جهمپير
وڏيرو محمد قاسم پالاري
هي جهمپير جي لڳ سندس نالي سان آباد ڳوٺ قاسم پالاري جو هو. هن کي ڪوهستان جي تعليمي گهڻگهرن ۾ ڳڻي سگهجي ٿو. هي جهمپير جو پهريون تعليمي هڏڏوکي هو، جنهن پنهنجي ڳوٺ ۾ هڪ ڇهن ڪمرن جو مڪتب قائم ڪيو. جتي شاگردن جي رهائش، کاڌ خوراڪ ۽ ڪپڙن جو انتظام هو پنهنجي کيسي مان ڪندو هو. نتيجي ۾ ٿوري عرصي دوران هي مڪتب ڪوهستان جي هڪ وڏي علمي درسگاهه بڻجي ويو، جتان ڪيترائي ماڻهو پڙهي نڪتا. انهيءَ کان علاوه هي وڏو سخي، درياهه دل ۽ مُحبتي انسان هو. سندس مُحبتن جو ثمر آهي، جو اڄ به ڪوهستان ۾ سندس چڱاين جون ڳالهيون ڳائجن پيون. سندس پُٽ مرحوم شيرمحمد پالاري به هڪ وڏو تعليمي ڦهلاءَ لاءِ جاکوڙيندڙ شخص هو. سندس ٻيون پُٽ احمد خان پالاري به وڏو مُحبتي انسان آهي، هن کي ڪوهستان جي سماجي خدمتن جو شوق آهي. هو هر ماڻهوءَ جي مشڪلاتن جي دردن کي پنهنجو درد سمجهي ٿو. ماڻهن طرفان به کيس وڏي عزت حاصل آهي. هن ڪتاب لکڻ لاءِ ڪيل تحقيقي سفر ۾ هن منهنجو وڏو ساٿ ڏنو ، سندس ساٿ کانسواءِ آئون تاريخي ماڳ جنت مڪان جون واديون ۽ قديم پنڊپهڻ ٿيل تاريخي قلعو نه ڏسي سگهان ها .
رسول بخش درس
جهمپير جي اهم شخصيتن ۾ رسول بخش درس جو به شُمار ٿئي ٿو. 1953ع ۾ جنم وٺندڙ هن سنڌ جي عاشق جو والد مرحوم محمد اسماعيل درس موسيقيءَ جو وڏو ڄاڻو هو. انهيءَ ڪري راڳ جي پَرک بابت هن کي ننڍپڻ ۾ ئي ڄاڻ حاصل ٿي ويئي. هي پيشي جي لحاظ کان هڪ محنتي اُستاد هو، پر هن کي مُطالعي جو عشق جي حد تائين شوق آهي. انهيءَ ڪري هن جو شُمار سنڌ جي وڏين علمي ادبي شخصيتن ۾ ٿئي ٿو. نوجوانيءَ کان ئي هن کي سنڌ جي مظلوميت جي جهورِي لڳي. هي هارين جي حقن جي جدوجهد، ۽ سنڌ جي وڃايل سونهن جي سلامتيءَ جي بحالي لاءِ پوري ڄمار جاکوڙيندو رهيو آهي. هن جو شُمار سنڌ جي وڏن ڪهاڻيڪارن ۾ ٿئي ٿو. سندس ڪهاڻين ۾ سنڌ جي طبقاتي ۽ قومي مسئلن جي درد جي عڪاسي سان گڏ انقلاب جو اُتساهه پڻ موجود آهي. اهوئي سبب آهي، جو هو سنڌ سان مُحبت ڪندڙ نوجوانن جي اکين جو تارو آهي. هن وقت نوڪريءَ تان رٽايرڊ آهي. پاڻ بيماريءَ سبب گهڻو چُري پُري نه ٿو سگهي، پر تنهن هوندي به ويهڻ کي وَڙ نه سمجهندي، حال سارو سَرگرم آهي.