شينهن جو ٻچو
گهوڙن جي اڳتي وڌڻ سان سنبن مان نڪرندڙ ٽاپ ٽاپ جا آواز وڌيڪ گهرا ٿي ويا، ڪائنات جي هر شي ڪنڌ کڻي ايندڙ وقت جو جائزو ورتو ۽ خوف کان ڏڪي هيٺ ڪنڌ ڪري لڪي پئي، شهر جي ماڻهن ايندڙ تيز واچوڙي کي نهاريو، ٽاپ ٽاپ جي آوازن کي ڪنائيندي هنن کان ڇرڪ نڪري ويا، اصلي جسم مان ست ئي نڪري وين، ڏڪڻي وٺي وين. نه سوچڻ جي سگهه نه ڀڄڻ جي پچار، اوچتو هڪ ٻڍڙي رن کان دانهن نڪري وئي، “گهوڙا ڙي، ڀاڄ ڙي، گهوڙا ڙي.” هن جو وڄندڙ ٿلهو آواز آس پاس هر ڪنهن جي ڪن تي پيو. سڀني لڙاٽ پويان تيزي سان وڌندڙ گهوڙن کي ڏٺو ۽ اچي شهر ۾ ڀاڄ پئي، “ڀڄو ڀڄو، شينهن جي ٻچي حملو ڪيو آ، ڀڄو ڀڄو” ماڻهن وٺي کڙين تي زور ڏنو، حملي جو ڀوءُ پنهنجي جان جو خطرو، پنهنجي ٻچن جي جان، گهر مال، اچي هر ڪنهن ۾ ڦڦڙي پئي، ڪير ڪنهن کي سڃاڻي؟ اصلي قيامت، وڏن جي لتن ۾ چيڀاٽجندڙ ننڍڙا ٻار، مائن جي هوءِ هوءِ ٻارن جون چيٽان، ڪو هيڏي ڀڄي ته ڪو هوڏي ڀڄي. ماڻهن تي خوف جو زبردست حملو پاڻ ۾ ٽڪرائي ڪرن، وري اٿن، وري ڀڄن تان جو خبر نه پئي ته گهوڙن جي هڻڪار هنن جي منڍين مٿان هئي، شينهن جي ٻچي پهچڻ سان ئي قتل عام جو حڪم ڏٺو، مياڻن مان تلوارون نڪري ويون وٺ سٺ ٿي ويئي، تلوارن جي چمڪ لهوءَ هيٺان لٽجي وئي، ڪٽڪٽان لهو ۾ ٻوڙجي مٿي کڄندڙ تلوارن جا منهن ۾ پوندڙ ڇانڊارا، ڄڻ فتح جو جشن لشڪر جون همبوشيون، نيزن ۾ ٽنگيل منڍيون، ماڻهن ۾ ويتر ڦرڦوٽ، هيڏانهن ڇڏائجي هوڏانهن ڀڄن ته اڳ ۾ ئي نيزو تيار، خبر نه پوي ته ٺڪاءَ اچي سيني ۾ “هوءَ ڙي” بس هڪ ئي آواز جيئن انسان جو وجود ان ئي آواز جو غلام هجي، هڻ هڻان جو دورو هلندو رهيو عجيب بدحواسي جنهن ۾ ڦاٽل سڄي شهر جا ماڻهو ڏڪن به ته ڀڄن به بغير زمين ڌڏڻ جي زلزلو. معصوم عورتن جي وارن ۾ پوندڙ چنبا، هيٺ ڪريل معصوم ٻارن جي پٽن تي پوندڙ گهوڙن جا سنب، آنڊا گونڊا ٻاهر بس هڪ چيٽ، هڪ احتجاج، انسانيت کي گهڙندڙ سنکي مان ٻڏل تيز تير، لولا لنگڙا انسان، ڦتڪن به ته گهمن به ،جسمن جي پٽ تي ڌٻ ڌٻ، هڪ ڪريو ئي نه آهي ته ٻيو اڳ ۾. هر طرف کان الله اڪبر جو نعرو لڳي ويو، حمله آور رت ٻڏل تلوارون عرش ڏي بلند ڪري نعرا هڻندا رهيا، جو شيلا منهن اکين جا گول وڏا گهيرا، منهن تي رت ڇنڊا نڪ ۽ نرڙ وٽ گهنج، ڪفر کي ختم ڪرڻ جو نئون نئون شوق اصل ڀانءِ ته دنيا کي سچو رستو ڏيکاريندا.
سج کي تير لڳو اولهه ۾ وڃي ڪريو، شينهن جي ٻچي نئون سج اڀارڻ لاءِ سڄي شهر کي وٺي باهه ڏياري، اصل ڏينهن ٿي ويو، زرد ڏينهن ڄڻ ته انسانيت جو سج اڀري آيو.
شينهن جي ٻچي بهادري سان سڄو شهر فتح ڪري رکيو، گهڻي دير هڻ هڻان هن کي هڻي ٿڪائي ڇڏيو. نيٺ لهوءَ ٻڏل تلوار سان ڪو جنت کٽڻ سولو ڪم ته نه آهي محنت ٿي ڪرڻي پوي.
اڄ کان ويهه سال اڳ شهزادي، شينهن جي ٻچي جي پيءُ شينهن پڻ ان شهر کي حملو ڪري فتح ڪيو هيو پر وقت سان گڏ اهو هن جي سلطنت کان ڇڏجي ڌار ٿي ويو ۽ اڄ شينهن جي ٻچي ان شهر کي هڪ دفعو وري پنهنجي سلطنت ۾ شامل ڪرڻ لاءِ زبردست حملو ڪري فتح ڪيو هيو، هن کي اوڀر طرفان اڃان وڌيڪ حملا ڪرڻا هيا، اڃان وڌيڪ ماڻهو مارڻا هيا.
خيما کوڙجي ويا، سپاهي باهه تي گوشت ڀنڻ ۾ مشغول ٿي ويا، ڪيترا سپاهي ٽوليون ٽوليون ٺاهي شرناين تي رقص ڪرڻ لڳا، هلڪا هلڪا دف ۽ ان سان گڏ ڇير جو ڇمڪو، جهنگل ۾ منگل ٿي ويو، شينهن جو ٻچو مرڪندو پنهنجي شاهي خيمي ۾ هليو ويو، وزير لونجهه لونجهه ڪندا شرنايون ٻڌندا، دفن وڄائيندڙن وٺان ٿيندا پنهنجن پنهنجن خيمن ۾ گم ٿي ويا.
ٿوري دير مس گذري ته شهر جون نوجوان ۽ خوبصورت عورتون شينهن جي ٻچي جي اڳيان پيش ڪيون ويون. شينهن جي ٻچي ڪرڙي اک سان هر هڪ عورت جو جائزو ورتو، عورتون به ڇا هيون ؟ قيامت هيون، ڄڻ سڄي دنيا جي حسن کي هن جي خيمي ۾ قيد ڪيو ويو هجي.
آخر ڪار شينهن جو ٻچو اڳتي وڌي هڪ عورت جي سامهون آيو، هن کي اها عورت سڀني عورتن کان مختلف نظر آئي، ان جهڙي شايد اتي ٻئي ڪا به عورت نه هئي، ڀريل سيڊول جسم جنهن تي بادشاهه کي پيش ڪرڻ کان اڳ جهرمر ڪندڙ سونهري لباس پهرايو ويو هيو، سيني وٽان لباس جي چستيءَ ڪري هن جا اڀار سخت ۽ اڀريل نظر اچي رهيا هيا سيني جي اڀارن کان پيٽ ڏانهن ويندڙ چيلهه جهرمرڪندڙ لاهي هيٺ وري اڀريل ڊاڪون، جن هڻي شينهن جي ٻچي کي ٻڪريءَ جو ٻچو بڻائي ڇڏيو، آخرڪار هن اڳتي وڌي عورت جي ڳاڙهي ڀوري ڳٽي تان ڪارن وارن جي چڳ کي پاسي ڪندي پڇيو، “تنهنجو نالو؟”
“شينهن جي ڌيءَ ”، شينهن جي ٻچي جي اڱر ائين هٽي وئي جيئن ان کي وڇونءَ ڏنگيو هجي، ڪجهه گهڙيون هو اکيون چچيون ڪري عورت جي نفرت ڀريل منهن کي ڏسندو رهيو ۽ پوءِ کلي پيو، “عجيب اتفاق آ، تون شينهن جي ڌي ۽ مان شينهن جو ٻچو، منهنجي خيال ۾ تون موزون آهين.”
شينهن جو ٻچو مرڪندي هڪ دفعو وري هن جي ڳاڙهي ڳٽي کي پنهنجي آڱر سان ڇيڙڻ لڳو، عورت هن جي ان حرڪت تي ڪو به رد عمل نه ڏيکاريو سواءِ ان جي هوءَ ڪاريهر وانگر وڏا وڏا ساهه کڻڻ لڳي ۽ هن جي سيني جا اڀار ڦوڪجي سخت ٿي ويا. “تخليه.” شينهن جي ٻچي تاڙي وڄائيندي چيو.
سپاهي ٻين عورتن کي ساڻ ڪري خيمي مان ٻاهر نڪري ويا، هاڻي خيمي ۾ شينهن جي ٻچي ۽ شينهن جي ڌي کان سواءِ ڪو به ڪو نه هيو.
“شينهن جي ڌي،” “شينهن جي ٻچي روبدار آواز ۾ پڇيو، “تنهنجو پيءُ جو نالو ڇا هيو؟”
عورت هن جي سوال تي اکيون مٿي کنيون.
“شينهن” هن مختصر جواب ڏنو
۽ هو هڪ دفعو وري کلي پيو.
“منهنجي پيءُ جو نالو به شينهن هيو،” هن اڳتي وڌي عورت جي ٻانهن ۾ هٿ وجهندي چيو، ان کان اڳ جو عورت ڦتڪي، لڇي ڇاتيءَ وٽان هن جو سونهري چولي جو ٽڪر شينهن جي ٻچي جي چنبي ۾ هيو، عورت جا قيد ڦاٽل اڀار سيٽجي ٻاهر نڪري بيهي رهيا، شينهن جي ٻچي هڪ وڏو ٽهڪ ڏنو ۽ عورت کي ٻانهن ۾ قابو ڪري جهنجوڙيندو. هيٺ وڃي ڪريو.
خيمي کان ٻاهر وڄندڙ شرنائين جا آواز هر ڪنهن آواز تي غالب اچي ويا، سپاهي ڇيرون پائي دفن تي رقص ڪندا رهيا، تان ته هڪڙو نئون زخمي سج اچي هنن جي منهن ۾ پيو، جيڪو اولهه ڏي ويندي واٽ تي دم ڏئي ڪري پوندو، شينهن جو ٻچو اوٻاسي ڏئي ڪَر ڀڃندو پنهنجي خيمي مان ٻاهر نڪتو، تيستائين سفر جو سڄو بندوبست مڪمل ٿي چڪو هيو، گهوڙن تي سڀ سامان رکجي چڪو هيو، سپاهي اڳتي وڌڻ لاءِ تيار هيا.
ڪجهه گهڙين کانپوءِ شينهن جي ٻچي جو لشڪر بجليءَ جي تيزي سان مٽي جا غبار اڏائيندو اوڀر طرف گم ٿي ويو. گهوڙن جي ٽاپ ٽاپ جا آواز آهستي آهستي ختم ٿي ويا، شينهن جي ڌي لاشن ڀريل ميدان کي ڏسي هيٺ ڪنڌ ڪري ويهي رهي.
ويهه سال گذري ويا ڪڏهن به گهوڙا ڙي جو آواز نه اٿيو، ماڻهن اجڙيل شهر کي هڪ دفعو وري آباد ڪري ڇڏيو، شينهن جي ٻچي جا لڳايل زخم هر انسان جي دل تان آهستي آهستي وقت سان گڏ ڌوپچي صاف ٿي ويا. شهر ۾ ساڳي رونق ڊوڙي آئي. دنيا ان مختصر عرصي ۾ چڱي ترقي ڪئي، انسانيت جي تحفظ جا نعرا لڳا، گهڻو ڪجهه ٿيو، شينهن جي ڌي وقت سان گڏ ڊوڙندي رهي. هن ۾ هاڻي اها جواني نه رهي. اهو حسن نه رهيو، شينهن جي ٻچي جي وڃڻ کان نو مهينا پوءِ هن کي هڪڙي خوبصورت ڌي ڄائي، نالو رکيائين“ شينهن جي ٻچي جي ڌي” شينهن جي ٻچي جي ڌي اڃان جوان ئي مس ٿي ته ماڻس، شينهن جي ڌيءَ موڪلائي وئي. ان وقت هن جي عمر اوڻويهه سال هئي، خوبصورت ماءُ کان به، ٻه ٽي وکون اڳتي. آخر ڇو نه ؟ خون ڪنهن جو هئي ؟ ڪنهن اهڙي تهڙي ماڻهوءَ جي ڌي ته نه هئي ؟
اڄ هن کي پورا ويهه سال ٿيا هيا ڪجهه ماءُ جا مهانڊا ڪجهه پيءُ جا تاثر، ٻنهي ملي جهلي هن کي لاجواب بڻائي ڇڏيو هيو، ڪوئي ڏسيس ته اصلي سسڪيون نڪري وڃينس، گهمي ته ماڻهو ڪٻڙا ٿي زمين تي ويهي رهن، قهر هئي، اصلي قهر، پنهنجي پيءُ جي ظالماڻي حملي جو يادگار هئي، ماڻهن کي ڪهي پئي ڪهي، سڄو شهر پنهنجي هلچل ۾ مشغول هيو هڪڙن جي اچ، هڪڙن جي وڃ، تان ته خبر نه پئي ڪٿان هڪ دفعو وري ڪنهن ٻڍڙي رن جو آواز گونجيو “گهوڙا ڙي ڀاڄ ڙي گهوڙا ڙي.” ماڻهن ڪنڌ ورائي اولهه طرف نهاريو ساڳيو مٽيءَ جو غبار ساڳي ڀاڄ. ساڳي هو هو. “ڀڄو شينهن جي ٻچي جي ٻچي حملو ڪيو آ، ڀڄو. ”
ماڻهن ۾ ساڳي ڦرڦوٽ، تان ته خبر نه پئي شينهن جي ٻچي جي ٻچي ماڻهن تي اچي وسڪارا ڪري ڏنا، ساڳي لاشن جي ڌٻ ڌٻ ساڳي. ٻني ساڳيا ڏاٽا، لڱن جي لڻ لڻا، تلوارن جي هڻ هڻان، “اباڙي گهوڙا ڙي، رحم ڙي.” ڪير ٻڌي ڪنهن جي؟ گهوڙن جي هڻڪارن ۾ دٻيل چيٽون سنبن ۾ سسڪندڙ معصوم تلوارن جو لهو ۾ سنان، ساڳيو دور ويهه سال پهريون وارو، شهر کي باهه ڏني وئي، اجالا ڪيا ويا، جشن مچي ويا، شرنايون وڄي ويون، دڦن جي ڌن تي ڇير جي ڇمڪ ڇمڪ، نچندڙ ساقي. جام جو جام سان ٽڪراءَ ، ڌم، رت جي چيڪڙ تي ٿڙڪندڙ جسم، شينهن جي ٻچي واقعي ئي ڪمال ڪري ڇڏيو پنهنجي پيءُ کان به گوءِ کڻي ويو، اک ڇنڀ ۾ ڪفر جا ڳڀا لاهي رکيائين، ايڏي سچائي ايڏو ايمان ، الله شل ڪنهن کي نصيب ڪري.
شينهن جي ٻچي جو ٻچو ٿڪيل هاريل، گوشت ڀنندڙ، شرنائيون وڄائيندڙ ۽ دڦن جي ڌن تي ڇير پائي رقص ڪندڙ ٽولين وٽان ٿيندو مرڪندو، کيڏندو ڪڏندو، پنهنجي شاهي خيمي ڏانهن هليو ويو.
ڪجهه گهڙين کانپوءِ شهر جون خوبصورت عورتون هن جي سامهون هيون حد درجي جون خوبصورت، اڳي کان به خوبصورت. هن اڳتي وڌي سڀني عورتن جو جائزو ورتو هو کي انهن عورتن مان هڪ عورت جي اڳيان اچي بيٺو. هن آڱر وڌائي عورت جي ڳاڙهي ڀوري ڳٽي تان وارن جي ڪاري چڳ کي هٽائيندي پڇيو، “ تنهنجو نالو”
“شينهن جي ٻچي جي ڌي”، شينهن جي ٻچي جي ٻچي پنهنجي آڱر کي ائين هٽايو جيئن ان کي وڇون ڏنگيو هجي. هن ڪجهه گهڙيون عورت جي منهن کي ڏٺو، پوءِ کلي پيو. ”
“عجيب اتفاق آ تون شينهن جي ٻچي جي ڌي ۽ مان شينهن جي ٻچي جو ٻچو، منهنجي خيال ۾ تون موزون آهين. ”
شينهن جي ٻچي جو ٻچو مرڪي عورت جي بلڪل ويجهو آيو ۽ هڪ دفعو وري هن جي ڪارن سهڻن وارن سان کيڏڻ لڳو، عورت ڪو به رد عمل نه ڏيکاريو، هوءَ سهڪي به نه، صرف پر وقار نظرن سان بادشاهه جي منهن ۾ نهاريندي رهي.
“تخليه.” هن ٻنهي هٿن سان تاڙي وڄائيندي چيو.
سپاهي ٻين عورتن کي ساڻ ڪري خيمي مان ٻاهر نڪري ويا. هاڻي خيمي ۾ هنن ٻنهي کانسواءِ ڪو به نه هيو.
“شينهن جي ٻچي جي ڌي”، هن رعبدار آواز ۾ چيو، “ تنهنجي پيءُ جو نالو ڇا هيو ؟”
“شينهن جو ٻچو”، هن مختصر جواب ڏنو.
شينهن جي ٻچي جو ٻچو هڪ دفعو وري کلي پيو.
“منهنجي پيءُ جو نالو به شينهن جو ٻچو هيو”، هن اڳتي وڌي عورت جي ٻانهن کي هٿن ۾ قابو ڪندي چيو ۽ انهن کي زور ڏنو، عورت جا ڪلها سوڙها ٿي ويا، ڇاتين جا اڀار نڪري آيا، هڪ چيڪٽ ٿيو ۽ سونهري قميص جو ٽڪر هن جي هٿ ۾ هيو، عورت ڇاتي کان وٺي پيرن تائين اگهاڙي ٿي وئي، گورا گلابي پستان، سونهري چيلهه، ڍاڪن ڏي ويندڙ لاهي، جنهن شينهن جي ٻچي جي ٻچي کي هڻي رڍ جو ٻچو بئائي رکيو، ڪجهه گهڙين کانپوءِ عورت هن جي هيٺان هئي.
خيمي کان ٻاهر وڄندڙ شرنائين جا آواز هر ڪنهن آواز تي غالب اچي ويا، سپاهي ڇيرون پائي دفن تي رقص ڪندا رهيا، تان ته هڪڙو نئون زخمي سج اچي هنن جي منهن ۾ پيو، جيڪو اولهه ڏي ويندي واٽ تي دم ڏئي ڪري پوندو، شينهن جي ٻچي جو ٻچو اوٻاسي ڏئي ڪر ڀڃندو پنهنجي خيمي مان ٻاهر نڪتو، تيستائين سفر جو سڄو بندوبست مڪمل ٿي چڪو هيو، گهوڙن تي سڀ سامان رکجي چڪو هيو، سپاهي اڳتي وڌڻ لاءِ تيار هيا.
ڪجهه گهڙين کانپوءِ شينهن جي ٻچي جو ٻچي جي لشڪر بجليءَ جي تيزي سان مٽي جا غبار اڏائيندو اوڀر طرف گم ٿي ويو. گهوڙن جي ٽاپ ٽاپ جا آواز آهستي آهستي ختم ٿي ويا، شينهن جي ٻچي جي ڌي لاشن ڀريل ميدان کي ڏسي هيٺ ڪنڌ ڪري ويهي رهي.
نو مهينا گذريا، ڌڙام ڪري هڪ ٻار اچي هن جي جهوليءَ ۾ ڪريو، “شينهن جي ٻچي جي ٻچي جي ڌيءَ”، ڪٿان ڪو آواز پڙاڏا ڪندو آيو، هن ان آواز کي ٻڌڻ لاءِ اوڀر طرف ڪنن کي موڙي ڇڏيو، رکي رکي ڪنهن ڪراڙي رن جو آواز ٿيو، “ گهوڙا ڙي ڀاڄ ڙي، گهوڙا ڙي”، عورت کان ڇرڪ نڪري ويو، هن تارا ڦوٽاري، ڪنڌ ورائي اوطرف نهاريو پر اتي مٽي جو ڪو به غبار نه هيو، شايد ٻڍڙي رن خواب ۾ ڇرڪ ڀري رهي هئي، هن ۾ ته اڃان ويهه سال دير هئي، پر نه هن سوچيو ان ظلم جو انت ٿيڻ وارو آهي، تاريخ ثابت ڪندي ته ايندڙ دنيا مظلومن جي آهي.