N-BALANCED/BALANCED ماڻھو
هو ٻئي هوٽل جي مٿائين ڪمري جي دريءَ ڀرسان ويٺا آهن. ڪافي پيئندي ڇوڪري سامھون ڏٺو. ڍنڍ جي چوڌاري پکڙيل لان تي ٻار ڊوڙي رهيا آهن. اُتان نظرون هٽائي پنھنجي Beloved جي اکين ۾ گهوريندي چيو: ”توکي ٻار وڻندا آهن؟“
”مان انسان آهيان.“
هو پريشان ٿي ويو، ٿورو مرڪي چوڻ لڳو: ”ڇا انھن کي حاصل نہ ڪجي.“
سندس محبوبہ جي منھن تي سنجيدگي ۽ حيراني پکڙجي ويئي. ٿورو خاموش رهي چوڻ لڳي: مان پنھنجا Complex انھن ۾ نہ ٿي وجهڻ چاهيان. توکي ٻڌايو اٿم تہ مان پڙهڻ کان اڳ اتي رهندي هيس، جت منھنجي مان رات جو ٻئي گهر هوندي هئي. در بہ بابا کوليندو هئس. بابا ڏينھن جو آفيس تہ امان ننڊ ڪندي هئي. مان ۽ منھنجي ڀيڻ گهر ۾ ائين هئاسين بلڪل ائين، ڄڻ تہ اسان جي ڪا بہ اهميت نہ هجي. منھنجي ڀيڻ ڀرسان رهندڙ Banker سان ڀڄي وئي. مان ماستري ڪئي ۽ هاڻ هت پڙهان ٿي.
هو بليڪ ڪافيءَ ۾ چمچو گهمائي غور سان پنھنجي Beloved جي منھن ۾ ڏسي رهيو هو. کنڊ گڏائي سپ ڪري، ڪوپ هيٺ رکي چوڻ لڳو: ”ڏس نہ سلسلا آهن، ان کان پوءِ سلسلا ۽ انھن سلسلن مان ٻارن جا سلسلا ئي نڪرن ٿا. جي ائين نہ ٿي تہ جيڪر دنيا بيھجي وڃي. آخر دنيا جي بہ تہ سونھن کي برقرار رکڻو آهي.“
گهڙيءَ جي خاموشيءَ کان پوءِ ٿورو ڪاوڙ گاڏڙ تيز لھجي ۾ کيس Beloved چيو: ”تون ڪوڙو آن.“
”ڪيئن؟“
”تون ئي تہ چوندو آهين تہ اسان ۽ هي سڀ سلسلا Frame of refrence ۾ بند آهن، جيڪا شي ٻئي جي حوالي سان سڃاڻي وڃي، ان جي ڪھڙي اهميت؟“
ڇوڪريءَ مرڪي چيس: ”اهميت ڀل نہ هجي پر....“
”ها، ائين نہ تہ اسان کي شادي ڪري ٻار ڄڻڻ کپن.“ ڇوڪري ٿورو منھن اڳتي ڪري تيز لھجي ۾ چوڻ لڳي: ”اهو مون کان نہ پڄندو، منھنجا تنھنجا ۽ سوسائٽيءَ جا Complex انھن ۾ وجهڻ نہ ٿي چاهيان، انھن کي ڄڻي مارڻ نہ ٿي چاهيان.“
ڇوڪري پرتي پام جي چوٽين ڏانھن نھاريو. سج جي پوين ڪرڻن ڪري چلڪندڙ چوٽين کي ڏسندي، اندر ۾ ڏک محسوس ڪندي، هلڪي آواز ۾ چوڻ لڳو: ”مان.... مان ڏس ڪيان بہ ڇا. مان اسپيس ايج ۾ ڪلاسيڪل ماڻھو آهيان. ٽيڪنالاجي جي دور ۾ مون کي مندر ڏاڍا وڻندا آهن.
”سوسائٽيءَ ۾ Move مرڻ لاءِ فزڪس پڙهان. سچ تہ ڪائنات جي اسٽيڊي ڪندي وري مون کي Spiritualism ڏانھن موٽڻو ٿو پوي، هاڻ مان ختم ٿي چڪو آهيان. نہ اسپيس ايج ۾ رهي ٿو سگهان، نہ وري مان هاڻ مندر مان مزو ماڻي سگهندس. جڏهن تہ سونھن جا سڀ معيار ٽٽي چڪا آهن، تہ Relation ۾ ڪھڙو اعتبار. پيءُ پاڻ گهر مان ڪڍيو ۽ ماءُ کي ان ڪري ڇڏي آيم تہ هن جي مرڪ ۽ ڳوڙها رڳو منھنجي ڪمائيندڙ ڀاءُ لاءِ هئا. سڀ سلسلا ٽوڙي پني سني گٽار وٺي پاڻ پيو پرچايان.“ ڇوڪري جو آواز ڳورو ٿيندو ويو ۽ شڪل روئڻھارڪي ٿي ويس، چپ ڪري مٿي آسمان ڏانھن ڏسڻ لڳو.
ڇوڪريءَ مگ پرتي رکي ان کي چتائي ڏسندي چيو: ”منھنجي يا تنھنجي دوستي رڳو ايستائين رهندي، جيستائين اسان ٻنھي کي هڪ مان سيٽسفيڪشن ملي. تون مون کي ان ڪري ئي وڻندو آهين جو تون مون سان دوستي رکڻ لاءِ ”ادي“ چئي Short cut نہ ڪيو هئي هوئين بہ ادي ۽ ادا چوڻ وارا هڪ ٻئي جو توهين ڪندا آهن. ۽ توهين ڪندڙ سان ڪھڙو پيار ۽ ڇا جي دوستي. سچ تہ انڪري بہ تون بي حد پيارو آهين.“
ڇوڪرو ڪنڌ هيٺ ڪري ٽيبل تي آڱريون گهمائيندي چوڻ لڳو: ”چوڌاري آهن رڳو بمن ۽ جنگين جون ڳالھيون. هر طرف آهن باهيون، رڙيون ۽ بيماريون. اهڙي دور ۾ ماڻھو وري Idealism ۾ پناھہ ٿو وٺي. ڏس ڏند ڪٿائن ۾ ڪيترو نہ سڪون آهي. ڪڏهن ڪڏهن لڳندو آهي، جڏهن شيو مھراج ڪيلاش پربت تي ويھي پنھنجي وارن ۾ گنگا پئي لاٿي، چوڌاري وڄ، کنوڻيون، گوڙ هو، تڏهن مان ننڍڙي نيري نِڪر ۾ وڏي پٿر جي اوٽ وٺي سڀڪجهہ بيٺي ڏٺم. سچ جيڪو سڪون ان کان پوءِ هيو سو اڄ ڪٿي.“
ڇوڪري سمجهائڻ جي انداز ۾ چوڻ لڳس: ”ها مون کي بہ دنيا جي نقشي ۾ مختلف ملڪن جي نقشن کي ڏسندي لڳندو آهي. هر ملڪ ماڻھو آهي اڇو، ڪارو بندرو ڊگهو هر ماڻھوءَ جي هٿ ۾ خنجر، تلوارون، رائفلون، بم ۽ منھن تي ڪاوڙ آهي. پر Destruction اڄ بہ آهي، شيو جي دور ۾ بہ هئي. تباهيون ۽ تخليقون بلڪل ڏينھن ۽ رات وانگر گڏ آهن. هونديون پر تون بزدل ٿي ويو آهين. تو ۾ وڙهڻ جي طاقت ڪونھي، شادي ڪري عورت جي ڪڇ ۾ لڪڻ ٿو چاهين. ڇا دوستيءَ ۾ سڀ ڪجهہ نہ ٿو ڏئي وٺي سگهجي؟“
ان کان اڳ جو هوءَ لاڳاتار ڳالھائيندي رهي، سفيد ڊريس ۾ ويٽر آيو مگ کڻندي پليٽ ۾ بل رکيو. سج لھي چڪو هو بلب ٻرڻ شروع ٿيا هئا، ڇوڪرو پينٽ ۾ هٿ وجهي ان کان اڳ ڇوڪريءَ پرس کولي، پيسا رکندي چيو: ”اڄ بل مان ڏيندس.“
”ڇو؟“
”ان ڪري تہ مون کي توسان همدري آهي.“
”همدردي؟!“ بي عزتي محسوس ڪندي هلڪي رڙ سان چيو.
ٻئي اٿيا. ڇوڪري جي اکين ۾ ڳوڙها هئا. سڀ منظر ڌنڌلا. پريان بس اچي بيٺي بس هارن ڏنو ڇوڪرن سيٽيون وڄايون.
”بس اچي وئي“ ڇوڪريءَ چيو.
هو سامھون نھارڻ کان سواءِ ڏاڪڻ لھي آهستي آهستي هلي اچي بس ۾ ويٺو. بس هلڻ لڳي، شھر ڇڏي سپر هاءِ وي جي هيٺاين مٿاين تان هلندي، ڪارن، بسن ٽرڪن کي اورٽيڪ ڪندي وڃي رهي هئي. ڇوڪرا ڇوڪريون، رڙيون، سيٽيون ۽ تاڙيون وڄائيندا ڳائيندا نچندا ٿي هليا. هو ۽ هوءَ ٻئي هڪ سيٽ تي خاموش ويٺا آهن. هو ٻاهر نھاري رهيو آهي. ٻاهر اوندھہ آهي تيز هوا ڪري هن جا وڏا ڏار هوا ۾ اُڏامن پيا، بٽڻ کليل، ڇاتيءَ تي ننڍڙين ڪوڏين جو هار لڏي رهيو آهي.
ڇوڪريءَ دري بند ڪري چيو: ”چپ ڪري نہ ويھہ.“
”ڇا ڳالھايان؟“
”ڀلا، ٽوئر ۾ Enjoy ڪيئي؟
”بس- صبح جو سمنڊ ڪناري گٽار وڄائيندي ڳائيندي Enjoy ڪيم.“
هو چپ ٿي ويو. ٻئي ٻانھون اڳين سيٽ تي رکي منھن ٻانھون تي لڙڪائي هيٺ ڏسڻ لڳو. چپ چپ. ڏک مٽائڻ لاءِ چپن کي گول ڪري آهستي آهستي هلڪي سيٽي وڄائيندو رهيو.“
پوءِ ٿورو ڪنڌ مٿي ڪري Beloved کي چيائين: ”تو Enjoy ڪيو؟“
”ها Enjoy ڪيم. ريسٽورينٽ ۾ جتي مان پاڻ تي فتح حاصل ڪئي شڪست تڏهن ملي هئي، جڏهن گهر مان نڪري يونيورسٽيءَ ۾ اچي پناھہ ورتي هئم. جڏهن ڳوٺ جي سڀني گهرن جون ديوارون مٿي ٿي ويون هيون ۾ مون وٽ رهڻ لاءِ ڪو بہ سبب ڪونہ هو.“
هو چپ ڪري ٻاهر ڏسڻ لڳو اوندھہ ۾. بس تيز کان تيز هلي رهي هئي.“
سڀ ساري ڏينھن جا ٿڪل ڪنڌ ڍرڪائي ۽ ڪي ٻاهر اوندھہ ۾ نھاري رهيا هئا.
هن ٻاهران نظرون هٽائيندي ڇوڪريءَ کي چيو: ”ٻڌ، جڏهن هاسٽل ڇڏي گهر ويندينءَ، اڱڻ ۾ ويھي آسمان ۾ سنجها ويل ورندڙ پکين کي ڏسندينءَ نہ، تہ سچ ان وقت تون وري آئيڊلزم ڏانھن موٽندينءَ، ائين ئي سڀ ڪجهہ ڦرندڙ رهي ٿو. سرڪل ۾ بلڪل سولر سسٽم جيان. سڀ سلسلا ڦرن ٿا. ڏينھن ۽ رات وانگر.... ڏک هاڻ بہ نڙيءَ ۾ ڳوڙهو بڻجي اٽڪي پيو آهي. هاڻ مان گهر وڃڻ ٿو چاهيان.... امڙ کي ڏسڻ ٿو چاهيان. جي امڙ مري وئي تہ مان ڪنھن ٽٽل سياري جيان پرتي هليو ويندس. پولار ۾ گم ٿي ويندس.“