عربي / پارسي شاعري
[b] (01)
[/b]الحیا والایمان بھَر مؤمن شُد نشان،
قد قال ربنا ھٰکذا فی القرآن۔
آنکہ محروم از نعمت ایمان است،
لا تقو لُوہُ بندہِء خدا والانسان۔
لیس کمثلہ شیءِ کجا است،
قلب المؤمن بیتُ اللہِ بدان۔
لا مکانی مکین شُد اینجا،
در جِسم مؤمن او ساختہ است مکان۔
ہُوَ الظاہر ہو الباطن ہُوالاول وال آخر،
یا صاحبَ الایقان دور باش زنسیان۔
فذکرونی اذکُرکم قلیدِ وصال است،
این است اقراری حق ”زُہرانی“ و ارشاد رحمان۔
[b]ترجمو[/b]
حيا ۽ ايمان هر مؤمن جي نشاني آ،
اسان جي رَبَّ به قرآن ۾ ائين چيو آ.
جيڪو به ايمان جي رحمت کان محروم آ،
نه چئو ان کي خدا جو بندو ۽ انسان آ.
ليس کمثله شيءِ ڪڙ آ،
مومن جي دل کي بيت الله ڄاڻ.
لامڪان مڪين ٿيو آ هتي،
مومن جي جسم ۾ هُن مڪان آ ٺاهيو.
هو ظاهر آ باطن ۽ اول آخر آ،
اي عظمت وارا دُور رهه هر نسيان کان.
فذکروني اذکرکم خدا سان ملڻ جي چاٻي آ،
اقرار حق ’زهراڻي‘ ۽ ارشاد رحمان آ.
[b](02)
[/b]کس نہ کرد ابن ھرچ پیر مرتضیٰ کردہ بود۔
زیر خنجر سجدہ حق شرادا کردہ بود۔
ترک یثرب کرد حضرت بر دعوت کوفیان لعین،
آخری منزل خودش در کربلیٰ کردہ بود۔
چون سر را کرد خم باعشق وحدت در نماز،
ثمر ذی الجوشن سرش از تن جدا کردہ بود۔
بر نوکِ نیزہ قراءتِ قرآن کرد عالیجناب،
نیر والقرآن خواندن برملا کردہ بود۔
آہ! واویلا کہ امد یا د زینب نیک نام،
آنکہ پیادہ سفر طئے آن سیدہ کردہ بود۔
دختر شہیدِ خدا ام المصائب حال زار،
ہمشیر برازِم حسین قربان رد ا کردہ بود۔
نزد زہری آمد نہ در خُلد باخُزن و بُکا،
ماتم شبیر پس مریم و حوا کردہ بود۔
شامی حاکم بود چون غلطان در سکران مئی،
پیش در دربار عام آلِ ابا کردہ بود۔
مادرِ عون و محمد بنتِ حیدر لافتا،
جاہِ باطل عج اموی رافنا کردہ بود۔
شھنشاھ شبیر بے تقیصر بے جرم و خطا،
شرط بیعت ناقبول انداختہ کردہ بود۔
چون صدائے العطش عمی ز سکینہ او شنید،
اسپ خود را سوئے دریاہ نتافتہ کردہ بود۔
نجوان ”زھرانی“ درد برآل ختم المرسلین،
بہر ایشان دا دور قرآن گواہ کردہ بود۔
[b]ترجمو[/b]
(02)
ائين ڪنھن نه ڪيو جيئن پير مرتضى جي پٽ ڪيو
خنجر جي هيٺان سجده حق شر اد اڪيو
ملعون ڪوفين جي دعوت تي يثرب ڇڏيائين
ڪربلا کي آخري منزل قرار ڏنائين
خدا جي عشق ۾ حالتِ نماز ۾ سر خم ڪيائين
شمر ذي الجوشن هن جي سِر کي بدن کان جدا ڪيو
امام عالي جناب نوڪ نيزه تي قرآن جي تلاوت ڪئي
ائين ئي قرآن پڙهي ڏيکاري ويو
هاءِ هن کي جو يادِ زينب نيڪ نام ياد آئي
اها جنھن پيادل سفر ڪيا سانئڻ
شھيد خدا جي ڌيءَ ۽ ام المصائب
ڀيڻ ڀاءُ جي مقصد تان ردا قربان ڪئي
زهرى جي نزديڪ حالتِ غم ۾ جنت ۾ نه آئي
ماتم شبير مريم ۽ حوا جي سامھون ڪيا
شاهي حاڪم جيئن شراب جي نشي ۾ آيو
آل عبا کي درٻار عام ۾ پيش ڪيائين
عون محمد جي ماءُ حيدر لافتى جي ڌيءَ
باطل اموي جي غرور کي فنا ڪيو
نبي جرم بي خطا شھنشاهه شبير مولا
باطل جي شرطِ بعيت کي قبول نه ڪيو
جيئن ئي العطش جي صدا سڪينه کان چاچي ٻُڌي
پنھنجا ٻئي بازو درياء جي ڪناري قربان ڪري ڇڏيا
موڪلي درود ختم المرسلين جي آل پاڪ تي
هر وقت ائين ڪر، ان جو قرآن گواهه آهي.
[b](03)
[/b]بار الٰھی دیار بزرگانم راز غیرآزاد بکن۔
دشمنان کشدر سندھیان را برباد بکن۔
ملت سندھی را غیرت دودو برہ،
ھمہ افراد ملت را خوش باش و شاد بکن۔
وای نسل ہوشو و ای نسل دریا خان، ہوش محمد، گوش بہ،
کہ در خانئہ خویش برغیر اعتماد مکن۔
تو ہستی اولاد شاہان کُند سندھ،
ادآن جان فسا نی بہر تاج و پاد بکن۔
چٰر غلام غلامان خویش ثدہٰ وی غیور،
بستان خویش در تحویل صیاد مکن۔
”زھرانی“ جان نثار باش بہر میھن خویش،
در تاریخ رفتگان را یاد بکن۔
[b]ترجمو[/b]
(03)
اي خدا اسان جي بزرگن جي شھر کي غيرن کان آزاد ڪر،
سنڌين جي ملڪ جي دشمنن کي برباد ڪر.
سنڌ جي ملت کي دودي واري غيرت ڏي،
ملت جي سڀني فردن کي خوش باش ۽ شاد ڪر.
هوشو، درياخان، هوش محمد جي نسل کي ڌيان ڏي،
ته پنھنجي گهر جي باري ۾ غير تي اعتماد نه ڪن.
تون سنڌ جي اولاد کي شاهه بڻاءِ،
هنن جي جان بلند ۽ بلند ڪر.
زهراڻي جان گهور سنڌين تان،
سنڌ تان قربان ٿيندڙن جي تاريخ کي ياد ڪر.
[b](04)
[/b]چون شب قتل امیرالمؤمنین حیدر رسید،
بعد پیغمبر جہان را ماتم دیگرا رسید۔
من نمی گویم چھاژر برتن آن شہر یار،
من نمی گویم چہا برشاہ بے لشکر رسید۔
بک ہزارو نہ صد و پنجاہ زخم از کوفیان،
برتن پاکش ز تیغ و نیزہ و خنجر رسید۔
مسج خنجر ایستادہ بود زینب درکنارہ قتل براہ،
چون برگرز نش از شمہ بد اختر رسید۔
ایستادہ بود زینب درکنارہ قتل گاہ،
نگاہان چون خنجر کین از ثمر بد اختر رسید۔
من ندارم طاقت ہجران بابم داعی خدا،
بار الٰھا زین مصیب عمر من آخر رسید۔
[b]ترجمو[/b]
جيئن ئي اميرالمؤمنين حيدر جي قتل جي رات آئي،
پيغمبر کان بعد دنيا کي ٻيھر ماتم ڪرڻو پيو.
هڪ هزار نوَ سئو پنجاهه زخم ملين ڪوفين کان،
ان جي پاڪ بدن کي تلوار نيزا و خنجر مليا.
پھتي زينب جڏهن قتل گاهه تي،
تڏهن جي نظر شمر جي خنجر تي پئي.
مان طاقت نه ٿو رکان ان جي ڏک تي روئڻ جي،
اي خدا منھنجي عمر آخر تي پھتي آ.
[b](05)
[/b]
شبیر عاشق توحید و رسالت بود،
یزید خواھانِ مئی زن و دولت بود۔
پسر معاویہ بیرحم بی حیا بے غیرت بود،
حسین ماہرِ نفسیات و صاحب حکمت بود۔
خود راز بیعت فاجر دور کرد آنجناب،
ر شاہ متقی صاحب تقویٰ و اسرارِ وحدت بود۔
عالم یاسین قرآن ناطق قرآن بن علی بود،
ر سرش زتن جُدا جاری کردہ قرات بود۔
”زھرانی“ بر سبط نبی باران رحمت میبارد،
و حاکمِ شام غاصب خارج از رحمت بود۔
[b]ترجمو[/b]
شبيرء عاشقِ توحيد ۽ رسالت هو،
يزيد شراب، عورتن ۽ دولت جو طالب هو.
معاويه جو پٽ بي حيا، بي رحم، بي غيرت هو،
حسينء نفسيات جو ماهر ۽ صاحب حڪمت هو.
پاڻ کي فاجر جي بعيت کان آنجناب بچايو،
سرڪار متقي صاحب تقوى ۽ اسرارِ وحدت جو مالڪ هو.
قرآن جي ياسين جو عالم ناطق قرآن عليء جو پٽ هو،
سرتن کان جدا هوندي به تلاوت جاري ڪئي هئائين.
’زهراڻي‘ نبيصه جي ڏهوٽي تي رحمتن جي برسات آهي،
حاڪم شام غاصبِ رحمت کان خارج آهي.