جيل ڊائري

ڦاسيءَ جي ڇانوَ ۾

جولس فوچڪ کي جرمن فوجن گرفتار ڪري نازي ڪئمپ ۾ رکيو ۽ اتان جرمني کڻي ويا جتي ھن تي تشدد ڪيو ويو ۽ پوءِ موت جي سزا ملڻ کان پوءِ 8 سيپٽمبر 1943ع تي برلن ۾ ڦاسي ڏني ويئي.
ھيءَ ان سورھيہ سورمي جي جيل جي ڦاسيءَ گهاٽ ۾ گهاريل انھن گهڙين جو عڪس آھي جيڪي ھن جسماني طور تي چُڙي چُڙي گهاريون، پر ذھني طور تي ڦڙت ۽ نؤبنو رھيو ۽ زندگيءَ ڏانھن سندس رويو آخري گهڙيءَ تائين ھڪ ترقي پسند وارو رھيو.
جولس فوچڪ کي جسماني عذاب ڏيڻ ۽ ذھني طور ختم ڪرڻ ۾ دھشت جو ھر اھو طريقو ڪتب آندو ويو جنھن کان نازي واقف ھئا. پر جڏھين جولس فوچڪ جو جسم وڃي رڳو چَم ۽ ھڏ بچيو ھو ۽ فقط منجھس ساھ جي تند ھئي تڏھين بہ ھن ڪتاب جو سورمو ھنن ظالمن کان ذھني توڙي جسماني طور بلند ھو. نازين ھن کي ماري ڇڏيو، پر کيس ختم ڪري نہ سگهيا. جولس جي زنده لفظن ۾ سندس وفات نامو توھان جي اڳيان آھي. سندس پنھنجي وطن جي ماڻھن سان پيار ۽ منجهن عقيدي جي اظھار جو ھر لفظ موت جي پاڇي ۾ لکيو ويو.
  • 4.5/5.0
  • 387
  • 166
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • جولس فوچڪ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ڦاسيءَ جي ڇانوَ ۾

پانڪريڪ جي گيسٽاپو جيل ۾ 1943ع جي بَھار ۾ لکيو ويو

اٽينشن جي حالت ۾ ويھڻ، جڏھن جسم ڪاٺيءَ وانگيان سڌو ۽ ھٿ گوڏي تي ڀيڙيل ھجن ۽ اکيون پيتسچڪ محل ۾ ”گھرو جيل“ جي ڦڪين ڀتين تي گھورينديون ھجن – اھا حالت سوچ لاءِ يقينًا سازگار نہ آھي.
اٽينشن جي حالت ۾ ويھڻ لاءِ خيال کي ڪير آماده ڪري ٿو سگھي؟
ڪنھن شخص ھڪ ڀيري چيو ھو تہ “پيتسچڪ محل ۾ “گھرو جيل” سينيما آھي” ڪير ھو، ڪٿي اھا ڳالھ ڪيائين، تنھن بابت اسان کي شايد ڪڏھين بہ خبر نہ پئجي سگھي. پر اھا سياڻپ جي ھڪ جھلڪ ھئي. ھڪ وڏو ڪمرو جنھن ۾ ڇھ ڊگھا بينچ ھڪ ٻئي جي پٺيان پيا آھن جن تي پڇا ڳاڇا لاءِ سخت بدن وارا قيدي ويٺل آھن ۽ سندن اڳيان ھڪ سينيما جي پردي وانگيان خالي ڀت آھي. سڄي دنيا جي فلم ٺاھيندڙن ايتريون فلمون نہ تيار ڪيون آھن جيتريون آڏي پڇا جي انتظار ۾ عذاب ۽ موت لاءِ ويٺل قيدين جي اکين انھي ڀِت تي وڌيون آھن. اھي فلمون سڄين زندگين يا ھڪ زندگي جي تفصيلي نظارن بابت آھن. مائرن، زالن، ٻارن، ھڪ تباھ گھر يا ڪٽنب لاءِ ڳڀي ڪمائيندڙ جي موت بابت فلمون، ھڪ سورھيه ساٿي، ڪنھن جي غداري يا ان ماڻھو بابت فلمون، جنھن کي مون اھو ڇپيل پنو ڏنو ھو، ھڪ دفعو وري رت وھڻ بابت يا مون سان مضبوط نموني ھٿ ملائي مون کا وعدي وٺڻ بابت فلمون، خوف ۽ پختي ارادي، نفرت ۽ محبت، انتظار ۽ اميد سان پر فلمون زندگي ۾ ھر ڪو ماڻھو ڏھاڙي پنھنجي اکين اڳيان مري ٿو، پر انھن مان ھر ڪو وري نٿو ڄمي.
ھت مون پنھنجي فلم بہ سوين ڀيرا ڏٺي آھي ۽ ھزارين دفعا ان جا تفصيل جاچيا اٿم. پر ھاڻي آئون ھڪ ڀيرو ان جي آکاڻي ٻڌائڻ جي ڪوشش ڪندس. جيڪڏھين ان کي پوري ڪرڻ کان اڳ منھنجي ڳچيءَ ۾ پيل ڦاھي جو نوڙ ڇڪيو ويو، تڏھن بہ آئون لکين انسان پنھنجي پويان ڇڏي ٿو وڃان جيڪي ان جي ”خوشيءَ واري پڇاڙي“ لکندا.