساگر شايد اڄوڪو هي ڳوٺ مٿان لهندڙ ڳاڙھسري سج وارو منظر ٿي سگهي وري توسان گڏ ڏسڻ وٽان ملي سگهي الائي نه مونکي يونيورسٽي ۾ ايم فل جي ڊگري حاصل ڪرڻ لاء داخلا ملي وئي آھي سڀاڻي آئون يونيورسٽي ڏانهن هلي ويندس ۽ اتي گرلس هاسٽل تي رهي پنهنجي جيون ۾ سرجيل خوابن کي ساڀيائن جو جامو پهرائڻ ڪاڻ جستجو شروع ڪندس ان لاء سوچيم هي خوشخبري سڀ کان پهريان اوهان کي ئي ٻڌايان خوشي ۽ غم جي گاڏڙ ڪيفيت ۾ صاديا چيو هو
صاديا طرفان ڳوٺ کي ڇڏڻ وارا جملا ٻڌي من جي سرزمين کي ڪلراٺو ٿيندي تصور ڪرڻ لڳو هيس جتي خوشي جو فصل پوکي نه پيو سگجهي پنهنجي وجود کي لرزندي ڀانيون هيم سوچڻ لڳو هيس ته آخر ڇو مونسان ائين ڪجهه اوچتو اوچتو ٿي رهيو آھي
ڇا ٿيو ساگر ڇا سوچي رهيو آھين اوهان کي شايد خوشي ڪانه ٿي آھي مونکي يونيورسٽي ۾ داخلا ملڻ تي؟ مونکي خاموش ڏسي صاديا وراڻي هئي
ڪجهه به ناهي ٿيو ڏاڍي خوشي ٿي آھي بس ان نيم پاڳل عورت بابت سوچي رهيو هيس اندر منجهه اڀريل دردن واري سٽ کي برداشت ڪري موضوع جو رخ موڙيندي صاديا کي چيو هيم
بس ساگر اها ويچاري خالا صدوري آھي نالو ته صدوري اٿس شايد ويچاري قسمت جي نندوري آ پهريان پاڳل ڪانه هئي ! جوان پٽ جي اچانڪ موت واري صدمي هن جا هوش وڃائي ورتا آھن هي ڀرواري ڳوٺ ۾ رهندي آھي هاڻي ته اڪثر ڀٽڪيل ماڻھو جيان هنن دڳن تي رولاڪين واري مسافت طئي ڪندي رهندي آھي صاديا ان عورت بابت ٻڌائيندي اداسائي ۽ نراسائي منجهان چوڻ لڳي هئي.
ڇا ٿيو هيو ان جي جوان پُٽ کي؟ ڇا نالو هيس پٽ جو تعجب وچان سوال ڪندي صاديا کان پڇيو هيم.
خالا صدوري هڪ ڏاهي عورت هئي .هن جي پٽ جو نالو صدام هيو جيڪو يونيورسٽي مان ڊگري پوري ڪري ڪجهه ڏينهن لاء ڳوٺ آيو هيو خالا صدوري جو اڪيلو سهارو هيو صدام جي ابو جي وفات کان پوء خالا صدام جي پروڙش ڪاڻ پنهنجي جواني جا سڀ عڪس ڌنڌلا بڻائي ٻئي شادي ڪانه ڪئي هئي ۽ صدام کي ڪنهن مقام تي ڏسڻ خاطر پنهنجي ننڊ ٽڪ وارين رلين ۽ چادرن تي ڀرت ڀريندي ٽانڪي ورتي هيائين ۽ صدام کي يورنيورسٽي پڙھائڻ لاء موڪليو هيائين ان آس تي ته صدام منهنجي پيري جو سهارو بڻجي منهنجي خواهشن جو پورائو ڪندو صدام هڪ سٻاجهو ۽ سلڇڻو فرمانبردار ڇوڪرو هيو صدام شعور ۽ انقلاب جي آدرشن ۾ رنگجي هن ظلمت جي گهاڻي ۾ پيسندڙ اٻوجهه ماروئڙن جي دردن تي مرهم لڳائڻ پئي چاهي هئي شايد تڏهن ته موت جي ورچڙھي ويو پاڻ سان گڏ ڪيترن کي ئي زندهه لاش بڻائي مدام لاءِ تنهائين جا رڻ جهاڳڻ ڪاڻ هت رولي ويو صاديا جي اکين منجهان لڙڪ وهڻ لڳا هيا من اندر دردن جي طوفان گهلڻ شروع ڪري ورتو هيس ۽ هو سڏڪا ڀري رئڻ لڳي هئي
صاديا کي ائين ازيتن دردن جي ڦاهي گهاٽ تي لٽڪندي روئيندي ڏسي ڪجهه ڪين ڪڇي سگهيو هيس ماسات حفيظ وارا اهي جملا ذهن تي گردش ڪرڻ لڳا هيا ته ماسات تون صدو بي پيري واريو ڳالهيون ڪرين پيو ان ويل صدام جي شدت سان ڪمي محسوس ٿيڻ لڳي هئي دل گهريو هو ته ڪاش صدام هجي ها ملي وٺانس ها صاديا جا ادا ڪيل جملا ذهن مٿان گردش ڪرڻ لڳا هيا ته هن جي انقلاب ئي هن کي موت جو کاڄ بڻايو آھي صاديا کي سڏڪا ڀريندي ڀريندي جڏهن خاموش ٿيندي ڏٺو هيم ته پڇيومانس صدام کي ڇو ماريو ويو هن جو ڪهڙو قصور هيو ۽ ڪنهن ماريو هيس؟
بس شايد آئون به هن جي موت جي ذميوار ٿي سگهان ٿي هي اٻوجهه ڳوٺاڻان به هن جي موت جو ڪارڻ ٿي سگهن ٿا صدام جئين ئي يونيورسٽي مان واپس وريو هيو ته مونسان مليو هيو هو ڏاڍو خوش ھيو ان وقت پنهنجي مستقبل جا سندر خوابن کي حقيقي روپ ڏيارڻ لاءِ بي تاب هيو مان صدام سان بي انتها محبت ڪندي هيس هو به مونسان بي انتها پيار ڪندو هيو ان لاء آئون هن سان شادي ڪرڻ واري ڳاله ابو سان ڪئي هئي ابو پهريان ته چپ ٿي ويو هيو پوء ڪجهه سوچي ها ڪئي هيائين ڇو ته ابو به منهنجي خوشي ۾ شايد خوش نه هيو. صدام يونيورسٽي جي اعلي تعليم حاصل ڪري ڳوٺ ۾ هڪ ننڍرڙو ٽوشن سينٽر کوليو هيو، جتي ڳوٺ جي ڇوڪرن کي مفت ۾ تعليم ڏيڻ سان گڏ پيري مريدي کان ويندي وڏيرن جي ڦردو رسمن بابت انهن کي آگاهي ڏيندو هيو تعليم جي زيور کان محروم بڻيل ڳوٺ جي ڇوڪرن ۾ شعور جي شمع ٻاري جهالت واري ٻاٽ کي مات ڏيڻ لاء انقلابي ليڪچر به پڻ ڏيڻ لڳو هيو ايتريقدر جو غلامي جي چنبي ۾ آيل ڳوٺاڻن کي آزادي سان جيون گهارڻ جا آدرش سيکارڻ لڳو هيو اهو ڪم شايد هن جو اهڙو هيو جو درياء ۾ رهي مانگر مڇن سان وير رکڻ جنهن جي ڪري ڪافي بار ڌمڪيون مليون هيس ۽ هڪ ٻه ڀيرو مار به کاڌي هيائين پر تنهن هوندي به پوئتي ڪين هٽيو هو ۽ انقلاب انقلاب ڪندو رهندو هيو! آخر ھڪ ڏينهن روڊ ايڪسيڊنٽ ۾ ماريو ويو اها خبر هر ڪنهن جي واتان ٻڌڻ ۾ اچڻ لڳي هئي؟؟ اهو صدمو خالا صدوري کان برداشت نه ٿي سگهيو تڏهن کان وٺي هو نيم پاڳل عورت بڻجي وئي آھي خالا صدوري هنن دڳن پيچرن تي صدام جي واپس ورڻ جي منتظر بڻجي هن جو اوسيئڙو ڪندي رهي ٿي .صدام يونيورسٽي ۾ انقلابي تنظيم سان وابستگي رکندڙ هڪ سرگرم ڪارڪن هيو جڏهن هنن کي هن جي ايڪسيڊنٽ ۾ ٿيل اچانڪ موت جي خبر پئي هئي ته هنن اچي هن جي لاش جو پوسٽ مارٽم ڪرايو هيو ڊاڪٽرن پاران جيڪا پوسٽ مارٽم جي رپورٽ پيش ڪئي وئي هئي ان ۾ موت جو سبب ايڪسيڊنٽ نه بلڪي تيز ڌار واري اوزار سان صدام جي موت واري رپورٽ ٻڌائي وئي هئي پوسٽ مارٽم جي رپورٽ بعد پوليس تحرڪ ۾ اچي وئي هئي شڪ جي بنياد تي ڪجهه گرفتاريون ڪيون هيائين ۽ صدام جي ئي ڳوٺ ۾ رهندڙ هڪ فرد جنهن اهو تسليم ڪيو هو ته مان مرشد پاڪ جي چوڻ سان صدام جو قتل ڪيو آهي ڇوجو صدام منهنجي ڪامل مرشد خلاف گهٽتا لفظ ڳالهائيندو هيو……!! هو اسان جي مرشد جو گستاخ هيو ان کي ماري مون جنت ڪمائي ورتي آھي مونکي ڪو به پڇتاءُ نه آ… آئون صدو جهڙي ڪافر کي ماري جيئري جنت جو حقدار بڻجي ويو آھيان مان هن کي ماريو آھي ها مان هن کي ماريو آھي ! اهو عقيدت جي جنون ۾ ورتل جنوني قاتل جيل جي سلاخن پٺيان صدام جي خون ڪرڻ سبب اڄ به سزا ڪاٽي رهيو آھي بس ساگر صدام کي انقلاب آڻڻ جي سزا ڏني وئي هن کي هنن ماروئڙن جو آواز بڻجي ظلم جي گهاڻي هيٺ پيسندڙ مظلومن کي انصاف ڏيارڻ ڪاڻ پنهنجو آواز بلند ڪرڻ سبب ماريو ويو صدام ته بي قصور هيو هن جو ڏوهه اهو هيو ته هن پيري مريدي جي آڙ ۾ ڍونگي مرشدن جي ڍونگ کي ننگو ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي هئي هن ته ڀوتارڪي سسٽم هيٺ هٿرادو بڻايل ريتن رسمن کي مڃڻ کان انڪار ڪيو هيو هن ته اياڻن سادن سودن ماروئڙن کي جهالت جي اونداه منجهان ٻاهر ڪڍڻ لاء علم جي شمع ٻاري جگنو بڻجي روشني آڻڻ چاهي هئي شايد تڏهن ته ماريو ويو ! ها ساگر ٻڌ مان صدام سان بي پناه چاهت ڪندي هيس جڏھن توکي پهريون ڀيرو وڏي ڳوٺ واري رستي تي بيٺل ڏٺو هيم حفيظ سان گڏ ته نه ڄاڻ الائجي ڇاڪاڻ مونکي تنهنجي روپ ۾ صدام پسڻ ۾ آيو هيو ان لاء ته آئون توسان ايترو هجت ڪري ڳالهائڻ ۽ ويجهڙائپ رکڻ لڳي هيس ها توکي ياد هوندو مان توسان محبت جو اظهار به ڪيو هيو جيڪو تو قبول نه ڪيو ڏاڍو صدمو رسيو هيو. ساگر مان ايتري به ڪريل ڪردار واري ڇوڪري نه آهيان شايد اوهان اهو محسوس ڪيو هجي …جڏھن آئون اوهان سان گهرائپ شروع ڪئي هئي ان ويل مان توهان جي روپ ۾ پنهنجي صدام جو عڪس ڏسڻ لڳي هيس ان لاء توهان سان ملڻ ڪچهريون ڪرڻ ۽ هجتون رکڻ ۾ سڪون ملندو هيو پليز ساگر مونکي معاف ڪجان اگر مون ڪا غلطي ڪئي هجي ۽ منهنجي هجت ويجهڙائپ سبب اگر اوهان کي ڪا تڪليف پهتي هجي پليز معاف ڪجو ائين چئي صاديا سڏڪندي سڏڪندي تڙکون وکون کڻي واپس هلي وئي هئي صاديا جي وڃڻ بعد به ڪافي ٽائيم پاڻ کي ڪنهن مندر ۾ سجايل پٿر جي مورتي جيان پٿر بڻجي بيٺل ڀانيو هيم ڳچ ٽائيم سڪتي ۾ رهڻ بعد ڀٽڪيل ماڻھو جيان پنهنجي قدمن جو رخ ڳوٺ جي کوھ طرف موڙي وڌڻ لڳو هيس کوھ تي پهچي پلٿي کوڙي ڳوٺ جي مٿان ڇائنل لهندڙ سج جا ڳاڙهسرا ڪرڻا پسڻ لڳيو هيم ۽ جاهل پڻي جا ڌنڌلا عڪس ڳوٺ جي خوبصورت منظر مٿان ڳجهه جيان لامارا ڏئي رهيا هيا جن کي پرکڻ بعد بي مقصد جياپي منجهه اميدن جا وساميل ڏيئا هڪ دفعو ٻيهر روشن ٿيندي ڀانيان هيم. بنا ڪنهن رٿابندي واري جيون ۾ هڪ نئون منصوبو جوڙي کوھ تان اٿي ماسي وارن جي گهر پهتو هيس ۽ ڏاندن ۾ پنجالي جيان پنهنجو ٿيلهو ڪلهن سان جوٽي اهو سوچڻ لڳو هيس ته زندگي صرف پيار نه آ زندگي ۾ هزارين شيون سمايل آھن جهڙوڪ معاشرو ۽ ان جي اردگرد ٿيندڙ مظلوم پورهيت سان ناانصافين واريون وارداتون جن جو سڌارو به اسان اهل علم رکندڙ فردن تي اولين فرض آھي ۽ ٻھراڙي جي وڻندڙ ماحول کان الوداعي نظرن سان موڪلائيندي من جي ڪائنات منجهه گهري ننڊ پيل ڀٽڪيل ماڻھو سان ڳالهيون ڪندي شهر طرف روانو ٿيو هيم.