شاعري

ابيات سنڌي

ڪتاب ”ابيات سنڌي“ حضرت سلطان الاولياء خواجه محمد زمان رحه لواري وارو جي بيتن جو مجموعو آهي، جنهن جي شرح حضرت شيخ شهيد سعيد عبدالرحيم مڱريو گرهوڙي رحه ڪئي آهي ۽ ان ڪتاب جو مترجم و ممهد شمس العلماء ڊاڪٽر عمر بن محمد دائود پوٽو آهي. هي ڪتاب پهريون ڀيرو 1936ع ۾ ڇپيو، جڏهن ته شاهه عبدالطيف ڀٽ شاهه ثقافتي مرڪز ڪميٽي، ڀٽ شاهه، حيدرآباد سنڌ پاران ٽيون ڇاپو 1994ع ۾ ڇپايو ويو. اي ڪمپوزنگ عبدالجبار شيخ صاحب ڪئي آهي. اسان ٿورائتا آهيون سائين عبد الجبار شيخ جا جنهن ڪتاب جي سافٽ ڪاپي سنڌ سلامت تي پيش ڪرڻ لاءِ موڪلي ڏني.
Title Cover of book ابيات سنڌي

3. طريقو

اسلام ۾ اصل فرقا ۽ طريقا ڪونه هوا. پر پوءِ جيئن سياسي ۽ مذهبي اختلاف وڌندا ويا، تيئن فرقا به وڌندا ويا. هجري ٻيءَ صديءَ ۾ جڏهن صوفي مشرب جو بنياد شروع ٿيو.تڏهن پهريائين ڪوبه خاص طريقو ڪونه هو. رفته رفته جيئن صوفي بزرگن خدا تعاليٰ جي ملڻ لاءِ جدا جدا ذڪر ۽ فڪر جا نمونا اختيار ڪيا. تيئن تيئن ڌار ڌار طريقا وجود ۾ آيا. لواري وارن بزرگن جي ابن ڏاڏن مان شيخ محمد بن مالڪ نالي(1) شيخ محمد يماني سهروردي جو مڪي شريف ۾ مريد ٿيو ۽ خليفت جو خرقو ڍڪيائين.جنهنڪري هن خاندان ۾ سهرورديه سلسلو (2) جاري ٿيو. اهو سلسلو پشت به پشت هلندو آيو، تان جو خواجه محمد زمان صاحب جي والد شيخ حاجي عبداللطيف تي وڃي توڙ ڪيائين. جنهن شيخ فيض الله بن مخدوم آدم نقشبندي (3) جي ارادت حاصل ڪري آئيندي لاءِ نقشبندي طريقو (1) اختيار ڪيو.
.................................................................................................................................................

(1) مٿي شجري ۾ ڏنل سورهون شخص
هن طريقي جو بنياد عبدالقاهر سهروردي (وفات 1162هه) ۾ ۽ شهابت الدين عمر سهروردي (وفات 1224هه) وڌو. هن طريقي کي صديقي طريقو به چوندا آهن ۽ نقشبندي طريقي کان آڳاٽو آهي.
مخدوم آدم ٺٽوي پهريون ئي شخص هو جنهن سنڌ ۾ نقشبندي طريقي جو بنياد وڌو.خواجه خروة الوثقي محمد معصوم (ڏسو صفحو با) وٽان فيض حاصل ٿيس ۽ انهيءَ ئي صاحب جي ارشاد پرماڻي ٺٽي ۾ لهي هڪ خانقاه قائم ڪيائين. وڏو ڪامل شخص ٿي گذريو آهي ۽ مخدوم آدم جي نالي سان مشهور آهي. زماني جا جهڙوڪ شيخ ابوالقاسم ۽ مخدوم ابراهيم نقشبندي (لاهري بندر) سندس مريد ٿي آهن. سندس فرزند مخدوم محمد اشرف به وڏي پايي جو بزرگ ٿي گذريو آهي. شاهه لطيف جو فاضل مريد مخدوم محمد صادق نقشبندي سندس نالي هو (تحفة الڪرام جلد 3 ص 235)