13
” ... رگهوپتي لڪشمڻ کان پڇيو: ڀاءُ! تون جنڪ جي ڌيُ کي جهنگل ۾ اڪيلو ڇو ڇڏي آئين. جتي چؤطرف راڪشس گهُمن ڦرن پيا!
”رام جهنگل ۾ پڇندو رهيو: پکيو! جانورو! ڀنؤرو! توهان منهنجي مرگهه نيڻي سيتا کي ڪٿي ڏٺو؟ طوطا، هرڻ، مڇيون، وڄ، پن ڇڻ جو چنڊ، نانگ، ڪام جو تڪش، بدڪون، هاٿي، شينهن، هاڻي پنهنجي حسن تي ٻيهر ناز ڪري سگهن ٿا. ٻُڌ جانڪي! ول جو ميوو، سون ۽ ڪيلا هاڻي خوش آهن، ڇو ته تون وڃي چڪي آهين. اُهي سرها آهن جو هاڻي سونهن ۾ سندن مقابلو ڪوبه نٿو ڪري سگهي.
”رام جهنگل ۾ هلندي لڪشمڻ کي چيو: ’ڏس لڪشمڻ، جهنگل ڪيڏو خوبصورت آهي! انهيءَ جي سونهن پسي ڪير بيقرار نه ٿيندو! جڏهن هرڻ اسان جي آهٽ تي اُٿي ڀڄن ٿا ته اِنهن جون هرڻيون کين چون ٿيون، ’ڊڄو نه، توهان ته جنم جنم کان هرڻ آهيو، پر اِهي ٻئي ته هڪ سونهري هرڻيءَ جي تلاش ۾ آيا آهن. ڀاءُ ڏس، بسنت رت ڪيڏي نه خوبصورت آهي! ڪامديو، سيتا جي گم ٿيڻ ڪري مون کي اُداس ڏسي، جهنگل ۽ ماکيءَ جي مکين ۽ جهرڪين جي مدد سان مون تي حملو ڪرڻ پيو اچي. وڻن تي پکڙيل وليون، سندس فوج جا تنبو آهن. ڪيلي ۽ تاڙيءَ جا پن، سندس جهنڊا. گلن جا ٻوٽا، سندس تير انداز ۽ ڪوئل جو آواز ڄڻ سندس جهنگلي هاٿيءَ جي گجڪار آهي. ٻگهه ۽ مينائون، ڪامديو جا اُٺ آهن. مور ۽ راج هنس، سندس عربي گهوڙا آهن. پاموز پکي (ڪبوتر) ۽ جهنگلي تتر، سندس پيادا آهن. جبلن جون چوٽيون، ڪامديو جا رَٿ آهن. آبشار، سندس نغارا، ۽ سڳنڌ ڀريون هوائون، سندس جاسوس آهن. اي لڪشمڻ، جيڪو ڪام ديو جي فوج جو مقابلو ڪري سگهي ٿو،ا ُهو سچ پچ وڏو بهادر آهي. ڪام ديوتا جو سڀ کان وڏو هٿيار عورت آهي.
” ...هاڻي سرسبز زمين، گاهه سان ائين ڍڪجي ويئي آهي جو پيچرا ڏسڻ ۾ به نٿا اچن، جيئن مقدس صحيفا بدعتين جي مباحثن ۾ لڪي ويندا آحن. ڪڪرن واري ڪاري رات جي اونداهين ۾ ٽانڊاڻا ائين پيا چمڪن، جيئن منافقن جو خفيه جلوس ٿيندو آهي. ٿڪل مسافر هيڏانهن هوڏانهن ائين آرام پيا ڪن، جيئن ڳولائو، گيان حاصل ڪرڻ کان پوءِ آرام ڪندا آهن.
”پر لڪشمڻ، ڏس، ساوڻ گذري ويو ۽ پن ڇڻ جي رُت اچي ويئي آهي. زمين هاڻي گلن جي پنن سان ائين ڍڪجي ويئي آهي، جيئن ٻڍاپڻ هوريان هوريان ايندو آهي. رستن تي وهندڙ برساتي پاڻي ائين خشڪ ٿي ويو آهي، جيئن آسودگي، حوس کي ختم ڪري ڇڏيندي آهي.“ (1)
[b]فٽ نوٽ
[/b]
(1) تلسي داس جي لکيل ’رامايڻ‘ مان.