5
”سو فيصد؛“ هن فخريه انداز ۾ جواب ڏنو: ”سندن ڌندو ئي اهو آهي، هو نسل در نسل نانگ پڪڙيندا اچن.“ اسان جي وچ ۾ خاموشي اچي وئي، ٽوڦڻ بئير جي آخري چسڪي ڀري ۽ پوءِ چيو: ”ڇا توکي خبر آ ڪبير؛“ مون سندس ڪاري چمڪندڙ اکين ۾ ڏٺو ته هن چيو: ”سنڌ جي جوڳين کي نانگ جو زهر به اثر نه ڪندو آهي، جيڪڏهن ڪو نانگ کين ڏنگي وڃي ته ان جو خاص نموني سان علاج ڪندا آهن، هو نانگ جي وات منجهان مڻيو ڪڍڻ جا ماهر هوندا آهن.“
”ڇا؛“ مون سندس ڳالهئين ۾ دلچسپي وٺندي پڇيو: ”اوهان سنڌ ۾ ڪنهن اهڙي شخص کي سڃاڻيو؟“
”معاف ڪجو؛“ هن معذرت ڪندي چيو: ”هن وقت آئون سنڌ ۾ ڪنهن کي ڪونه سڃاڻيان، اسان جي خاندان ورهاڱي دوران ئي سنڌ ڇڏي هئي، ڏهن سالن تائين هندوستان ۾ رهيا ۽ پوءِ هتي آمريڪا اچي ويا.“
”اڇا؛“ بنا ڪنهن تاثر جي چيم.
”اوهان؛“ هن گلاس ۾ بئير لاهيندي پڇيو: ”کي ڪو اندازو آهي ته هي نانگ اوهان جو پيڇو ڇو پيو ڪري؟“
”مونکي؛“ لاپرواهي منجهان ڪلها لوڏيندي چيم: ”ڪو اندازو ڪونهي.“
”اسان وٽ؛“ ٽوڦڻ ٻه انچ کن مون ڏانهن سرڪي آيو ۽ رازداري واري نوع ۾ چيائين: ”سالن کان روايت هلندي اچي ته نانگ اوهان کان رڳو بدلو وٺڻ لاءِ پٺيان لڳندو آهي.“
”اوهان؛“ مرڪندي چيم: ”مذاق پيا ڪريو....!!!“
”هرگز نه،“ هن سنجيدگيءَ سان چيو، مون سندس اکين ۾ ڏٺو جن منجهان هاڻي چمڪ وڃي چڪي هئي.
”ڀانيا ٿو؛“ هن بئير جي چسڪي ڀريندي چيو: ”ڪنهن عورت نانگ جو روپ ورتو آهي.“
”ڇا اوهان به سنڌ جا جوڳي آهيو؟“ حيراني منجهان پڇيم.
”نه،“ هن ناڪاري ۾ ڪنڌ لوڏيندي چيو. مون سکريٽ دکايو، سمورو هال دونهين سان ڀرجي ويو جنهن سبب آئون کنگهيس.
”اڪثر روايتون؛“ ٽوڦڻ داس سنجيدگيءَ منجهان چيو: ”اهو ئي ٻڌائن ٿيون ته عورت نانگ جو روپ وٺي پنهنجي دشمنن جو خاتمو آڻيندي آهي.“
”معاف ڪجو؛“ مون مرڪندي چيو: ”پر هي ڳالهيون مونکي بي تُڪيون ٿيون لڳن،“ ۽ سگريٽ جو ڪش هنيم.
”جي؛“ هن گلاس منجهان سرڪي ڀريندي چيو: ”پر مونکي لڳي ٿو اوهان گذريل ڪنهن جنم ۾ هن عورت سان جنسي ڏاڍائي ڪئي هوندي، يا وري سندس مڙس ۽ ڀائرن کي قتل ڪيو هوندو، يا کيس عشق ۾ دوکو ڏنو هوندو، هاڻي اها عورت نانگ بڻجي اوهان کان بدلو وٺي رهي آهي.“ آئون ٽوڦڻ داس جي هنن ڳالهئين منجهان دل سان مزو وٺڻ لڳس، هڪ ڀيرو وڏو ٽهڪ ڏئي چيومانس:
”ٽوڦڻ صاحب هي ڳالهيون عاليا جي اڳان نه ڪجو نه ته هوءَ مونکي ماري وجهندي ۽ کيس نانگ ٿيڻ جي ضرورت به نه پوندي.“ اهو ٻڌي هن به ڇت کي چمي ڏيندڙ وڏو ٽهڪ ڏنو، ٽئي مايون اسان کي ان نموني کلندي ڏسي حيرت ۾ پئجي ويون.
جئين اسان رات جي ماني کائي بس ڪئي ته هن سنڌي خاندان مونکي ۽ عاليا کي ڪالي ماتا جي مندر هلڻ جو چيو، جئين ته مون پاڻ کي ڪنهن به مذهبي چڪر ۾ نه ٿي ڦاسائڻ چاهيو انڪري انڪار ڪرڻ جي ڪوشش ڪيم.
”ڏسو؛“ ٽوڦڻ داس مونکي رازي ڪرڻ جي ڪوشش ڪندي چيو: ”ڪالي ماتا اسان جي هر خطري کان رڪشا ڪندي آهي، اسان سان اچو ۽ ڪالي ماتا جو آشرواد وٺو.“ آئون ۽ عاليا ان ڳالهه تي مطمين ڪونه هئاسين، تان جو عاليا جو تعلق پارسي مذهب سان هو پر مون وانگي هوءَ به مذهب کان پري ئي رهندي هئي، تان جو اسان ٻنهي جا وڏڙا جيڪا هاڻي ڪاروبار واسطي ڪئنيڊا ۽ ڏکڻ آفريڪا ۾ هئا ڪافي مذهبي هئا پر هنن جو اسان تي ڪنهن به قسم جو اثر نه پيو هو. پر هن سنڌي خاندان اڳيان اسان پنهنجا هٿيار ڦٽا ڪيا ۽ ڪالي ماتا جي درشن لاءِ نڪري پياسين، داس جي زال ۽ ڌيءَ کي گلابي رنگ جون ساڙيون پهريل هيون ۽ سندن پيرن ۾ اڇا جوتا هئا، ٽوپڻ کي بنا ڪالر وارو اڇو ڪڙتو ۽ پاجامو پهريل هو، عاليا کي سائي رنگ جي شرٽ ۽ جينز پينٽ پاتل هئي، جڏهن ته آئون پنهنجي روائتي لباس يعني جينز جي نيري پينٽ ۽ اڇي ٽي شرٽ ۾ هوس، اسان خاموشي سان مندر ڏانهن وڌندا رهياسين، هر ڪنهن جي ذهن ۾ ان نانگ واري معاملي جو الڳ ئي خاڪو هو، اسان جي پاسي کان ڪيترا ئي هندو خاندان گذريا ۽ نمستي ڪندا ڪالي ماتا جي مندر جو رخ ڪرڻ لڳا. اسان جئين ئي مندر جي در وٽ پهتاسين تي جوتا لاهي هڪ ڪنڊ ۾ رکيا، ٽوڦڻ داس چانٽ تي سجدو ڪري مٿي تي اڇو رومال ٻڌو، جڏهن ته سندس گهر جي عورتن مٿي تي ساڙي جو پلو رکيو ۽ پوءِ اسان اندر وياسين، جئين وڏي هال جنهن جي فرش تي ڪارپيٽ وڇايل هو ۾ گهڙياسين ته اگربتين جو دونهون ناسن ۾ گهڙي پيو، ڀتين تي ديوين ۽ ديوتائن جون تصويرون ٺهيل هيون جڏهن ته سامهون ئي ماربل جي اڇي دڪي تي ڪالي ماتا جو مجسمو پيل هو، سندس ڳاڙهي زبان ٻاهر نڪتل هئي، هٿن ۾ تلوارون ۽ پيرن هيٺان راڪشن جون سيسيون هيس، سندس ڳيچي ۾ ننڍڙين کوپڙين جو هار پڻ هو. ٽوڦڻ داس، سندس زال ۽ ڌيءَ ڪالي ماتا جي بت وٽ آيا ۽ وري سجدي ۾ ڪري پيا. ايتري ۾ پاسي واري ڪمري منجهان هڪ پوڙهو گنجو پنڊت نڪري آيو، جنهن کي هيڊي رنگ جي گوڏ ٻڌل هئي جڏهن ته اڇن وارن سان ڀريل ڇاتي ننگي هوس، هٿ ۾ سونهري رنگ جي وڏي ٿالهي کڻي اچي ڪالي ماتا اڳيان بيٺو ۽ ان مٿان گلن جون پتيون اڇلايائين، ان کانپوءِ ٿالهي کي اڇي ماربل جي دڪي تي رکيائين، ٻيهر اندر ويو ۽ هڪ ٻيو ٿالهه کڻي آيو جنهن تي ننڍڙا ڏئيا رکيل هئا، پنڊت ماچيس جي تيلي سان ڏئيي جي لٽ پاري ٿالهه ڪالي ماتا جي پيرن ۾ رکيو، ان بعد هڪ کنڊ ۾ ويهي ڪاٺ جي ٿلهن مڻڪن واري تسبي پڙهڻ لڳو. جئين ڀت تي لڳل وڏي گهڙيل تي 9.00 لڳا ته ماڻهو مندر ۾ اچڻ شروع ٿي ويا، مردن کي نرڙ تي ڳاڙها تلڪ هئا، هر ڪو ڪارپٽ تي ويهي اکيون بند ڪري ۽ هٿ جوڙي هندي يا سنسڪرت ۾ پوڄا ڪرڻ لڳو. آئون ۽ عاليا در وٽ ڪنڊ ۾ بيهي ماڻهن کي حيرت ڀرين نظرن سان ڏسڻ لڳاسين، مندر ۾ لڳ ڀڳ 40 ماڻهو هئا. ٽوڦڻ داس سندس پوڄا پوري ڪئي ۽ اٿي پنڊت ڏانهن ويو، جئين هنن ڳالهائڻ شروع ڪيو ته پنڊت مون ڏانهن ڏٺو، سندس اکين ۾ حيرت ۽ تجسس نظر آيم، آئون سمجهي ويس ته ٽوڦڻ داس کيس نانگ بابت ئي ٻڌائي رهيو آهي، پنڊت سان ڳالهائڻ دوران ٽوڦڻ جا هٿ ٻڌيل ئي رهيا، ان کان پوءِ پنڊت اٿيو ۽ وري ٻئي ڪمري ڏانهن ويو ۽ ڪجهه گهڙين ۾ موٽي اچي ٽوڦڻ کي ڪا شيءِ ڏنائين، داس اها وٺي ان کي چمي ڏني ۽ پنهنجي گهروارن سان اسان ڏانهن آيو، هڪ ٿال منجهان پرشاد جا پيلا لڏون کڻي هو اسان سان گڏ ٻاهر نڪتا. فليٽ ڏانهن ايندي ٽوڦڻ داس مونکي هڪ چورس دٻلي ڏني جنهن ۾ ڪارو ڌاڳو ٻڌل هو.
”هي ڇا آهي؟“ دٻلي کي هلڪيون اڇلون ڏيندي پڇيم.
”هي تعويذ آهي؛“ هن چيو: ”ان کي پائي ڇڏ ڪالي ماتا هر خطري ۾ تنهنجي مدد ڪندي.“ تان جو مونکي اهڙي قسم جي ڪنهن به ڳالهه تي ويساهه ڪونه هو مون تعويذ پينٽ جي کيسي ۾ رکي ڇڏيو.