شخصيتون ۽ خاڪا

تاريخ جو پڙاڏو

ڪي ماڻهو شخصيتون ٺاهيندا آهن، ڪي ماڻهو تاريخ جوڙيندا آهن ۽ ڪي ماڻهو نظرين جا فاتح هوندا آهن؛ پر سائين جي.ايم سيد، اُهو ماڻهو هو، جنهن ۾ اُهي سموريون خوبيون مِڙي مُٺ ٿيون هُيون. کيس نه ڪا فتويٰ ٽوڙي سگهي ۽ نه ڪا تنقيد پنهنجيءَ راهه تان هٽائي سگهي. سيد جيڪي شخصيتون ٺاهيون، اُنهن به پاڻ ملهايو.

Title Cover of book Tarekh jo Parado

ڪراچي ضلعي ڪو آپريٽو انسٽيٽيوٽ جو بنياد وجهڻ:

ڪراچي ضلعي ڪو آپريٽو انسٽيٽيوٽ جو بنياد وجهڻ:
10 جنوري 1929ع تي جي. ايم. سيد ڪراچي ضلعي ڪوآپريٽوِ انسٽيٽيوٽ جو بنياد وجهرايو. ان ئي عرصي ۾ ڪراچيءَ جي ڳوٺ سڌار جماعت ٺهرايائين، ڪوآپريٽوِ انسٽيٽيوٽ ۽ ڳوٺ سڌار جماعت جو صدر جمشيد نسروانجي مهتا ۽ جنرل سيڪريٽري پاڻ ٿيو. ان جو مقصد ڳوٺاڻا رستا ٺهرائڻ، زناني ۽ مرداڻي تعليم کي زور وٺرائڻ، مڪاني هنرن جي ترقي، صفائي ۽ صحت جو انتظام، سماجي سڌارا آڻڻ هو. 1929ع ۾ ئي سيد صاحب ڪراچي ضلعي جي عورتن ۾ سماجي شعور، ٻارن جي سنڀال ۽ پرورش، داين کي ويم لاءِ تربيت ڏيڻ ۽ زالاڻن هنرن جي ترقيءَ وغيره لاءِ ’رورل وومين ويلفيئر ائسوسيئيشن‘ ٺهرائي، جنهن جي صدر مسز هومي مهتا ۽ سيڪريٽري رڪمڻي آڏواڻي ٿي. هي عورتون ميجڪ لينٽرن، دوائون ۽ رانديڪا کڻي ڳوٺن جي زالن سان رابطي ۾ آيون.
جون ‏1930ع ۾ ڪراچي ضلعي جي مالوندن جي ڪانفرنس ڪوٺائي سندن ائسوسيئيشن ٺهرايائين، جنهن جو جنرل سيڪريٽري جي. ايم. سيد ۽ صدر حاجي مير محمد بلوچ مقرر ٿيا. ان ئي عرصي ۾ ڪراچي ضلعي جي ميربحرن جي ايسوسيئيشن قائم ڪرائي، مڇي ۽ پَلي جا ٺِيڪا، ميربحرن کي ڏياريائين ۽ سمنڊ جي مڇيءَ کي نيڪال ڪرايائين. 1930ع ۾ مدرسي هاشميه سجاول جو ٽرسٽي ٿي ڪم ڪيائين.