باب ڏهون
عرب ڪيمياگر هن کي چيو هو ته جتي هن جي دل آواز ڏي اتي ئي خزانو آهي. ناصر ڪيترائي هيڏانهن هوڏانهن جا چڪر ڪاٽيا پر ڪجهه به سمجهه ۾ نه آيو. رات جو ٻيون پهر هيو.
اچانڪ هڪ هنڌ هن کي لڳو ته واريءَ هيٺان ڪجهه پوريل آهي. هو جلدي جلدي گهوڙي تان لٿو ۽ واريءَ کي کوٽڻ شروع ڪيو. هو هيڏانهن هوڏانهن نگاهه به ڦيرائيندو رهيو ته متان ڪير اچي نه وڃي.
ناصر ان جاءِ کي کوٽيندو رهيو پر اڃان تائين هن کي ڪجهه نظر نه آيو. هن جي اکين مان ڳوڙها ٿي هليا. هن کي سڄو سفر ياد آيو. رڍن جو کپائڻ، سيلم جي بادشاهه عبدالله جون ڳالهيون، چور، شيشي جي شين جو واپاري ۽ اتي جي نوڪري، انگريز ڪيمياگر، فاطمه ۽ عرب ڪيمياگر هي سڀ ناصر جي اکين اڳيان ڦري آيا. هن کي يقين ٿيو ته خواب ائين هروڀرو انسان جي نظرن جو ڌوڪو ناهن. بس خوابن کي حقيقت ۾ بدلائڻ لاءِ محنت گھرجي.
اڌ رات ٿي وئي. ناصر جنهن جڳهه کي کوٽي رهيو هو اتي هڪ وڏو کڏو بڻجي چڪو هو.
“تون هتي ڇا ڪري رهيو آهين؟” اوچتو ناصر جي پٺيان ڪنهن آواز ڏنو. ڇهه – ست ماڻهو هئا. ناصر کان ڇرڪ نڪري ويو. خوف کان هُن پل کن لاءِ ڪجهه به نه ڪڇيو. پوءِ همت ساري چيائين. “ڪجهه نه، اوهين هتي ڇا پيا ڪيو؟”
“اسين قبائلي جھيڙن کان تنگ اچي هتي اچي لڪيا آهيون. اسان کي کاڌي پيتي جي سامان لاءِ پئسا گھرجن. هاڻي تو وٽ جيڪي ڪجهه آهي يا هي جيڪڏهن ڪا شيءِ لڪائي اٿئي ته اها اسان کي ڏي نه ته اسين سڀ توکي مارڻ ۾ دير نه ڪنداسين.” انهن ڇهن ستن همراهن منجھان هڪ چيو.
“آءُ هتي ڪجهه به نه لڪائي رهيو آهيان.” ناصر سهميل آواز ۾ چيو.
ايتري ۾ هڪڙو ماڻهو اڳيان وڌيو ۽ ناصر جي سامان جي تلاشي ورتي. سامان ۾ هن کي سون جو هڪ ٽڪرو مليو.
“هن وٽ ته سون آهي. ان جي معنيٰ ته هتي هن سون پوريو آهي.” سامان جي تلاشي وٺندڙ همراهه چيو.
پوءِ سڀ ان جڳهه کي کوٽڻ لڳا. سج اڀرڻ تائين هو مسلسل کوٽيندا رهيا. جڏهن هنن کي ڪجهه به هٿ نه آيو ته ناصر کي لتن ۽ مُڪن سان مارڻ لڳا. ناصر جي نڪ ۽ وات مان رت وهڻ لڳو ۽ هن جا ڪپڙا به ڦاٽي پيا. ناصر روئڻ لڳو.
“آءُ هتي خزاني جي ڳولها ۾ آيو هيس. آءُ خواب ۾ هيءَ جڳهه ڏٺي هئي ۽ ائين ڏٺم ته هتي ڪو خزانو پوريل آهي پر مونکي ڪهڙي خبر ته هتي ڪجهه به نه هوندو.” ناصر سوچيو جان وڃائڻ کان بهتر آهي ته هنن ماڻهن کي سچ سچ ٻڌائي.
انهن ماڻهن منجھان هڪ ڄڻي ناصر جي ڳالهه ٻڌڻ کانپوءِ پنهنجن ساٿين کي ناصر کي وڌيڪ مارڻ کان روڪيو. هن پنهنجن ساٿين کي سمجھايو ته هِن ڇوڪري (ناصر) وٽ ڪجهه به ڪونهي ۽ سون جو ٽڪرو به شايد ڪٿان چوري ڪيو اٿس. سون جو ٽڪرو اسين کڻون ٿا باقي هن کي ڇڏي ڏيون ٿا. سڀ راضي ٿيا.
ناصر کي اتي ڇڏي وڃڻ لڳن ٿا. هو همراهه جنهن پنهنجن ساٿين کي ناصر کي وڌيڪ مارڻ لاءِ روڪيو اهو ناصر ڏانهن واپس اچي ٿو ۽ کيس چئي ٿو:
“تون وڏو ڪو بيوقوف انسان آهين. جيڪڏهن تون واقعي سچ چئي رهيو آهين ته تون هڪ خواب جي پٺيان ايڏيون تڪليفون ڏٺيون ته تون پنهنجي زندگيءَ جي وڏي ۾ وڏي غلطي ڪئي آهي. مون کي به ٻه سال اڳ اهڙا خواب ايندا هئا ته اندلس جو ڪو ملڪ آهي ۽ اتي طرفه جي شهر ۾ هڪ پراڻو قلعو آهي جنهن جي ڇت ڪريل آهي ۽ ڇت کان مٿي جنگلي وڻ ڦٽي آيا آهن. انهيءَ قلعي ۾ ريڍار رڍون ڪاهي اچن ٿا ۽ رات گذارڻ کانپوءِ هليا وڃن ٿا. انهيءَ قلعي جي صدر دروازي وٽ، جيڪو بلڪل ڀڳل آهي، اتي خزانو پوريل آهي. هي خواب مون کي ڪافي دفعا آيو. مونکي اندلس ڏانهن خوابن جي ذريعي سفر ڪرڻ جا تقريبن هر روز خواب ايندا هئا. پر آئون تو وانگر بيوقوف نه هئس جو هيڏو سارو صحرا پار ڪري ڪنهن اڻڄاتي ملڪ ۾ قلعو وڃي ڳولهيان. جنهن لاءِ شايد تون به ڪڏهن نه ٻڌو هوندو.” همراهه ائين چئي هليو وڃي ٿو.
ناصر ڪي گھڙيون آسمان ڏانهن ڏسي ٿو. ڪنهن وقت کِلي ٿو ته ڪنهن وقت روئي ٿو. سج پوريءَ طرح نڪري آيو هو. صبح ٿي چڪو هو، ناصر سج ڏانهن ڏسي چئي ٿو “انسان جي منزل ڪٿي به هجي پر سفر هن جي نصيب ۾ لکيل آهي. اسان جي منزل خدا لکي ڇڏي آهي پر هِن زندگي کي گھارڻ وارو سفر اسان کي ضرور ڪرڻو آهي.”