نماز جمعة المبارڪ
جواب: نماز جمعة، جمعه جي ڏينهن ظهر جي وقت ۾ ظهر جي جاءِ تي پهريان خطبه پڙهي پوءِ ٻه رڪعتون فرض پڙهيو ويندو آهي.
سوال: ڪهڙن ماڻهن تي جمعه جي نماز فرض نه آهي؟
جواب: قيدي ۽ مسافر،عورت ۽ اهڙي مريض تي جيڪو جمعه ۾ شريڪ ٿيڻ کان عاجز هجي ۽ نابين تي جمعه نماز فرض نه آهي.
سوال: اهي ماڻهون جمعه نه پڙهن ته ڇا پڙهن؟
جواب: اهي ماڻهون ظهر جي نماز پڙهن.
سوال: جيڪڏهن اهي جمعه پڙهڻ لاءِ اچي مسجد ۾ حاضر ٿين ۽ جمعه پڙهن ته ڇا حڪم آهي؟
جواب: جيڪڏهن جمعه نماز پڙهندا ته جمعه جي نماز درست ٿي ويندي ۽ پوءِ ظهر نه پڙهندا.
سوال: جيڪڏهن ڪنهن کان نماز جمعه رهجي وڃي ته ڇا اهو اڪيلي سِر جمعه نماز پڙهي سگهي ٿو؟
جواب: جمعه جي نماز هميشه جماعت سان پڙهبي آهي.اڪيلي سر جمعه جي نماز پڙهڻ درست نه آهي.
سوال: جن ماڻهن تي جمعه نماز فرض نه آهي سي جمعه جي ڏينهن ظهر جي نماز جماعت سان پڙهي سگهن ٿا يا نه؟
جواب: انهن کي ظهر جي نماز اڪيلي سر پڙهڻي آهي.کين جماعت ڪرڻ مڪروه آهي.پر جن ڳوٺن ۾ جمعه جي نماز ٿيندڙ نه آهي ته اتي ظهر جي نماز جماعت سان پڙهڻ گهرجي.
سوال: جيڪڏهن ڪوئي جمعه نماز ۾ ٻي رڪعت ۾ يا التحيات ۾ اچي امام سان مليو ته ان لاءِ ڇا حڪم آهي؟
جواب: جمعه نماز جي نيت سان امام سان ملڻ گهرجيس ۽ پوءِ جمعه جون رهيل رڪعتون پوريون ڪري.
سوال: جمعه نماز ۾ امام قرآت بلند آواز سان ڪري يا آهسته؟
جواب: جمعه نماز ۾ امام کي قرات بلند آواز ڪرڻ واجب آهي.
سوال: جمعه نماز ۾ جيڪڏهن امام کي سهو پئجي وڃي ته ڇا حڪم آهي؟
جواب: جمعه نماز ۾ جيڪڏهن امام کي سهو پئجي وڃي ته امام سهو جو سجدو نه ڏياريندو ۽ نماز به ٿي ويندي.
سوال: جمعه نماز ۾ فرض ۽ سنت رڪعتن جو تفصيل ٻڌايو؟
جواب: جمعه جي نماز ۾ پهريان چار رڪعتون سنت موڪده پوءِ ٻه رڪعتون فرض پوءِ چار رڪعتون سنت موڪده پوءِ ٻه رڪعتون سنت موڪده پوءِ ٻه رڪعتون نفل،چار رڪعتون سنت ۽ ٻه رڪعتون سنت.امام يوسف جو قول آهي اصحاب وٽفتويٰ به انهيءَ قول تي آهي(نهرالفائق باب اوتر والنوافل)
سوال: اذانِ جمعه جي ڪهڙي حيثيت رکي ٿي؟
جواب: جمعه جي ڏينهن جمعه جي پهرين آذان کان بعد نماز جي تياريءَ کانسواءِ هر قسم جي مصروفيت ناجائز آهي.
سوال: جمعه جي تياريءَ مان ڇا مراد آهي؟
جواب: جمعه جي تياريءَ جو مطلب آهي وضوءَ يا غسل ڪرڻ ۽ ڪپڙا مٽائڻ ۽ خوشبوءِ هڻڻ ۽ مسجد ڏانهن وڃڻ اذان جمعه کان بعد انهن ڪمن کانسواءِ ٻيو هر عمل ناجائز آهي.
سوال: جمعه ڏينهن غسل ڪرڻ جي ڇا حيثيت آهي؟
جواب: جمعه ڏينهن غسل ڪرڻ ۽ ڌوتل صاف ڪپڙا پهرڻ ۽ خوشبوءِ هڻڻ مستحب آهي.
سوال: جمعه جي ٻي اذان ڪهڙي وقت ڏني ويندي آهي؟
جواب: جڏهن امام منبر خطبي لاءِ ويهي ته ٻي اذان ڏني وڃي.
سوال: جمعه جي خطبه جي ڪهڙي حيثيت آهي؟
جواب: جمعه جي فرض کان پهريان خطبو پڙهڻ شرط آهي خطبي کان بغير جمع نماز نه ٿيندي ۽ سنت آهي ته امام لٺ هٿ ۾ وٺي بيهي خطبو پڙهي.
سوال: ٻن خطبن جي وچ۾ ويهڻ ڪيئن آهي؟
جواب: ٻن خطبن جي وچ۾ ويهڻ سنت آهي.
سوال: جيڪڏهن هڪڙو ماڻهو جمعه جو خطبو پڙهي ۽ ٻيو نماز پڙهائي ته ڇا حڪم آهي؟
جواب: جائز آهي پر بهتر آهي ته خطبي پڙهڻ ۽ نماز پڙهائڻ وارو ساڳيو ماڻهو هجي.
سوال: ڪي ماڻهو خطبي جي دوران پاڻ ۾ ڳالهائيندا آهن يا سنت پڙهندا آهن ان باري ۾ ڇا حڪم آهي؟
جواب: خطبي جي دوران ڳالهائڻ يا سنت پڙهڻ يا سلام چوڻ يا سلام سلام چوندڙ کي سلام جو جواب ڏيڻ سڀ ڪجهه منع آهي.خطبو نهايت خاموشيءَ ۽ ڌيان سان ٻڌڻ ضروري آهي. ايستائين جو خطبي دوران ڪنهن ڳالهائيندڙ کي خاموش ڪرائڻ لاءِ ڳالهائڻ به منع آهي.البت اشاري سان خاموش ڪرائڻ گهرجي.
سوال: ڪنهن ماڻهوءَ سنت پڙهڻ شروع ڪئي ۽ اڃا سنت ۾ ئي آهي ته هيڏانهن امام خطبو شروع ڪيو ته هاڻي ڇا حڪم آهي؟
جواب: جيڪڏهن چار رڪعت سنت جي نيت ڪئي اٿائين ۽ اڃان ٻه رڪعتون پوريون ڪونه ڪيائين ته خطبو شروع ٿي ويو ته جلديءَ ۾ ٻه رڪعتون پوريون ڪري سلام ڦيرائي ۽ سنت چار رڪعتون،فرض جمعه کان پوءِ پڙهي پر جيڪڏهن ٽين يا چوٿين رڪعت ۾ هيو ته امام خطبو شروع ڪيو ته هاڻي چار رڪعتون پوريون ڪري.
سوال: خطبي دوران نبي ڪريم صلي الله عليه وسلم جو نالو ٻڌڻ سان يا صلوات واري آيت ٻڌڻ سان درود شريف پڙهي سگهي ٿو يا نه؟
جواب: زبان سان ڏاڍيان ڳالهائڻ يا ڪجهه پڙهڻ جي بلڪل اجازت نه آهي البت دل ۾ درود پڙهي سگهي ٿو (جوهرة النيره)
سوال: خطبي جو آواز جيڪڏهن ٻڌندڙن تائين نه پهچي سگهي ته ڇا ته به خاموش رهن؟
جواب: ها! ته به خاموش رهن توڙي آواز نه ٻڌن يا مطلب ۽ مفهوم نه سمجهن.
سوال: خطبي دوران جماعتي ڪيئن ويهن؟
جواب: خطبي دوران شريعت پاڪ ويهڻ جو ڪو به طريقو معين ۽ مقرر نه ڪيو آهي، البته ادب جو لحاظ رکي ويهجي جيئن ڌيان ۽ احترام ظاهر ٿئي.