12
“تمام جلد” مون کلي وراڻيو
“Good اسسٽنٽ ڊائريڪٽر جي پوسٽ خالي آهي ۽ مان چاهيان ٿي ته ان پوسٽ تي صرف تون هجڻ گهرجي”
“انشاء الله ۽ مون کي خوشي ٿي آهي ڪائنات ته تون مون تي ايترو اعتماد ٿي ڪرين”
“اعتماد ته آهي” هن منهنجي ٻيئي هٿ پنهنجن هٿن ۾ جهليندي چيو
“ته پوءِ هاڻي مون کي اجازت”
“هونهو............ دل ته نه ٿو چوي پر ان واعدي تي ته تون سڀاڻي ضرور ايندئ؟”
“بلڪل مان اينديس”
“Ok خدا حافظ”
“خدا حافظ”
ڪائنات کان موڪلائي مان گهر پهتس ان وقت گهر پهچندي تقريبن ٻه ٿيا هئا. امي پڇيو ته مان ڪيڏانهن ويل هيس، کيس ڪائنات بابت سمورو تفصيل ڏنل Sweet Home جوائن ڪرڻ لاءِ به ٻڌايومانس.
“ڪهڙي ضرورت آهي “Sweet Home” جوائن ڪرڻ جي؟”
“امي هونئن به مان سڄو ڏينهن گهر ۾ Free ٿي رهان. سٺو آ ته جوائن ڪيا Time سٺو پاس ٿي ويندو”
“۽ ماڻهو ڇا چوندا......؟ ته ڪجهه ڏينهن ڌي گهر ۾ ڇا اچي ويٺن نياڻيءَ کي ٻه گرهه ماني به نه کارائي سگهيا جو نوڪريءَ جي ضرورت پئجي ويس؟
امي کي هميشه جيان “ماڻهن” جو اونو کائي رهيو هو.
“امي هي نوڪري مان پئسن لاءِ ڪونه ٿي ڪيان، مان ڪائنات کي ڪابه پگهار ڪونه وٺنديس مان صرف پنهنجي سِر خلقِ خدمت ٿي چاهيان”
“تون ته خلقِ خدمت ٿي چاهين “ماڻهو” ته اِها ڳالهه نه سمجهندا نه .......؟”
“اف ماڻهو ....... ماڻهو ........ توهان کي صرف ماڻهن جي ڳڻتي، ماڻهو هيئن چوندا ماڻهو هونئن چوندا آخر ماڻهن جو وڃي به ته ڇا ...؟ اسان جي زندگي آ جيئن چاهيون تيئن گذاريون. هونئن به توهان جا “ماڻهو” ته ڪنهن به ڳالهه ۾ راِضي نه آهن رهندا پوءِ اهڙن “ماڻهن” جو خيال ڇو ڪجي جيڪي نه ڪنهن جي خوشيءَ ۾ خوش نه ڏکن کي ونڊين”
“پنهنجي پپا کان پڇيو اٿئي”
اميءَ “ماڻهن” کان پوءِ پپا جو ڊپ ڏنو
“اڃا ته نه پڇيو آهي پر مون کي يقين آهي ته پپا منع نه ڪندا، هُو روشن خيال انسان آهن” ۽ ٿيو به ائين جڏهن رات جي مانيءَ تي پپا کي Sweet Home جو ٻُڌايم ته ڏاڍا خوش ٿيا ۽ چيائيون ........
“اِها ته تمام سٺي ڳالهه آهي ته تون هنن يتيم بي سهارا ٻارڙن لاءِ ڪجهه ڪرڻ ٿي چاهين؟”
“ڏٺوَ امي...! پپا کي ڪوبه اعتراض ڪونهي.” ۽ پپا مون ڏي پيار مان نهاري ڏٺو.
“پپا واقعي به هڪ عظيم انسان آهن هنن ننڍپڻ کان وٺي ڪڏهن به هڪ لمحي لاءِ به مون کي اِهو احساس نه ڏياريو هو ته هُو منهنجا ماٽيلا پي آهن نه ته شايد سندن منفي رويه سان مان ڪڏهن به survive ڪري نه سگهان ها، ۽ هڪ احساسِ محروميءَ ۾ اچي وڃان ها.
ٻارن کي منظم ڪرڻ ۾ والدين جو وڏو حصو ٿو ٿئي، ننڍپڻ ٻارن جي زندگيءَ جو خوشگوار ترين ۽ بي فڪري وارو دور هوندو آهي ۽ مون کان ته ان دور ۾ ئي بابا جي آڱر ڇڏائجي ويئي هئي، اُهو کيڏڻ ۽ کلڻ وارو دور هو جيڪو منهنجو محرومين ۽ مايوسين ۾ گذريو مان ماميءَ جي ڊپ کان نه کيڏندي هيس، وري به شڪر آ ته ماما اظهر جو منهنجي مٿان ڪجهه هٿ رهيو هو. ماءُ هجي يا پيءُ ڪنهن هڪ جي به غير موجودگي ٻار کي وڏو ڇيهو رسائي ٿي، اهڙي ئي دور ۾ جڏهن مان ريزه ريزه ٿي وڃان ها، پپا ئي اُها هستي هئا جن مون کي پيءُ جو پيار ڏنو ۽ منهنجي جيون جي هڪ وڏي محرومي ختم ڪري ڇڏي. پر مان سمجهان ٿي ان ڏس ۾ اميءَ به پنهنجو ڪردار نهايت خلوص منجهان نڀايو هُن ڪڏهن به صنم ۽ اقرا کي مون کان گهٽ نه ڀانيو نه هنن کي ماٽيلي ماءُ جي نظر سان ڏٺو. اسان جي گهر ۾ ڪڏهن به “ماٽيلو” لفظ استعمال نه ٿيو هو. دنيا ۾ ذهني سڪون انسان جو وڏو قيمتي اثاثو آهي ۽ والدين ئي آهن جيڪي گهر ۾ پُرسڪون ماحول ٺاهڻ جا اهم محرڪ آهن، زندگيءَ جا ڪيترائي مسئلا آهن جيڪي صرف والدين ئي حل ڪري سگهن ٿا. ٻئي ڏينهن صبح جو مان Sweet Home لاءِ تيار ٿي امي کي ٻڌايو
“امي مان Sweet Home ٿي وڃان”
“ٺيڪ آ خدا حافظ” اميءَ ڪو خاص خوشيءَ جو اظهار نه ڪيو.
آفيس پهتس ته ڪائنات کي پنهنجي اوسيئڙي ۾ پاتم.
لان ۾ ڪجهه هجوم هو آواز به اچي رهيا هئا
ڪائنات چيو
“اڄ ڪجهه N.G.O وارن اسان جي ٻارن لاءِ Donation آندو اٿن هلو ته لان ۾ هلون”
“ها .......... ها ........... ڇو نه .... ”
مون گرمجوشيءَ مان اٿندي چيو
ڪجهه ڪتاب ۽ رانديڪن جا تحفه هنن آندا هئا، N.G.O جي staff جي چوڌاري ٻار جوش خروش سان کين گهيري بيٺا هئا. سڀني ٻارن ۾ تحفه ورهائجي رهيا هئا گڏوگڏ فوٽو به ڪڍيا پيا وڃن.
“ٻار ڪيڏا نه معصوم هوندا آهن، ننڍڙن معمولي تحفن تي به ڪيڏا نه خوش ٿيندا آهن” مون ٻارن کي خوش ٿيندو ڏسي پنهنجو پاڻ سان ڳالهايو.
“عيني اڄ Sweet Home ۾ تنهنجو پهريون ڏينهن آهي مون کي يقين آهي ته هي ٻارڙا توکي ايتريون خوشيون ڏيندا جو هڪ ڏينهن اهڙو به ايندو جو تون هنن کان پري رهي نه سگهنديءَ”
ها! ڪائنات هي معصوم ٻارڙن جو ماحول واقعي به مون کي پاڻ ڏانهن ڇڪي ٿو ان جو احساس مون کي پهرين ڏينهن تي ئي ٿي چڪو آهي.”
توکي خبر آ عيني! ته انساني معاشري جو بنياد صحت، احساس قرباني جهڙن بي لوث ۽ پاڪيزه جذبن تي آهي ۽ معاشري کي براين کان پاڪ رکڻ لاءِ محبت جي ضرورت ته هميشه اوليت تي رهي ٿي پر هتي هنن ٻارن ۾ رهي توکي احساس ٿيندو ته اِهي سڀ جذبه اسان وڏن کان وڌيڪ هنن ٻارڙن ۾ موجود آهن.
ڪائنات لان ۾ چهڪندڙ ٻارڙن کي پيار منجهان بي خود ٿي ڏسندي اِهو سڀ چيو.
ها ! ائين ته آهي. تڏهن ئي شايد ٻارڙن کي فرشتن سان مشابهت ڏني ويندي آهي. ڪجهه ڪلاڪن بعد لنچ جو ٽائيم ٿيو ته سڀ ٻار پنهنجن پنهنجن هومز ۾ هليا ويا.
مان ۽ ڪائنات به بينظير هوم ۾ ٻارڙين سان گڏجي لنچ ڪيو..
“هن هوم ۾ صرف ڇوڪريون آهن؟”
مون ڊائيننگ ٽيبل تي ويٺل ڇوڪرين تي نظر وجهندي چيو.
“ها ! هي هوم بينظير آهي، هتي ٿوريون وڏيون ڇوڪريون رکيون وينديون آهن، ۽ هتي هن بينظير هوم جي هر ڇوڪري بينظير جهڙي مايا ناز نياڻي ٺهندي ان ڪري هن عمر جي ڇوڪرين کي هتي رکيو آهي” ڪائنات بينظير هوم جي اهميت ٻڌائيندي چيو
“اڇا......! ته ڇا هر هوم جي نالي ۾ ڪا خاص لوجڪ آهي” مون تجسس مان پڇيو
“ها ! تقريبن هر نالي کي اسان اُجاگر ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي آهي جيئن قائد اعظم هوم ۾ بلڪل ننڍڙن ٻارڙن کي رکيو ويندو آهي مقصد ته هي هوم بنياد آهي.
“بينظير هوم جيان وڏي عمر جي ڇوڪرن لاءِ عزيز ڀٽي هوم آهي ته جيئن هر وقت کين وطن تي جانثارءَ جو احساس ٿئي.”
“اڇا...... تڏهن ته هر هوم جي اڳيان ان شخصيت جي تصوير ۽ سندس پروفائيل به توهان سنگِ مرمر تي اُڪرائي ڇڏيو آهي” مون ٻاهر لڳل تختي ڏانهن اشارو ڪندي چيو.”
“ها ..... ته جيئن هنن ٻارن جي زندگي سندن پسنديده شخصيت جهڙي آئيڊيل هجي. ڪائنات فخريه انداز ۾ چيو.”
مان ڊائيننگ ٽيبل تي ٻارن سان لنچ ڪيو، ۽ اتي سندن کاڌي کائڻ جا طور طريقه ۽ ڊسيپلين ڏسي، مون کي اندازو ٿي ويو ته ڪائنات واقعي دل سان هن ٽرسٽ ۽ ٻارن تي توجهه ڏيئي رهي آهي.
هي ٽرسٽ ڪنهن به طرح سان يتيم خانو نه پيو لڳي. هنن ٻارڙن جي سرڪاري اسڪولن ۾ باقائده داخله ٿيل هئي، هڪ وين به رکيل هئي جيڪا ٻارن کي اسڪول وٺي ويندي هئي ٻارن جي صحت لاءِ هيلٿ منسٽر جي تعاون سان بهترين ڊاڪٽرن کان علاج ڪرايو ويندو هو. کاڌو به ٻارن کي تمام سٺو گهر جهڙو مهيا ڪيو وڃي پيو.
ان ڏينهن پنجين بجه مان گهر واپس آيس. منهنجو ڏينهن تمام سٺو گذريو هو مان ڏاڍي پُرسڪون هيس، نماز پڙهي ڪجهه دير آرام ڪيم، سج لٿي جي آذان کان اڳ۾ ئي وري جاڳ به ٿي ويم.
مان خدا جل شانه جي شڪر گذار هيس جنهن مون کي ايڏي وڏي ذميداري لاءِ چونڊيو هو ته مان يتيم ٻارڙن جي خدمت ڪري سگهان هر انسان جي اندر ۾ خدا جل شانه ڪا نه ڪا صلاحيت ضرور رکي آهي جنهن جي ڄاڻ صرف کيس ئي آهي شايد مون ۾ به رب پاڪ اهڙي ڪا صلاحيت رکي هوندي جنهن لاءِ مون کي ئي هنن ٻارن لاءِ چونڊيو هو. مون شڪراني جا نفل به پڙهيا.
نماز، قرآن ۽ درور شريف ٽي اهڙا عمل آهن جيڪي انسان کي لوڪ ۾ عزت بخشرائين ٿا. شايد تڏهن ئي خدا منهنجي مان مرتبي ۾ اضافو ڪيو هو. ڇو ته هي ٽيئي منهنجا پسنديده عمل هئا.
اڄ منهنجو Sweet Home ۾ ٽيون ڏينهن هو. سينٽر ۾ گهڙڻ سان هر طرف ننڍڙا معصوم ٻار ڏسي زندگي جو ڀرپور احساس ٿيندو هو ٻارڙن کي پوري لان ۽ سينٽر ۾ ڊڪندو ڏسي هُو مون کي بهار ۾ ٽڙيل گل لڳندا هئا.
مون کي سينٽر ۾ ڏاڍو مزو اچڻ لڳو. روز بروز ٻار مون سان مانوس ٿيندا ويا، هاڻ مون کي گهر پهچڻ تي به ٻار ياد پوندا هئا ڪو ٻار جي بيمار هوندو هو ته گهران فون ڪري بار بار سندس خيريت دريافت ڪندي هيس. ٻار منهنجي زندگيءَ جو حصو ٿي ويا هئا. صبح جو 9 وڳي کان شام جو 6 وڳي يا ستين وڳي تائين وقت ٻارن سان گڏ ڪيئن گذري ويندو هو ڪا خبر ئي نه پوندي هئي. مون کي Sweet Home جوائن ڪندي ڇهه مهينا گذري ويا.
هاڻي ٻارن جي هر خوشي مون کي پنهنجي خوشي لڳڻ لڳي هئي، سندن هر پريشاني مون کي پنهنجي پريشاني محسوس ٿيڻ لڳي هئي.
Sweet Home جا ٻار، مماز، آپيز، اديون ۽ چاچا (Peons) مون سان ائين رلي ملي ويا هئا ڄڻ اسين سالن کان هڪٻئي جا سڃاڻو هجون.
هڪ ڏينهن ادي زينب مون کي چوڻ لڳي
“ميم عيني”
“جي.......... چئو”
“محبت ۾ وڏي طاقت هوندي اٿو”
“اُهو وري ڪيئن”
“ڏسو نه هي ننڍڙا ٻار توهان کي ڪيڏو نه پنهنجو ٿا سمجهن صرف ان ڪري جو توهان کين محبت ڏيو ٿا.”
“ها ! ادي زينب .... پيار کي ته جانور به محسوس ڪندو آهي، هي ته انسان آهن”
“ميم توهان کي خبر آ هنن مان ڪيترا ٻار اهڙا به آهن جيڪي يتيم ناهن سندن ماءُ پيءُ حيات آهن پر پوءِ به هي ٻارڙي يتيم ٿا چورائين”
“اڇا ..... پر ائين وري ڪيئن ٿو ٿي سگهي”
“ها .... مان سچ ٿي چوان اسان وٽ جيڪي نويد، الله ورايو، شميم، عادل، خالد ۽ رخسانه آهن نه ....... اِهي اُهي ٻار اٿو جن جا ماءُ پيءُ موجود آهن”
“ته ڇا سندن والدين غريب آهن جو هتي ڇڏي ويا اٿن؟”
“نه”
“پوءِ باقي ..........”
“هن ٻارن جي ماءُ پيءُ ۾ خانداني ڏي وٺ يا ٻين ڳالهين جي ڪري جهيڙا ٿيا، سندن وچ ۾ طلاقون ٿي ويون ٻئي زال مڙس طلاقن بعد ٻيون شاديون ڪري ويٺا ۽ ٻيون شاديون ڪرڻ بعد ماٽيلو پيءُ يا ماٽيلي ماءُ هنن ٻارن کي رهائڻ لاءِ تيار نه هئا. پوءِ ماءُ يا پيءُ مان ڪو نه ڪو هڪڙو آيو، ڪن جا چاچا ۽ ماما به آيا هئا ۽ اُهي کين هتي داخل ڪرائي ويا.”
“ته ڇا اِهو سڀ ڪجهه هي ٻار ڄاڻن ٿا”
“جيڪي ٻار عمر جا وڏڙا هئاسي ڄاڻن ٿا پر جيڪي ان وقت ننڍڙا هئا سي بيخبر آهن. شميم جو پيءُ ۽ الله ورائي جي ماءُ ساڻن ڪڏهن ڪڏهن ملڻ به ايندا آهن”
“اِها ته ڏاڍي ڏک جي ڳالهه آهي”
“ها ميم ...... ۽ اِهو سڄو مسئلو منهنجي گهر ۾ به موجود اٿو”
“ڇا مطلب”
“ميم..... منهنجي ڌي مريم جڏهن رڳو 6 سالن جي هئي ته منهنجي گهرواري جو ايڪسيڊنٽ ٿي ويو، منهنجي مائٽن منهنجي ٻي شادي ڪرائي ڇڏي، منهنجي ٻي شاديءَ کي به 9 سال گذري چڪا آهن، مون کي 3 ٻار ٻيا به ڄاوا پر منهنجو گهر وارو منهنجي ڌي مريم کي ڪڏهن به پيءُ جو پيار ڏيئي نه سگهيو. منهنجي ٻچڙي ڏاڍي سٻاجهڙي آهي، هُن ڪڏهن به شڪايت ڪونه ڪئي پر مون کي سندس اکين ۾ چڱي طرح نظر ايندو آهي ته هُوء پيءُ جي پيار لاءِ سڪي ٿي. مون ڪڏهن به ٻي شادي ڪرڻ نه چاهي هئي پر منهنجا ماءُ پيءُ پيرسن هئا، چيائون اسان کان پوءِ زمانو توکي تنگ ڪندو ۽ منهنجي شادي ڪرائي ڇڏيائون.”
“تون شادي ڇو نه پئي ڪرڻ چاهي”
“مون کي هڪ شادي بعد اندازو ٿي ويو هو شادي لاءِ سوچڻ ۽ شادي بعد زندگي گذارڻ ۾ وڏو فرق هوندو آهي، ۽ ان وقت ته مون سان مريم به ساڻ هئي. مون کي اهو به خوف هو ته ٻيو پيءُ مريم جي وجود کي برداشت ڪري به يا نه....”
“پوءِ ڇا ٿيو”
بس ميم پوءِ ٻي شاديءَ بعد مان پنهنجي ٻئي مڙس اميد علي مان ڪابه اميد نه رکي هئي جيڪڏهن اميدون رکان ها ته شايد جي نه سگهان ها. سڪون حاصل ڪرن جي ڪوشش ڇڏي ڏنم گهر کي سڪون ڏيڻ جي ڪوشش ڪيم”
“پوءِ هاڻ ته خوش آهين نه”
“بس ميم انسان جي سڀ کان وڏي طاقت “برداشت” ۽ ايثار هوندو آهي جيسين اِها طاقت اٿم تيسين هلندس”
“Good”مون کيس ڪلهي تي هٿ رکي آٿت ڏيندي چيم.
گهر پهچندي مون کي صرف ڏهه يا 20 منٽ ئي ٿيا هئا. شام جا ڇهه وڳا هئا. ان وقت صنم پنهنجي پٽ شاويز سان آئي هئي.
شاويز ته ٽي ويءَ جو ريموٽ سنڀالي چينل بدلائي پنهنجو پسنديده چينل ڪارٽون نيٽ ورڪ ڳولهڻ لڳو ۽ صنم امي ۽ مون سان چانهه پيئڻ ويهي رهي.
“ڪيئن ٿو هلئي تو وارو يتيم خانو؟”
“الحمدالله تمام سٺو”
“صنم وڏو ٽهڪ ڏيندي چيو
“الحمدالله ته ائين ٿي چوين ڄڻ ته ڪو حَجُ کٽي آئي آهين، شابش اٿئي جو ائين ٻارن جي پويان پنهنجي زندگي ويٺي رولين”
“هر ڪم ڪنهن غرض لاءِ نه پر بي غرض ٿي به ڪرڻ گهرجي، مان ان ڪم ۾ مطمعين آهيان”
“مطمعين....؟؟ تون ان کي مطمعين ٿي چوين اِهو ته سنئون سڌو پپا جو نالو society ۾ خراب ڪري رهي آهين”
“ان ۾ نالو خراب ڪرڻ جي ڪهڙي ڳالهه آهي.؟” اميءَ کيس ڪاوڙ مان جواب ڏنو.
معاف ڪجو امي......هن کي جيڪڏهن ٽائيم ئي پاس ڪرڻو هو ته ڪو بيوٽي پارلر يا بوتيڪ کولي ڇڏي ها گهٽ ۾ گهٽ ڪو عزت جو ڪم ته سڏجي ها”
“پنهنجي پنهنجي سوچ آهي، ڪو ڪم تنهنجي نظر ۾ ڪمتر آهي۽ ڪو منهنجي نظر ۾ اعليٰ” مون لاپرواهيءَ مان چيو.
“جيڪڏهن ٿورڙي اک پٽين ها ته ڪمتر ۽ اعليٰ ۾ فرق بخوبي ڏسي سگهين ٿا پر افسوس .....!”
مون سندس جملو ڪٽيندي چيو هر ڪم خدا جل شانه جي طرفان ٿيندڙ آهي ۽ الله جل شانه جيڪو ڪندو آهي صحيح ڪندو آهي.”
“پر خدا به سوچڻ سمجهڻ لاءِ دماغ به ڏنو آهي”
هن طنزيه کلندي جواب ڏنو خوشنصيب اُهي انسان آهن جيڪي پاڻ کي خوشنصيب سمجهن ٿا ۽ مان رب پاڪ جو هر ڪم افضل ٿي سمجهان، هُن پاڪ ذات مون کي ڪڏهن مايوس نه ڪيو آهي ۽ نه ڪندو”
مون پرسڪون لهجي ۾ وراڻيو.
“مون کي ته سمجهه ۾ ڪونه ٿو اچي ته آخر پپا هن کي اِهو گهٽيا ڪم ڪرڻ کان جهلي ڇو ڪونه ٿو. هڪ ته ماڻهن کان هن جي ادا مصطفيٰ کان عليحدگي جي ڳالهه ئي اڃا ڪونه وسري آهي مٿان وري هي هلي آ ڀلائي جا ادارا هلائڻ، “اهڙو سون ئي گهوريو جيڪو ڪن ڇني”
مون کي پنهنجي ساهرن ۾ هن جي باري ۾ ٻڌائڻ به شرمندگي لڳندو آهي
صنم پنهنجو پاڻ کي معتبر سمجهندي چيو.
ايتري ۾ پپا به اچي ويا اميءَ جي ڀرسان صوفي تي ويهندي چيائون.
“مائي صنم آئي آ ڇا” ڪهڙيون ٿي خبرون چارون ڪرين؟”
پپا اڪثر پيار مان اسان ڌيئن کي “مائي” ڪري سڏيندا هئا.
“ڏسو نه پپا ....... توهان عيني کي منع ڇو نه ٿا ڪيو ته هُو يتيم خاني وڃڻ ڇڏي ڏي”
“نه ان ۾ منع ڪرڻ جي ڪهڙي ڳالهه آهي يتيم بي آسرا ٻارڙن جي پرگهور لهڻ ته اسان جي نبي پاڪ صه کي به پسند هئي، عيني اهڙو ڪوبه غلط قدم نه کنيو آهي”
پپا منهنجي طرفداري ڪندي مون ڏانهن مسڪرائيندي چيو، موٽ ۾ مون به کين مسڪرائيندي ڏٺو.
“واهه.... واهه.......واهه....... هتي ته سڄو گهر ئي نيڪيءَ ۾ ٻُڏو پيو آهي صنم هٿ جو آڱوٺو ۽ اشهد آنڱر ملائي واهه واهه چوندي هٿ لوڏايو.
“پپا جي سپورٽ ڪرڻ تي صنم مون مٿان وڌيڪ ڏمرجي پيئي هئي. چيائين....
“منهنجي نه ڌي جيڪڏهن هن وانگي ٻه ٻه گهر ڦٽائي يتيم خانه آباد ڪري ويهي ها ته جيڪر مان کيس ان ڏينهن تي ئي ٽپڙ گول ڪرائي يتيم خاني ڏانهن موڪلي ڇڏيانس ها، بلڪه پپا توهان به بهتر اِهو ٿيندو ته عيني کي يتيم خاني ۾ رهڻ لاءِ موڪلي ڇڏيوس، گهٽ ۾ گهٽ اسان کي ماڻهن جون ڳالهيون ته نه ٻڌڻيون پونديون.... ۽ هن بي بيءَ کي به 24 ڪلاڪ جي سروس ملي ويندي” ائين چئي صنم ٽهڪ ڏنو.
امي، پپا، شهباز ۽ مان کيس حيرت منجهان ڏسڻ لڳاسين.
اهڙي ڪيتري گفتگو صنم ڪندي رهي سندس شڪار صرف مان ئي رهيس.
صنم جي بداخلاقيءَ ڪڏهن به هُن کي منهنجو دوست بڻجڻ نه ڏنو، هوء ڪڏهن به مون لاءِ مخلص نه رهي، هر موقعي تي مون لاءِ هڪ نئون جنگي محاذ کولڻ لاءِ تيار رهندي هئي. هن جون اهڙيون زهر ۾ ٻڏل ڳالهيون ٻڌي امي ۽ شهباز مون کي اڪثر سمجهائيندا هئا ته مان سندس ڳالهين تي ڌيان نه ڏيان. پپا، امي، شهباز يا اقرا ڪڏهن به مونکي اهو نه چيو ته مون لاءِ Sweet Home وڃڻ غلط آهي بس اگر مسئلو هو ته صرف صنم کي. جڏهن به صنم گهر ۾ اچي مون کي پريشان ڪرڻ جي ڪوشش ڪندي هئي ته ان رات مان پنهنجي محبوب تعاليٰ جي وڌيڪ ويجهو ٿي ويندي هيس عبادت ۾ وڌيڪ وقت گذاريندي هيس، عبادت هميشه انسان جي وجود کي اهو احساس ڏياري ٿي ته هُو تنها نه آهي، عبادت سان محبت ۽ صداقت خدا جل شانه جي وڌيڪ قريب آڻي بيهاري ٿي.
مان هر وقت ڪوشش ڪندي هيس ته هميشه باوضو رهان، باوضو رهڻ سان مون کي خدا جل شانه طرفان تحفظ جو احساس ٿيندو هو. نفس جي مخالفت خدا جل شانه جي قريب ٿيڻ جي ابتدا آهي.