سنڌ سلامت پاران
									سنڌ سلامت سنڌي ٻوليء جي ڪتابن جي ذخيري کي دنيا جي ڪنڊ ڪڙڇ تائين پهچائڻ لاء ڊجيٽل بوڪ ايڊيشن جو سسلو شروع ڪيو آهي، ان سلسلي جو ڪتاب نمبر (؟؟؟) اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو.
پهاڪن کي لوڪ ادب ۾ تمام سُٺي اهميت حاصل آهي ۽ سنڌي پهاڪا ٻهراڙين جي ڪچهرين ۾ ورجايا ويندا آهن. هي پهاڪن جو ڪتاب ”پهاڪن جي پيڙھ” مسٽر ڀيرومل مهرچند آڏواڻيءَ جو لکيل آهي.
اوهان سڀني دوستن، ڀائرن، سڄڻن، بزرگن ۽ ساڃاهه وندن جي قيمتي مشورن، راين، صلاحن ۽ رهنمائي جو منتظر.
محمد سليمان وساڻ
مينيجنگ ايڊيٽر ( اعزازي ) 
سنڌ سلامت ڊاٽ ڪام
sulemanwassan@gmail.com
www.sindhsalamat.com
																			
ڪتاب جو مطالعو ڪريو
																	 
								
								
								
    
    
        
                                    
                
                
                 
                
                
                
                    
                    
                        
                                                                            
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            1.	آپ نه پالي، پالي ڏوُن، ڇوهر ڄائو، ڏکان ڏوُن/ نون
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            2.	آج نه ديکا لال، تو ڪل ديکون گا
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            3.	آڌا چوُڙا، آڌا ٻورا، مال ڪوڙا، مراد پوُرا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            4.	آنڌ به ڪاڻي، مانڌ به ڪاڻي، ڪاڻي اسان جي ڍڳي،
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            5.	آڻيون ۽ چاڙهيون ڏٿ ڏهاڙي سومرا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            6.	آههِ غريبان، قھر خدائي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            9.	اٽو کاڌو ڪئي، مار پيئي گابي تي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            11.	اُٺ نه رٺا، ٻورا رٺا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            12.	اَٺي آني پڳڙي، رپيو ٻڌاڻي، ڪري پيئي کوهه ۾، ٻه روپيا ڪڍاڻي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            14.	اپڻا مال ھئي، روئسان به کائسان به.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            15.	اپڻي گھوٽ ته نشا ٿيويئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            17.	ادي ادي اتراڻ، چي؛ ”مون ته اھو ئي منو ماڻ“.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            18.	اسان ڀانيو ھار، پر سڳو ئي سورن جو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            19.	اَڪ آمو نه ٿئي، توڙي ڦٽي ڪري ڦر.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            21.	اک ٺھيئي نه، کٻڙ خان چنڊ ڏٺو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            23.	اگهائي ته ڪچ، نه ته ماڻڪن موٽ ٿئي:
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            24.	اگهه ڪنھن وڌو؟ چي؛ ”جنھن جي نه سري.“
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            25.	اڱر ڪوسا ته هٿ ساڙين، جي ٿڌا ته هٿ ڪارا ڪن.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            26.	”امان ساهري گهر مون سان ٻيا ته وڙهن پر ساهري چائنٺ به وڙهي.“
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            27.	انڌا بي ايمان ٿيندا آهن.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            28.	انڌو ڇوڪر، لائو ڏوڪڙ؛ ٽڪاڻي جي ارداس.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            29.	انڌو ھاٿي لشڪر جو زيان.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            30.	انڌير نگري، چرٻٽ راجا، ٽڪي سير ڀاڄي، ٽڪي سير کاڄا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            31.	اڻائي به ويئي، تڻائي به ويئي، وري ڪپھ جي ڪپھ.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            32.	اونڌيون پاٽيون، پاسيرا ٽويا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            33.	اها دعا، دل سان ئي نٿي لڳي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            34.	اها ڪڪڙ ئي مري ويئي، جا سونا آنا ڏيندي هئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            35.	اهڙو ڪم ڪجي، جو لعل به لڀي پريت به رهجي اچي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            36.	اهو ئي هٿ کير ۾، اهو ئي هٿ نير ۾.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            38.	بادشاهين پوندي معاملي، ڄٽي ڪير ويچاري.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            39.	باسڻ هڪڙو کڻي، ٺڪر گهڻن کي اچي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            40.	بڇڙو ڪتو، ڌڻي پُڻائي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            41.	ٻارهن گدرا، تيرهن لاڳدار.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            43.	ٻاڻيءَ ٻاڻ سٽايو، باز به سٽون ڏي، صاحب سڀن جو هڪڙو، ڏسان ڪئن ڪري.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            44.	ٻاهر جا کائن، گهر جا گيت ڳائن.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            46.	ٻائي جو ٻائو، تيوڻ جو تيوڻ.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            47.	ٻليءَ شير پڙهايا، ڦير ٻلي ڪون کاوڻ آيا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            48.	ڀري ٻيڙيءَ ۾، واڻيو ڳؤرو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            49.	ڀڳي سان ئي ڀير، جيسين رتو راس ٿئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            50.	ڀلو پير، ڪي ڀلو ويساههُ.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            51.	ڀُلي ڀاڻ آئي، سا به نه ڀُلي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            52.	ڀنگان چيز ٻُڏن، لنڊي رووي ڪڻڪ ڪون.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            54.	ٺاٺ نئي هڪڙو، ٺڪر اچي گهڻن کي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            55.	پاڻي پي، نه ذات پڇجي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            56.	پاڻيءَ مٿي جهوپڙا، مورک اُڃ مرن.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            58.	پرائي پٽڻي، رن کهائي ٻه ڪن.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            59.	پرائي ڏيو تان، کارڪ به چڱي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            60.	”پريا مڙس! تئي جٽيندين؟“ چي؛ ”ويٺي وڌي پوندس ڇا؟“
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            63.	پيادن مان هسوار، هسوارن مان پيادا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            64.	پير کان به وڏو آهي ويساهه.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            65.	پير کي ڪم، ٺڪاءَ سان.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            66.	پيو ڌيئاڻو، ويو پيئاڻو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            67.	ڦاڙهو جاتي کائي، تاتي اوجهه ڏئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            68.	جاتي کير تاتي کنڊ، جاتي جهڻ تاتي لوڻ.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            69.	جاڳندن جون وڇون، ستلن جا ڪونھان.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            70.	جڏهن ڪڏهن سنڌڙي تو کي، قنڌاران جوکو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            71.	جر نئيس، جيڏي نه نئيس.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            72.	جنھن جو ڪم سو ئي ڪري، ٻيو ڪري ته گهاٽو ڀري.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            73.	جنھن کي ويٺي سُڌ نه پيئي، تنھن کي بيٺي ڇا پوندي؟
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            74.	جني ڪارڻ مونڊ منڊايم، سيئي سور وري سامھون آيم.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            75.	جھڙي ٻرڙي ڪئي ٻارن سان.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            78.	جئسي ڪو تئسا ملا، ڏوم ڪو ملا نائي, اسني ڍولڪي بجائي، اسني آرسي بنائي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            79.	جئسي ڪو تئسا ملا، سن ري راجا ڀيل.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            80.	جي نو نؤنداڻي، ڏهه حقا ته هرلا پڪا،
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            81.	ڄٽ بکيو موري کائي، موري بکه گهڻيري لائي
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            82.	ڄٽيءَ سٽ پسايو، واڻئي وڌيس وٽي،
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            83.	چت تي چوٽا ته مدعي رد.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            84.	چٽي چنيجن جي، پُرڻ تي پيئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            85.	چرئي کان پڇيائون؛ ”ڪئن؟“ چي؛ ”ويران وير وڌ.“
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            86.	چريا ڏئي چار، وڇان وٺجي هڪڙي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            87.	چري پاڻ ٿياس، متيون ڏيندي لوڪ کي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            88.	چمڙن جي گهر ويا مھمان، چي؛ اسين پيا لٽڪون، اوهين به لٽڪو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            89.	چنڊ کي ڏُهي، پوءِ سڄي پاڳ.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            90.	چورن مٿان مور پيا، اڌ ورھائي کڻي ويا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            91.	ڇوڪرن کان شيطان به پناهه گهري آهي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            92.	خبر پوندي تيسين، جڏهن هٿوراڙيون ڏيسين.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            93.	حق به رکي، ناحق به رکي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            94.	ڌرت پڙيئي، ڌرم نه ڇوڙيئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            95.	ڌڻي ڏيڻ تي اچي ته چپر چيڙي به ڏئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            96.	ڏسجي ته اُٺ ڪھڙي ڪڙيءَ ٿو وهي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            97.	رن چشڪي هري، رکي آرتوار.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            98.	ست ڪوئا کائي ٻلي، حج تي چڙهي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            99.	ستن ڪونھان جاڳندن وڇون. يا؛ ستن جون پاڏا ڄڻين.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            100.	شوروو حلال، ٻوٽيون مردار
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            101.	شيطان واري ڳڙ جي آڱر.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            102.	عشق نه ڏسي ذات، نه ڏسي ڪذات.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            103.	فقير دعا نه ڪئي، چي؛ ”جھڙي نيت تھري مراد.“
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            104.	ڪتا تو نه منھن، تنھنجي ڌڻيءَ منھن.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            106.	ڪتي جو ڪارو منھن، رٻ اوتري جي اوتري
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            108.	ڪري سو پائي، فقير کير کنڊ کائي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            109.	ڪريئي تا ڀي ڏريئي، نا ڪريئي تا ڀي ڏريئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            110.	ڪن جي ڳالھين، مير بجر مارايو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            111.	ڪنڊو لڳس پير ۾، کوٽي ٿو مونو،
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            112.	ڪنيءَ رن جا ٻار، جيئن ٿورا تيئن چڱا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            114.	”ڪُھَرَ ڪئن؟“ چي؛ ”ان سنوان!“
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            115.	کاڻي کچڻي، اونڌا طباق.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            116.	کائڻ لاءِ کرو، ڪم مھل ٻرو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            117.	کائڻ وير مڙس هاج وير ڇوڪر
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            118.	کلي ماريو کيکو، جنھنجو پورو ٿيو ليکو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            119.	کڻ خليفا ڇلي، مائي سليمان حج هلي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            122.	گيان ڌيان وهان رها، جھان رهي جتي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            123.	ڳالھين سنديون ڳالھيون، ٽڪي سندا موٺ.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            124.	گهٽو ڌاريم اُن کي، هٿان چري ڪپاهه.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            126.	لک کٽيا ڏومڻيءَ، جو ڏوم سلامت آيا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            127.	لکيون لھارن کي، چڏن ۾ چڻنگون.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            128.	مالڪ وڃن ٻيڙيءَ چڙهيا، شاهد وڃن غوطا کائيندا.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            129.	مُٺ ڀيڙيائي ڀلي، جي اپٽي ته نڪو لاءُ نڪو ساءُ.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            130.	مري نه ميھار، ته وڳ ولھو ئي نه ٿئي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            131.	مڙس ته ڏاڙهي، نه ته ٻيا رڳا ڏاڙهه.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            132.	مفت جو شراب، قاضيءَ کي به حلال.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            133.	مڱن ڏانڊي، ڪارڙي ٽانڊي،
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            134.	مون ڀانيو درويش، پر بازن کان ئي بڇڙو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            136.	واڙيءَ ٻارهن، هٽ اٺارهن، گهر ويٺي چوويھه.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            138.	وهڻ منڍو ئي ناهه، دلو پڇي نار کي.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            139.	هارئي کان، پيتو ڀلو.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                    
                        
                            
                        
                        
                            140.	هٿ جنين جو هيئن، پھرين پتڻ سي لنگهن.
                        
                     
                 
                
 
                                                
                
                
 
                                                
                
                
 
                    
        
                      
              
              
             
    
 
								
	
	
	
	
    
	
        
		
		
		
		
 
		
		
	
	
            ڪتاب تي راءِ ڏيڻ لاءِ مھرباني ڪري لاگ ان ڪريو.