ڪتاب جي پڇاڙي
تَنِ تَوجَهه تُونَ، ٿو سر نايو سجدا ڪرين،
من جِي مَرِيَمارِيَجو ٿو سڳو سورين سونَ،
ڪڏهن ٿيندو ڪونَ، ڦوڪيَ ڌوتيَ فائدو.
تَرسُ نه تِسوءِ جيترو، ترت جنهين کي ناهه،
وِرد وظيفا تَسَبيءَ تنهن کي ڪندا ڪاههِ،
جي ٿا ويساهين ويس سين، جِيءَ سائي کَپ چاههِ،
عبادت اُن جر اِيُ ٿي، جئن پارو کائي ماههِ.
اَٺئي پهر آڙاههَ جي، مَٿي گهر گهاري،
وَسِ نه ويچاري، ڪا ماڳ ڍوئي مَڪُرِي.
هي بيت فردوس العالمين ۾ ڏنل آهي:
پير چئجي تنهن کي، جنهن سڀ ري سري،
پر گهر پير نه وجهڻو، گهرون پ ڪين گهُري،
جو ماني ڪاڻ مري، جو سامي گر نه سامهون.
انهن کانسواءِ ٻيا چوراسي بيت آهن، جي خواجه صاحب ڏانهن منسوب ٿيل آهن. اگرچه ڪنهن قلمي نسخي ۾ اهڙو اشارو نه آيل آهي. فردوس العارفين وارو عدم ۽ فنا جي تعريف ڪندي چوي ٿو ته شيخ عبدالرحيم گرهوڙيءَ انهيءَ عدم ڏي هيٺين بيت ۾ اشارو ڪيو آهي:
عَدَم اوتارونِ، نامُرادي سَمَرو،
ڪُفر ۽ اسلام کان ، لنگهي هُوت لڌون،
رضا راڄ سندونِ، مور نه مَڱن ڪِ ٻئو.
هي بيت “ ابيات سنڌي”۾ پڻ شامل آهي. پر فردوس العارفين جي عبارت مان ايئن پيو لکائجي ته اهو ڄڻ خواجه صاحب جو نه پر گرهوڙي صاحب جو آهي. اهڙيءَ طرح ٻيا به ڪيترا بيت گرهوڙي صاحب جي ڪلام ۾ داخل آهن، پر جيڪڏهن اهي بيت اصلي گرهوڙي صاحب جا هجن ها، پوءِ پاڻ انهن تي شرح ڇو لکي ها؟ ڇاڪاڻ ته ڪوبه شخص پنهنجي ڪلام تي شرح ڪونه لکندو آهي.
تنهنڪري سڀ ابيات سنڌي خواجه صاحب جائي هئڻ گهرجن. جڏهن مولوي حاجي عبدالرحيم مگسي معلم الفقہ سنڌ مدرسي واري بزرگ گرهوڙيءَ جو ڪلام پهريائين سنگي ڇاپي ۾ پڌرو ڪيو. تڏهن موصوف عليه خواجه احمد زمان صاحب کي ڏاڍي مٺيان لڳي هئي. جو اهي “ ابيات” به گرهوڙي صاحب جي ڪلام سان شامل ڪيا هيائين. پڻ منهنجي دوست سيد عطا حسين شاهه موسويءَ پنهنجي سر چوٽيارن واري بزرگ کان معلوم ڪيو آهي ته اهي “ابيات” خواجه صاحب جو ڪلام آهن.ازانسواءِ بزرگ گرهوڙيءَ جي ڪلام جي قديم نسخن ۾، جيڪي مون کي هٿ آيا آهن ته رڳواهي بيت پر ٻيا به داخل ناهن. تنهنڪري اُنهن بيتن جو خواجه صاحب ڏي انتساب ڪرڻ بلڪل درست آهي ۽ سندن ئي سمجهڻ گهرجن. بيت ناهن پرمعنيٰ جا موتي آهن. هر هڪ ۾ تصوف جا باريڪ نڪتا سمايل اهن. سندن پڙهڻ مان گهڻو رس ۽ ميٺاج ايندو ۽ بيشڪ اهڙيءَ بزرگ هستيءَ جي شان وٽان آهن.