ويٺي جنين وٽِ، ڏُکَندو ڏُورِ ٿئي
اسپيڪر سنڌ اسيمبلي،
جناب پرنسپل صاحب
منهنجا استاد صاحبان
منهنجا شاگرد ڀائرو ۽ ڀينرو
۽ ٻيا مهمانو!
السلام عليڪم!
معزز سامعين،
سنڌ جو عظيم شاعر شاهه عبداللطيف ڀٽائي فرمائي ٿو:
ويٺي جنين وٽِ، ڏُکَندو ڏُورِ ٿئي،
تون تنين سين ڪَٽِ، اوڏا اڏي پکڙا .
مهربانو !
اڄ سنڌ مدرسي جي پَکي اڏڻ جو 124هون سال آهي. اڄ سنڌ مدرسي جي جنم جو ڏينهن آهي. اڄ هڪ قوم جي جديد شعور جي اظهار جو ڏينهن آهي. اڄ هڪ لافاني خوشيءَ جو ڏينهن آهي. اڄ اَڻَ مُئي سُک جي احساس جو ڏينهن آهي.
سنڌ مدرسي، هِن سرزمين جا 123 سال روشن ڪيا آهن. اِن لاءِ اڄ هيءَ قوم پنهنجي اِن عظيم درسگاهه ۽ اُن جي باني خانبهادر حسن علي آفنديءَ کي جهڪي سلام ٿي پيش ڪري.
مانوارا مهمانو!
ممڪن آهي ته سنڌ مدرسو ڪجهه ماڻهن جي لاءِ هڪ عام پِيلو سرڪاري اسڪول هجي، ۽ اهو به ممڪن ٿي سگهي ٿو ته ڪي ماڻهو هِن اداري جي عظمت کان ناواقف هجن، پر حقيقت اِها آهي ته سنڌ مدرسو سنڌ جي تاريخ جي آسمان جو هڪ روشن سج آهي، سنڌ مدرسو جديد دور جي هڪ عظيم درسگاهه آهي. سنڌ مدرسو سنڌوءَ جي پاڻيءَ جهڙو مٺڙو آهي، سنڌ مدرسو سنڌ جي کيتن جيان زرخيز آهي. سنڌ مدرسو ممتا جو روپ آهي. هيءُ غلاميءَ غلاف سنڌ جي ماڻهن جي جدوجهد جي زندهه تاريخ آهي.
معزز سامعين !
اوهان کي خبر آهي ته، سنڌ مدرسي جا نه رڳو ڪلاس رومَ، پر هِن جون ڀِتيون به ڳالهائينديون آهن، هِن جو ميدان به ڀُڻ جُهڻ ڪندو آهي. هِن جا وڻ به جُهڪي تاريخي قصا ٻڌائيندا آهن. هيءُ ادارو اڄوڪي ڏينهن تي اسان سان ايترو ته ڳالهائيندو آهي، جو اسان جي اندر جا سمورا طبق روشن ٿي ويندا آهن.
معزز سامعين!
سنڌ مدرسو رڳو اسان کي اي بي سي پڙهائڻ جي لاءِ قائم نه ٿيو هو، پر اِهو پنهنجي قوم کي هر نئين دور ۾ پاڻ سان گڏ وٺي هلڻ جي لاءِ قائم ٿيو هو، سنڌ مدرسو سنڌ جي مسلمانن کي جديد تعليم ڏيڻ لاءِ قائم ٿيو هو. اِهو اسان کي فخر سان جيئڻ جو سبق پڙهائڻ جي لاءِ قائم ٿيو هو.
معزز سامعين!
اڄ به سنڌ مدرسو پنهنجي شاندار تاريخي روايتن کان پٺتي ناهي هٽيو. اڄ به هتان جيڪو شاگرد تعليم مڪمل ڪري نڪرندو آهي ته اُن جي اکين ۾ ڳوڙها هوندا آهن، پر سندس اندرُ حب الوطنيءَ جي جذبي سان سرشار هوندو آهي.
سنڌ مدرسي مان پڙهي ويندڙ شاگردن جي اِها به خوبي آهي ته هُو پنهنجي قوم جي ڀلائي، خوشحالي ۽ ترقيءَ لاءِ سوچيندا آهن ۽ ان لاءِ جدوجهد ڪندا آهن. تنهن ڪري ئي ته مان چوان ٿو ته سنڌ مدرسو پنهنجي شاگردن کي باوقار جياپي جو انداز سيکاريندو آهي، سنڌ مدرسو غريبن ۽ مظلومن جا ڳوڙها اگهڻ سيکاريندو آهي، سنڌ مدرسو سُکَ جي پرورش ڪرڻ سيکاريندو آهي، سنڌ مدرسو جدوجهد جي ميدان ۾ اوچي ڳاٽ سان وڙهڻ سيکاريندو آهي، سنڌ مدرسو سوڀ جا سبق ڏيندو آهي... هِن اداري جي روح کي جن به سمجهيو، تن تي ڪا به تڪليف اثر ناهي ڪندي.
ڀلا جنهن اداري مان قائد اعظم محمد علي جناح جهڙي عظيم اڳواڻ تعليم حاصل ڪئي هجي، ۽ جنهن اداري کي محترمه شهيد بينظير ڀٽو ”عظيم ادارو“ قرار ڏيئي وئي هجي، اُهو ادارو ڪيئن ٿو گهٽ ٿي سگهي؟ اُهو ادارو ڪيئن ٿو عام رواجي ادارو ٿي سگهي، اُهو ادارو ڪيئن ٿو پِيلو اسڪول ٿي سگهي؟ هيءُ ادارو ڏاڍو عظيم ادارو آهي دوستو!
مهربانو!
اڄ اوهان کي اهڙي عظيم اداري جو 124 هون فائونڊيشن ڊي مبارڪ هجي.
ڀٽائي سائين چوي ٿو:
آئون جيئندي ڪيئن يا الا، مُون مُسافِرُ سُپَرين،
مون کي ڇڏي هليا، هاڻي ڪريان ڪيئن؟
الله حافظ.
(پهرين سيپٽمبر 2009ع تي سنڌ مدرسته الاسلام
جي ملهايل 124هين سالگرهه جي موقعي تي لکيل )