پبلشر نوٽ
90 19ع ۾ روزاني عوامي آواز اخبار ۾”ڳالھيون پيٽ ورن“ جي عنوان هيٺ ڪالم لکڻ شروع ڪيائين. ان عنوان سان سندس ٻه ڪالمن جا ڪتاب به ڇپجي چڪا آھن. جنهن بعد شاعريءَ جو ڪتاب ”سوال“ ڪھاڻين جو ڪتاب ”جانور“۽ مختلف اديبن تي لکيل خاڪن جو ڪتاب ”پنھوارن پاٻوھيو“ پڻ ڇپيا آھن.
سنڌي ادب ۾ عورتن جي حوالي سان اهڙا جاکوڙي ڪردار آڱرين تي ڳڻڻ جيترا ملن ٿا. جن ۾ سندس نالو اهم ڳڻيو وڃي ٿو. هوءَ پنهنجي هم عمر عورتن لاءِ اتساهه جو سبب رهي آهي، ڪيتريون ئي سينيئر توڙي جونيئر ليکڪائون سندس نقش قدم تي هلندي ادبي زندگيءَ ۾ اڳتي وڌيون.
سلطانه وقاصي نه رڳو ادب سان چاهه رکي ٿي بلڪه هوءَ سنڌي ادب جي استاد به رهي آهي، هن مختلف گرلس ڪاليجن ۾ پروفيسر طور خدمتون سرانجام ڏيندي رٽائرڊ ڪيو. پر ادبي ۽ سماجي سرگرميون جيئن جو تيئن جاري رکيائين. اڄ به ڪراچي جي هر ننڍي وڏي ادبي، ثقافتي ۽ سماجي ميڙاڪي ۾ مردن کان پهريان پهچي وڃي ٿي. اهو ئي سبب آهي جو سندس قلم ڪٿي به ٿڪ نه ڀڳو آهي. هوءَ ادب جي مختلف صنفن ۾ لکي ٿي، کيس نثر يا نظم ۾ ڪنهن به هڪ پاسي نه ٿو بيهاري سگهجي.
سلطانه وقاصي نثر توڙي نظم ۾ تمام سُٺو ۽ وقتائتو ڪم ڪري ٿي، هوءَ نه رڳو سُٺي شاعر آهي، پر ڪهاڻيون، ڪالم، مضمون، مقالا به ججها لکي چڪي آهي. سندس لکڻيون چئن ڏهاڪن کان مختلف اخبارن توڙي رسالن ۾ ڇپجنديون رهيون آهن، موجوده دؤر جي وڏي ۾ وڏي انفارميشن ٽيڪنالوجي سوشل ميڊيا تي سندس لکڻيون پڙهيون وڃن ٿيون ۽ اديبن جي تجزين هيٺ رهيون آهن.
سلطانه وقاصي جو هي ستون سنڌ جي سفر نامي تي آڌاريل ڪتاب ”خوابن جو سفر“ منفرد حيثيت رکي ٿو. سگا سال 1989ع ۾ سچل ڪانگريس جي پروگرام جي سلسلي ۾ سنڌ جو سير ڪرايو هو. اُهو سڄو قصو هن پنهنجي انداز ۾ لکيو ۽ اُن وقت اخبار ۾ قسط وار ڇپرائي به ڇڏيو هو.
سندس چواڻي ته: ’هي سفرنامو ڪتابي صورت ۾ اچڻ کان ڪيئن رهجي ويو آهي اِها خبر نه آهي‘ ڇو ته کيس اُن وقت ڪنهن ماڻهو ايئن لي آئوٽ ٿيل پرنٽ ڪاپي موڪلي هئي. جنهن ۾ 1991ع جو لکيل نامياري ليکڪ ڊاڪٽر سليمان شيخ جو مهاڳ به موجود آهي. يقينن اهو سهيڙيل ڪتاب ڪنهن به اداري پاران ڇپائي لاءِ تيار هو پر ڇپجندي ڇپجندي رهجي ويو. هن اهو سفرنامو ٻيهر پڙهي نئين انداز سان ڇپائڻ جو فيصلو ڪيو.
سلطانه وقاصي جي سليس سنڌي ٻولي، لهجو سڌو سادو، جيئن ڳالهائڻ جو انداز کرو ۽ انوکو تيئن لکڻ جو انداز به عام ليکڪن کان منفرد آهي. هن پنهنجي هن سنڌ جي سفرنامي ۾ يادون اهڙي نموني بيان ڪيون آهن، ڄڻ پڙهندڙ اُن سفر ۾ ساڻس گڏ هلندو هجي.
سلطانه وقاصي جو هي سفرنامو توڙي جو لڳ ڀڳ ٽيهه سال پراڻو آهي پر سندس تحرير ۾ اڄ به نواڻ ساڳي آهي. هن سڄي سنگت سان گهاريل گهڙين جو بيان تمام خوبصورت انداز ۾ ڪيو آهي. هن جي هي لکڻي رڳو لکڻي نه آهي پر پڙهندڙ سندس ليک مان ڪيترائي تصويري عڪس ڪڍي سگهي ٿو. هونئن به سفرنامي ۾ اهڙين خوبين جو هجڻ ضروري آهي.
سلطانه وقاصي ادب سان ڪميٽيڊ رهي آهي، سندس لکڻيءَ ۾ پنهنجو رنگ آهي. هوءَ جنهن سچائيءَ سان لکي رهي آهي، اُن ۾ قوم ۽ قومي ٻوليءَ جي بقا جي ثابتي آهي. هوءَ اڄ به اُنهي ساڳي جذبي سان اڳتي وڌي رهي آهي. هوءَ سکڻي واهه واهه نه پر عملي ڪم جي قائل آهي.
مرڪ پبليڪيشن ڪراچي پاران سنڌ جي سفرنامي تي آڌاريل هي ڪتاب ”خوابن جو سفر“ ڇپائي پراڻيون يادگيريون تازي رنگ ڍنگ سان پڙهندڙ اڳيان پيش ڪيون ٿا. ان اميد سان ته پڙهندڙن کي ضرور لاڀ حاصل ٿيندو.
مرتضيٰ لغاري
03005182494