پاڪائيءَ جو بيان (وضوءَ جو بيان)
جواب: چار فرض آهن (1) پيشانيءَ جي وارن کان کاڏيءَ جي هيٺين حصي تائين ۽ ڪن جي پاپڙيءَ کان ڪن جي ٻئي پاپڙيءَ تائين منهن ڌوئڻ( 2) ٺوٺين سميت هٿ ڌوئڻ.(3)سڄي مٿي جي چوٿين حصي جو مک ڪرڻ(4) ڀيڏين سوڌو پير ڌوئڻ پر ڌوئڻ واري وقت شرط آهي ته پاڻي هيٺ ٽمي،جيڪڏهن نه ٽميو ته انکي ڌوئڻ نه چئبو بلڪ اهو مک آهي.
وضوءَ جون سنتون
سوال: وضوءَ جون سنتون گهڻيون آهن؟
جواب: وضوءَ جون سنتون (17) آهن
(1) نيت ڪرڻ (2) بسم الله پڙهڻ (3) ڏندڻ ڏيڻ (4)ويڻين تائين هٿ ڌوئڻ (5)گرڙيون ڪرڻ (6) نڪ کي پاڻي ڏيڻ (7) ترتيب وار عضون کي ڌوئڻ. (8) پهريائين سڄو عضوو ڌوئڻ پوءِ کٻو ڌوئڻ (9) هٿن ۽ پيرن جي آڱرين جو خلال ڪرڻ (10) لڳو لڳ عضوا ڌوئڻ (11) ٽي ٽي ڀيرا عضوا ڌوئڻ (12)سڄي مٿي جومک ڪرڻ (13)ڪنڌ جو مک ڪرڻ (14)ڪنن جومک ڪرڻ (15) ڏاڙهي جوخلال ڪرڻ (16) ڌوئڻ وقت عضون کي مهٽڻ (17) پيرن ڌوئڻ ۾ آڱرين کان شروعات ڪرڻ.
سوال: جيڪڏهن وضوءَ ۾ نيت نه ڪيائين ته ڇا حڪم آهي؟
جواب: جيڪڏهن وضوءَ جي نيت نه ڪيائين مثلا درياءَ ۾ يا واهه ۾ ٽٻي هنيائين يا ڪري پيويامينهن ۾ ڀڄي ويو۽ وضوءَ واراسمورا عضوا پاڻيءَ ۾ آلا ٿي ويا جو پاڻيعضون تان ٽمڻ لڳو ته وضو ٿي ويندو يعني ان وضوءَ سان نماز پڙهڻ جائز آهي پر وضوءَ جو ثواب نه ملندو.
سوال: وضوءَ جي نيت ڪهڙي طرح ڪرڻ گهرجي؟
جواب: نيت جي معني آهي ارادو ڪرڻ جڏهن وضو ڪرڻ لڳي ته هي ارادو ڪري ته ناپاڪي پري ڪرڻ ۽ پاڪائي حاصل ڪرڻ واسطي وضو ڪيان ٿو بس دل ۾ اهو ارادو ۽ خيال ڪرڻ نيت آهي.
سوال: نيت زبان سان چوڻ ضروري آهي يا نه؟
جواب :زبان سان چوڻ ضروري نه آهي جيڪڏهن چيائين ته به ٺيڪ آهي.
سوال: وضو هجڻ جي حالت ۾ وري نئون وضو ڪري ته ڪهڙي نيت ڪري؟
جواب: صرف هي نيت ڪري ته وضو جي فضيلت ۽ ثواب حاصل ڪرڻ لاءِ وضو ڪري رهيو آهيان.
سوال: وضوءَ ۾ بسم الله سڄي پڙهڻ گهرجي يا نه؟
جواب:بسم الله پوري پڙهڻ يا بسم الله العلي العظيم والحمدلله علي دين الاسلام يا بسم الله والحمد لله ٽئي پڙهڻ جائز آهن.
سوال: ڏندڻ ڪرڻ ڇا آهي ۽ ان جو ڪهڙو نمونو آهي؟
جواب:ڏندڻ ڪرڻ سنت مو ڪده آهي ۽ان جوڏاڍو گهڻو ثواب آهي. ۽ ان ۾ گهڻا فائدا آهن ڏندڻ ڪنهن وڻ جي پاڙ يا ڪاٺيءَ جو هجي جيئن ورنهن جي پاڙ يا نم جو ڏندڻ ۽هڪ گرانٺ کان وڏو نه هجي ڌوئي هڻي ۽ ڌوئي رکي پهريائين سڄي طرف جي ڏندن کي هڻي پوءِ کٻي طرف جي ڏندن کي هڻي ٽي ڀيرا ڪري ۽ هر هڪ ڀيري سان نئون پاڻي استعمال ڪرڻ گهرجي.
سوال: نڪ ۾ پاڻي ڏيڻ جو ڪهڙو طريقو آهي؟
جواب: سڄي هٿ سان نڪ ۾ پاڻي وجهجي کٻي هٿ سان صاف ڪرڻ گهرجي
سوال: ڏاڙهيءَ جي ڪهڙي حصي جو خلال سنت آهي؟
جواب: ڏاڙهي جي هيٺين ۽ اندر جي وارن جو خلال ڪرڻ سنت آهي ۽ جيڪي وار سامهون کل تي آهن انهن جو ڌوئڻ فرض آهي.
سوال: آڱرين جو خلال ڪهڙي طرح ڪرڻ گهرجي؟
جواب: هٿن جي آڱرين جون خلال هن طرح ڪري جو هڪ هٿ جون آڱريون ٻئي هٿ جي آڱرين ۾ وجهي هلائي ۽ پيرن جي آڱرين جو خلال هن طرح ڪري ته کٻي هٿ جي چيچ سڄي پير جي چيچ ۾ وجهي هلائڻ شروع ڪري تان ته کٻي پيرجي چيچ تي ختم ڪري.
سوال: سڄي مٿي جي مک ڪهڙي طرح ڪري؟
جواب: ٻئي هٿ پاڻيءَ سان آلا ڪري مٿي جي ٻنهي پاسن کان پيشانيءَجي وارن جي جاءِتي رکي هٿن کي آڱرين سوڌو ڪياڙيءَ ڏانهن ڇڪي وڃي ۽ وري ترين کي لونڌڙين تي رکي پيشانيءَ ڏانهن ڇڪي ته سڄي مٿي جي مک ٿي ويندي.
سوال: ڪنن جي مک لاءِ نئون پاڻي کڻڻ گهرجي يا نه ؟
جواب: نئين پاڻيءَ جي ضرورت نه آهي مٿي جي مک وارو پاڻي ڪافي آهي.اشهد آڱر ڪنن جي سوراخ ۾ وجهي ۽ ٻاهريان آڱوٺا ڦيرائي.
وضوءَ جا مستحب يا آداب
سوال: وضوءَ جا آداب گھڻا آهن؟
جواب: وضوءَجا آداب (13) آهن (1) مٿانهين جاءِ تي ويهڻ (2) قبله ڏانهن منهن ڪري ويهڻ (3) ٻئي کان مدد نه وٺڻ (4) دنياوي ڪلام نه ڪرڻ(5)دل جي ارادي سان زبان کي ملائڻ (6)ٻڌايل دعائون پڙهڻ اهي هي آهن پهريائين بِسۡمِ اللهِ والۡحمۡدُللهِ پڙهي هٿ ڌوئي۽ هٿن ڌوئڻ واري وقت ٰۡ اللّٰھم اغفرلی ذنبی ووسع لی فی دارک وبارک لی فی رزقی یا سبحانک اللّٰھم وبحمدک لاالٰہ الا انت وحدک لا شریک لک استغفرک واتوب الیہ پڙهي. ۽ نڪ کي پاڻي ڏيڻ وقت اللّٰھم ارحنی رائحۃ الجنۃولاترحمنی رائحۃ النار ۽گرڙي ڪرڻ وقت اللّٰھم اعنی علیٰ ذکرک وشکرک وعلیٰ حسن عبادتک۽ منهن ڌوئڻ وقت اللّٰھم بیض وجھی یوم تبیض وجوہ وتسود وجوہ ۽ سڄي ٻانهن ڌوئڻ وقت اللّٰھم اعطنی کتابی فی یمنی وحاسبنی حساباً یسیراً ۽ کٻي ٻانهن ڌوئڻ وقت اللّٰھم لاتعطنی کتابی بشمالی ولامن وراءِ ظھری ۽ مٿي جي مسح ڪرڻ وقت اللّٰھم اظلنی تحت ظل عرشک یوم لا ضل الا ظلہ ۽ڪنڌ جي مسح ڪرڻ وقت اللّٰھم اعتق رقبتی من النار ۽ ڪنن جي مسح وقت اللّٰھم اجعلنی من الذین یستمعون القول فیتبعون احسنہ ۽ سڄي پير ڌوئڻ وقت اللّٰھم ثبت قدمی علی الصراط یوم تزل الاقدام ۽ کٻي پير ڌوئڻ وقت اللّٰھم اجعل ذنبی مغفورا وسعی مشکوراوتجارتی لن تبورا ۽ بعد ۾ سورت انا انزلنا الخ پڙهي (7) نڪ جي سوراخ ۾ چيچ وجهي نڪ صاف ڪرڻ (8)ڪشاديءَ منڊيءَ کي چورڻ (9)سڄي هٿ سان گرڙيون ڪرڻ ۽ نڪ کي پاڻي ڏيڻ (10)کٻي هٿ سان نڪ صاف ڪرڻ (11)وقت کان اڳ وضو ڪرڻ جيڪڏهن عذر وارو نه آهي ته (12)وضوءَ کان بعد ڪلمه شهادت پڙهڻ (13) وضوءَ جو بچت پاڻي بيهي پيئڻ ۽ هيءَ دعا پڙهڻ.اللّٰھم اجعلنی من التوابین واجعلنی من المطتھرین واجعلنی من عبادک الصالحین واجعلنی من الذینلاخوف علیھم ولاھم یحزنون
سوال:وضوءَ جا مڪروه گهڻا آهن؟
جواب:وضوءَ جا (7)مڪروه آهن (1) دنياوي ڪلام ڪرڻ (2)منهن کي زور سان پاڻي هڻڻ (3)کٻي هٿ سان گرڙيون ڪرڻ (4)کٻي هٿ سان نڪ کي پاڻي ڏيڻ (5)سڄي هٿ سان نڪ صاف ڪرڻ (6) ضرورت کان وڌيڪ پاڻي کپائڻ (7) ٻئي کان مدد وٺڻ (1)
جن شين سان وضو ڀڄي پوي ٿو
سوال:وضوءَ جا ڀڄندڙ ڪهڙا آهن؟
جواب:وضوءَ جا ڀڄندڙ (13) آهن (1) پيشاب (2) پائخانه (3) پٺئين رستي کان هوا جو نڪرڻ (4) مذي (5) ودي (6) رت يا پونءِ جو وهي هلڻ (7) الٽي جڏهن وات ڀريل اچي (8) نشو(9) بيهوشيءَ(10) چريائي (11) رڪوع ۽ سجدي واري نماز ۾ بالغ جو ٽهڪ ڏيڻ (12) ٻن اوگهڙن جوڪپڙي کانسواءِ ملڻ (13) ڪنهن شيءِ تي ٽيڪ ڏنل ننڊ، جيڪڏنهن اها ٽيڪ ڪڍي وڃي ته جيڪر ڪري پوي.
جن شين سان وضو نٿو ڀڄي
سوال:گهڻيون شيون وضوءَ کي نه ڀڄنديون آهن؟
جواب:(9) شيون آهن جيڪي وضوءَ کي نه ڀڄنديون آهن
(1) رڳو رت جو ظاهر ٿيڻ وهي نه هلڻ (2)رت جي وهڻ کانسواءِ گوشت جا ٽڪرا ٿي ڪري پوڻ جيئن ڪنهن بيماريءَ ۾ ٿيندو آهي(3)ڪيئن(جيتن) جو ڦٽ يا ڪن يا نڪ مان نڪرڻ (4) اگهڙکي هٿ لائڻ (۽ڏسڻ) (5) عورت کي هٿ لائڻ (6) الٽي ڪرڻ جڏهن ته وات ڀريل نه هجي(7)بلغم جي الٽي ڪرڻ توڙي وات ڀريل هجي (8) ننڊڪندڙ جو لڙي پوڻ ۽ مقعد کڄڻ کان پهريائين جاڳي پوڻ (9) نمازيءَ جو نماز ۾ ننڊ ڪرڻ،توڙي نماز رڪوع ۽ سجده واري هجي پر نماز سنت طريقه تي هجي.
سوال:وضو گهڻا قسم آهي؟
جواب:وضو3 قسم آهي (1) فرض (2) واجب (3) مستحب.
انهن شين جوبيان جن ۾وضوڪرڻ فرض ياواجب يامستحب آهي.
سوال: وضو گهڻين شين واسطي فرض آهي؟
جواب: وضو(4) شين واسطي فرض آهي (1) نمازواسطي پوءِ اها نماز فرض هجي يا سنت هجي خواه نفل هجي(2)جنازه نماز لاءِ(3)تلاوت جي سجده لاءِ (4) قرآن شريف کي هٿ لائڻ واسطي توڙي هڪ آيت هجي.
سوال:گهڻين شين واسطي وضو ڪرڻ واجب آهي؟
جواب:هڪ شيءِ واسطي وضو ڪرڻ واجب آهي،ڪعبته الله شريف جي طواف ڪرڻ واسطي.
سوال:ڪهڙين شين واسطي وضو ڪرڻ مستحب آهي؟
جواب:هيٺين شين واسطي وضو ڪرڻ مستحب آهي.(1) وضو ڪري ننڊ ڪرڻ(2)ننڊ مان اٿي ڪري وضو ڪرڻ (3) هميشه وضوءَ سان رهڻ (4)وضوءَ مٿان وضوڪرڻ (i) (5)گلا کان بعد ۾ وضو ڪرڻ (6) ڪوڙ کان بعد وضو ڪرڻ(7)چغليءَ کان بعد وضو ڪرڻ (8) هر گناه کان بعد ۾ وضو ڪرڻ (9)شعرچوڻ کانپوءِ وضو ڪرڻ(ii) (10)ٽهڪ ڏئي کلڻ کان بعد وضو ڪرڻ (11)ميت کي تڙ ڏيڻ کان پوءِ وضو ڪرڻ(12)وقت جي هر نماز لاءِ وضو ڪرڻ(13)جنابت کان اڳ۾ وضو ڪرڻ (14) تڙ واري کي کائڻ ۽ پيئڻ کان اڳ ۾،ننڊ ڪرڻ کان اڳ۾ ۽ ٻي وطيءَ کان اڳ۾ وضو ڪرڻ (15) ڪاوڙ واري وقت ۾ وضو ڪرڻ (16) ياد قرآن شريف پڙهڻ وقت وضو ڪرڻ (17)حديث پڙهڻ وقت وضو ڪرڻ (18) علم پڙهڻ ۽ پڙهائڻ وقت وضو ڪرڻ(19)ٻانگ ڏيڻ کان اڳ ۾ وضو ڪرڻ (20) خطبه واري وقت وضوءَ سان رهڻ(21) نبي اڪرم صلي الله عليه وسلم جي روزي اطهر جي زيارت ڪرڻ کان اڳ۾ وضو ڪرڻ(22)عرفات ۾ بيهڻ وقت وضوءَسان رهڻ (23) صفا۽مروه جي درميان ڊوڙڻ کان اڳ۾ وضو ڪرڻ.