سنڌيڪار
هندستان جي عالمن مان حضرت شيخ الهند مولانا محمود حسن رحه ديوبندي ۽ سندس شاگردن مولانا حسين احمد مدني، مفتي ڪفايت الله دهلوي ۽ مولانا عبيدالله سنڌي انگريز جي خلاف ڪم ڪيو ۽ انگريز کي ڪڍڻ لاءِ ڪيتريون ئي تحريڪون جاري ڪيون. انهن تحريڪن مان تحريڪ ريشمي رومال به هڪ هئي. هندستان جي عالمن سان گڏ سنڌ جي عالمن، جهڙوڪ حضرت مولانا تاج محمود امروٽي رحه ۽ حضرت مولانا محمد صادق رحه کڏي وارن ۽ انهن سان لاڳاپيل ٻين عالمن به انهن تحريڪن ۾ ڀرپور حصو ورتو. اهڙين تحريڪن مان تحريڪ ريشمي رومال ۾ به هڪ هئي.
انهيءَ ريشمي رومال تحريڪ تي ڪيترائي ڪتاب، رسالا ۽ مضمون لکيا ويا آهن. انهن مان هڪ ڪتاب ”خطوط ريشمي رومال تحريڪ اور سنڌ“ آهي. ”ريشمي رومال تحريڪ“ تي اهو نالو هن ڪري پيو هو جو ان تحريڪ پٽاندر هندستان ۾ بغاوت پيدا ڪري ٻاهرين مدد سان انگريزن کي ڪڍڻ جو منصوبو هڪ ريشمي رومال تي تحرير ٿيل هو جيڪو سڄي هندستان ۽ ان کان ٻاهر جي انقلابن کي پڙهڻو هو.
هي ڪتاب ڊاڪٽر ابوسلمان شاه جهانپوري صاحب لکيو آهي. هن ۾ انهن عالمن ۽ بزرگن جو مختصر تعارف آهي، جن جو هنن خطن ۽ تحريڪ سان واسطو آهي. هي ڪتاب تحريڪ آزاديءَ جي باري ۾ واقفيت حاصل ڪرڻ لاءِ رهنما ڪتاب آهي.
جيئن ته هي ڪتاب سنڌ جي باري ۾ آهي، ان ڪري ضرورت هن ڳالهه جي هئي ته هن جو سنڌيءَ ۾ ترجمو ٿئي. مون پنهنجين مشغولين کي هڪ پاسي رکي ڪجهه وقت ڪڍي ڪتاب جو سنڌيءَ ۾ ترجمو ڪيو آهي. هن ڪتاب ۾ آيل فارسي خطن جي ترجمي جي سلسلي ۾ ۽ مواد چيڪ ڪرڻ ۾ مدرسي انوارالعلوم، گورنمينٽ ڊگري ڪاليج جي استاد محترم جناب حافظ غلام مصطفيٰ راڄپر صاحب جن جو ٿورائتو آهيان. اميد ته هي ترجمو اهل علم وٽ قبوليت جو شرف حاصل ڪندو. هر قسم جي غلطيءَ ۽ ڪوتاهيءَ لاءِ معذرت خواه آهيان. البته ڪابه غلطي هجي ته مون سان رابطو ڪيو وڃي اميد ته ان جي اصلاح ڪئي ويندي.
محمد عثمان عباسي
عثمانيه لائبريري چنيهاڻي
ڪنڊيارو نوشهروفيروز، سنڌ
**