منهنجون ڪهاڻيون : اڪبر اديب

ڪهاڻيون لکندي لکندي ڪيئي سال گذري ويا. 1965ع واري جنگ کان پوءِ جنرل محمد ايوب خان جي حڪومت جو زوال شروع ٿي ويو ۽ ون يونٽ ٽوڙِيو تحريڪ شروع ٿي وئي. انهيءَ دور ۾ سنڌي ٻوليءَ تي پهرا هئا. ڪيترائي ڊائجسٽ ۽ رسالا نڪرندا هئا. جيئن اڳتي قدم، سهڻي، ملير، اديون، نئين زندگي، رهبر، بادل، سورٺ، امنگ، ۽ لکندڙن ۾ امر جليل، آغا سليم، علي بابا، طارق اشرف، نسيم کرل، بشير مورياڻي، علي احمد بروهي، جمال ابڙو، قمرشهباز، هدايت پريم، عبدالغفور انصاري، امداد حسيني، شمشيرالحيدري، بيدل مسرور بدوي، فتاح عابد، شعبان بخت، غالب لطيف، عبدالڪريم گدائي، برڪت علي آزاد، شبير چنا، پروانو ڀٽي، سحر بلوچ، حميد سنڌي، رشيد ڀٽي، رشيد احمد لاشاري، سليم چنا، ساجد لعل پوري، غلام رسول ڪلهوڙو، ڊاڪٽر غلام نبي سڌايو، داد محمد خادم بروهي، سڪندر بخت کوسو، عبدالحليم بروهي، عابد لغاري، فتاح ملڪ، ملڪ نديم، فهميده بلوچ، فهميده ميمڻ، علي محمد مجروح، ممتاز مرزا، ماهتاب محبوب، محمد ابراهيم جويو، شيخ اياز، مدد علي سنڌي، ڪامريڊ محمد امين کوسو، الطاف گوهر پيچوهو، سوڀو گيانچنداڻي، مولائي شيدائي، مخدوم طالب الموليٰ،سائين جي ايم سيد، پير حسام الدين راشدي، استاد بخاري، راز ناٿن شاهي، فيض بخشاپوري ۽ پير علي محمد راشدي جهڙن لکندڙن جو دور هو. انهن مان گهڻن سان منهنجون ڪچهريون ۽ سڃاڻپ هئي. ڪامريڊ برڪت علي آزاد سان گڏ محمد امين کوسي سان ملڻ سندس ڳوٺ ويس، تڏهن سندس نئون نئون ڪتاب ”يادن جا ديرا کوسن جا پيرا“ ڇپيو هو. مولائي شيدائي سان سندس سکر ۾ ٽڪريءَ واري گهر ۾ مليس، تڏهن سندس ڪتاب ”بلوچستان جي مختصر تاريخ“ ڇپيو هو. هو زندگيِءَ جي آخري گهڙين ۾ هو، هو بيمار هو ۽ هن ”بلوچستان جي مختصرتاريخ“ مطالعي لاءِ ڏني.
محترم پير علي محمد راشديءَ سان منهنجي ملاقات اسلام آباد ۾ ٿيندي رهندي هئي، تڏهن سندس ڪتاب ”اُهي ڏينهن اُهي شينهن“ جو ٻيو جلد ڇپجي رهيو هو. هو منهنجو مهربان ۽ محسن رهيو هو.
سوڀي گيانچنداڻيءَ سان منهنجي ملاقات سندس گهر لاڙڪاڻي ۾ ٿي هئي، تڏهن مان پاڪستان نيشنل سينٽر لاڙڪاڻي ۾ پروگرام مينيجر هوندو هيس.
جيترن لکندڙن جو مون ذڪر ڪيو آهي، اهي پنهنجي دور جا سٺا ۽ وڏا لکندڙ هئا. انهن مان ڪي حيات آهن ۽ پنهنجي پوئين عمر ۾ آهن، اڃان به لکن پيا. سنڌي ادب ۾ هنن جو وڏو نالو قائم آهي، انهن کي پڙهندي پڙهندي ”منهنجين ڪهاڻين“ جنم ورتو.
شروع واري دور ۾ معاشري جو رنگ ۽ روپ ٻيو هو، سماج ۾ برايون گهٽ هيون، سماج سڌار جا ادارا ڪم ڪندا هئا، ماڻهن ۾ محبتون هيون. مهمان نوازيءَ ۽ شناس هئي، امن امان جو دور هو، ڪڏهن ڪو واقعو ٿيندو هو ته ان جو گهڻا ڏينهن ذڪر هلندو هو.
ليڪن اڄ جو دور گهڻو مختلف آهي. اڄ جي دور ۾ روزانه ڪيتريون ئي ڪهاڻيون جنم وٺن ٿيون. ليکڪ انهن ڪهاڻين کي ڏسندي ٻڌندي ۽ پوءِ هو اندر ۾ ڪجهه محسوس ڪندي لکي ٿو.
منهنجون ڪهاڻيون جتي مزاح جهڙي چاشني سان ڀريل آهن، ته اتي زهريلي طنز سان به ڀرپور آهن ۽ ڪهاڻين ۾ معاشي حالتن ۽ ڏکي مستقبل کي به سهڻي نموني سان پڙهندڙن اڳيان پيش ڪيو آهي.
منهنجون ڪهاڻيون ڪٿي ڪٿي عشق ۽ محبت جي اپٽار ۾ به پيش پيش آهن ته ڪٿي معاشري جي منهن تي چماٽ به آهن.
پڙهندڙن کي پاڻ فيصلو ڪرڻو آهي ته مان سندس معيار تي ڪيترو لٿو آهيان.
مان پنهنجي طرفان محترم انعام عباسي جو ٿورائتو آهيان، جنهن پنهنجي اداري طرفان منهنجي ڪهاڻين کي ڇپڻ جي هام ڀري.
هن موقعي تي مان پنهنجي دوست محترم علي احمد نائچ جو به ٿورائتو آهيان، جنهن منهنجي ڪتاب جي ڇپڻ ۾ مالي مدد ڪئي.
”ڪنهن ڪنهن ماڻهو منجهه اچي بوءِ بهار جي.“

[b]اڪبر اديب
[/b]ڪراچي

C ell: 0321-2017635

ڪھاڻيون

مٽيءَ هاڻا ماڻهو