مھاڳ
نازي تہ انسانن کي قتل ڪرڻ کان بہ وڌيڪ؛ خراب عقوبتون ڪرڻ ۾ ماھر ھئا. جھڙوڪ: جسماني عذاب ڏيڻ، غير انساني حرڪتون ڪرڻ ۽ ھڪ انسان جي دماغي قوت گھٽائڻ.... نازين لکين انسانن کي جسماني ۽ دماغي طرح ختم ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي. پر تنھن ھوندي بہ ڪيترا اھڙا انسان ھئا جن جو جسم وڍڻ ۽ دل ڪنبائيندڙ اذيتون ڏيڻ سان به، نازي کين جهڪائي نہ سگھيا.
جولس فوچڪ کي جسماني عذاب ڏيڻ ۽ ذھني طور ختم ڪرڻ ۾ دھشت جو ھر اھو طريقو ڪتب آندو ويو جنھن کان نازي واقف ھئا. پر جڏھين جولس فوچڪ جو جسم وڃي رڳو چم ۽ ھڏ بچيو ھو ۽ فقط منجھس ساھ جي تند ھئي تڏھين بہ ھن ڪتاب جو سورمو ھنن ظالمن کان ذھني توڙي جسماني طور بلند ھو. نازين ھن کي ماري ڇڏيو، پر کيس ختم ڪري نہ سگھيا. جولس جي زنده لفظن ۾ سندس وفات نامو توھان جي اڳيان آھي. سندس پنھنجي وطن جي ماڻھن سان پيار ۽ منجھن عقيدي جي اظھار جو ھر لفظ موت جي پاڇي ۾ لکيو ويو.
اوھين ھي ڪتاب پڙھو. ڪتاب پورو ڪري پنھنجي دل جي سچائيءَ سان حقيقي رستي تي ھلڻ لاءِ پاڻ کان سوال ڪريو تہ زندگيءَ جو اھو ڪھڙو فلسفو ھو جنھن ھن ماڻھوءَ جو پاڻ ۾ ۽ ٻين انسانن ۾ ڀروسو قائم رکيو.
ھن ڪتاب جي دل ڏاريندڙ واقعن کان اصل نہ ڊڄجو، ڇاڪاڻ تہ ڪتاب پوري ڪرڻ کان پوءِ توھان دھشتي واقعن بابت نہ پر انھن جي ھيرو بابت سوچيندؤ.
(جيمس آلڊرج)