سفرناما

ڪجل ڀنل نيڻ

عبدالحئي پليجي جو هي سفرنامو يورپ جي مختلف ملڪن ۽ شهرن ۽ آمريڪا جي مختلف شهرن ۽ رياستن بابت آهي. پليجي صاحب نه صرف اسان کي اتان جا شهر، نظارا، مارڪيٽون ۽ ميلا گهمايا آهن پر ان سان گڏ اتان جي تاريخ ۽ ماڻهن جي رهڻي ڪهڻي بابت به لکيو آهي. سفرنامو پڙهندي اهو ڀائنبو ته ڄڻ پاڻ به اتي ئي موجود هجون. عبدالحئي پليجي نهايت گهري نظر سان ماڻهن ۽ ملڪن جو مطالعو ڪيو آهي.
Title Cover of book ڪجل ڀنل نيڻ

10


1947ع ۾ آمريڪن ڊالر ۽ پاڪستاني روپيو برابر هئا. هاڻي هڪ ڊالر ۾ 56 پاڪستاني روپيا هڪ ڊالر جي برابر آهن. پاڪستان جو پهريون وزيراعظم لياقت علي ۽ پاڪستان جو پهريون فوجي ڊڪٽيٽر ايوب خان جڏهن آمريڪا ويا ته لياقت علي آمريڪا جي صدر آئزنهاور ۽ ايوب خان کي جانسن خود ايئرپورٽ تي وٺڻ آيا. پر هاڻ آمريڪي صدر دنيا جي ڪنهن به بادشاهه يا صدر کي ايئرپورٽ تي وٺڻ لاءِ نه وڃي. زياده ۾ زياده ڪنهن سربراهه کي عزت ڏين ته وائيٽ هائوس جي اند رگارڊ آف آنر ڏين. ات آمريڪي صدر به آيل مهمان سربراهه سان گڏ هجي، نه ته هاڻ آمريڪي صدر صرف وائيٽ هائوس جي اوول روم ۾ ئي ملندو آهي.جيڪو هاڻ B.B.C.C.N.N يا ٻين ٽي وي چئنلن تي روز ڏسڻ ۾ ايندو آهي.
اسان ڪئليفورنيا جي خوبصورت فري ويز تي اٽڪل ڪلاڪ هلندي اچي سينڊياگو پهتاسين. سينڊياگو آمريڪا جي خوبصورت ترين شهرن مان هڪ آهي. جنهن جي موسم ٻارهوئي وڻندڙ آهي. جنهن ڪري هت سڄو سال سياح ايندا رهندا آهن ۽ سڄو سال گهما گهمي هوندي آهي. سينڊياگو جو چڙيا گهر دنيا جي وڏن چڙيا گهرن مان هڪ آهي. هتي لوهريا بيچ سڄي دنيا ۾ مشهور آهي. جتي لکين سياح هر سال اچن. اسان چڙيا گهر. بيچ ۽ ميونسپل هال ڏسڻ کان پوءِ انهيءَ يونيورسٽي ۾ وياسين جتي نثار پڙهندوهو. ڪافي دير ٿي ويئي هئي. پوءِ اتي ماني کاڌي سين هڪ انڊين هوٽل جي مانيءَ کان پوءِ شهر جو چڪر هڻي واپس روانا ٿيا سين. ڇو ته رات جو نظام جي ٻئي دوست لاس اينجلس ۾ اسان جي ماني ڪئي هئي. واپسيءَ ۾ اسان اوشن سائيٽ (Ocean Site) بيچ تان ٿيندا لاس اينجلس ڏانهن روانا ٿياسين. اوشن سائيٽ بيچ هل لاجواب ٽوئرسٽ اسٽاپ هو. جت سمنڊ اندر هزارين عورتون ۽ مرد پاڻي ۾ هلندڙ موٽر سائيڪلن تي انهيءَ انتظار ۾ بيٺا هئا ته وير اچي ته ان مٿان موٽرسائيڪل هلايون. جيئن ئي وير چڙهي ته موٽرسائيڪل سوارن ان مٿان موٽرسائيڪل اهڙي نموني ٿي هلائي جو جهڙوڪر موٽرسائيڪل پاڻي تي اڏامي رهيا هئا. انهيءَ راند ۾ مرد ۽ عورتون ٻئي شامل هئا. ڏسڻ وارا اسان جهڙا تماشائي ته هزارن جي تعداد ۾ هئا.
ڏاڍو دلچسپ ۽ وڻندڙ منظر هو. دنيا جون بيچز ته ڪيتريون ڏٺيون سين پر اهڙو منظر ان کان اڳ صرف فلم يا ٽي وي ۾ ڏٺوسين. پر اڄ روبرو ڏسي رهيا هئاسين. اسان کي هت رات ٿي وئي هئي ۽ حامد بيچ تي نظام سان موبائيل تي ڳالهايو ته اسين رات جو نوين بجي پهچي سڌا طفيل جي گهر هلنداسين جت رات جي مانيءَ جو بندوبست ٿيل هو.
ڪئليفورنيا جا سهڻا فري ويز جن تي آمريڪن وڏين گاڏين ۾ سواري ڪندي لطف پئي آيو. وقت ۽ سفر جو احساس ئي ڪونه ٿيندو هو. حامد اسان کي نظام جي گهر لاهي پاڻ ٻاهران ئي روانو ٿي ويو. اسان باٿ روم مان ٿي نظام جي دوست جي گهر روانو ٿياسين. جت اسان جو انتظار اڳ ۾ ئي ٿي رهيو هو. طفيل اسان جو ٻين دوستن سان تعارف ڪرايو. نظام حمزه خان کي ته سينيٽر ڪري تعارف ڪرايو جيڪو هو به هن مون کي MPA ڪري ملايو. پر مون کين چيو ته کٽيل نه پر هارايل، انهيءَ تي سڀ ڏاڍا کليا. محفل دير سان شروع ٿي ۽ ظاهر آهي ته دير سان ختم ٿي.
آمريڪا لاس اينجلس، بيورلي هلز (Baverly Hills) ۽ سهڻا دوست، سهڻيون راتيون خبر ئي ڪانه پئي ته ڏينهن راتيون، مهينا، سال ۽ جواني ڪيئن گذري ويا. ۽ هاڻ پنهنجي جوان اولاد پاڻ سان گڏ لنڊن، پئرس، سوئيزرلينڊ، مونٽي ڪارلو وينس، هالينڊ، جرمني ۽ برسلز ۾ ڏسي پاڻ جي جوانيءَ جي تصوير انهن ۾ ڏسي ڏاڍي دل خوش ٿيندي آهي ۽ پاڻ کي هئڻ جو احساس ۽ تسلسل نظر ايندو آهي. رات جاڳندي ۽ ڏينهن سمهندي پورو ٿي ويو. شام جو گاڏيءَ ۾ لاس اينجلس بوليوارڊ (Boulevard) جي سن سيٽ تي هلندي سج کي لهندو ڏسي احساس ٿيو ته اهو سج اهو نه آهي جيڪو غريب ملڪن جي ديسن ۾ لهندو ۽ اڀرندو آهي.
اسن ڀنڀرڪي ڌاري هلٽن هوٽل جي سٺ ماڙ بلڊنگ ۾ گهڙي هوٽل جي نائيٽ ڪلب ۾ وياسين. جتي ايڏي ته رش هئي جو ويهڻ ته ٺهيو پر بيهڻ جي جڳهه به ڪانه هئي. نظام پنهنجي مخصوص انداز ۾ چيو پليجا صاحب هليا اچو. اسان سندس پٺيان پئي وياسين. نيٺ نظام هڻي هنڌ ڪيو. مونکي ۽ حمزه خان کي جڳهه ڳولهي اسان کي ويهاري پاڻ ڪٿ ٻئي هنڌ وڃي ويٺو. ڪافي دير کان پوءِ آيو ۽ اسان کي به پاڻ وٽ وڃي ويهاريائين .پوءِ اهو انڊين گانو ته ”دور پي دور چلي، ۽ چلتا هي بدن .“ سو هڪ نه پر ڊزنن جي حساب سان ٻرندڙ ۽ سڙندڙ بندن نه صرف ڏسڻ ۽ ڇهڻ لاءِ پر کائڻ ۽ پيئڻ لاءِ به تيار، صرف آرڊر جي دير. ڪافي دير کان پوءِ گهر روانا ٿياسين.
صبح جو سوير تيار ٿي لاس اينجلس جي ايئرپورٽ تي پهتاسين. جتان ٽڪيٽ وٺي سين فرانسسڪو (Sanfrahcisco) ڏانهن روانا ٿياسين. نظام پنهنجي ڪنهن دوست کي ايئرپورٽ ۽ پڻ جهاز هلندي فون ڪيو ته اسان ٻن ڪلاڪن کان پوءِ سين فرانسسڪو جي انٽرنيشنل ايئرپورٽ تي پهچنداسين. تون اسان کي ات وٺڻ اچج، جهاز صحيح وقت تي ايئرپورٽ تي لٿو ۽ اسان جو سامان مختصر هو جيڪو اسان سان هو. تنهن ڪري سواءِ سامان جي انتظار جي ٻاهر روانا ٿياسين ۽ ٻاهر اسان جو ميزبان انتظار ڪري رهيو هو. سندس ڪار ۾ چڙهي سندس گهر طرف روانا ٿياسين.
1-All Roads lead to rome.
2-Rome was not bult in a day.
3-Do in rome as Roman’s Do.
4-Rome was burying nero was fiddling.
اهي چوڻيون انهيءَ دور جون هيون جڏهن روم دنيا جي وڏي حصي تي قابض هو ۽ سندس حڪومت يورپ جي هڪ ڇيڙي کان وٺي هندستان جي ٻئي ڇيڙي تائين هئي. پر هاڻ (All roads lead to America) سو انهيءَ آمريڪا ۾ سڄي دنيا جي قومن جو هيڊ ڪوارٽر ۽ سڄي دنيا جا ملڪ پنهنجا فيصلا ۽ ڇوڙيون نبيريون هن سرزمين تي ”اقوامتحده“ يا هاڻ سڌو سنئون وائيٽ هائوس ۾ ڪن.
اقوام متحده قائم ڪرڻ لاءِ جيڪا پهرئين انٽرنيشنل ڪانفرنس ٿي جنهن ئي اقوام متحده جو چارٽر تيار ڪيو هو. تنهن جو پهريون اجلاس پڻ هن شهر سين فرانسسڪو ۾ ٿيو هو. سين فرانسسڪو آمريڪا ته ٺهيو پر دنيا جي چند سهڻن شهرن مان هڪ آهي. جيڪو سمنڊ جي وچ ۽ چوطرف سهڻن ٽڪرين تي قائم آهي ۽ انهن ٽڪرين کي پلين ذريعي ملائي هڪٻئي سان گڏي هڪ حسين منظر قائم ڪيو ويو آهي. انهن پلين ۾ هڪ دنيا جي سهڻي پل يعني گولڊن گيٽ برج (Golden gate Bridge) پڻ آهي. جيڪا واقعي لاجواب آهي.
سين فرانسسڪو جو شهر سمنڊ، ٽڪرين ۽ پلين، بلڊنگن ۽ قدرتي بيهڪ جي ڪري تمام سهڻو ٿو لڳي. اسان هن سهڻي شهر جي سهڻن علائقن مان ٿيندا گولڊن گيٽ جي پل پار ڪندا مئرن ڪائونٽي (Marin County) علائقي ۾ هڪ شاندار بنگلي جي ٻاهران پهتاسين جتي ڪار ۾ ويٺي اسان جي ميزبان ڪار گئريج جو دروازو رموٽ ڪنٽرول ذريعي کوليو ۽ اسان جي ڪار گئريج اندر داخل ٿيڻ شرط دروازو بند ٿي ويو ۽ اسان اندران ئي ٻئي دروازي ذريعي ڊرائنگ روم ۾ پهچي وياسين ۽ اسان جو ميزبان اسان جي خاطر خواهه ۾ لڳي ويو. ٿوري دير کانپوءِ هو اسان کي پنهنجي هوٽل تي وٺي آيو. جتي پڻ هن اسان جي ڏاڍي خاطري ڪئي. هن ڪا ٻئي هوٽل خريد ڪئي هئي. جنهن جي چارج اڄ رات هن کي وٺڻي هئي. اسان هن کان موڪلائي هوٽل تي ڪمرو وٺي اچي ستاسين. صبح جو هوٽل تي ناشتو ڪري نظام جي ٻئي دوست وٽ پهتاسين. جنهن ٻنپهرن جي ماني سان گڏ سڄو ڏينهن اسان کي پنهنجي ڪار ۾ شهر گهمايو. هڪ سئو ويهه اسڪوائر ڪلوميٽر ۾ پکڙيل ۽ نو سئو فوٽ ڊگهين ٽڪرين تي قائم هي خوبصورت ترين شهر جيڪو ڪن خوبين ۾ آمريڪا جي سڀني شهرن کان اڳتي آهي.
1-سڄي آمريڪا ۾ زياده شراب هن شهر ۾ استعمال ٿئي.
2-سڄي آمريڪا ۾ زياده خودڪشيون هن شهر ۾ ٿين.
3-سڄي آمريڪا ۾ زياده طلاقون هن شهر ۾ ٿين.
4-سڄي آمريڪا ۾ فلوريڊا رياست کان پوءِ زياده ۾ زياده سياح هن شهر ۾ اچن.
5- سڄي آمريڪا ۾ زياده ۾ زياده هومو سيڪيوئل (Homo Sexual) هن شهر ۾ رهن ۽ 1970ع کان وٺي هي شهر دنيا جي (Gay Civil Rights) جو سڄي دنيا جو مرڪز آهي.
6-سڄي ڪئليفورنيا رياست جي سون جو مرڪز به هي شهرآهي.
7-دنيا جي سهڻن سامونڊي بندرن مان هڪ آهي.
8-سڄي دنيا ۾ آرٽ ميوزڪ ۽ سٺي کاڌي جي ڪري پڻ مشهور آهي.
انهن سڀني ڳالهين کان وڌيڪ عجيب ڳالهه ته آمريڪا ۾ زياده ۾ زياده Earth Quakeo زلزه پڻ هن شهر ۾ اچن خاص زلزله 1998-1868-1898-1900-1906-1990 ۾ آيا.
سين فرانسسڪو شهر جي ڊائون ٽائون (Dowon Town) علائقي ۾ گهمڻ جا مک ۽ اهم مرڪز هي آهن.
ٽرانز آمريڪا 1-Trans America
پائرامڊ بلڊنگ 2-Pyramid Building
چائنا ٽائون 3-China Town
گيري اسٽريٽ 4-Geary Street
ڪوئيٽ ميموريل ٽاور 5-Coit Memorial Tower
فشرمين مارڪيٽ 6-Fisher man Market.
ڊائون ٽائون جو علائقو پنهنجي سهڻي ڪيبل ڪار سسٽم جي ڪري به تمام مشهور آهي. پهرئين اسين ان مشهور گلن سان جنجهيل پهاڙي رستي کي ڏسڻ وياسين. جتي گاڏي هلائڻ لاءِ به هڪ قابل ڊرائيور گهرجي، ڇو ته هتي گاڏين جي سڄو ڏينهن ايڏي ته رش آهي جو گاڏيون جهڙيون مالها ۾ موتي،گاڏين جي وچ ۾ نالي ماتر وڇوٽي آهي. رنگين قسمين قسمين گلن جي وچ ۾ منڊي ماڪوڙي جي اسپيڊ ۾ مٿان کان هيٺ لهندي وڏين آمريڪن گاڏين جو ڏيک جنهن کي سوين سياح روزانا وڊيو ۽ ڪئميرائن ۾ محفوظ ڪن. اهو سلسلو ڏينهن رات چالو آهي. اسان به ڪجهه فوٽا ڪڍيا. انهيءَ کان پوءِ فشرمين مارڪيٽ آياسين. جت پڻ گهڻي رش هئي. ديس ديس جا نر ۽ ناريون پنهنجي ڌن ۾ مگن هئا. سين فرانسسڪو جي نالي سان شرٽون پهريل گهمندي ڦرندي دنيا جهان کان بي خبر نظر ٿي آيا. اسان به هڪ هوٽل تي ويهي آئس ڪريم کاڌي ۽ اخبار پڙِهي، ڪجهه شاپنگ ڪري اسان واري ميزبان جي مني مارڪيٽ تي آياسين. جت اسانجي ميزبان اسانکي گفٽ طور شرٽون، پينون، ڪي چينز، جوراب، رومال ۽ ٻيا به ڪافي تحفا ڏنا.
اسان رات جو نائيٽ ڪلب وياسين جتان ڪافي دير کانپوءِ پنهنجي هوٽل ڀيڙا ٿياسين. صبح سوير اسان ايئرپورٽ پهچي واپس لاس اينجلس ڏانهن روانا ٿياسين. سين فرانسڪو کي ڇڏيندي ائين محسوس ٿيو ڄڻ ڪنهن پيار ڪندڙ سريت کان ڇڄي ڌار ٿيو هجان. اسان هوائي جهاز جي درين مان سين فرانسسڪو شهر کي ڏسندي ڪڪر ۾ داخل ٿي وياسين. ننڍي هوندي ڪوهه مريءَ ويندا هئاسين ته ڪڪرن کي هيٺ ڏسي ڏاڍو مزو ايندو هو ۽ ڪيترو وقت پيا ڪڪرن کي ڏسندا هئاسين. پر جڏهن جهاز ۾ چڙهڻ جو اتفاق ٿيو ته ايترو سارو وقت ڪڪرن جي اندر ۽ ٻاهر جي ڪابه خبر نه. سو ڪجهه وقت ته ڏاڍو مزو آيو پر هر هر ڪڪرن ۾ مزو نه پيو اچي، ماڻهو ڀانئي ته جهاز جي ٻاهران سڀ ڪجهه ڏسان، سمنڊ، درياءَ، ٻيلا، جبل، شهر ۽ راتين جون روشنيون خاص ڪري امير ملڪن جي شهرن جون روشنيون جن کي ڏسيو ماڻهوءَ جو دماغ دنگ رهجيو وڃي ته ڪهڙير نه سهڻي ترتيب سان هيٺ روڊ، رستا ۽ ان تي روشنيون ٺاهيون آهن. سچ ته ڪي شهر هيٺ کان به مٿي رات جو روشنين جي ڪري وڌيڪ خوبصورت لڳن، ايفل ٽاور، ٽوڪيو ٽاور، امپائير اسٽيٽ بلڊنگ، زيورچ ۽ جدي جا تمام وڏا ڦوهارا ته ماڻهوءَ کي جهاز مان وسرن ئي نه. سو اسان به سين فرانسسڪو جي ڪڪرن مان ٻاهر نڪري گولڊن گيٽ برج ۽ ٻين پلين کي ڏسڻ ٿي چاهيو پر ڪڪرن جند نه ڇڏي ۽ اسان اڳتي نڪري وياسين. لاس اينجلس تائين فلائيٽ ڪا گهڻي دير نه لاٿي. اسان ڳالهين ئي ڳالهين ۾ لاسس اينجلس پهچي وياسين. ايئرپورٽ کان ٻاهر قاسم جتوئي نيڪر پاتل اسانجي انتظار ۾ بيٺو هو ۽ اسان گهر ڏانهن روانا ٿي وياسين. اسان جڏهن آمريڪا جي ٽوئر ۾ هئاسين تڏهن صدارتي ۽ سينيٽ جي اليڪشن جو چرچو هو. آمريڪا جي صدر جي عهدي لاءِ آمريڪا جي ان وقت صدر جارج بش ۽ سندس مخالفت ۾ بل ڪلنٽن بيٺل هئا. بل ڪلنٽن (Arkansas) آرڪانس اسٽيٽ جو گورنر پڻ هو. سندس شخصيت ۾ ڏاڍو اعتماد هو. منهنجو اندزو هو ته هي ماڻهو ضرور اليڪشن کٽي ويندو. بش جي اپوزيشن هونئن به ڏاڍي خراب هئي. جنهن جو خود هن پنهنجي ڪتاب ۾ تفصيل سان ذڪر ڪيو آهي. بش ۽ ڪلنٽن کان سواءِ آزاد اميدوار راس پيروٽ جيڪو آمريڪا جو امير ترين ماڻهو هو. سو اليڪشن ۾ پنهنجي آئڊورٽائيز تي پاڻيءَ وانگر پئسو وهائي رهيو هو. ۽ هن اليڪشن ۾ توقع کان وڌيڪ يعني اوڻويهه سيڪڙو ووٽ کڻي خود آمريڪي شهرين کي حيران ڪري ڇڏيو.
پاڻ سمجهندا آهيون ته رڳو هندستان ۽ پاڪستان ۾ خانداني سياست آهي. يعني هندستان ۾ گانڌي ۽ نهرو فئملي، پاڪستان ۾ ڀٽو ۽ نواز شريف فئملي، پر آمريڪا ۽ ٻين مغربي ملڪن ۾ ائين ڪونه هوندو. پر آمريڪا ۾ پڻ پاڻ وانگر پهريائين کان وٺي اڄ تائين اهو سلسلو هليو اچي. جنهن جا ڪجهه نمونا هن ريت آهن. يعني جارج بش صدر ته سندس ٻه پٽ گورنر ۽ وري سندس هڪ پٽ جارج ڊبليو بش صدر.
جان آدم (John Adams) صدر ته سندس پٽ جان ڪوئينسي آدم پڻ صدر ٿيو.
وليم ايڇ هيرسين (Willam-H-Harrison) صدر ته سندس پوٽو بنجمن (Benjamin Harrison) صدر.
جيمز مئڊيسن (Jamses Madison) صدر ته سندس سڳو سئوٽ زيچري ٽيلر (Zachary Taylor) صدر.
ٿيوڊر روز ويلٽ (Theodore Roosevelt) صدر ته سندس اڳو سئوٽ فرينڪن ڊي روز ويلٽ Fanklin-D-Roosevelt) صدر ٿيو.
جان ايف ڪئنيڊي صدر ته سندس ڀاءُ صدارتي اميداوار جي چونڊ هلندي قتل ٿي ويو. سندس ٻيو ڀاءُ هميشه سينيٽر چونڊجي ۽ اڄ به سينيٽر آهي. ڪئنيڊي فيملي جا فرد هر صدارتي اليڪشن ۾ سندس پارٽي جي اميدوار جي مدد ڪن ۽ انهن جي آمريڪي عوام ۾ تمام گهڻي عزت آهي.
( هي ڪتاب مون هڪ وقت نه پر ڪيترن ئي نشستن ۾ لکيو آهي، تنهن ڪري نوان پراڻا واقعا گڏ ٿي ويا آهن.)
هن سال يعني سال 2000ع جي آمريڪي صدارتي اليڪشن کي ڊيموڪريٽڪ پارٽي نالو ئي (Kennedy night) ڏنو هو. جنهن ۾ صدر بل ڪلنٽن نائب صدر الگور کان سواءِ ٻه مک مقرر هئا. ڪئنيڊي فئملي مان هئا يعني جان ڪئنيڊي جي واحد بچي ويل ڌيءَ ڪيرولين ڪئنيڊي ۽ سندس ڀاءُ يعني مساجوسيٽ رياست مان چونڊيل سينيٽر جن جي تقريرن ۾ رڳو سندن خاندان جا نظريه ۽ ڪارناما هئا. سو سائين خانداني سياست ۾ رڳو اسان جو نالو بدنام نه آهي، پر آمريڪا وارا اسان کان به اڳتي آهن. نه رڳو خانداني سياست پر جنس ۽ مذهبي ڪٽر پڻي جي به حد چئجي. يعني هندستان جهڙي ملڪ جو صدر مسلمان ۽ سک ٿي سگهي ٿو. يعني ڊاڪٽر ذاڪر حسين ۽ گياني ذيل سنگهه، سريلنڪا جي صدر عورت ٿي سگهي ٿي يعني مسز بندرانائيڪي، پر آمريڪا جي هاٿي ۽ گڏهه جي جنگ ۾ اها ڳالهه ناممڪن آهي. (ريپبلڪ هاٿي. ڊيموڪريٽڪ گڏهه پارٽي نشان) آمريڪا جا 43 ئي صدر هي قسم کڻي کڻي پنهنجي آفيس ڀيڙا ٿيا.
I do sotemnly swear (or offirm) that I will faithfully execute the office of president of the united states and will do the best of my abilities preserve, protect and defend the constitution of united states.

[b]آمريڪن صدر
[/b]
جارج واشنگٽن 1- George Washington:1789-1797
جان آدم 2-John Adams: 1797-1801
ٿامس جيفرسن 3- Thomas Jefferson:1801-1809
جيمس مئڊيسن 4-James Madison: 1809-1817
جيمس مونرو 5-James Monroe: 1817-1825
جان ڪئنسي آدم 6-Jahn Quincy Adams:1825-1829
ائنڊريو جئڪسن 7-Andrew Jackson:1829-1837
مارٽن وين برن 8-Martin van Buren:1837-1841
وليم هينري هوريسن 9-William Henry Harrison:1841-1845
جان ٽيلر 10-John Toylor:1841-1841
جيمس-ڪي-پولڪ 11-James k.Polk:1845-1849
زيچري ٽيلر 12-Zachary Taylor:1849-1850
ملرڊ فلمور 13-Millard Fillmore:1850-1853
فرئنڪن پائيرس 14-Franklin Pierce:1853-1857
جيمس بچنان 15-James Buchanan:1857-1861
ابراهام لنڪن 16- Abraham Lincoln:1861-1865
ائنڊريو جانسن 17- Andrew Johnson:1865-1869
پوليسس.ايس. گرانٽ 18-Ulysses S. Grant:1869-1877
روٿر فورڊ. بي. هيز 19- Rutherford B. Hayes:1877-1881
جيمس-اي- گيرفليڊ 20-James A. Grafield:
چيسٽر. اي. آرٿر 21- Chester A. Arthur:1881-181
گروور ڪليو لانڊ 22-Grover Cleveland:1885-1889
بينجمن.هيريسن 23- Benjamin Harrison:1889-1893
گروور ڪليو لانڊ 24-Grover Cleveland:1893-1897
وليئم مئڪنلي 25- William Mc kinley:1897-1901
ٿيوڊور روز ويلٽ 26- Theodore Roosevelt:1901-1909
وليئم. ايڇ. ٽئفٽ 27- William H. Taft: 1909-1913
وڊرو ولسن 28-Woodrow Wilson:1913-1921
وئرن. جي. هارڊنگ 29-Warren G. Harding:1921-1923
ڪالون ڪولج 30- Ca;vom Coolidge:1923-1927
هربرٽ سي هوور 31- Herbert C. Hoover:1929-1933
فرئنڪن دي روزوپلٽ 32-Franklin D.Roosevelt:1933-1945
هئري ايس ٽرومئن 33- Harry S.Truman:1945-1953
دوائيٽ ڊي آئزن هاور 34-Dwight D Eisenhower:1953-1961
جان ايف ڪئنيڊي 35-John F.Kennedy:1961-1963
لانڊن بي جانسن 36- Lyndon B. Johnson:1963-1969
رچرڊ ايم نڪسن 37- Richard M.Nixon:1969-1974
جيرالڊ فورڊ 38-Gerald R Ford:1974-1977
جميز ڪارٽر 39-James Carter:1977-1981
رونالڊ رينگن 40-Ronald W Reagan:1981-1989
جارج بش 41-George H. W. Bush989-1993
بل ڪنٽن 42-Willaim J Clinton:1993-2001
جارج ڊبليو، بش 43-George W. Bush:2001

[img]https://i.imgur.com/EGWZoWa.jpg[/img]

[img]https://i.imgur.com/Bqte8jp.jpg[/img]

[img]http://imageshack.com/a/img922/6608/Nx0PDM.jpg[/img]

يعني سڀ جا سڀ عيسائي ۽ انهن ۾ به صرف هڪ دفعو رومن ڪيٿولڪ جان ڪينيڊي چونڊجي آيو آهي. نه ته سڀ جا سڀ پروٽيسٽنٽ (Protestant) آهن. هن دفعي الگور پهريون ڀيرو پنهنجي ڪمزور پوزيشن جي ڪري ڪينڪٽي ڪٽ مان چونڊيل يهودي سينيٽر جوزف لبرمين کي نائب صدر لاءِ اميدوار بيهاريو. باقي رهيو جنس جو مسئلو ته ڪڏهن به ڪا عورت صدر يا نائب صدر منتخب نه ٿي آهي. هڪ ڀيري آمريڪي نائب صدر جي عهدي لاءِ عورت فرارو اليڪشن ۾ بيٺي هئي. پر کيس وڏي اڪثريت سان شڪست آئي. آمريڪي صدارتي اليڪشن به هڪ وڏي جوا ۽ مٿي جو سور آهي. مٿي جو سور ان ڪري جو آمريڪي صدرارتي اميدوار کي ڪيترن ئي مرحلن ۾ اليڪشن وڙهڻي پوي ٿي. اهو ان ڪري جو جيڪڏهن صدارتي اميدوار عام ووٽن ۾ کٽي به وڃي پر، رياستي پاپولر (Popular) ووٽن ۾ ڪري پوي ته عوام جي اڪثريتي ووٽن جي راءِ جي ڪابه اهميت نه ٿيندي ۽ گهڻاووٽ کڻندڙ اميدوار جو ٻيڙو ئي ٻڏو. اهڙو حشر هڪ نه پر گهڻائي ڀيرا آمريڪي اليڪشن ۾ ٿيو آهي. جنهن جا ڏنگيل اميداوار هي آهن.

سال = اميدوار جو نالو = انتخابي اداري جا ووٽ = عوام جا ووٽ = نتيجو

[img]http://imageshack.com/a/img921/3134/cOrHiJ.jpg[/img]

يعني اينڊريو جيڪسن، سيموئل جي ٽلڊن ۽ گروور ڪليو لينڊ عوامي ووٽن ۾ ته کٽيو پر انتخابي اداري جي ووٽن ۾ ڪامياب نه ٿيڻ ڪري هارائي ويا. صدارتي اليڪشن جي ڄاڻ سان گڏوگڏ ڪجهه سينيٽ بابت پڻ ٻڌو.
سن 1787ع ۾ آئين جوڙڻ واسطي ڪوٺايل ڪنوينشن ۾ آمريڪا جي وڏين ۽ ننڍين رياستن جي وچم ٿيل ”عظيم عهد نامي“ (Great Compromise) جي نتيجي ۾ ڪانگريس ٻن ايوانن ۾ ورهائي وئي. 1- ايوان نمائند گان (House of Representatives) 2- سينيٽ (Senate). ايوان نمائندگان ۾ ميمبرن جو تعداد رياستن جي آدمشماري مطابق مقرر ٿيو. جڏهن ته سينيٽ ۾ ميمرن جو تعداد سمورين رياستن جو برابر آهي. رياست ۽ حڪومت هلائڻ لاءِ گهربل ڪمن جهڙوڪ. جنگ جو اعلان، لشڪر جو انتظام، ٽئڪسن جي مقرري، ڏوڪڙ اڌارڻ، سڪو ٺاهڻ، واپار جو انتظار ۽ حڪومت جي ڪمن ڪارين لاءِ قاعدن ۽ قانونن جوڙڻ جي ذميواري آئين موجب ٻنهي ايوانن کي هڪ جيتري سونپيل آهي. ملڪي ۽ غير ملڪي معاهدن ۽ نامزدگين بابت راءِ ۽ صلاح مصلحت ڪرڻ جو خصوصي اختيار سينيٽ کي حاصل آهي. آئين موجب سينيٽرن لاءِ هي شرط آهن. انهن جي عمر گهٽ ۾ گهٽ 30 سال هجي. اهي آمريڪي شهري ۽ چونڊ سان واسطيدار رياست جا رهاڪو هجن. اصل ۾ رياستي اسيمبلين کي سينيٽر چونڊڻ جو اختيار آئيني طور حاصل هو. پر سن 1913ع ۾ آئين ۾ ٿيل ترميم سترهن موجب سينيٽرن جي عوام طرفان سڌي چونڊ جو قاعدو نافذ ڪيو ويو. سن 1789ع ۾ ايوان نمائيندگان عوام لاءِ پنهنجا دروازا کوليا. تڏهن کان چند سالن لاءِ نيويارڪ ۽ فلاڊيلفيا ۾ ڪوٺايل سينيٽ جا اجلاس مخفي طور منعقد ڪيا ويا. سينيٽرن کي اها توقع هئي ته بنيادي طور تي اهي صدر جي مشاورتي مجلس طور ڪم ڪندا ۽ آئين ۾ گهربل ترميم ڪرڻ جا مجاز به اهي هوندا ۽ ڪانگريس جي بلن ۾ به گهربل ترميم ڪرڻ جا اختيار کين حاصل هوندا. عوامي دٻاءُ سينيٽ جي همت افزائي ڪئي ته اها سينيٽ ۾ هڪ وزريٽرس گيلري قائم ڪري ۽ اها 1795ع ۾ معائنه ڪارن لاءِ کولي وئي.
جڏهن 1800ع ۾ وفاقي گادي فلا ڊيلفيا کان نئين بنايل ضلعي ڪولمبيا ڏانهن منتقل ٿي ته اتي ڪانگريس جي ٻنهي يعني سينيٽ توڙي ايوان نمائند گان ۾ عوام لاءِ گيلريون مهيا ڪيون ويون.
1830ع واري ڏهاڪي دوران سينيٽ ۾ آمريڪي قوم جا وڏا سياسي مدبر ۽ عظيم مقرر موجود رهيا، جن سينيٽ جي ايوان ۾ ڊينئل وييسٽي، هينري ڪلي، جان ڪيلهون ۽ ٻيا شامل هئا. هڪ فرينچ مبصر جنهن سينيٽ جو دورو ڪيو. تنهن پنهنجي تجزيي ۾ ڄاڻايو ته آمريڪي سينيٽ انهن هوشيار وڪيلن، ممتاز سالارن، داناءَ قاضين ۽ پارليامينٽ ۾ ٿيندڙ مباحثن ۾ سڀ کان مٿانهون آهي.
هنن ڏهاڪن دوران سينيٽ وفاقي اختيار بمقابله رياستي حقوق ۽ ملڪي سرحدن اندر وڌندڙ غلاميءَ واري رجحان بابت مسئلن کي حل ڪرڻ لاءِ پاڻ پتوڙيو پر صورت حال موجب مناسب سمجهوتي يا ٺاهه لاءِ ٿيندڙ ڪوششون ناڪام ٿيون ۽ آمريڪي قوم خونريزي، گهرو لڙائي ۽ افراتفريءَ جو شڪار ٿي وئي.
سن 1859ع ۾ سينيٽ پنهنجي نئين ۽ ڪشادي عمارت ۾ منتقل ٿي. 1861ع ۾ آمريڪي وفاق ۾ شامل ڏکڻ وارين رياستن جي وفاق کان جدا ٿيڻ سبب اتان جي چونڊيل سينيٽرن استعيفا ڏني جنهن ڪري سينيٽ جي ميمبرن جو تعداد گهڻو گهٽ ٿيو. نتيجي طور نئين ريپبلڪن پارٽي کي سينيٽ ۾ اڪثريت حاصل ٿي. گهرو لڙائي ۾ شامل ٿيندي انهن سينيٽرن جو صدر اينڊريو جانسن سان ٽڪر ٿي پيو. جيڪي ڏکڻ وارين رياستن ۾ وڏي پئماني تي تعمير نو جا خواهان هئا.
صدر اينڊريو ابراهام لنڪن وارين پاليسين کي اختيار ڪيو. انهيءَ تضاد سبب سينيٽ ۾ صدر کي هٽائڻ لاءِ باقاعدي مقدمو هليو. جتي هو فقط هڪ ووٽ وڌيڪ حاصل ڪرڻ سبب صدارت جي عهدي تان دستبردار ٿيڻ کان بچي ويو. حالتن ان جي پيش نظر اوڻيهن صديءَ جي باقي عرصي دوران ڪمزور صدرن جو انتخاب اينڊوريو جانسن جي مماثلت سان جاري رهيو ۽ انهيءَ دور ۾ سينيٽ سرڪار جي طاقتور ترين اداري طور قائم رهيو. سينيٽرن جو دليل اهو هو ته انتظاميه، آئين ساز ادارن جي ماتحت هئڻ گهرجي ۽ صدر سمورو ڪم ڪانگريس جي جوڙيل قاعدن ۽ قانونن کي نافذ ڪرڻ ۽ انهن تي عمل ڪرائڻ تائين محدود هجي. ويهين صديءَ جي شروعات ۾ طاقتور صدر روز ويلٽ ۽ ودرو ولسن سينيٽ جي بالادستيءَ کي چئلينج ڪيو ۽ طاقت جو توازن وائيٽ هائوس ڏانهن منتقل ٿيو. تنهن هوندي به سينيٽ انهيءَ ورسيلز واري معاهدي کي رد ڪندي صدر وڊرو ولسن کي سندس حڪومت جي آخري ڏينهن ۾ وڏو سياسي ڌڪ رسايو. جنهن معاهدي تحت پهرين عالمي لڙائي ختم ٿي ۽ ليگ آف نيشنس (League of Nations) قائم ٿي. 1930ع واري ڳڻڳوت واري صورتحال جي درميان صدر فرينڪلن روز ويلٽ جي ملڪي اڏاوت سڌارن ۽ ڇوٽڪاري واري نئين پروگرام جي لاءِ سينيٽ مثبت موٽ ڏني. سينيٽ جي تاريخ ۾ بي مثال قانون سازي جي عمل وفاقي حڪومت جي ڍانچي. سائيز ۽ حيثيت کي واضح طور بدلائي ڇڏيو.
1937ع ۾ سينيٽ صدر روز ويلٽ جي انهيءَ تجويز کي رد ڪيو ته سپريم ڪورٽ ۾ من پسند ماڻهو مقرر ڪيا وڃن ۽ سخت مايوسيءَ سبب روز ويلٽ جي عالمي پاليسين ۾ گهٽتائي ٿي.
1941ع ۾ پرل هاربر بندر تي حملي جي نتيجي ۾ راءِ عامه تيزيءَ سان تبديل ٿي ۽ سينيٽرن جنگي حڪمت عمليءَ خلاف جلوس ڪڍيو ۽ نعرا هنيا ته سياست پاڻيءَ جي دنگ تي رڪجي وڃي ٿي. جنهن ۾ آمريڪي خارجه پاليسي ۾ هڪ نئين جذبي جو اظهار ٿيو جنهن ۾ سرڪاري موقف سان کليل اختلاف هو. 1946 ع ۾ سينيٽ جي تاريخ ۾ وڏي تبديلي آئي جڏهن سينيٽ آئين جي نئين ترتيب لاءِ هڪ ٺهراءُ بحال ڪيو جنهن سان ڪميٽي سسٽم کي نئين شڪل ملي ۽ سينيٽرن ۽ سندن ڪميٽين جي ڪم ڪار لاءِ پيشور ملازم مقرر ڪيا ويا. قومي بچاءُ واري پروگرام غير ملڪي امداد ۽ آمريڪا جي اتحادين جي مدد ڪرڻ وارن ڪمن ۾ اضافي ٿيڻ سبب ۽ سرد جنگ جي ڪري آئين سازي ۾ گهڻو اضافو ٿيو.1950ع واري ڏهاڪي دوران سينيٽ شهري حقن بابت پاليسين تي سخت مباحثن ۾ ڦاٿل رهي. جنهن طويل ڏچو برپا ڪيو. پر نيٺ هڪ يادگار قانون شهري حقن وارو ايڪٽ 1964ع ۾ پاس ڪيو ۽ 1965ع ۾ ووٽ ڏيڻ جي حق وارو ايڪٽ پاس ڪيو. ويٽنام واري جنگ ۾ آمريڪا جي ملوث هئڻ تي پڻ سينيٽ ٻن حصن م ورهائجي وئي. جيتوڻيڪ سينيٽرن 1964ع ۾ پرجوشيءَ سان گلف آف نونڪن ٺهراءُ درست ڄاڻايو پر انهي جي نفاذ جي مخالفت ڪيائون . ۽ ان کي منسوخ ڪرڻ لاءِ ووٽ ڏنائون. خارجه پاليسي بابت صدر کي حاصل وڌيڪ اختيارن تي سينيٽ کي لاحق ڳڻتيءَ جي پيش نظر هڪ نئون قانون (War power act of 1973) سينيٽ طرفان تشڪيل ڏنو ويو. جنهن موجب ڪنهن به لڙائيءَ لاءِ آمريڪي فوجون موڪلڻ لاءِ ڪانگريس جي تصديق ۽ نوٽيفڪيشن جو پڌرو ٿيڻ لازمي هو. 1972ع ۾ پيدا ٿيل واٽر گيٽ واري چوري ۽ صدارتي مهمن ۾ ٿيل بيقائدگين جي جانچ پڙتال لاءِ سينيٽ هڪڙي ڪاميٽي تشڪيل ڏني، جنهن جي اڳواڻي اتر ڪيرولينا وارو سينيٽر سام اورن ڪري رهيو هو. تنهن جي رپورٽ جي بنياد تي صدر رچرڊ نڪسن کي مجبورن استعيفا ڏيڻي پئي.انهيءَ کان پوءِ به سينيٽ صدر جي اختيارن سان پنهنجو توازن برقرار رکندي اچي ۽ بعض صدارتي قدمن جي حمايت به ڪندي اچي ته انتظاميا واري شعبي تي ڪرڙي نظر پڻ رکندي اچي. هن تپاس ڪرڻ ۽ توازن برقرار رکڻ وارو نظام جيڪو آئين ٺاهيندڙن جي ذهن محسوس ڪيو. آمريڪا واري نمائنده جمهوريت ۾ ٻه سئو سالن کان وڌيڪ وقت کان وٺي برقرار آهي.
قاسم اسان کي پاڪستان مان آيل فون ۽ نياپن جي باري ۾ ٻڌايو ته ڪنهن ڪنهن فون ڪيو ۽ ڪهڙا ڪهڙا حڪم توهان لاءِ هئا. تنهن جي تفصيل ٻڌائڻ کان پوءِ هن اسان کي گهر ڀيڙو ڪيو. هاڻي اسان وٽ آمريڪا ۾ رهڻ لاءِ صرف هڪ رات ۽ هڪ ڏينهن بچيو هو. جنهن کي اسان سٺي نموني گذارڻ ٿي چاهيو.
هاليڊي ان جي سوٽ نمبر 323 جي ڊريسنگ ٽيبل تي ويٺل برندا ميڪ اپ ڪندي پنهنجي ڀڳل ٽٽل انگريزي ۾ ٻڌايو ته هو اصل ميڪسيڪو جي آهي. پر ڪجهه وقت کان آمريڪا ۾ رهندي آهي. سندس منهن منهانڊا ملوڪڙا هئا. پر پاڻ بدن ۾ ڀريل هئي. سندس گهنڊيدار وڏن وارن ماڻهوءَ کي مست ڪري ٿي ڇڏيو. سندس وارن جي خوشبوءَ ۾ ڄڻ ته نشو سمايل هو. جنهن جي سرهاڻ سڄي ڪمري کي خوشبو سان واسي ڇڏيو هو. سندس گهاٽن وارن تي مٿو رکي پوءِ اياز چواڻي ته :
ڪنهن ڪاري چڳ تي رات کٽي،
ڪنهن ڳاڙهيءَ ڳل تي باک ڦٽي.
ائين وقت ڪٽيو ائين عمر لٽي،
سڀ سانگ سجايو آ پيارا!!
سندس مرمرين بدن کي اکيون ڏسيو ڏسيو پيو ٺرن. پاڻ مون کي چيائين ته گلاس ٺاهي ڏيان. مون چيس ته تنهنجي هٿن جو ٺهيل گلاس وري شايد نه به نصيب ٿئي. پاڻ کلي گلاس ٺاهي کڻي اچي منهنجي اڳيان رکيائين ۽ پاڻ سگريٽ دکايائين ته سگريٽ جو گول گول دونهون. سندس چهرو ڇهي رهيو هو ۽ ڊريسنگ ٽيبل جي روشنين ۾ اهو نظارو ڏاڍو وڻندڙ لڳي رهيو هو. برندا پنهنجو فون نمبر مونکي ڏيندي چيو ته توهان جي هڪ فون تي اچي حاضر ٿيندس.
مون سندس گول ڳاڙهن سڻڀن ارهن ۾ نهاريندي کيس ٻڌايو ته اڄ رات اسين واپس لنڊن وڃي رهيا آهيون. پاڻ چئين ته پوِءِ ڇا آهي. جڏهن به اچو هت پنهنجون روح رچنديون ٿينديون رهنديون. کيس ڪهڙي خبر ته آمريڪا اسان لاءِ ائين آهي جيئن جنت جو ديدار. پاڻ ڊريسنگ ٽيبل تان اٿي ڦر موٽڙي جيان ڦرندي منهنجي هنج ۾ اچي پئي ته مون کي حافظ شيرازيءَ جو هي شعر ياد اچي ويو.
گرچه پيرم، تو تنگ در آغوش گير،
که صبح گاهي زڪنار تو جوان پر خير ۾.
”جيتوڻيڪ پوڙهو آهيان پر جي تون رات ڀر پنهنجي آغوش ۾ ويهاريم ته جيڪر صبح تائين تنهنجي محبت جي ڪري جوان ٿي اٿان.“
مون محسوس ڪيو ته سندس شرير ۾ ڀنڀوريءَ جيان شوخيون ۽ اڙٻنگايون هوريان هوريان مچي مچ ٿي رهيون آهن. سندس سونهن چوڏهين جي چانڊاڻ وانگيان چمڪي ماکي جي لار وانگر منهنجي شرير ۾ سمائجي وئي. ڪوڙڪي ۾ کنڀي ڦاٿل هن هرڻي جي ڪجلين اکڙين ۾ جڏهن نهاريم ته سندس چوخيون ۽ اڙ ٻنگايون ٿڌيون ٿي چڪيون هيون. سندس ڪونج جهڙي ڳچيءَ جون جوان اڀريل نسون آهستي آهستي سن ٿي رهيون هيون. هوءَ اڏري واپس پنهنجي ماڳ ڏانهن هلي وئي. ۽ آئون ڏسندو ئي رهيس. سندس ڏنل فون نمبر ڦاڙي پنهنجي جڳهه ڏانهن روانو ٿي ويس.
ٻي ڏيهاڙي صبح جو سوير آئون، حمزه ۽ قاسم برٽش ايمبيسي لاءِ روانا ٿياسين. جتي حمزه خان لاءِ انگلينڊ جي ويزا وٺڻي هئي. ڇو ته حمزه وٽ انگلينڊ هڪ دفعو گهمڻ لاءِ ويزا هڻي جيڪا ختم ٿي چڪي هئي. اسان واپس پاڪستان نه پر لنڊن ۾ رهي پوءِ وايا دبئي پاڪستان ٿي وڃڻ چاهيو. قاسم اسان کي اچي برٽش سفارت خاني ڀيڙو ڪيو. جيڪو جدا ڪنهن بنگلي ۾ نه پر هڪ وڏي بلڊنگ اندر ڪجهه ڪمرن تي قائم هو، جتي ڪابه رش ڪانه هئي. اتي فوٽن ڪڍڻ لاءِ ڪئميرا به پيل هئي، جتي ماڻهن خود فوٽو ڪڍي پي فارمن تي هنيا ۽ اسان به ائين ڪيو. ويزا جي دريءَ تي هڪ محترمه ويٺي هئي، جنهن کي حمزه خان سندس سينيٽ جو ڪارڊ ڏيکاريو ۽ سڄي ماجرا ٻڌائي. پر مائي صفا لائين تي نه پئي آئي. چيائين توهان اهو سڀ ڪجهه پنهنجي ملڪ ۾ ڪري اچو ها. هت ڇو؟ تمام گهڻي پڇ پڇان کان پوءِ ويزا هڻي ڏنائين. هونئن به ماڻهو هر ڪم يعني ويزا ايئر ٽڪيٽ وغيره پنهنجي ئي ملڪ ۾ لڳرائي پوءِ ٻاهر وڃي نه ته ڏاڍو مسئلو ٿو ٿئي. گهمڻ ڦرڻ ته ڇٽو مرڳو ماڻهو ڏچي ۾ اچيو وڃي. اسان ٻاهر نڪري اتي ويجهو هڪ وڏي سپر مارڪيٽ ۾ آياسين.
ڪئليفورنيا رياست ۾ دنيا جون وڏي ۾ وڏيون سپر مارڪيٽون آهن. ۽ ڪئليفورنيا رياست جي اها به هڪ انفراديت ۽ سڃاڻ آهي. مون ۽ حمزه خان ڪجهه سامان خريد ڪيو ۽ هڪ رسيپشنسٽ يا سيل گرل کي حمزه خان اجرڪ تحفي طور ڏني جيڪا هن خوشيءَ سان قبول ڪئي.
اسان شهر جا چڪر هڻندا اچي گهر پهتاسين. ڪئليفورنيا جي امير رياست، اسان تي رڳو سندس سهڻن شهر لاس اينجلس، سن فراسيڪو، سين ڊياگو ۽ سهڻين ٽيچز ان ۾ قائم هالي ووڊ، ڊزني لينڊ، يونيورسل اسٽوڊيو ۽ گولڊن گيٽ برج جي ڪري سڃاڻون، پر ڪئليفوريا جي هڪ ٻي به سڃاڻپ آهي. جيڪا آهي هڪ تمام وڏي ڊيري فارمنگ، باغات، سبزين ۽ زراعت تي قائم هي رياست آمريڪا جي پنجن پهرين نمبر زرعي رياستن ۾ به پهريون نمبر آهي يعني:
1- ڪئليفورنيا
2- ٽيڪساس
3- آئيئوا
4- نيبراسڪا
5- الينيوسن
سڄي ملڪ جي اڌ کان به وڌيڪ ڊيري، ميوات ۽ ڀاڄيون پيدا ڪندڙ هي رياست پنجاهه سالن کان به مٿي پنهنجي اها حيثيت برقرار رکيو اچي.
جيئن ته اڄ رات جو اسان جي لنڊن لاءِ پرواز ڪنفرم هئي پر تڏهن به آياٽا جي اصولن مطابق اسان کي چوويهه ڪلاڪن جي اندر وري به ايئر لائين کي فون ڪري ٻڌائڻو هو ته اسان اڄ لنڊن اسهي رهيا آهيون. جنهن پڻ ڪمپيوٽر کان معلوم ڪري اسان کي ٻڌايو ته توهان جون لنڊن لاءِ سيٽون ڪنفرم آهن اسان توهان جي انتظار ۾ هونداسين. اسان گهر پهچي ڪجهه دير آرام ڪري پوءِ پنهنجو سامان سهيڙي قاسم کان موڪلائي نظام سان گڏ سندس ڪار ۾ ايئرپورٽ روانا ٿياسين جيڪو نظام الدين جي گهر جي بلڪل ويجهو هو. آمريڪا ڇڏيندڙن مسافرن کان آمريڪا وارا نه اميگريشن نه ڪسٽم جو پڇن. چي اسان کي هن کي روڪڻو ته ڪونهي جيڪو به هن ملڪ مان نڪري سو سٺو ، سا دير ته لڳي ئي ڪانه.
جهاز جي اڏام جو اعلان ٻڌي اسان نظام کي ڀاڪر پائي سندس لک ٿورا مڃي موڪلايو. جنهن آمريڪا جهڙي ملڪ ۾ اسان کي هيترو وقت ڏنو ۽ پڻ هزارين ڊالر اسان تي خرچ ڪيا. پنهنجي ملڪ ۾ ته ائين ڪرڻ سولو آهي. پر ٻاهرين ملڪ ۾ جتي ماڻهو وڃي ئي پئسو ڪمائڻ ٿو ات ايئن ڪرڻ ڏاڍو ڏکيو آهي. پر نظام جو ڪجهه ڪيو اهو قرض اسان کان لاهڻ ناممڪن آهي. صرف لفظن سان اهو بيان ڪري سگهون ٿا ۽ وڙ ڪري مون کي اهو به چيائين ته توهان ٻه ماڻهو آمريڪا موڪليو آئون کين ڪنهن نه ڪنهن ڌنڌي سان لڳائي ڇڏيندس. اسان سندس معصوم چهري کي ڏسي.
ٿورا نه ٿورا، مون تي ماروئڙن جا،
ڀلايون ۽ ڀيرا، ڳڻي ڳڻيندس ڪيترا.
شاهه لطيف جو مٿيون بيت دل ئي دل ۾ جهونگاريندو جهاز ڀيڙا ٿياسين. آمريڪن ائير لائين جو هي (Wide body) ويڪرو جهاز مسافرن سان ڀريو پيو هو. ٿوري دير ۾ سندس ڦيٿا رن وي تي ڊوڙڻ لڳا. پر آهستي آهستي سندس آواز بند ٿي ويو ۽ اسان آمريڪا جي هوائن ۾ پهچي لنڊن ڏانهن رخ ڪيو، جنهن جي پهچڻ ۾ اڃان سڄا سارا نو ڪلاڪ پيا هئا.