8. قدرت جو نيم
ڇا هو ان گهر ۾ جنهن جي مقناطيسي ڇڪ هوءَ روز محسوس ڪندي هئي. ان گهر جي ڪمپائونڊ جون ڀتيون وچوليون هيون ۽ ڦاٽڪ ۾ به سلاخون وڏيءَ وڇوٽيءَ واريون هيون.
اُن گهر وٽان لنگهندي ڪڏهن ستار، ويڻا، بانسري، ڪلاسيڪل، سيمي ڪلاسيڪل گيت، ڀڄنن جو مڌر آواز ايندو هو. ڪڏهن ڪڏهن هڪ ٻڍڙو جوڙو اڇي پوشاڪ پهريل هنس جي جوڙي جيان گڏ ته، ڪڏهن اڪيلا نظر ايندا هئا. ڪڏهن پرش اخبار پڙهندو هو ته ٻڍڙي استري گل چونڊيندي هئي، ڪڏهن هوُ ٻوٽن کي پاڻي ڏيندو هو ته حاطي جي ڪنڊ ۾ ننڍڙي مندر اڳيان هوءَ اکيون ٻوٽي ڌيان ڪندي هئي. ڪڏهن پتني تلسيءَ جي چوڌاري ڦيرا پائيندي هئي ۽ هو سنگيت جي تال تي ڪنڌ ڌوڏائيندو هو ۽ ڪڏهن ٻئي گڏ چانهه جون چسڪيون هڻندا هئا. ڪجهه پلن لاءِ هوءَ ايندي ويندي اُن گهر مان سانت، ساتوڪي جيون، پوتر واتاورڻ جو سک ماڻي ايندي هئي ۽ پنهنجي گهر ۾ به اُن آنند ڀرڻ جي ڪوشش ڪندي هئي ۽ روز اُن گهر جو پوتر نظارو ڏسڻ جي لالچ کان ايندي ويندي اُتان ئي لنگهندي هئي. تازي هوا سان گڏ، تازگي کڻي ايندي هئي جانڪي.
هڪ پرڀات جي سانيڪي وايوُمنڊل ۾ به اُن بنگلي مان گوڙ گنبوڙ جا آواز اچڻ لڳا. ڪي مزور هئا، بل ڊوزر به راڪاس جيان اُن گهر جي ساٿي، مخملي گاهه مٿان گهمي رهيو هو ۽ اُن پرڀات هن کي اُن ٻڍڙي ۽ ٻڍڙيءَ جو جوڙو نظر نه آيو. ڏسندي ڏسندي هر پرڀات ڄڻ ته رٽائين (رت ڀنل) ٿيڻ لڳي. نه تلسيءَ جو پوتر چبوترو رهيو نه مندر. نه گل نه ٻوٽا، نه ستار جو سُرُ نه مٺڙو گيت. گوڙ ڀريا انگريزي گانا جن جا سُرَ هن کي ۽ هن جي آتما کي اُداس ڪري ڇڏيندا هئا.
ڪجهه مهينن کانپوءِ جانڪيءَ اُن بنگلي جو ڦاٽڪ کليل ڏٺو. اهو شام جو وقت هو. هڪ دربان يونيفارم پائي اُتي بيٺو هو. اندر ڪا پارٽي هلي رهي هئي. زور سان ميوزڪ، پيالا جن ۾ شايد شراب هو. هوءَ نه ڄاڻ ڇو، ازخود اُتي بيهي رهي. سالن کان جو چتر سندس هن اُن ساتوڪي گهر جو هو، سو ٽٽي رهيو هو. هيڏانهن هوڏانهن نهاري جڏهن پڪ ٿيس ته دربان جي آس پاس ڪو ڪونهيءَ هوءَ دربان وٽ آئي ۽ هٻڪندي پڇيائين، “ اڳيان مالڪ ڪيڏانهن ويا ؟ هي ڪير هتي رهڻ آيا آهن.؟ ”
“ اُهي ٻئي ڪنهن ڳوٺ ۾ سماج ڪلياڻ واسطي رهيا آهن. ٻئي پتي پتني ڊاڪٽر هئا. هتي سندس نُنهن پٽ آهن، جي وديش ۾ رهندا هئا.”
وقت گذرندو ويو. منهنجو پنڌ ڪرڻ جو نيم نه بدلبو. پر ڌڏندڙ ٽنگن ۽ وڌندڙ عمر جو سهارو هڪ لڪڻ کڻي نڪرندي هئس. ڏياري چڱو پري هئي، ته به جانڪيءَ کي تيارين جي تات لڳي. هن نؤڪر کي ٻه ڇتيءَ تان ڳؤري پيتي لاهڻ لاءِ پوٽي هٿان نياپو موڪليو. اُن پيتيءَ ۾ سندس هٿ جا اڻيل ۽ مڙهيل قيمتي چادرون، ڇئون، ميزپوش، پڙدا هئا جي هن نور نچوئي تمام چاهه سان ٺاهيا هئا. ٻه ٽي ته شونق هئا کيس. ڪتاب پڙهڻ، لکڻ، ڀرت ڀرڻ، اُڻڻ، مڙهڻ، چترڪاري، چتر ڪٺا ڪرڻ ۽ سنگيت.
جانڪيءَ جو پٽ راڪيش ننڍڙي پٽ جي آڱر پڪڙي اچي پهتو. “ممي هن دفعي گهر کي رنگ ڏيڻ ۽ ٿوري گهڻي بدل سدل ڪرڻ جو سوچيو آهي. فرنيچر به بدلائبو. ممي توکي دز ۽ رنگ جي بانس ڀانءِ نه پوندي آهي. توکي مهيني ڏيڍ لاءِ ماسيءَ وٽ ڇڏي ٿو اچان. متان بيمار نه ٿي پوين هتي.”
جانڪيءَ موه ۽ پيار سان پٽڙي ڏانهن نهاريو ٻن ٽن ڏينهن ۾ هوءَ ناسڪ وڃڻ لاءِ رواني ٿي.
لڇمي پوڄا کان ٻه چار ڏينهن اڳ راڪيش پنهنجي ماءُ کي وٺي آيو.
جانڪي پنهنجي گهر جي ڦاٽڪ کان، دالان، ڪجهه به نه سڃاڻڻ ۾ اسمرٿ هئي. ايترو سندس گهر بدلجي چڪو هو. هن جي آس پاس وارا گهر ۽ سندس پاڙيوارا ڏٺا، جي کيس سڃاتل لڳا. ٿورو من ٿانئيڪو ٿيس. اندر جيئن ئي هلندي پئي وڃي، سندس مغز چڪرائيندو پيو وڃي. پڙدا، غاليچا، باغ، گهر جا گهاٽا رنگ، فرنيچر، اُنهن ۾ هن جي ڪابه پسندي شامل نه هئي، اُهي کيس پراوا لڳڻ لڳا.
گهر ۾ گهڙڻ سان هن ڏٺو ته طرح طرح جون مورتيون جي هن ڀارت ۽ وديش مان ڪٿان ڪٿان هٿ ڪيون هيون، سي به نظر نه آيون. تلسي، ٺاڪر، پوڄا جو سامان، ڪتابن سان ڀريل ڪٻٽ، سندس سالن کان ڪٺا ڪيل ڪئسيٽ، سنڌيءَ جا ڪئسيٽ، جي هن سنڌ مان الائي گهڻيون منٿون ڪري گهرايا هئا. سندس ساهه سان سانڍيل سوغاتون، يادگيرين سان لپٽيل شيون، بزرگن جون شيون ۽ فوٽا جن کي هن سان موه ٿي ويو هو. هن پنهنجين شين لاءِ راڪيش کان پڇيو ۽ هن سانتيڪي ۽ ٿڌي آواز ۾ چيو، “سڀ تمام پُراڻيون ٿي ويون هيون ۽ تمام گهڻيون شيون اجائي جڳهه ولاري ويٺيون هيون. گهر به ننڍو آهي. منهنجا دوست مون تي کلندا ۽ چٿرون ڪندا هئا پُراڻين عجائب گهر ۾ رکيل شين کي ڏسي.” مون کيس ڪجهه به نه چيو. اُف! ڪجهه به ته پنهنجو ۽ سڃاتل نه هو جو هن کي اُهو گهر پنهنجو لڳي. جانڪيءَ کي سڀ شيون اجنبي لڳيون گهر به.
سندس پُٽ کيس هڪ ڪمري ۾ وٺي آيو ۽ فخر سان چيائينس، “ممي، هي تنهنجو ڪمرو آهي، توکي اهو ساڳيو ئي ڪمرو ڏنو آهي، ڏس ڇا ته سُندر ٿي ويو آهي. هن ۾ سڀ سهوليتون آهن. ڏس ممي، ̀پئسا ڦينڪ تماشا ديک ̀ ڇا ته بدلجي ويو آهي.” جانڪيءَ جو پير جيئن تمام قيمتي مهانگي غاليچي تي پيو هوءَ ڇرڪي پيئي. خير اندر اچي ويٺي. هن کي اُتي ڪابه شيءِ نه ڏسڻ ۾ آئي جن کي هوءَ ساهه سان سانڍيندي هئي.
هن کي اُن ڪمري ۾ ڪابه اهڙي ڪنڊ نه هئي جا پنهنجي ۽ پياري لڳي. ڪجهه به ڄاتل نه. مرجهايل من سان هوءَ هڪ عاليشان وڏي پلنگ تي ويٺي آهي، گهر ۾ نه. هوءَ فائيو اسٽار هوٽل جي ڪمري ۾ ويٺي آهي، گهر ۾ نه. هوءَ هر چيز کي ڇُهي، سڃاڻپ پيدا ڪرڻ جي ڪوشش ڪري رهي هئي.. ننڍو T.V ويڊيو سيٽ، ننڍڙو فرج. هوءَ سڀني سان هلو هلو ڪري واقفيت ڪرڻ جي ڪوشش ڪرڻ لڳي. پر هن جو من ٽٽي چڪو هو. ڇيهون ڇيهون، ڏارون ڏارون. اچانڪ هن کي ياد آيو سندس اڱڻ ۾ پپل جو وڻ. جڏهن هوءَ ناسڪ وڃي رهي هئي، سڄو وڻ پيلن پنن سان ڀريل هو. پپل ٿڪل ـ ٻڍو مرجهايل پئي لڳو.
هن پنهنجي ڪمري جي دري کولي. اُن پپل جي سڃاتل وڻ کي ڏٺو جو ساون سبز پنن سان ڀريل هو. جهومي، لهرائي رهيو هو. اُن وڻ ۽ سندس نون پنن کيس Welcome (سواگت) جو اشارو ڪيو. پنن کڙڪي کڙڪي تاڙيون وڄايون ۽ اُن مڌر پوتر’سنگيت سان سندس من ۽ ڪمرو ڀرجي ويو. نور ۽ آتمڪ آنند سان مخمور ٿي ويئي هوءَ. هن ڀڻڪيو، ‘قدرت جو نيم’پيلا پن جڏهن ڪريا تڏهن ئي نون ساون پتن جنم ورتو. سندر، ساوا پن، نئين اُتساهه ۽ امنگ سان ڀريل، ٻڍين ٽارين ۽ وڻ جي ٿڙ تي. هن پنهنجي نُنهن ۽ پٽ کي من ئي من ڌنيواد چئي ۽ نرم نئين بستري تي سمهي پيئي. کيس گهري ننڊ اچڻ لڳي. ڪمرو ساتوڪي سک ۽ سنتوش سان ڀرجي ويو. جانڪيءَ جو چهرو ٻهڪڻ لڳو ڪنهن تيج سان، پپل جي وڻ وانگر.