شخصيتون ۽ خاڪا

لينن : جنهن تقديرون مٽايون

هي ڪتاب “لينن : جنهن تقديرون مٽايون” نامياري ليکڪ ۽ پبلشر يوسف سنڌيءَ پاران ترجمو ڪيو ويو آهي.
لينن جنهن لفظي طرح نه پر عملي طرح انسان ذات جي تاريخ ۾ هڪ نئين دؤر جي شروعات ڪئي ۽ انساني تاريخ جي قافلي کي سندس گَسن کان واقف ڪيو، جنهن جي ڳولا ۾ وقت جي پيچري تي صدين کان ڌوڙ اُڏي رهي هئي. انسانن جو اهو هڏ ڏوکي روس جي اشتراڪي انقلاب جو قائد ۽ سڄي دنيا جي پورهيتن ۽ مزدورن جو استاد ۽ اڳواڻ ولادي ميرايليچ اوليانوف (لينن) هو.
  • 4.5/5.0
  • 2564
  • 1372
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • يوسف سنڌي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book لينن : جنهن تقديرون مٽايون

5. پنجون حصو

ڏهن سالن جي جلاوطنيءَ کانپوءِ 3 اپريل 1917ع تي لينن جڏهن پيٽروگراڊ ۾ داخل ٿيو ته انقلاب جي جذبي سان سرشار روس جي مزدورن ۽ فاتح عوام پنهنجي اڳواڻ جو زبردست آڌرڀاءُ ڪيو. پيٽروگراڊ پهچندي ئي هن روس جي نئين صورتحال جي باري ۾ پنهنجو مشهور ‘اپريل جو نظريو’ (April thesis) پيش ڪيو. ان لکڻيءَ انهن تاريخ ساز گهڙين ۾ پارٽيءَ کي صحيح رستي تي هلڻ جو موقعو فراهم ڪيو. ان دستاويز ۾ لينن فيبروريءَ جي بورزوا جمهوري انقلاب کي سوشلسٽ انقلاب ۾ تبديل ڪرڻ ۽ سياسي اقتدار کي بورزوا طبقي جي هٿن مان پورهيت طبقي جي هٿن ۾ منتقل ڪرڻ جو هڪ قابل عمل پروگرام پيش ڪيو. ان زماني ۾ لينن جي ذمي پارٽيءَ جي مرڪزي ڪميٽيءَ جي رهنمائي، پراواد جي ادارتي بورڊ جي رهنمائي ۽ پيٽروگراڊ جي بالشويڪن جي رهنمائيءَ جو فرض سونپيو ويو. پيٽروگراڊ ۾ ئي لينن پيٽروگراڊ شهر ۽ سڄي روس جي سماجي جمهوريت پسند ليبر پارٽيءَ جون ڪانفرنسون ڪوٺايون، ۽ مزدورن، سپاهين ۽ ملاحن جي عظيم جلوسن کي به خطاب ڪيو. جڏهن روس جي هارين جي نمائندن زرعي جاگيرن تي فوري قبضي ڪرڻ جو پروگرام پيش ڪيو. هُن مزدورن ۽ غريب هارين جي آزاد ۽ خودمختيار تنظيم جي ضرورت تي پڻ زور ڏنو ۽ مختلف تقريرن ۾ هٺ عبوري حڪومت جي انقلاب دشمن پاليسين کي به وائکو ڪيو، عبوري حڪومت اها حڪومت هئي، جيڪا انقلاب جي ڏينهن ۾ قائم ڪئي ويئي هئي. هُن منشويڪن ۽ سوشلسٽ انقلاب پرستن جي ان ٻٽي ڪردار تان به پردو لاٿو، جنهن جو مظاهرو حڪومت سان سمجهوتي بازيءَ جي ذريعي ڪري رهيا هئا. لينن کليل لفظن ۾ هي ٻُڌايو ته هارين ۽ مزدورن جي سوويتن جي هٿن ۾ ئي اقتدار جي منتقلي روس کي ان بحران مان ڇوٽڪارو ڏياري سگهي ٿي، جنهن ۾ بورزوا طبقي جي طويل بالادستيءَ ملڪ کي ڦاسائيءَ ڇڏيو هو.لينن جا اهي خيال هوريان هوريان هارين، مزدورن، ۽ سپاهين کي متاثر ڪرڻ لڳا. ۽ سندس گهڻائي بالشويڪن جي حامي بنجندي ويئي ۽ انهن طرفان لينن کي بي شمار خط ملڻ لڳا، جن ۾ هن جي فڪر سان اتفاق جو اظهار هوندو هو ۽ هن جي پاران جنگ ۾ شرڪت جو عزم ظاهر ڪيل هوندو هو.
عبوري بورزوا حڪومت لينن ۽ بالشويڪن جي باري ۾ عوام کي گمراهه ڪرڻ لاءِ من گهڙت افواهن پکيڙڻ جي هڪ مهم هلائي ايتري قدر جولاءِ ۾ هن جي گرفتاريءَ جا احڪام به جاري ڪري ڇڏيا ۽ هن جي جان وٺڻ جون به سازشون ڪرڻ لڳي. پر روس جي بهادر انقلابي عوام پنهنجي عظيم اڳواڻ جي زندگيءَ جو تحفظ ڪيو، مرڪزي ڪميٽيءَ جي فيصلي تحت لينن زير زمين هليو ويو ۽ رازلف ڍنڍجي ڪناري هڪ جهوپڙيءَ ۾ روپ بدلائي رهڻ لڳو. ان هنڌ رهي لينن پنهنجو ڪتاب ‘رياست ۽ انقلاب’ لکي پورو ڪيو، پر ڪجهه ڏينهن کانپوءِ ان هنڌ رهڻ به خطري کان خالي نه رهيو ۽ لينن باهه وسائيندڙ جو ويس بدلائي فن لينڊ هليو ويو. فن لينڊ ۾ هڪ ڳجهي هنڌ تان هُن پارٽيءَ جي ڇهين ڪانگريس جي قيادت ڪئي. جيڪا جولائي ۽ آگسٽ جي مهينن ۾ پيٽروگراڊ ۾ منعقد ٿي. ڪانگريس لينن جي خلاف حڪومتي ڪارروائين جي مذمت ڪئي ۽ کيس عدالت ۾ پيش ٿيڻ جي احڪامن کي نظرانداز ڪرڻ جي هدايت ڪئي. ڪانگريس عوام کي هدايت ڪئي ته هو انقلاب دشمن بورزوا ۽ جاگيردارن جي اقتدار جو هٿياربند جدوجهد جي ذريعي خاتمو ڪن. ڇو ته هاڻي پورهيتن جي لاءِ پر امن طريقي سان اقتدار تي قبضو ڪرڻ ممڪن نه رهيو هو. 1917ع جي خزان ۾ انقلابي بحران مڪمل ٿي چڪو هو ۽ وقت اچي ويو هو ته پرولتاري طبقو انقلاب برپا ڪري، ان وقت انقلاب جي قيادت ڪرڻ لاءِ لينن غير قانوني طور تي پيٽرو گراڊ موٽي آيو، آڪٽومبر جي ڏهين ۽ سورهين تاريخن تي پارٽيءَ جي مرڪزي ڪميٽيءَ هٿياربند جدوجهد جي امڪانن تي غور ڪيو ۽ لينن جي تجويز مطابق هٿياربند جدوجهد جي تاريخ ساز قرارداد منظور ڪئي. ان قرارداد جي فقط ڪمينف ۽ زنووي اف مخالفت ڪئي ۽ ٽراٽسڪيءَ جدوجهد جي حق ۾ ڪا به ڳالهه نه ڪئي، پر هن زور ڏنو ته هٿياربند جدوجهد کي سوويتن جي ٻي ڪانگريس تائين ملتوي ڪيو وڃي. پر پارٽيءَ لينن جي تجويز کي پسند ڪيو، ڏهين آڪٽومبر تي پولٽ بيوروجي چونڊ ڪيائين ۽ 16آڪٽومبر تي جدوجهد جي رهنمائيءَ لاءِ انقلابي فوجي مرڪز جي به چونڊ ڪيائين. لينن زور ڀريو ته سوويتن جي ٻي ڪانگريس کان پهرين هٿياربند جدوجهد جي شروعات ڪئي وڃي. تنهنڪري 24 آڪٽومبر تي ڪانفرنس شروع ٿيڻ کان هڪ ڏينهن اڳ ان جدوجهد جي شروعات ٿي ۽ 25 آڪٽومبر تي يا جديد ڪئلينڊر مطابق 7نومبر تي روس جو عظيم اشتراڪي انقلاب برپا ٿي چڪو هو. جنهن سڄي دنيا جي تاريخ ۾ هڪ نئين دور جي شروعات ڪئي، ان ڏينهن انسانيت جو قافلو هڪ نئين دور ۾ داخل ٿيو، انسان جو انسان تي غلبي جي خاتمي جي دور جي شروعات ٿي ۽ پورهيت طبقي جي هٿن ۾ اقتدار جي منتقليءَ جو ڪم پورو ٿيو. ان عمل جي رهنمائيءَ ولادي مير اوليانوف ڪئي، جيڪو روس جو عظيم انقلابي اڳواڻ ۽ پورهيتن جو استاد عظيم لينن بنجي چڪو هو.
*