مرتب پاران : منهنجو پيءُ موريل زهراڻي
اهڙن ئي گمنام ڪردارن مان منھنجو والد جنھن جو اصل نالو ته غلام حسين زهراڻي آهي مگر سياسي ۽ ادبي ميدان تي موريل زهراڻيءَ جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو. موريل زهراڻي 22-اپريل 1923ع تي ڳيريلي ۾ جنم ورتو ۽ تاريخ 18- ڊسمبر 1988ع تي وفات ڪيائين. موريل زهراڻي پرائمري تعليم ڳيريلي مان حاصل ڪئي. ڏوڪري هاءِ اسڪول مان مئٽرڪ جو امتحان پاس ڪيائون. عربي، فارسي جي ابتدائي تعليم محترم عبدالصمد ميتلو کان حاصل ڪيائون. پاڻ سونھري ريگيوليٽر تي ٽيلي فون آپريٽر، ڏوڪري زرعي فارم تي ڪلارڪ ۽ ميرپور خاص ۾ وٽـنري ڪمپائونڊر جا فرائض پڻ سرانجام ڏنائون. پاڻ پوليس ڊپارٽمينٽ ۾ نوڪري به ڪيائون پر سندس سيلاني طبيعت ڪنھن هڪ جاءِ تي ويھڻ نه ٿي ڏنو، پنھنجو عمر جو ڳچ حصو وچ اوڀر جي ملڪن جي سير و سياحت ۾ گذاريائون. ٻولين ۾ سنڌي، انگريزي، سرائڪي، اردو، عربي ۽ فارسي تي عبور رکندا هئا.
پاڻ سير ۽ سفر ۾ تمام گهڻي دلچسپي رکندا هئا. عراق، ايران، مصر ..... جو پيرين پنڌ سفر پڻ ڪيائون. سياسي حوالي سان سائين جي.ايم.سيد جي نظريي جا نه صرف حامي پر پرچار ڪندڙ پڻ هئا. سڄڻ سنڌي، شمن ڪنڀر، چاچو غلام محمد سنڌي، چاچو قاضي فضل الله، ڪامريڊ غلام قادر جوڻيجو سارنگ ماڇي ۽ ٻين دوستن سان پڻ سندن گھرا واسطا هئا.
ڪتاب ”سنڌ پنھنجي جدا گهرجي“ ليکڪ جو تخليق ڪيل نالو نه آهي، بلڪ ليکڪ جي غزل مان هڪ سِٽَ کنيل آهي جيڪا هن ريت آهي :
توکي ڇا ادا گهرجي، مون کي ڇا ادا گهرجي،
سنڌ پنھنجو وطن آهي، سنڌ پنھنجي جدا گهرجي.
ليکڪ منظوم نظم، غزل، بيت، قصيده ۽ شاعري جي ٻين صنفن تي پڻ مھارت رکندا هئا. شاعريءَ ۾ انسانيت لاءِ همدردي، ظلم ۽ جبر خلاف نفرت، تصوف جي جهلڪ چِٽي ۽ واضع نظر اچي ٿي. هتي آءٌ، اهو اعتراف ڪندس ته منھنجي والد صاحب جو لکيل قيمتي مواد هٿن ئي هٿن مان ضايع ٿي ويو، جنھن جو مونکي سدائين افسوس رهندو.
آخر ۾ ٿورا مڃيندس سائين ناصر زهراڻي ۽ سنڌي ادبي سنگت شاخ لاڙڪاڻي جي سيڪريٽري عيسى ميمڻ جن جا، جن بابا جو ڪتاب ڇپائڻ لاءِ گهڻو همٿايو ۽ ڪتاب ڇپائڻ لاءِ هڙان وڙان ڏئي هي تاريخي ڪردار اوهان تائين پھچايو. مان سمجهان ٿو ته هن ڪتاب ڇپجڻ سان بابا سائينءَ جو نئون جنم ٿيو آهي، هي اهو جنم آهي جيڪو فنا ناهي ٿيڻو.
[b]دولهه دريا خان زهراڻي
[/b]11-12-2013 ڏوڪري
**