2
”مون گذريل آچر جو هڪ اسپينش ڇوڪريءَ سان شادي ڪئي آهي. هوءَ منهنجي ئي سيڪشن ۾ ڪم ڪندي آهي. ڏاڍي معقول ڇوڪري آهي. انٽليڪچوئل ناهي. اسمٿ ڪاليج ۾ پڙهي آهي، جيڪو هتان جو وڏو ارسٽوڪريٽڪ ڪاليج آهي. انهيءَ ڪري دلجاءِ ڪجانءِ ته تنهنجي ڀاڄائي ’شاپ گرل‘ ناهي، جو توهان نيٽِو (Native) ڇوڪرين جو اجايو خيال آهي ته توهان جا بيهودا ڀاءُ مغرب ۾ اچي شاپ گرلز ۽ بقول تنهنجي، ڌوٻڻين کي ٻُهاري ايندا آهن. واقعي! توهان ڪيتري قدر زبردست سنوب (Snob) آهيو! بهرحال، تصوير جلدي موڪليندس. ڪارمن خوبصورت ناهي پر ساڙهيءَ ۾ بلڪل هندستاني لڳندي، ڇو جو ’آج ڀي اس ديس مين عام هئه چشمِ غزال‘ وغيره. اها ڳالهه امان کي ٻڌائي ڇڏج. راهُل بلڪل ٺيڪ آهي، ڪارمن سان هينئر ئي هري مري ويو آهي ۽ خوب ٿلهو ٿيندو ٿو وڃي. ماشاالله.
تون ايندڙ سال فال جي وقت هتي اچ. اُن وقت اڀرندي ڪناري جي شاندار وڻڪار، ڳاڙهن پنن جي هوبهو باهه ۾ وڪوڙيل هوندي آهي. ٻڌو اٿم توکي هتي ايڪٽنگ سکڻ لاءِ اسڪالرشپ ملي ويئي آهي. ڪڏهن ٿي اچين؟ اسان ڪرسمس تي بوسٽن وينداسين.“
سيتا جي باري ۾ هن هڪ لفظ به نه لکيو هو. سيتا، جيڪا سندس پٽ راهُل جي ماءُ هئي.
1951ع ۾ بلقيس وٽ جميل جو خط انهيءَ نيويارڪ مان آيو هو. انهيءَ ڏينهن به هوءَ ساڳي طرح هڪ ريهرسل لاءِ ٻاهر وڃڻ واري هئي. اهي ئي ماڻهو هئا. اها ئي دنيا، اهي ئي مصروفيتون.
ڪجهه گهرو ڳالهين کان پوءِ، هن پڇاڙيءَ ۾ لکيو هو:
” ... ۽ ٻي ڪا خاص ڳالهه لکڻ لاءِ رهي ڪانهي.
ها، هڪ ڳالهه البت ٻڌائڻ ڀلجي ويس. مون گذريل هفتي هڪ سنڌي ڇوڪريءَ سان شادي ڪئي آهي. هوءَ ڪولمبيا ۾ سوشيالاجيءَ ۾ پڙهي ٿي. بي حد ذهين ڇوڪري آهي، ڏاڍي زبردست انٽليڪچوئل قسم جي. ذات جي عامل آهي، جيڪا سنڌين ۾ وڏي ذات سمجهي ويندي آهي. انهيءَ ڪري امان کي گهٽ ۾ گهٽ دلجاءِ ڪرڻ گهرجي ته مون ڪنهن ’نيچ فرنگڻ‘ سان پلؤ ڪونه اٽڪايو آهي. هاڻي تون اهو ڄاڻڻ لاءِ بي آرام ٿيندي هوندينءَ ته هن جي شڪل صورت ڪهڙي آهي. بي حد سهڻي آهي. سرخ ۽ سفيد. عورتن جي حسن جي تعريف جي معاملي ۾ مان هميشه ڪنجوس رهيو آهيان، (ڇو ته ٿوري تعريف سان سندن دماغ خراب ٿي ويندو آهي.) پر حقيقت اها آهي ته هوءَ صورت ۾ من موهيندڙ آهي. قد ۾ توکان وڏي ٿيندي. اڙدو تمام صاف نٿي ڳالهائي پر وڏو پائنچو پائيندي ته هوبهو چاندپور جي تلسي پور ضلعي فيض آباد جي سيداڻي لڳندي. دلجاءِ ڪج. اسان هينئر ئي طئه ڪيو آهي، انهيءَ ڪري ٻڌائڻو پوندو ته راهُل، گوتم ٻُڌ جي پٽ جو نالو هو. هاڻي توکي ڏاڍو ڏک ٿيو هوندو ته منهنجي بيبي ايڏي فروٽ آهي جو هاڻي ئي اهڙيون ڳالهيون ڊسڪس ٿي ڪري. ته بابا قصو هيئن آهي ته تون آهين پهرئين نمبر جي پراڻي اولڊ انڊين. ڀل کڻي اعليٰ تعليم يافته آهين ۽ ترقي پسند به، پر سماجي لحاظ کان اڃا تائين بيحد فيوڊل به آهين.س يتا بلڪل نئين عورت آهي. توهان وانگر ڳوٺاڻي ناهي. جيئن ته هوءَ اڃا نئين ڪنوار آهي، تنهنڪري ٻار جو ذڪر ٻڌنديئي شرمائجي ڪمري مان ڀڄي ويندي ... لاحول ولا. بهرحال پُٽ جو نالو راهُل رکبو ۽ جيڪڏهن ڌيءُ ڄائي ته انهيءَ جو نالو ’گل رخ‘ رکنداسين، جو اهو نالو سيتا کي ڏاڍو وڻي ٿو. چوي ٿي ته ڪراچي گرامر اسڪول ۾ انهيءَ نالي واري هڪ هم ڪلاسڻ پٺاڻ ڇوڪري سندس پياري سهيلي هئي. آيئه سمجهه ۾؟“
بلقيس خط ميز تي رکي ڇڏيو. ڏاڍي لڱ ڪانڊاريندڙ ڳالهه هئي. ٻئي خط هڪ جهڙا هئا. هڪ ئي ماڻهو لکيا هئا. پوءِ هن آهستي اُٿي الماري کولي ۽ ساڙهيون ڪڍي اُٿلائيندي پٿلائيندي رهي. اڃا کيس تيار ٿي ’مدرا راڪشس‘ جي ريهرسل لاءِ وڃڻو هو. ايندڙ اڌ ڪلاڪ ۾ اُهي سڀ گڏ ٿيندا. اُهي سڀ پراڻا دوست، للتا، راڪيش، ڪامران، حميدا، شهزاد، ڄاتل سڃاتل چهرا. مانوس هستيون، زندگي هميشه اهڙي طرح جاري رهندي.